Eén ochtend waren alle takjes en blaadjes berijpt. Wat een prachtig gezicht!
Mijn laurierboompje had witte stekeltjes......
Hoewel laurier niet volledig winterhard is - hij komt uit het Middellands zeegebied en groeit in landen als Griekenland en Turkije - kan hij wel tegen wat kou. Als hij maar redelijk beschut staat.
Mijn laurier is geen boompje, maar een struik. Dus de stengels onderling, beschermen elkaar. Heb je een boompje, dan had je dit al vorstbestendig moeten inpakken met doek of plastic.....
Wat betreft mijn tuin, kan ik natuurlijk geen groentes uit de grond halen als het vriest.
De wortels had ik allemaal al geoogst en zelfs de aardperen had ik dit jaar, omdat ze toch 'herplant' moeten worden, allemaal uit de grond gehaald. Deze bewaar ik nu in een emmer zand in de schuur.
Lekker makkelijk! Hoef ik niet elke keer voor een aardpeer die 150 m naar de tuin te lopen. Ik mocht eens moe worden ;).
Op een dag dat het niet vroor, herplantte ik vier kleine aardperen. Helemaal in een hoekje, achterin de tuin, mogen ze nu vrijuit gaan groeien. Omdat de planten enorm zware, lange stengels krijgen in de zomer, staan ze nu beter: makkelijk vast te binden aan de schutting.
Ik kwam af en toe wel in de tuin om de echte, bovengrondse wintergroentes te oogsten.
Zoals boerenkool.
Eigenlijk wilde ik dit jaar eens boerenkoolchips (een regelrechte hit in Amerika) gaan maken, maar ik vind het eigenlijk zonde om er dan geen maaltijd van te kunnen klaarmaken.
Boerenkool kun je op vele manieren eten en dat doe ik dan ook graag. Het is een supergezonde groente die heel veel vitamine C bevat. Ook bevat boerenkool veel zwavel en werkt daardoor desinfecterend en versterkend bij aandoeningen van de luchtwegen. Boerenkool is goed voor maag en ingewanden en geeft zelfs verlichting bij reuma en spierpijn.
Het is maar dat je 't weet en de boerenkool waardeert.
Verder heb ik voor de eerste keer spruitjes gegeten.
Dat is bij ons thuis geen 'hè, bah-groente'. Oh nee..... spruitjes zijn heerlijk!
Ik maakte begin van de maand deze foto en toen ik hem tegenkwam op m'n telefoon, plande ik een lekkere spruitjesovenschotel in mijn weekmenu in.
Oeps! Nu komt de aap uit de mouw.
Regelmatig maak ik mijn foto's wat mooier of snijd ik ze bij. Zo ook deze foto! De spruitjes lijken hierdoor erg groot...... en toen ik op mijn tuin kwam om ze te oogsten, was ik gewoon een beetje teleurgesteld.
Ze waren klein! En het waren er ook nog eens weinig.
Gelukkig lukte het net om er een lekkere ovenschotel van te maken.
Van alle spruitkoolplantjes die ik heb gezaaid en geplant (een stuk of 12), staan er maar drie een beetje goed bij.
De tip van mijn moeder werkt wel degelijk! De top met de bovenste bladeren eruit draaien, geeft grotere spruitjes.
Ik besloot wat biologische koemestkorrels 'aan te maken' tot een papje (dat wordt namelijk beter opgenomen) en na een paar dagen, goot ik dit bij de spruitkoolplanten. Hopelijk gaat dit nog een beetje helpen. Als het goed is, kun je spruiten wel tot in maart oogsten.
Wist je trouwens dat spruitjes goed zijn tegen bloedarmoede?
Ik at een eerste maaltje en ik blijf moed houden. Er komen er vast nog meer.
Ik zaaide, lekker vroeg, begin januari al spinazie in de kas bij huis. Hoewel het beschut staat, komt de temperatuur daar wel degelijk onder het vriespunt, als het buiten ook koud is.
Er valt alleen geen ijskoude neerslag en als het zonnetje erop schijnt, warmt het een stuk sneller op.
