startpagina; recepten; kinderen; verzorging;

donderdag 7 juli 2022

Mijn moestuin in juni

 Juni in de tuin: dé start van de zomer en altijd is het weer verrassend!
In juni barst het oogstseizoen los en is het super groeizaam weer.
In juni is het tijd voor slippertjes in de tuin
tot groot verdriet van mijn pedicure....
In juni kan ik de tuin nog een beetje de baas, voordat in augustus de tuin mij de baas wordt.
Wat is het fantastisch en wat geeft het een rijk gevoel om in deze tijd van het jaar 
een moestuin te hebben.
De bezigheden wisselen elkaar af en geven veel variatie en kleur aan mijn werk.
Kijk je weer mee?
Ik zal proberen je niet té jaloers te maken met mooie oogstplaatjes. 
Ik laat er wat weg en doe er wat realistische fotootjes tussen.
Veel lees- en kijkplezier bij mij in de moestuin!


Cadeautjestijd

Zó  lief!!
Krijg ik out of the blue een berichtje van Yuhua "Ik heb postelein gezaaid. Wil je het hebben?"
Natuurlijk wil ik dat, maar waar ik dat aan te danken heb, vraag ik me af...
Yuhua blijkt een goed lezer en onthoudt veel. In een klein regeltje tussendoor 
schreef ik bij moestuincadeautjes in mijn vorige moestuinblog dat postelein bij mij niet opkomt en 
daarom heeft Yuhua met haar 'groene vingers' op een flat, voor mij postelein gezaaid.
En daar kan ze het helaas niet kwijt....
Dus kreeg ik een doosje met kostbare plantjes en een pot met zelfgezaaid bloemenmengsel zomaar....
Lief van je, Yuhua! 
Ik heb er een mooi plekje voor gevonden.... en nu ga ik het verder de grond uit kijken!
En misschien een beetje laten verwilderen, zodat het zichzelf volgend jaar gaat uitzaaien ;)


Fruit uit de moestuin

Ik heb een klein aardbeienbedje aan de rand van de tuin, het valt er bijna af....
Elk voorgaand jaar mocht ik van de tuinbuurvrouw bakken vol aardbeien plukken 
van haar overdadige aardbeienbedden. Helaas is tuinbuurvrouw vervangen door  
nieuwe buurvrouwen en die willen wat meer variatie. 
Dus dit handje is echt een bijzonder plaatje, want dit jaar zijn de aardbeien zeldzaam.
Wil ik er meer kunnen eten, dan zal ik toch zelf moeten zorgen
voor vermeerdering en een groter aardbeienbed maken in augustus.
De slakken weten  nog eerder dan ik wanneer ze zoet genoeg zijn,
dus soms was ik nog te laat ook.....

Aardbeien zijn bij mij het eerste rijpe tuinfruit.
Daarna volgen de rode en zwarte bessen.
Ik moet altijd goed kijken naar het struikje rode kruisbessen bij de buurvrouw.
Als die rijp zijn, dan kan ik mijn witte kruisbessen ook oogsten.

Vervolgens komt de ene pruimenboom met de grote, sappige pruimen,
de framboosjes fietsen er een beetje tussendoor
en ik zag de allereerste bramen al.

Voor een fruitliefhebber die elke dag start met een fruitontbijt,
begrijp je dat dit de beste tijd van het jaar is!!
Ik geniet!
Nog even wachten en dan komen de nectarines, vijgen, appels 
en (kwee)peren ook nog!

Groente uit de moestuin

Waar juni begon met sla, at ik algauw ook de eerste tuinbonen...

Een bijzonder boontje, wat ik volgens de kinderen echter niet meer hoef te planten.... ;)
Koolrabi's doen het dit jaar heel goed.
Ik bedacht een recept wat niet mag ontbreken met een moestuin: een 'mik-alles-er-maar-in-taart'.
Daar kon ik de prachtige koolrabi's, de laatste spinazie en
de eerste meiraapjes in kwijt. Klik
Meiraapjes zijn een vergeten groente. Bij mij blijven ze wat klein en zijn ze rood en wit,
ze lijken qua uiterlijk en smaak op radijsjes en eerlijk gezegd snap ik wel dat ze
vergeten zijn... ik ga ze nog een kans geven in een recept met meer smaakmakers.
En verder zeg ik er even niks over...  
Ik oogstte heerlijk grote kroppen ijsbergsla! Wat een knapperige,
veelzijdige, mooie sla. Van een zeer ervaren tuinder kreeg ik een compliment
dat m'n ijsbergsla zó groot en mooi gegroeid was.
Dank U!
Rabarber kun je - voor zowel je eigen gezondheid als die van de plant -
het beste voor 21 juni oogsten.
Ze kan een jaar of acht op dezelfde plek groeien, maar heeft ook tijd 
nodig om na de oogst het wortelstelsel te voeden en ontwikkelen.
Van 2 kilo rabarber (ik heb zo'n acht planten staan) maakte ik 
rabarberlimonade en één kilo vroor ik in voor een lekkere rabarbertaart in de winter ;)
En wat ik nog meer oogstte?
Veel andijvie (zie meer bij doorschieten), de laatste spinazie, komkommers en
op de valreep de allereerste uien, courgette en 
aardappels....
En er komt nog heel veel meer aan....;)
Leve de zomer!
Leve de moestuin!


Winst uit de moestuin

Ik weet van sommige tuinders dat ze alle oogst bijhouden en uitrekenen wat het hen opbrengt.
 Daar gaat het mij helemaal niet om, maar  als ik net uit de tuin in de winkel kom en dan

deze prijzige besjes zie - waar ik dus net zo'n 5(!) bakjes van vol plukte -
ben ik toch super blij met de bessenstruik in mijn tuin,
waar ik de rest van het jaar ook nog eens geen omkijken naar heb.
En zie ik dat goed? Pruimen uit Spanje? 
Bij mij groeien ze 'gewoon' in de moestuin. 
Met een pruimenboom in je tuin hoef  je geen doorgerekende benzinekosten te betalen  
en wordt het milieu niet belast.
Plant eens een fruitboom in je tuin: goed voor jezelf en de wereld om je heen!


Leiding in de kas!

Gelukkig heb ik twee kassen, maar als je deze kas ziet, lijkt het - opnieuw! - of je een oerwoud binnenstapt!

Ik heb het weer voor mekaar: de kas staat veel te vol! En dat terwijl ik nog wel zó zorgvuldig
 de kleine plantjes ging passen en meten.
Maar ja, net als  kinderen worden kleine plantjes groot!
De planten op de zuid-oost kant krijgen het meeste zon en groeien  het best!
Al ben ik vergeten of dit nu een speciale pepersoort is, of een paprika.
Weet jij het? Ik denk dat ik maar gewoon afwacht....

Maar als de komkommer tussen de muismeloen, de druif en de cantaloupe meloen
doorgroeit, kan ik niet meer afwachten en is het tijd om orde in de chaos te scheppen.
Er staan wel tomatenspiralen bij de planten, maar dat is niet voldoende!

Dus spande ik een ijzerdraadje van de ene kant naar de andere zodat ik daar 
de komkommer langs kan leiden. 
En ik bind er touwen naar toe vanaf de tomaten die wel wat leiding kunnen gebruiken.
Ook kan ik de druif erheen sturen....
Het is in ieder geval weer gezellig druk en vol in mijn kas!



 Doorschieten!

Het is een heel natuurlijk verschijnsel, maar wat minder gewenst in de moestuin: het doorschieten van planten. Ik legde de kinderen bij de schooltuinles het laatst nog uit: planten hebben - net als alle levende wezens eigenlijk - één belangrijk doel: zich voortplanten. En als bijvoorbeeld de weersomstandigheden
 wat minder gunstig  - lees: droog en warm -  zijn maakt een plant er haast mee.
Ze gaat 'doorschieten'  oftewel een lange bloemstengel aanmaken.
En dat kan opeens hard gaan...
Net voor de langste dag van het jaar schoot ineens al mijn andijvie door.
bij deze krulandijvie zie je dat goed!
Wanneer de - meestal groene - bloem gebloeid heeft, komt het zaad tevoorschijn.
De plant heeft zich succesvol voortgeplant.
Het is heel inventief, al gaat het ten koste van de groente.
Hoewel... niet helemaal. Sla en andijvie kun je nog prima oogsten.
De plant maakt wat meer bitterstof aan wat je licht kunt proeven in de blaadjes,
maar laat dat nu net nog gezonder zijn.
In plaats van een krop sla of andijvie, oogst je nu de losse blaadjes die je van 
de bloemstengel afplukt. Okay... je hebt wat meer plant nodig voor één maaltijd
maar als de tuin vol staat, is dat nog niet eens zo erg.

Zaai je sla en andijvie ná de langste dag, dan heb je veel minder kans
op doorschieten en heb je nog lekker sla en andijvie in de nazomer of herfst.
Yes! Dát ga ik doen, want daar is nog tot augustus tijd genoeg voor!

Ook een enkele ui schoot door, met een prachtige Allium bloem.


Strijd tegen het onkruid


Op gevaar af dat ze er later net zo'n hekel aan krijgen als hun moeder, laat ik elke week een tiener hier in huis - de meesten hebben toch al vakantie - mij een uurtje helpen in de moestuin.
Dat doen ze natuurlijk met veel plezier en liefde, zodat het vaak langer dan een uur wordt .. ahum.
En ondertussen hebben we mooie gesprekken,  zo mooi dat soms de handen stil staan.....

Maar kijk eens naar dit plaatje!
Er staan uien, wortels en krootjes, maar aan het begin van de maand was het onkruid boven
alles uit gegroeid zoals nog een beetje zichtbaar op de bovenste helft van de foto.
Zo verstikte het onkruid alle groenten.
Met vereende krachten en urenlang doorwerken, lukte het om alles onkruidvrij te maken.
Heerlijk! Je ziet zó goed verschil!
En als tienerlief na een uurtje verdwijnt, laat ik mijn gedachten heerlijk gaan en 
werk rustgevend nog een uur of wat door....

Ook de uien in een andere hoek waren compleet overwoekerd. Ik was 
zelfs vergeten of er nu drie, vier of vijf rijen moesten staan.
Wat heerlijk dat ze weer verschenen!

Deze maand kan ik nog winnen van de tuin, wacht maar tot augustus....



Pech, plaag en snoei


Ik schreef al eerder over moeilijke en makkelijke groentes in de moestuin. Kool is voor mij - door de
veelheid aan 'gevaren' en 'plagen' die de kool bedreigen - een moeilijke groente.
Nu heb ik dit jaar alleen koolrabi en broccoli gezaaid, maar ik kreeg van Lisette ook nog 
een paar bloemkool- en spitskoolplantjes.
Héérlijk... love it!

Maar deze maand zag ik in de koolbladeren allemaal kleine gaatjes ontstaan.
En die kleine gaatjes werden grotere gaten....
Na een klein onderzoek werd het al snel duidelijk: rupsje-nooit-genoeg met tientallen
broertjes en zusjes zaten in mijn koolbladeren. 
Nu is het niet zo erg als ik deze bladeren toch niet eet  - bij koolrabi eet je de verdikte stengel
 en bij broccoli eet je de bloemknoppen - maar de uitwerpselen van de rupsen vervuilen
 de eetbare delen wel degelijk. Zo wordt ook de groei van de plant geremd 
als er minder blad is en daardoor minder fotosynthese kan plaatsvinden. 
Nu houd ik van zowel flora als fauna, maar het gaat mij toch ook om de opbrengst  uit de tuin.
Ik ga geen rupsen kweken om te laten ontpoppen tot vlinder.
Een paar rupsen zijn niet zo erg in mijn tuin, wel als het er legio worden.
Meestal  haal ik ze met de hand weg....zoveel kool heb ik dit jaar niet staan.
Het vogelgaas wat ik over sommige koolplanten in de moestuin
heb gespannen, weet ook het koolwitje redelijk tegen te houden. 
Voorkomen is altijd beter dan genezen.


Elk jaar heb ik in de één of andere struik of boom wel  last van luizen.
Dit jaar is dat in mijn nieuwe dahlia's;  ik ben dan ook geen bloemenmens ;( 
Een klein beetje luis verwijder ik meestal door wat takken of blaadjes weg te halen.
Soms  gaan ze vanzelf weg,
of ik zoek lieveheersbeestjes(larven) en plaats die bij de luizen.
Maar bij deze enkele plant met bloemstengel en zóveel luis, 
helpt alleen een wat actievere bestrijdingsmethode: spuiten tegen luis!
Maar om zelf een natuurlijk middel te maken, kost een paar weken omdat je de plantdelen
zoals bijvoorbeeld brandnetel moet laten trekken.

Veel meer kun je vinden op het informatieve tuinblog van Diana, zoals hier!
Ik ga me er nog meer in verdiepen, want ik kan nog een hoop van haar leren.
Gelukkig had buurman Felix een flesje brandnetelgier staan, die was voorbereid.
En ik mocht het gebruiken, op voorwaarde dat ik de appelboom in de voortuin even mee zou nemen. ;)
In een afgesloten fles kun je de gier heel lang bewaren...
Bovendien moet je de gier voor het spuiten nog verdunnen van 1: 5 of zoiets....
dus je hebt snel heel veel!
Note to self: gier maken voor volgend jaar en laten staan!

De olijvenboom heb ik mooi in bolvorm gesnoeid met oudste dochter
de laurierboom deed jongste zoon.
Ik ben niet zó goed in mooi recht of in dit geval mooi rond snoeien.
Dan is het fijn om een extra paar ogen - en handen - te hebben.
Snoeiafval bestaat eigenlijk niet bij de laurier.
De mooie bladeren kun je drogen, bewaren en uitdelen....
En je kunt laurierlikeur maken (klik).... een heerlijk en gifgroen drankje.

Ik oogst dus nooit laurierblaadjes... ik snoei de boom af en toe bij ;)

Schooltuintjes


Verdrietig en fijn nieuws deze keer uit de schooltuintjes!
Eerst het verdrietige:

Het lijkt of de moestuinbakken er keurig schoon en onkruidvrij bij staan,
maar is het niet een beetje te leeg?  Is er al zóveel geoogst?!
Nee, dát is het niet!
Er zijn vandalen binnengekomen - de schooltuin mag niet afgesloten worden - 
en hebben van de vierentwintig aardappelplanten er heel veel uitgetrokken...
Er staan er nu nog maar zeven...
Ook de uien moesten het ontgelden en de sla....
Echt heel sneu! 
Als het nu mensen zijn die het goed kunnen gebruiken
om het zelf lekker op te eten, is het minder erg en begrijpelijk.
Oh, wat waren de kinderen van slag!
En ik moet zeggen: ik zelf ook!
Elk jaar wordt er wel eens wat vertrapt of uitgetrokken, 
maar deze keer lijkt het heel stelselmatig te zijn gebeurd.
En vervolgens zie je de aardappel- en slaplanten vertrapt op de paadjes liggen.
Natuurlijk staat er geen naam bij...

Ik probeer altijd van alles het beste te maken, dus zocht ik naar oplossingen,
maar je snapt wel dat we van slag waren....

De eerste oplossing was een fijne kookles!
Ik ging met de klas lekker aan de slag met rabarber:
de kinderen maakten allemaal hun eigen zoete rabarberstick. Klik!
Interessant om je eigen gebakje te maken met zelf geoogste groente.
De meeste kinderen vonden het lekker!
Volgens juf Hanneke is dit een les die zeker moet blijven!
En wat was het super gezellig om thee te drinken van citroenmelisse wat
als onkruid groeit in en om de tuin....

Oplossing twee was opnieuw zaaien.
Maar ja... voor aardappelen en uien is het nu te laat....
Elk kind mocht zelf kiezen of ze wortels, radijs of meiraapjes wilden zaaien.
Daar is het nog de goede tijd voor.
Of ze kozen alles.... als er veel lege ruimte in hun tuin was.
En twee weken later waren de eerste sprietjes al te bewonderen.
Gelukkig! Er is altijd een nieuw begin mogelijk...de tuin geeft het goede voorbeeld!

De laatste les voor de vakantie is het oogstles!
En gelukkig....  het kan nog!
Noem me eens één ding wat meer bevredigend is dan met je zelf gezaaide,
goed verzorgde en goed gegroeide groente naar huis te gaan?
Deze jongens zijn in ieder geval super blij en trots op hun oogst!
De enkele kropjes doorgeschoten sla, de uien die er nog stonden,
mochten mee naar huis. 
En zo mooi dat de kinderen goed kunnen delen: niemand ging met lege handen naar huis.

Tot slot nog een paar mooie zomerse plaatjes van juf Hanneke:

Want hier is de tuin toch voor bedoeld?!
Genieten en gebruiken.
En lezen kun je overal!
Sommige kinderen blijken hoogvliegers....


Geniet van de zomer en trek er lekker op uit...
in je eigen tuin of daarbuiten!
Of lees eens lekker een boek buiten....



Geen opmerkingen:

Een reactie posten