Vanille kun je gebruiken in de vorm van vanillesuiker en je hebt ook vanille-essence. Maar de echte vanille komt van een vanillestokje, toch?!
Wat zijn vanillestokjes eigenlijk en waar komen ze vandaan?
De specerij vanille(stokjes) komt van de vanille-orchidee (Vanilla planifolia). Deze exotische plant komt oorspronkelijk uit Mexico, maar groeit op veel plaatsen in een tropisch klimaat. Het eiland Madagaskar is op dit moment één van de grootste producenten van vanille.
De vruchten van de plant (die eruitzien als peulen) worden onrijp geplukt en vochtig verhit, daarna langzaam gedroogd, waardoor een fermentatieproces optreedt.
Hierdoor verandert de onrijpe niet-aromatische vrucht in een zwart en glimmend vanillestokje met een fijne geur en smaak.
Naast andere specerijen in de supermarkt, behoren vanillestokjes tot de duurste producten. Voor 8 gram betaal je 2,99, wat omgerekend neerkomt op 373,75 euro!!
Het is maar dat je het weet. Je hebt met vanille in huis, iets kostbaars!
Zoals met alle kostbare dingen, wordt ook een vanillestokje 'nagemaakt'. Dit gebeurt door het synthetisch nabootsen van vanilline.
In vanillestokjes zit vanilline. Dat is de naam waarmee het aromatische bestanddeel van vanille wordt aangeduid. De vanilline is een natuurlijke, geurige stof die te zien is op de buitenkant van het stokje. Wanneer een vanillestokje overlangs doormidden wordt gesneden, zie je binnenin kleine zaadjes, het zogenaamde vanillemerg. Dit is zwart van kleur en heel aromatisch.
De kans is groot dat vanilline, als ingrediënt op een zakje vanillesuiker, niet het natuurlijke bestanddeel is. Vanilline is namelijk ook de naam van een kunstmatig vanillearoma. De kunstmatige vanilline bootst de natuurlijke vanille bijna volkomen na. Het is goedkoper dan echte vanille. Kunstmatige vanilline wordt in de fabriek gemaakt van bestanddelen van de kruidnagelboom én van een bijproduct uit de papierindustrie. Dat klinkt niet echt smakelijk. Het zit wel in de meeste taarten, koekjes en desserts die we in de winkel kant-en-klaar kopen. De vraag is: wil je dit?!
Vanille-essence die in kleine flesjes bij de supermarkt te koop is, is altijd kunstmatige vanilline. Vanille-extract daarentegen is een natuurlijk product. Hierbij zijn de natuurlijke smaakstoffen van de vanilleboon in alcohol opgelost. Dit product kun je zelf maken door opengesneden vanillestokjes enkele weken in wodka te laten trekken.
Het aroma van vanille in room, ijs, taart en andere levensmiddelen wordt meestal verkregen door wat synthetische vanilline toe te voegen. Het kan ook door vanillepeulen mee te koken of nog beter, door de peulen overlangs open te snijden, waardoor het zeer smaakvolle merg vrijkomt uit het binnenste. Goede vanille heeft een sterk smakend en geurend aroma, maar aan levensmiddelen wordt meestal synthetische vanilline toegevoegd, omdat dit veel goedkoper is.
Vanillesuiker kan echter ook van natuurlijke vanille worden gemaakt èn dat heb ik gedaan. Helemaal niet moeilijk of duur.
In combinatie met suiker wordt het aroma van vanille namelijk nog krachtiger.
Aangezien natuurlijke vanille veel méér aromastoffen bevat dan alleen vanilline is er een smaakverschil tussen vanillesuiker van vanilline of van vanillestokjes.
Vanillesuiker van vanillestokjes maak je simpel door vanillestokjes samen met witte suiker in een pot te stoppen. De geur en smaak zal na zo'n één tot twee weken goed in de suiker getrokken zijn.
Je kunt hiervoor de 'nieuwe' vanillestokjes gebruiken, of nog goedkoper: je neemt gebruikte vanillestokjes. Dit betekent dat je het merg er hebt uitgeschraapt voor in je recept en vervolgens de stokjes hergebruikt voor vanillesuiker.
Het is toch zonde, om iets weg te gooien, wat je nog kunt gebruiken.....
Dat doe ik dus niet meer!!
Maar hoe maak ik nu vanillesuiker?!
Simpel: je neemt één of twee gebruikte vanillestokjes, eventueel in stukjes en stopt ze in een potje. Doe er zo'n 150 tot 200 g suiker bij. Ik gebruik hier vruchtensuiker (pure fructose) die heel fijn en zoet is en geen snelle suikerpiek in je bloed teweegbrengt.
Je kunt ook basterdsuiker gebruiken, als je dit wilt.
Deze 'starter' van vanillesuiker, kun je elke keer aanvullen. Heb je wat suiker gebruikt, voeg je weer nieuwe toe en heb je weer een vanillestokje gebruikt, niet weggooien, maar in je potje vanillesuiker stoppen.
Wat simpel en leuk. Je bent nu niet alleen goedkoper uit, maar wat te denken van de smaak? Ik zie nog een bijkomend voordeel: je hoeft niet mee te doen met verspilling van verpakkingsmateriaal. Normaal zit vanillesuiker in zakjes van 5 gram verpakt en vervolgens zitten die zakjes weer in plastic.
Dat kan dus beter!
Maak lekker makkelijk vanillesuiker en verspil niets meer wat nog smaak of geur afgeeft (.....)
Veel bakplezier ermee!