woensdag 15 maart 2017

Mijn moestuin (maart 1)

Laten we eerlijk zijn, het leek wel of het nooit meer droog werd, zó begin maart. Ik kan me niet voorstellen dat ik over een tijdje water zal moeten geven in de tuin.......  Maar gelukkig, na deze regenperiode, komt er nu een explosie aan voorjaarsboden. Wat heerlijk om buiten te zijn en dít te zien en beleven:
  • de was die buiten aan de lijn droogt
  • de eerste verse muntthee uit de tuin, de munt komt elk jaar vanzelf weer op :)
  • m'n kippen die na een korte rusttijd weer fijn drie eieren per dag leggen
  • de vogels die met strootjes en takjes heen en weer vliegen
  • het eerste lieveheersbeestje, koesteren doen we haar.....
  • de cavia's die weer op het gras kunnen staan voor een verse hap
  • de Turkse tortelduifjes die opnieuw op het veel te smalle richeltje van mijn vleermuizenkast,  een nestje proberen te fabriceren  (voor de vleermuizen is het niet erg, want sinds dat kastje daar hangt, heb ik geen vleermuis meer gezien rond ons huis)
  • onze 'fontein'   (beter gezegd: borrelsteen) die weer aan kan; tjonge, wat stonk het een tijdlang in de tuin. En ik maar zoeken waar die lucht vandaan kwam......... Dat was dus van het stilstaande water wat nu weer rondgepompt werd ;)

  • de eerste keer buiten in het zonnetje lunchen (wat een uur later werd dan gepland, door de grote schrobbeurt van de tafel!)
  • de groene rups die ik in de tuin vond; die nu bij ons thuis een liefdevol potje...... uh plekje krijgt. Geïnspireerd door de 'poppen'kast in Blijdorp, hopen we  de metamorfose te zien van rups tot vlinder
  • en natuurlijk het eerste, frisse groen in de tuin. Vooral kruiden komen vaak spontaan op en groeien snel (zoals bieslook en munt op het moestuindak van het kippenhok)
Iedereen kan zijn of haar eigen lentelijst  maken, toch?!  En Genieten met een hoofdletter!

Nog even over de voorjaarstakken die ik in een vaas in huis haalde.

Dit waren takken van mijn zwarte bessenstruik (snoeiafval, zo je wilt).
Ik heb er niet alleen veel plezier van gehad, maar ook voordeel.
Toen ik vorige week besloot om zwarte bessenlikeur te maken  (ja, ja, dat kan vast wel met bessen uit de vriezer), moesten daar wèl verse blaadjes van de bessenstruik bij. En laten die nu net gegroeid zijn, binnen......
Dochterlief  van vijf wil het lieveheersbeestje goed verzorgen en dat is het meest overzichtelijk in een potje (.....)  Maar toen de bessentakken opeens luis kregen, was het lieveheersbeestje weer goed als bestrijder.....

De natuurlijke vijand van de luis, is het lieveheersbeestje.  Voor elk probleem in de natuur, is een oplossing en voor elke kwaal is er wel een geneeskrachtig kruid. Wow!
En toen bleken de takken, die inmiddels twee weken in het water staan, aan de onderkant kleine worteltjes te maken.

Takjes met worteltjes kunnen de grond in en dat is het begin van een nieuwe bessenstruik. Geweldig, toch?!


Alle soorten bessen laten zich op deze manier trouwens gemakkelijk vermeerderen.



Over vermeerderen gesproken: bij vaste kruiden kun je een deel van de wortels met takken afsteken en verplanten (scheuren noem je dit) en je hebt weer een nieuw plantje. Dit deed ik bij citroenmelisse, munt, rozemarijn (zie hierboven)  en laurier. Ook bij rabarber gaat dit prima.

De laurier (Laurus Nobilis) is trouwens een verhaal apart, want al een tijdlang staat er op mijn to-do-list dat ik laurier wil vormsnoeien. Vormsnoei mag weer,  het is een tuintrend, hoewel ik dat op zich niet zo boeiend vind. Ik wil gewoon een laurier op stam, met daarop een bolvorm.
Nu had ik ooit een soort struiklaurier gekocht,
en die blijkt nu uit zo'n 9 à 10 stammetjes te bestaan.
Dat wordt natuurlijk niks met groeien, dus ik begon met snoeien.
Drie dunne, verhoute stengels kon ik eruit knippen en trekken.
Maar de anderen niet. De wortels zaten diep en helemaal met elkaar verweven.
Met hulp van mijn lief, heb ik het uiteindelijk zó ver voor elkaar, dat alle stammetjes, op één na, eruit zijn. Pfieuw.....