Dus ja..... spinazie kun je al heel vroeg zaaien en kijk maar eens naar wat er al opkomt:
Hier is het nog een zoekplaatje.....
Hier een close-up, een paar dagen later......
Maar kijk hier eens......
Over een maand, verwacht ik de eerste spinazie te kunnen oogsten.
Oh, wat krijg ik daar zin in!
Wat deed ik nog meer in januari?
Ik sloeg nog wat deuvelbroed voor populierenleembroed, in een vers gekapt stammetje van een populier.
Zou ik straks mijn eigen paddenstoelen van dit stammetje kunnen plukken?! Ik hoop dat die het nog gaat doen.....
En ik voedde mijn compostvaten. In de herfst puilden ze zo uit van het groente afval, dat de deksels bijna niet meer pasten. Nu was het al zover ingedroogd dat er weer heel wat bij kan.
En omdat onze houtkachel veel gestookt wordt, hebben we aan as geen gebrek.
Ik heb het over as van schoon, onbehandeld hout. Na verbranding is alle organische stof weg en resteren alleen mineralen.
Houtas bevat veel kalium, calcium en magnesium. Het is dus een geconcentreerd goedje, waarbij bovendien geldt dat de mineralen in deze vorm goed oplosbaar zijn en snel door de planten worden opgenomen.
Stalmest bevat ook deze stoffen, maar in een mindere concentratie. As kan zelfs direct op de tuin gestrooid worden, maar is voor nu een waardevolle aanvulling voor de composthoop.
Houtas bevat veel kalium, calcium en magnesium. Het is dus een geconcentreerd goedje, waarbij bovendien geldt dat de mineralen in deze vorm goed oplosbaar zijn en snel door de planten worden opgenomen.
Stalmest bevat ook deze stoffen, maar in een mindere concentratie. As kan zelfs direct op de tuin gestrooid worden, maar is voor nu een waardevolle aanvulling voor de composthoop.
Ik vind het zo gaaf om een eigen kringloopje op te zetten!
Mijn vijgenboom bijvoorbeeld levert vijgen, maar moet ook gesnoeid. Het snoeihout kan ik drogen, dat brandt in de kachel. Dat levert vervolgens weer as op. De as gaat op de composthoop, wat weer waardevolle stoffen aan de compost toevoegt. Vervolgens kan er weer wat mest bij de vijgenboom, groeit de boom heel goed, kan ik weer snoeien en oogsten. Et cetera, et cetera.
Mini-kringloopje. Super èn zelfvoorzienend!
Ook kippenmest is zó te recyclen. Door de hoge zuurgraad, kun je kippenmest beter niet gelijk over de grond verdelen, maar als je het eerst composteert, levert het waardevolle voedingsstoffen aan de grond.
Ik heb kippen die eieren en mest leveren. Van de mest groeien de groentes goed, de kippen krijgen daar groenafval van, ze produceren weer mest, die ik weer gebruik voor de compost, waardoor de groentes weer beter groeien et cetera et cetera.
En, lucky me: elke dag 'oogst' ik nog eieren van mijn dames kip. Ze hebben het naar hun zin in hun onderkomen onder het moestuindak.
Ook op de donkere en koude dagen in deze winter.
Tot eind januari kreeg ik zelfs elke dag nog vier eieren!
Het duurt niet zo lang meer, voordat de lente komt.
Van een goede vriendin die kwam lunchen, kreeg ik dit lieve potje met blauwe druifjes.
Het is niet voor éven om van te genieten.
Nee, hoor! Zijn ze uitgebloeid, dan gaan de bolletjes in de tuin.
Volgend jaar, komen de bolletjes opnieuw op.
En het omgekeerde kan natuurlijk ook.
Heb je bolletjes in de tuin? Dan kun je ze ook met bolletje en aarde en al,
in een potje scheppen en gezellig binnen zetten.
Je eigen, eerste voorjaarsbodes in huis.
Geniet ervan! Het is bijna voorjaar!