Als ik op de fiets zit, terwijl prachtig gekleurde herfstblaadjes om mijn hoofd dwarrelen en een knisperend geluid onder mijn fietsbanden maken, plopt er soms zomaar een oud kinderliedje in mijn hoofd op.
Van "herfst, herfst, wat heb je te koop" tot "Zie je de kastanjes aan de bomen, zie je alle eikels op het mos"
Heerlijk! Herfst!!
Na een weekend wandelen op de Veluwe, is het tijd om wat te doen met al die herfstschatten, die gewoon maar naar beneden vallen.
Ik ben deze herfst - opnieuw - aan de slag gegaan met kastanjes. Wat ik ervan maakte, was vooral praktisch......
Ik maakte wasmiddel!!
Toen ik vorig jaar een nieuwe wasmachine nodig had, besloot ik gelijk het roer om te gooien met wasmiddelen.
Welke wasmachine ik kocht en waarom, heb ik beschreven in dit blog.
Ook mijn prille avonturen met alternatief wassen, beschrijf ik hier.
Ik kocht Seepje, wasnootjes uit Nepal. Toen ik me verdiepte in dat verschijnsel, kwam ik uit bij de werkzame stof Saponine, die in heel veel planten aanwezig is, in wisselende concentraties.
Dat vond ik interessant.... en ik merkte dat lang niet alle producten vanuit Verweggistan hoeven worden ingevlogen. Zeer ongewenst voor het milieu immers: al die vliegkilometers. Ook in ons land groeien planten en vruchten, met een goed werkzame concentratie Saponine erin.
Saponinen worden ook wel zeepstoffen genoemd en zijn een speciale groep secundaire plantenstoffen die tot de glycosiden behoren. Men vermoedt dat planten saponinen produceren als bescherming tegen insectenvraat en groei van bacteriën en schimmels.
De naam saponine is afkomstig van het Latijnse woord sapo dat zeep betekent. Dit verwijst naar de eigenschap van saponinen om opgelost in water (na schudden) een zeepachtig schuim te veroorzaken. Bij sommige saponinen is dit zachter dan bij gewone zeep en heeft het een reinigende werking, die echter wel minder is dan die van zeep.
Saponinen komen wijdverbreid voor in het plantenrijk. Men schat dat in drie van de vier plantensoorten saponinen voorkomen. Men vindt ze zelfs in groenten als sojabonen, erwten, spinazie, tomaten, aardappels en knoflook. Nooit geweten! Heb het gelukkig ook nog nooit in mijn pan zien schuimen ;)
Het gehalte saponinen kan variëren van 0,1 tot zelfs 30%!
Planten waarin saponinen in hoge concentraties voorkomen zijn onder andere lelies, agaven, zeepkruid (Saponaria officinalis), paardenkastanje en in de vruchten van de zeepnotenboom die in India en Nepal groeit. De bast van de Zuid-Amerikaanse zeepboom Quillaja saponaria is één van de allerrijkste bronnen. De meeste saponinen vindt men echter in de Yucca Schidigera, die in Baja California groeit.
Het gehalte saponinen kan variëren van 0,1 tot zelfs 30%!
Planten waarin saponinen in hoge concentraties voorkomen zijn onder andere lelies, agaven, zeepkruid (Saponaria officinalis), paardenkastanje en in de vruchten van de zeepnotenboom die in India en Nepal groeit. De bast van de Zuid-Amerikaanse zeepboom Quillaja saponaria is één van de allerrijkste bronnen. De meeste saponinen vindt men echter in de Yucca Schidigera, die in Baja California groeit.
Er valt goed op plantaardige wijze te wassen, voor mensen over de hele wereld!
En ook hier in Nederland, juist nu, in de herfst, komt het wasmiddel zogezegd, gewoon uit de lucht vallen......
Hoe leuk is dat??
Die prachtig glimmende kastanjes.....
En niet alleen kinderen vinden kastanjes mooi om mee te spelen. Weet je nog wat we er vroeger allemaal van maakten? Een pijpje, een spin - met of zonder web -, een evenwichtspoppetje.....
je maakt het allemaal van kastanjes!
En nu maak ik er dus wasmiddel van.
Schuimend, goed voor het milieu èn je kleding en het kost je helemaal niets!!
Wat wil je nog meer?
De werkwijze??
Okay, komt 'ie:
Wasmiddel van paardenkastanjes
Wat heb je nodig:
- 10 kastanjes
- water (gewoon koud uit de kraan)
- glazen fles
Hoe maak je het:
Snijd de pas geraapte kastanjes in vieren.
Paardenkastanjes zijn de 'gewone' kastanjes die je overal kunt rapen. Deze zijn niet eetbaar.
Wel eens eerder zó gezien?
Het schilletje zit er nog strakker omheen, als ze net uit de boom gevallen zijn.
Doe de kastanjes in een glazen fles van 1 liter.
Vul de fles met water tot bijna bovenaan.
Schudt de fles een aantal malen flink.
Het aanwezige saponine in de kastanjes gaat schuimen doordat het in contact met water komt.
En dit gaat heel snel...... kijk maar!
Na twee dagen zie je ook bezinksel wat er wit-zeepachtig uit ziet.
Gaaf hè?!
Je kunt er nu al mee wassen. Laat de kastanjes gerust in de fles zitten,
hoewel je ze er ook uit kunt zeven.
Pas op dat ze niet in je wasmachine terecht komen, anders raken de leidingen verstopt.
Deze literfles is genoeg voor zo'n 12 tot 15 wasbeurten.
Om het hele jaar door met de kastanjes te kunnen wassen, kun je de kastanjes het beste op een iets vochtige plek bewaren. Bijvoorbeeld in een vochtige, plastic zak gewoon buiten.
Controleer regelmatig of de kastanjes niet gaan schimmelen of gaan 'uitlopen', of je moet zelf graag een kastanjeboom in je tuin willen planten (en er genoeg ruimte voor hebben;))
Heb je weer nieuw wasmiddel nodig, dan hak je de iets vochtige kastanjes makkelijk in vieren.
Zijn de kastanjes gedroogd, dan worden ze keihard en wordt het zelfs voor een keukenmachine een onmogelijke zaak om ze fijn te krijgen.
Zo kun je wel zo'n driekwart jaar vooruit.
En als de kastanjes op zijn, maak je van een stuk zeep makkelijk je eigen wasmiddel (klik)
Hoe gebruik je dit wasmiddel?
Net als 'gewoon' wasmiddel kun je dit in het zeepbakje van de wasmachine schenken.
Ik doe het tegenwoordig gewoon in een doseerbakje in de wastrommel.
Dit wasmiddel kun je gebruiken voor de was van 20 tot 90 graden.
Ik vind het zelf het meest geschikt voor de bonte was, omdat de witte was er niet spierwit van wordt.
Deze ervaring had ik ook met Seepje, de wasnoten die je in de winkel koopt.
Er komt op een gegeven moment een soort grauwe sluier op je wasgoed te liggen.
Wil je dit oplossen of beter gezegd voorkomen, dan kun je soda toevoegen in het voorwasbakje van de wasmachine.
Als je overstapt van regulier wasmiddel naar een natuurlijk wasmiddel zoals dit, zul je wel moeten wennen aan de geur, of beter gezegd: het ontbreken van de parfumgeur die we zo gewend zijn.
Als je de was lekker buiten kunt laten wapperen, komt er vanzelf een frisse wind (en geur) doorheen, maar je kunt er ook voor kiezen om in het wasverzachterbakje een paar druppels etherische olie te druppelen voor de geur. Kies zelf een geur die je fijn vindt.
Van appelazijn als wasverzachter wordt je was trouwens fijn zacht. En de azijngeur? Die ruik je helemaal niet.
Waarom zou je kiezen voor het wassen met kastanjes?
Nou, laat me je een paar redenen geven:
- Het is gratis, dus goed voor je portemonnee
- Het is goed voor het milieu: er komen geen wasactieve stoffen, ontharders, vulmiddelen, geurstoffen (parfum), bleekmiddel en schuimregelaars in het afvoerwater terecht.
- Je kunt op alle programma's, alle temperaturen en alle standen wassen
- Om het te verzamelen, kom je lekker buiten in de frisse herfstlucht: goed voor je!
- Hoe grappig (en lekker alternatief) is het om mensen te vertellen dat je met kastanjes wast
Zeker met dit mooie nazomerweer hangt de was bij mij nog fris aan de lijn te drogen.
Puur en lekker schoon!
Heb jij het wel eens geprobeerd: alternatief wassen?
Laat je eens weten wat jouw ervaringen zijn?