Ook hierbij geldt dat ik het geoogste niet weggooi, maar alle mooie bladeren, zoek ik uit en droog ik.
Ik heb inmiddels voor de rest van mijn leven genoeg laurierbladeren.......... :)

De overige laurierboompjes staan netjes geplant en in een emmer water.
Na een dag of vijf lijken ze goed aan geslagen. Jippie!
Natuurlijk zijn ze volledig gehard.
Ik plantte ook een laurierboompje in de moestuin.
Dan kan ik twéé keer oefenen met vormsnoei.
 
Dit is het boompje met de dikste stam, die mocht blijven staan.
Mijn kruidentuintje, zo direct onder het raam, ziet er opeens een stuk leger en netter uit.
Nu het boompje nog even onderhanden nemen.
 
Vormsnoei gaat altijd uit van een meerjarenplan.
Je kunt een vorm niet in één keer tevoorschijn halen.
Ik begon met de onderste takken en bladeren weg te halen, zodat de stam tevoorschijn komt.
Die mag uitgroeien tot een stevige, dikke stam en daar heeft hij nu de ruimte voor.
Omdat een laurier niet volledig winterhard is, moet ik er bij een volgende vorstperiode wel op letten, dat ik dan de stam bescherm tegen de kou. Dat was dit jaar niet nodig, omdat de bladeren en takken dicht op elkaar, zichzelf  beschermden.
De top gaat eruit op de hoogte die ik wil. De andere takken snoei ik bij, door net boven een knop of zijscheut, af te knippen. Hierdoor stimuleer je de groei van de zijscheuten. Elke keer kijk ik van een  afstandje om te bepalen of de juiste ronding zo kan groeien. Ik houd het principe in gedachten: niet meer dan een derde deel snoeien.
Of ben ik er nu toch overheen?
Met een buigzame tak, worden de zijtakken al wat naar het midden toe gebogen.....
En nu maar afwachten......
 
Ineens kreeg ik van vrienden een prachtige tuin-op-pootjes cadeau.
Van heel stevig materiaal met een waterreservoir om stuwvocht te voorkomen.
Met een handig kraantje, kan dit water ook weer weglopen.
Wat een heerlijk extra tuintje is dit!
Ik moet er nog even een plan voor bedenken, maar dat komt!

Mijn moestuin moest afgelopen week he - le - maal leeg!!
Want wat kriebelt het om echt met mijn handen in de aarde te gaan werken.
Ik oogstte de allerlaatste boerenkool en palmkool, de allerlaatste mini-spruitjes en......
de allerlaatste snijbiet.
Het was, hoewel heel klein, nog goed genoeg voor een complete maaltijd.
Mijn favoriete recept met snijbiet - en meer over deze vergeten groente- vind je hier!

En alle kleine beetjes: spruitjes, blaadjes boerenkool, blaadjes palmkool, waar niets mee kan worden klaar gemaakt, verzamelde ik voor een winteroogst-groentesoepje!
Zelfs een aardappel kwam nog boven. Oeps! 

Toen de tuin leeg was, kwam 'het bakbeest' tevoorschijn:

de frees van buurman Teun.
Hij heeft een boomkwekerij gehad en dit formaat frees past prima tussen de rijen fruitbomen door.
Nu mag 't ie mijn kleine stukje tuin frezen en de grond losmaken.
Dit jaar heb ik niet gespit.
Er wel aan gedacht, maar er zijn steeds meer verhalen dat dit het bodemleven dermate verstoord, dat je er meer last van hebt, dan dat het gemak geeft.
Frezen gaat veel minder diep en maakt de grond luchtig om die daarna gelijk te kunnen bewerken.

Wat wordt de tuin mooi zwart!

Teun freest netjes om de bessenstruik heen en zelfs om die ene plant 'eeuwig moes'.
Ik heb trouwens ook de bloemkoolplanten laten staan.

Ze zien er eigenlijk niet uit, door de duivenvraat, maar.....
toen ik opnieuw ging kijken in het hart van de plant, zag ik iets verbazingwekkends!
Kijk even mee.........

Oké! Sterk vergroot, maar toch duidelijk het begin van een pril bloemkooltje.
Zou het me dit jaar dan eindelijk lukken??!
Bloemkool uit eigen tuin?

Toen de hele tuin gefreesd was, op de bloemkolen, het aardbeienbed en de vruchtstruiken na, herkende ik m'n eigen tuintje niet meer. Wat uitnodigend om er gelijk aan de slag in te gaan!
Wat een tuinkriebels!!
Eerst verdeel ik de tuin in langwerpige vakken.
Dit doe ik door stapplanken neer te leggen.
Op de losse aarde wordt natuurlijk niet gelopen!
Die stapplanken geven me de ruimte om aan weerszijden, tot de helft van het vak, te werken.
En als ik onverhoopt meer ruimte nodig heb in een vak, dan kan ik deze planken altijd nog een eindje opschuiven.

Nu de bloemkool losjes afdekken met een net, zodat de vogels er niet meer op kunnen zitten.



Tijdens het frezen en onkruid weghalen, kwam ik heel veel wormen tegen.
Dikke, vette, grote wormen.
Geweldig!!
Dit is een teken van goede, gezonde grond, want de wormen maken de aarde luchtig en doorlaatbaar voor water en wortels.

En toen kon ik lekker gaan zaaien!!
Ik heb spinazie gezaaid en knoflook geplant. Knoflook kun je zowel vóór de winter, in november al planten, maar het kan ook in februari/maart nog. Je oogst het dan later.


Ook peulen en doperwten kunnen al in de volle grond gezaaid worden.
Maar om voor te trekken heb ik peulen en doperwten in bakjes gezaaid in de kas.
Dit jonge, prille groen is erg aantrekkelijk voor vogels en nu kunnen ze er niet bij.

Straks moet ik het toch wel afdekken met netten, maar voorkiemen geeft de plantjes net even een voorsprong.
En kijk eens naar deze knopjes..........
Dat is van mijn kiwiplant.
Omdat ik die vorig jaar moest opduikelen tussen het onkruid vandaan, heeft ze geen vrucht gedragen.
Nu ligt er gronddoek onder en krijgt de plant alle ruimte om zonlicht op te vangen en te groeien.
Ik ben benieuwd of ik dit jaar kiwi's kan oogsten uit eigen tuin.........


De plantjes in de vensterbank, in februari gezaaid, beginnen al goed te groeien.
Vooral de tomaten!


Maar ook de rode pepers en de knolselderij komen al boven......
Ik heb natuurlijk een lekker warm plekje op de vensterbank op het zuiden.

Heb ik ook nog moestuinblunders begaan?

Ja, zeker!
Toen de tuinkriebels me te veel werden, maakte ik een prachtig stukje grond onkruidvrij en alle kluitjes fijner dan fijn. Ik  pakte het zakje spinaziezaad......... wat al open bleek te zijn.




Hup! Daar lag het! Gezaaid op de stenen.
Zou het daar ook vrucht dragen??
Les één: controleer de onder- en bovenkant van een zakje zaad op openingen, Tamar ;)

Maar mijn ergste blunder is deze: ik inspecteerde het treurwilgje in mijn tuin op katjes. Ik zag dat de knoest een soort spint en rare weefsels bevatte. Ik duw er even flink tegen en opeens heb ik de hele knoest in mijn hand. Gewoon afgebroken! Hij was natuurlijk niet helemaal gezond, maar...... dit was geen gewoon boompje in onze tuin.
Het was namelijk het geboorteboompje van onze oudste zoon. En nu had ik die onthoofd........
lieve help!


Nog even iets moois om af te sluiten:

De echte lenteboden zijn natuurlijk deze narcisjes. Vorig jaar als uitgebloeide bolletjes in de tuin gezet en nu bloeien ze dankbaar opnieuw. Dit jaar zette ik uitgebloeide blauwe druifjes in een hoekje, waar niks anders wil groeien. Tot volgend jaar..........  -de bolletjes dan-

Mijn volgende moestuinblog komt sneller ;)





Geen opmerkingen: