Hoewel ik deze maand een weekje op vakantie was, valt er eind april genoeg te schrijven
- en jou te inspireren - over de moestuin.
Ook al is het te koud voor de tijd van het jaar, in april mag er al zó veel de grond in!
En dát deed ik!
Mijn handen werden in de natte grond vies als vanouds, maar
niks om me voor te schamen, hoor!
Je handen zijn je beste gereedschap en de kraan is na afloop geduldig!
Voordat we verder het tuinseizoen induiken, deel ik eerst
mijn fijne handscrub met jullie. Heel makkelijk zelf te maken met ingrediënten
die misschien gewoon al in je keukenkastje staan. Het is niet alleen
reinigend, maar ook verzorgend!
Hoe je eenvoudig deze zachte scrub voor ruwe en vieze tuinhanden zelf
maakt, vind je hier: klik!
Klaar? Dan gaan we verder....
Let op: haastige spoed... oeps! Ik maakte me toch een blunder,
maar misschien komt het nog goed!
Zaaien en poten
Weet jij het verschil tussen zaaien, planten en poten?
Dan gooi ik er eerst even wat definities door....
Zaaien doe je met zaad: je kunt in kleine potjes voorzaaien of direct in de volle grond zaaien.
Bij planten stop je een plantje in de grond. Dus het voorgezaaide en opgekomen zaad, plant je als klein (of groter) plantje vervolgens weer uit.
Poten is het ondiep in de grond leggen van vooral wortels en bollen.
Tussen het binnen voorzaaien en buiten uitplanten laat je de plantjes harden. Dat is in april zeker nodig. Als plantjes binnen op huiskamertemperatuur opgekomen zijn, moeten ze eerst wennen aan koudere en schommelende temperaturen buiten. Dit doe je door de plantjes overdag buiten te zetten en 's nachts weer binnen te halen. Of door ze eerst in de koude kas te zetten voordat je ze buiten in de grond zet.
In de volle grond heb ik deze maand veel wortelgroenten gezaaid. Planten die diep moeten wortelen zoals pastinaak en wortels (peen), geef ik altijd wat extra mee...
Geen zand erover, maar zand erin!
Met oud en nieuw mochten we gratis een zak zand halen en die komt nu
goed van pas! ;)
Nu heb ik geen volledige kleibodem, mijn moestuin bestaat uit gemengde grond.
Maar zand zorgt voor een wat grovere en vooral luchtiger structuur.
Fijn en helpend voor dieper groeiende wortelgewassen. Op deze manier heb je grotere kans
dat de wortels mooi recht naar beneden groeien
in plaats van als kromme mannetjes uit de grond te komen.
Ik maak de regels eerst extra diep, daar verdeel ik wat scheppen
zand in, meng het met de aarde, zaai het gewas en maak de regel dicht.
Vind je zand te duur? Ook (zelfgemaakte) compost is een prima
bodemverbeteraar die het wat luchtiger maakt.
En nu maar hopen dat de pastinaak sowieso opkomt, want dat was de vorige keer
niet het geval.
Uien kún je theoretisch gezien zaaien, het is namelijk een tweejarig gewas. Het eerste jaar
groeit ze uit tot een klein plant- of pootuitje, die je voor de winter oogst en
daarna in het voorjaar uitplant. Dát is me wat teveel werk en het duurt lang.
Ik gebruik altijd pootuitjes. Hoewel sommigen ook spreken over plantuien...
Lekker verwarrend, net na de definities.
In ieder geval doet wat regen en zon wonderen, want ze groeien al.
Als eerste oogst ik altijd de stengels die prima gebruikt kunnen worden
als bosui of lente-ui. Alles hierover lees je hier!
Vorig jaar maakte ik een prachtig klimrek voor de kapucijners die wel
zo'n drie meter hoog kunnen groeien. Stond dat keurig netjes in de tuin
was ik het zaad kwijt. En ik wist zeker dat ik het ergens had.
Puntje bij het paaltje: er kwamen geen kapucijners in de tuin
want toen ik het zaad eenmaal gevonden had,
was het te laat in het jaar. Nu doe ik het andersom:
het zaad is gezaaid, de stokken staan er al bij, maar het rek
komt later....
Eerst maar eens afwachten of dit zelfgewonnen zaad van twee jaar
geleden nog kiemkrachtig is. Zie hier de eerste plantjes... ;)
Na de schooltuinles over aardappels weet ik hoeveel pootaardappels ik nog over heb.
Op dit stukje, waar eerst alleen maar onkruid stond,
pootte ik netjes twee rijen middelvroege, biologische aardappelen.
Twee weken later dan de andere aardappels: dat spreidt de oogst een beetje.
De eerste aardappels die ik pootte, waren van mijn aardappeloogst van vorig jaar.
De kleine aardappeltjes bleven onderin mijn aardappelmand zitten en waren opnieuw
uitgelopen. Ik ga er van uit dat het vroege aardappelen zijn...
Je hebt namelijk drie soorten aardappelen:
vroege, middenvroeg of middenlaat (het glas is halfvol of het is halfleeg)
en late aardappelen.
Vroege aardappelen poot je rond 1 april en oogst je na ongeveer 100 dagen.
Middenvroege aardappelen mogen midden april de grond in en oogst je na
ongeveer 115-120 dagen.
In de speciekuip komen de vroege aardappelen al snel boven de grond....
Late aardappelen mogen later de grond in, zelfs in mei kun je ze nog poten,je oogst ze pas in de herfst na zo'n 130 dagen.
De kans op de gevreesde aardappelziekte phytophthora is bij late aardappelsoorten
een stuk groter. Ik kies daarom het liefst voor de vroege soorten,
bovendien kan ik daarna nog een nateelt op de vrijgekomen plaats zetten.
Wel geven de late aardappelen vaak een grotere oogst en zijn ze wat sterker.
Kies wat bij je past.... en blijf meelezen, want dit jaar ga ik een bijzonder
experiment doen met de aardappels in de speciekuip.
Planten
Plantjes die ik bij een tuincentrum haal, staan vaak niet al te nat, met als gevolg dat ze snel uitgedroogd raken. Belangrijk om ze goed vochtig te houden.
In een laag regenwater in de kruiwagen konden deze plantjes zich goed volzuigen met water.
Handig voordat ze geplant worden, want dan hebben ze veel vocht nodig.
Prei, paksoi en knolselderij liggen allemaal door elkaar.
Maar in de tuin komen ze mooi in rijen te staan.
Prei heb ik dit jaar gekocht in plaats van zelf te zaaien en voor de verandering
heb ik ze ook vroeg geplant. Ik vind het opkweken uit zaad erg lastig.
Naast een paar bakjes prei voor de schooltuintjes, kocht ik ze voor mezelf.
Prei is niet alleen de lievelingsgroente van Peter, maar ook erg gezond.
Dit speciale gereedschap gebruik ik om prei te planten. Ik heb geen
idee meer hoe ik er aan kom... misschien wel van mijn opa :)
Het heet een preiplanter, pootijzer of een pootstok.
Ik zag 'm bij bol.com nog te koop staan, dus zo bijzonder is 't ie niet.
Gebruik jij 'm ook of heb je 'm nog nooit gezien?
Met de preipoter maak ik op geregelde afstanden brede, ronde gaten in de aarde.
De preiplantjes zet ik hier vervolgens los in.
Hoe dieper je de prei plant, hoe groter het witgedeelte van de prei zal zijn.
Sowieso gooi je het groene gedeelte van de prei niet weg,
want ook dat is eetbaar.
De uitgeplante prei laat je gewoon in deze open gaten staan.
Ze zakken na verloop van tijd en door regenbuien vanzelf dicht.
De prei heeft op deze wijze lekker de ruimte om te groeien.
De laatste jaren had ik prei die niet dikker werd dan mijn pink.
Dit jaar verwacht ik er meer van!
In de gaten strooide ik wat biologische koemestkorrels en ik vulde ze met water.
Andere plantjes zoals sla, koolrabi of paksoi plant ik ook altijd in een
gat gevuld met water, wat koemestkorrels erin en dan het plantje.
Werk in uitvoering
Er wordt gewerkt aan huis en dit gaat ten koste van mijn tuin.
Ik mis vooral mijn kas bij huis.... Hij is verschoven en alle ramen zijn eruit.
Dit was ook de reden dat mijn loslopende kippen opeens een lekker hapje
zagen staan waar ze bij konden, zodat mijn ijsbergsla gehalveerd werd ;(
Noodgedwongen staan sommige planten nu extra lang binnenshuis,
want ze kunnen nog in de kas harden.
En mijn druif staat stof te happen... Een grote steiger rondom het huis,
zorgt voor al dit ongemak.
Gelukkig gaat hij deze week weg, maar de planning is erg onhandig.*
Ik kan niet wachten tot ik de tuin weer terug heb ;)
Moestuinblunder
Gelukkig heb ik nog een kas in mijn moestuin.... daar kunnen de plantjes ook harden.
Of alvast geplant worden.
Ik moet ze dan wel allemaal meenemen, hoewel.... niet allemaal tegelijk natuurlijk.
Ik was halverwege mijn loopje van ongeveer 30 meter en toen gebeurde er dit:
al mijn langzaam gegroeide - al in februari gezaaide - bleekselderij
viel op de stoep.
Ik probeerde te redden wat er te redden viel...
maar wat baalde ik hiervan!
In plaats van harden in de kas, moesten ze nu gelijk de grond in.
Van de perspotjes - waar ik ze in had gezaaid - bleef niet veel over.
Ik maakte gaatjes, vulde ze met koemestkorrels en water
en plantte zoveel mogelijk bleekselderijplantjes uit.
- verder is 't ie afgebroken - gaat het waarschijnlijk niet meer redden.
Uiteindelijk staan er toch nog 10 plantjes in de tuin,
maar helaas... een week later nog maar twee. Zonde!
Hoewel ik ook slakkensporen zag...
Net als op ruim een meter hoogte in de kas, in mijn zaaibakje met een deksel erop.
Ik zag slijmsporen en er groeide bijna niets.
Bizar dat dit verder goede zaad maar niet opkomt.
Hier kan toch geen slak bij?
Jawel dus! Waarschijnlijk is 't ie door het roostertje gekropen,
vervolgens kon hij door het groeien er niet meer uit en bleef maar eten.
Zoiets moet het denk ik geweest zijn. Wat een nare beesten zijn het toch.
Van de 24 slaplantjes heb ik een half plantje over!
In het vervolg wat beter checken in plaats van maar water blijven geven
en zo de slak een lekker vochtige omgeving te bieden.
#blunder2
Schooltuintjes
Deze week in de schooltuintjes, net voor de meivakantie, plantte ik de uien met de kinderen.
Zó leuk dit jaar! De kinderen zijn erg enthousiast en werkten zelfs in de pauze in hun tuintjes met als resultaat dat er weinig onkruid staat. Dát is lekker doorwerken!
Kijk maar hóe mooi de tuintjes erbij staan.
De uitjes kunnen er zó in!
Doordat deze groep 5 klein is, krijgen de kinderen
extra veel ruimte in de tuin en extra veel uitjes deze les.
Gele, rode en witte... ze kunnen allemaal de grond in!
En vervolgens bind ik ze op het hart om ook in de vakantie naar hun tuintje
te komen kijken.
Moestuincadeautjes
Deze keer geen kopje 'oogsten' want er groeit nog helemaal niets wat ik kan oogsten. Ik ben stik jaloers
op andere tuinders die al van alles uit de grond halen: van raapstelen tot spinazie etc. Heb ik soms onder een steen geleefd? Ik heb nog niets! Maar goed.... dát komt nog wel!
En cadeautjes krijg ik ook... hoewel ik niet weet of ik overal even blij mee moet zijn!
die je hele tuin door kan gaan. En hoe lekker ik aardpeer ook vindt
(en de anderen hier in huis 'm verafschuwen), ze mogen niet allemaal opkomen
en doorgroeien. Dat wordt aardeperen wieden
want snijbiet en daslook willen ook een plekje ;)
Had ik het nu wel of niet gedaan vorig jaar?
Een tak van de vlier in de grond gestoken in mijn tuin....
Ik weet het niet meer. Maar wat ik zie is een klein vliertje
Ik ben dol op de vlier en hoewel ze overal groeien, kun je ze in het
voorjaar makkelijk in eigen tuin krijgen door een tak af te breken of te knippen
en gewoon in de grond te stoppen. Je kunt het proces beter bekijken door de tak
eerst in water te zetten. Na enige tijd zal de tak worteltjes gaan vormen,
zodat je weet dat je 'm kunt uitplanten.
Deze manier van vermeerderen geldt trouwens ook voor alle soorten bessen.
Ik krijg dit jaar in ieder geval een eerste vlierbloesemtrosje uit eigen tuin!
Vroeger werden vlierbomen op boerenervan aangeplant omdat ze
'bescherming' zouden geven tegen ziekte en onheil.
De vlier is erg gezond en geneeskrachtig en al heb je geen
boerderij, een kleine vlier bij je huis is wel heel leuk!
Lucky me!
De eerste raapstelen liggen al lang en breed in de winkels,
maar bij mij komen ze er dan ook
ein-de-lijk aan!
Volgende maand kan ik ze vast oogsten!
Meer lezen? Heb je wat gemist?
Kijk ook eens op mijn moestuinpagina, dan kun je
per maand of per week lezen wat ik andere jaren in de moestuin deed.
Misschien vind je daar iets wat je zoekt....klik!
Als cadeautje voor jou om gewoon eens uit te proberen...
is hier mijn zaaikalender van Maria Thun.
En de grijze dagen? Dan heb je rust... hoef je niks te doen.
Ik ga dus lekker uitrusten deze week ;)
Volgende maand meer over heiligen, as en koper.
Tot dan!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten