Mijn moestuin in december

December is een maand van rust in de natuur, er is even niet zo veel te doen!

En alles groeit  l a n g z a a m....  ook het onkruid.

Maar  er bestaat zoiets als wintermoestuinieren....  niet iedereen doet dit. Maar ik wel!

Dit blog gaat over wintermoestuinieren: wat er op de tuin te doen is in de winter,

 de wintergroentes die er te oogsten zijn. Enneh... oogst je wintergroentes, dan minimaliseer je op de reiskilometers van groente. Daarna deel ik een inspirerend weekmenu met wintergroentes in de hoofdrol. Dat dit niet alleen bestaat uit soepen en stamppotten word je al lezend wel duidelijk!

Wintermoestuinieren

Is het dan niet erg koud?

Met dikke, warme kleding - ik draag nu liever snowboots dan gewone laarzen - is het goed te doen. 

Je blijft immers in beweging!!

Op de tuin ren ik vaak eerst met pup Eef van de waterput naar de kippen en van de kippen naar de frambozen en weer terug. Dan heb ik het een tijdje warm.

Het mulchen met herfstbladeren heb ik nog een keer dunnetjes over gedaan, 

om een extra dikke laag te krijgen.... de bladeren van de kastanje, beuk en eik zijn wat minder geschikt omdat ze de bodem kunnen verzuren. Kies òf een ander soort bladeren, òf  maak een goede mix van allerlei soorten.

Natuurlijk kun je ook mulchen met gemaaid gras, plantresten, compost, stro, houtsnippers en zelfs kranten...

Hierbij kun je lekker actief zijn, zodat je het niet koud krijgt.

Waar je het ook warm van krijgt is bemesten. 

Gedurende het seizoen heb ik weer zo'n drie grote emmers vol kippenmest verzameld.

Ik laat ze gewoon buiten staan en samen met stro en regen wordt het een goede, 

nog behoorlijk grove mest. Kippenmest is een heel zure of 'scherpe'mest voor de bodem.

Dit komt omdat het veel voedingsstoffen bevat, maar weinig organisch materiaal.

Daarom besluit ik het nu al over en tussen de mulchlaag te verdelen.

Als kippenmest namelijk met bladeren en ander organisch materiaal wordt vermengd,

levert dit een enorm voedzame, goede compost op.

En als ik niet meer goed tegen de stank kan, ga ik gauw binnen bij de kachel opwarmen!

Officieel 'moet' het in oktober....

Sterker nog: op 10-10-10-10...

Ik heb het over knoflook planten en die tienen zijn een ezelsbruggetje die staan voor 10 oktober, 

10 centimeter diep en op 10 cm plantafstand in de rij.

Maar ach, in december zag ik in mijn keukenkastje wat doorgeschoten teentjes liggen

 en besloot ze te planten, tienen of niet.

En kijk nu eens:

De knoflook groeit!

Je kunt knoflook ook in het voorjaar poten, maar voor de winter geplant, groeit

de plant het best. Een beetje kou stimuleert de groei.

Knoflook kun je alleen vegetatief vermeerderen, wat betekent dat je geen zaad gebruikt, 

maar teentjes in de grond stopt. Je kunt hiervoor speciale plantknoflook

 kopen, maar biologische knoflook uit de supermarkt werkt net zo goed.

Ook in december krijgen ze zó nog een goede groeivoorsprong.

De opbrengst van in het voorjaar geplante knoflook zal een stuk lager uitvallen. 

Lekker mulchlaagje erom heen....

groei maar lekker knoflookbolletjes!! Tot juli of augustus.... ;)

Op de eerste dag van december snoeide ik de herfstframbozen. 

Het was een waar bos geworden, want al neem ik het me elk jaar voor, 

het netjes leiden langs een hekwerk komt er vaak niet van.

Tot laat in november droegen ze nog vrucht. Om de struik tot rust te laten komen, 

zodat ze in het voorjaar dubbel sterk weer terug kan komen, snoei ik frambozen

 tot 4 cm boven de grond af. 

Wat lijkt de tuin ineens kaal...

Dit is de na-foto...

En kijk eens wat ik nog vond?!

Nog gele framboosjes in december!!

Helaas.... ik had ze al gesnoeid.

Maar hoewel ze er nog goed uit zien, worden ze door gebrek aan 

zonlicht en zonnewarmte niet meer zoet. Wel rijp, maar niet lekker!

Gelukkig heb ik nog wat frambozen in de diepvries,

voor zoete rijpe frambozen is het weer wachten tot de zomer!

Wintergroentes

Het is heel belangrijk om met de wintermoestuin een bijdrage te leveren aan het minimaliseren van reiskilometers van groente.

Geen sperzieboontjes uit Kenia of broccoli uit Spanje.... we eten met de seizoenen mee!

Veel mensen denken dat het tuinseizoen in oktober afloopt.

Maar het oogsten van wintergroente kan prima, als je maar  eerder in het (voor)jaar 

een goede planning hebt gemaakt.  En bij mij groeit er nog genoeg!!

Vooral ondergronds, maar ook boven de grond staat er nog wat....

Wat te denken van deze prachtige en decoratieve palmkool!!

Ik heb er zelf vier staan, maar van buurman Teun mag ik zijn palmkool ook hebben. 

Hij vindt 'm maar zo-zo en ik ben druk aan het bewijzen dat 'ie wel lekker is! 

Palmkool is in mijn recepten overigens vervangbaar door boerenkool.

Prei is zo'n heerlijke wintergroente... maar ik heb ontdekt dat het een hele kunst is,

om ze dik, groot en lang te kweken.  Tenminste, als je ze zelf zaait.

Wist je dat prei heel goed is voor je keel? Je kunt er zelfs een hoestsiroop van maken....

Snijbiet laat ik altijd staan. Het blijkt steeds meer dat ze best

wat vorst kan verdragen en gestaag doorgroeit!

Ondergronds staat er nog in mijn tuin:

• knolselderij
• pastinaak
• aardperen 
• krootjes of rode biet
• witlof

Ik kan zó genieten van deze verse groentes.... alles is zó  l a n g z a a m  gegroeid uit een klein zaadje

 en moet je nu toch eens proeven!!

Het is (wéér!) niet helemaal genoeg om het jaarrond met mijn gezin uit de moestuin te eten,

maar ik kan nog even vooruit!

Ook ben ik heel blij met de 

laat gezaaide rucola. Lekker die verse, groene blaadjes uit de koude kas.

Al is het maar om 

dit lekker warme ciabattabroodje mee te garneren! (klik)

En af en toe eten we toch nog stiekem zomergroentes zoals snijbonen, sperziebonen en courgette. 

Eerlijk gegroeid in het goede seizoen, maar dan  uit de vriezer of - bij de courgette - uit de droogoven!

Dan mag het.... ;)

Weekmenu met seizoensgroenten

Ter inspiratie deel ik een keer mijn weekmenu: elke dag anders met wintergroente van dit seizoen!

Zondag:

Krootjesrisotto  (klik)

Met krootjes en een beetje winterharde rucola

Maandag:

Pastinaakstamppotje  (klik)

Dit plaatje kan zó uit een restaurant komen, al kun je de stamppot ook op je bord kwakken.... de smaak blijft goed!

Dinsdag:

Boerenkoolcouscous (klik)

Lekker met boerenkool: dit staat binnen 20 minuten op tafel!

Woensdag:

Groentefilosoof (klik)

Met diverse (winter)groentes naar keuze

Donderdag:

Roergebakken mihoen met prei en doperwten(klik)

Verrassend lekker en snel-klaar gerecht met prei

Vrijdag:

Palmkoollasagne (klik)

Met lekker veel palmkool, te vervangen door boerenkool

Zaterdag: 

Surinaamse vegapastei (klik)

Een echte favoriet hier in huis: met een wortel en in-de-zomer-ingemaakte- augurken

Eet smakelijk!!

En als je het nu nog niet weet, klik dan nog even hier!

Hoop in de winter

Als ik in de winter droom over mijn tuin in de zomer, denk ik niet aan slakken, luis en onkruid.

Als ik in de winter droom van de zomer, loop ik op slippers met mijn gieter langs weelderig groeiende, groene moestuinbedden en kan ik tot laat in de avond buiten zitten in het licht van de avondzon....

Maar nu... is het december en hoef ik niet zo veel. Ga ik nog net niet met de kippen op stok, 

maar mag alles in een lagere versnelling....

En wat is rust goed: goed voor de natuur en goed voor de mens!

Dit is mijn laatste blog van dit jaar!

Wat heb ik genoten van mijn moestuin en alle inspiratie die ik daaruit haalde 

om in mijn keuken aan de slag te gaan.

En wat heb ik genoten van jullie reacties! Bedankt voor het meelezen!

Nu wens ik jullie een veilige en vredige jaarwisseling en 

alvast de allerbeste wensen voor een gezond en gelukkig 2022!!

Tot volgend jaar!

Palmkoollasagne

Ik hoor het haar nóg zeggen: "we eten elke dag lekker en gezond, dus 

waarom met Kerst ingewikkeld doen?"

Dat was mijn moeder ten voeten uit, deze week aan de telefoon.

En weet je? Ik vind dat ze gelijk heeft.

Dit jaar weet ik nog steeds niet precies wat we  gaan eten op eerste Kerstdag.... maar wat geeft het.

Al kies ik voor een eenvoudige risotto, een lasagne of stamppot.... 

we eten altijd lekker en met verse ingrediënten. 

Dus ik zal een vreselijke foodblogger zijn, maar ik ga dit jaar geen luxe Kerstdiner met je delen.

Waarschijnlijk wordt het iets met palmkool of prei... dat groeit tenslotte nog in de moestuin.

 Na de Indiase curry met palmkool heb ik de smaak te pakken en ga ik nog even door met nieuwe recepten bedenken met Cavolo Nero (zwarte kool in het Italiaans, oftewel palmkool).  

Deze week at ik een heerlijk winterse lasagne waar ik een heleboel palmkool in verstopte.

En raad eens hoe hij smaakte?

Heerlijk natuurlijk, anders zou ik niet nu het recept met je delen....

Palmkoollasagne

    voor 6 personen

Ingrediënten:

• 750 g Cavolo Nero oftewel palmkool
• 3 el olijfolie
• 3 uien
• 4 teentjes knoflook
• 160 g vegan hamplakjes
• 1,5 pak lasagnebladen volkoren
• 350 g extra belegen kaas
     voor de bechamelsaus
• 40 g roomboter
• 50 g bloem
• 600 ml ongezoete sojamelk
• versgemalen zeezout
• versgemalen peper
• nootmuskaat

Hoe maak ik het klaar:

Was de Cavolo Nero goed, ris de bladeren los van de dikke nerf en snijd de groente fijn. Was dan nog een keer en laat uitlekken.

Verhit de olie in een wok.

Pel en snipper de ui en laat ze even fruiten in de olie. Pers de teentjes knoflook uit en voeg toe.

Bak één minuut op hoog vuur en voeg dan de palmkool er in gedeeltes aan toe. Laat de groente slinken en roerbak dan nog zo'n 5 minuten. Draai het vuur uit.

Maak ondertussen de bechamelsaus. Laat de roomboter rustig smelten in een steelpan. Voeg de bloem toe en roer goed, totdat een soort bal ontstaat die van de bodem loslaat.

Voeg dan in scheutjes de ongezoete sojamelk toe. Wil je een magerder versie of geen soja gebruiken, vervang de melk dan door bouillon. Elke keer goed doorroeren voordat je een nieuwe scheut vocht toevoegt, tot een mooie gebonden saus ontstaat.

Breng goed op smaak met zout, peper en nootmuskaat en laat staan.

Rasp de belegen kaas.

Verwarm de oven voor op 200° C.

Vet een grote, langwerpige ovenschaal in met wat olie.

Verdeel een derde deel van het palmkoolmengsel over de bodem van de schaal.

Verdeel hierover wat plakjes vegetarische ham, dan een paar lepels van de saus en een handje van de geraspte kaas. 

Leg hier de lasagneplakken op.

Maak op deze manier nog twee lagen.

Verdeel over de laatste laag van de lasagnebladen alle saus en strooi daaroverheen de overgebleven geraspte kaas.

Schuif de schaal in de voorverwarmde oven en bak de lasagne 

in 25 tot 30 minuten goudbruin.

Laat vijf minuten afkoelen uit de oven en serveer!

Iedereen vond 'm lekker en ik zou een lasagne beslist vaker op tafel zetten,

maar het is toch wel enigszins bewerkelijk....

Wat ook bewerkelijk is, is het maken van duidelijke foodfoto's.

Ik mis het daglicht erg en aangezien we  het eten wat ik klaarmaak altijd gelijk opeten, 

is dat wel een dingetje.

Gelukkig krijg ik regelmatig hulp in de vorm van een zoon of dochter met een betere camera 

die even helpt met foto's te maken.

Dus bij deze even een kijkje achter de schermen.

Variatie:

Wil je deze lasagne liever combineren met een tomatensaus? Dat kan! Vervang de bechamelsaus door een tomatensaus. Bak hiervoor een ui en wat bleekselderij. Voeg hier drie blikjes tomatenblokjes (ruim een kilo verse tomaten)  aan toe en kook in tot een mooie saus. Kruid met basilicum en oregano voor de echte Italiaanse smaken.

Maak verder klaar zoals hierboven omschreven.

Eet smakelijk en geniet van echt en heerlijk eten!!

Kerstbrownies met candy canes

Elk jaar hangen ze in onze kerstboom, maar niet voor mij. En eerlijk gezegd twijfel ik

of ze er wel voor de kinderen hangen of alléén voor manlief....  

Je kent ze wel: de candy canes in de kerstboom. Ze worden   zuurstokken genoemd, 

al smaken ze naar pepermunt.

Altijd breken er wel een paar en wee degene die een gebroken snoepstok heeft...  

ze breken sowieso in je mond, maar hij moet heel zijn als je 'm krijgt!

Voor de gebroken snoepstokken heb ik dit jaar echter een heel tof idee:

bak kerstbrownies met candy canes oftewel met de zuurstokken met pepermuntsmaak.

Hak de gebroken zuurstokken kleiner of crush ze met een deegroller

en bak ze mee in deze brownies.

Chocolade met pepermunt blijkt een goede combi!

Proeven?

Zelf maken dan!

Kerstbrownies met zuurstokken

   voor 16-20 stuks

Ingrediënten:

• 60 g bio roomboter
• 150 g rietsuiker
• 75 g bruine basterdsuiker
• 120 g pure chocolade
• 1 el honingsiroop of agavesiroop
• 2 eieren
• 100 g bloem
• 20 g cacaopoeder
• 1 tl bakpoeder
• 100 g candy canes of zo'n 8 snoep- of zuurstokken
• vierkante vorm van 20 x 20 cm 

Hoe maak ik het klaar:

Smelt de roomboter samen met de chocola en de suiker in een kleine steelpan. Voeg de honingsiroop toe. Ik heb zelfgemaakte honingsiroop, je kunt ook agavesiroop of ahornsiroop gebruiken. Wanneer de chocola is gesmolten - de suiker is dan nog wat korrelig maar dat geeft niet - zet je de pan weg om af te koelen.

Vet de vierkante brownievorm in en vouw er een baksheet of bakpapier in.

Verwarm de oven voor op 190° C.

Klop de eieren met de mixer tot ze schuimig zijn.

Voeg hier het tot handwarm afgekoelde boter-suikermengsel aan toe.

Mix kort en op lage stand tot het goed vermengd is.

Voeg daarna de overige droge ingrediënten toe: de bloem, bakpoeder en het cacaopoeder.

Roer goed door, niet te lang anders verliest de brownie haar smeuïigheid.

Verkruimel zeven gebroken zuurstokken tot kleine stukjes. 

Dit kan door ze tussen een theedoek te leggen

 en ze met een deegroller te crushen, of ze met een scherp mes in kleine stukjes te hakken.

Verdeel de stukjes candy canes door het beslag en schep in de ingevette vorm.

Schuif in de voorverwarmde oven.

Bak de brownie 25 minuten tot de bovenkant droog aanvoelt.

Van binnen is hij dan nog zacht en smeuïg zoals het het lekkerst smaakt.

Laat de brownie afkoelen in de vorm voordat je 'm eruit haalt en aansnijdt.

Snijd de brownie in 16 of 20 stukken.

De stukjes zuurstok smelten in het deeg en zie je niet zo goed terug.

Je proeft een overheerlijke brownie met de subtiele smaak van pepermunt.

Ik vind deze onweerstaanbaar lekker!

En volgens mij mag ik ze zelfs tijdens Kerst nog een keer opnieuw maken.

Omdat de karakteristieke en decoratieve stukjes van de candy canes niet zo goed te zien zijn,

kun je het volgende gebroken stokje in kleine stukjes over en in de brownies verdelen.

Zoals op deze foto;)

Ga jij ze ook maken?

Vergeet niet te noemen dat je dit recept van mij hebt....

En met of zonder kerstige koekjes: hele goede Kerstdagen gewenst!

Moge deze dagen gevuld zijn met licht en vrede voor jou en voor degene van wie je houdt! 

De geur van Kerst: interieurspray!

 Deze sprays maak je in een handomdraai zelf en doen je huis geuren naar gezelligheid, 

dennenbomen en Kerst. 

Geuren brengen vaak onbewuste herinneringen boven en kunnen je terugvoeren naar 

vertrouwde plekken, geliefde personen of bijzondere situaties.

En waarom niet bewust geurherinneringen maken aan deze Kerst?

Er mag veel niet, maar er mag nog meer wel.... zoals genieten van vrije tijd, de natuur,

 creativiteit, lekker eten, heerlijke geuren....  daar ga ik me op focussen!

Doe je mee?

Ik maakte twee verschillende interieursprays: één met kaneel en kruidnagel, 

de ander met sinaasappel en wierook.

 De basisgeur is van de Siberische spar, oftewel de krachtige geur van dennengroen.

Niet alles hier in huis is écht groen, maar met deze interieurspray worden ook nep dennentakken

 van een heerlijke geur voorzien.

Ik stelde twee heerlijke interieursprays samen, zó fijn!

Interieurspray Kerst glühwein

         voor een flesje van 250 ml

Benodigdheden:

• 100 ml gedemineraliseerd water
• 50 ml alcohol
• 20 druppels etherische olie Siberian Fir
• 3 druppels Cassia (kaneel)
• 3 druppels Clove (kruidnagels)
• verstuiver met doorzichtig flesje
• takjes groen van conifeer
• Takje hulst met rode besjes
• Kaneelstokje

Hoe maak ik het klaar:

Vermeng de alcohol met het water en schenk in het flesje met verstuiver. De alcohol werkt als een emulgator om de etherische olie in water te kunnen oplossen.

Druppel de etherische oliën nauwkeurig in het flesje. Schud even goed en je zult merken dat door de alcohol de olie zich met het water mengt.

Doe er een takje hulst met rode besjes bij, een paar takjes groen van een geurige conifeer en een kaneelstokje.

Het staat niet alleen decoratief, het laat ook zien welke geur je kunt verwachten en het geeft zijn geur af aan de spray.

Ik gebruik de etherische oliën van DoTerra: pure, organische en natuurlijke oliën. Deze zijn verkregen door stoomdestillatie en de prijs is afhankelijk van de hoeveelheid beschikbare grondstoffen.

De geur is krachtig en blijft lang hangen.

De dennengeur gemengd met kaneel en kruidnagel zorgt voor een krachtig, kruidig bouquet.

Iedereen in huis vond dit lekker, oudste zoon dacht aan kruidige glühwein.

Lekker!

De geuren en hun werking:

Dennennaalden [Pineceae]:

Dennennaalden zorgen voor een fijne, kruidige geur en staan symbool voor groei en voorspoed. De geur staat voor geborgenheid in een nieuw seizoen.

Kaneel [Cinnamom Cassia]:

De geur van kaneel geeft een bewezen geluksgevoel. Het is verwarmend en stimuleert het immuunsysteem.

Kruidnagel [Clove]

Kruidnagel zorgt voor concentratie, het werkt stimulerend en tegelijk verzachtend.

Omdat ik heb gekozen voor een alcohol die je ook kunt drinken - oh, zonde, zeg je misschien -  kan het geen kwaad als je per ongeluk op je huid of kleding spuit.

Ook voor huisdieren en eventuele chocoladekransjes in de boom kan deze interieurspray geen kwaad...

De volgende geur is iets frisser voor Kerst met subtiel de geur van wierook!

Interieurspray Kerst happy

    voor een flesje van 300 ml

Benodigdheden:

• 150 ml gedemineraliseerd water
• 50 ml alcohol
• 20 druppels siberian fir
• 10 druppels wild orange
• 6 druppels frankincense oftewel wierook
• verstuiver
• takje conifeer
• takje taxus zonder besjes
• half schijfje sinaasappel

Hoe maak ik het klaar:

Vermeng de alcohol met het water en schenk in het flesje met verstuiver. 

Druppel de etherische oliën erbij en schud goed tot de vloeistoffen zich vermengen. 

De dennengeur gemengd met sinaasappel en wierook werkt kalmerend en inspirerend tegelijk.

Doe in het flesje ter decoratie een takje geurige conifeer, een taxustakje en een half schijfje sinaasappel.

Het geeft tevens haar geur af aan de interieurspray.

Geuren en hun werking:

Siberian Fir of Dennengeur:

Zie hierboven

Sinaasappel [wild orange]:

De geur van de wilde sinaasappel is net als alle citrusvruchten stemmingsverbeterend, kalmerend, zuiverend en stimulerend. De etherische olie van citrusvruchten wordt niet door stoomdestillatie gewonnen, maar door extractie, hierdoor is deze olie vaak goedkoper

Wierook [Frankincense]:

Deze geur wordt vaak gebruikt bij meditatie om innerlijk stil te worden, het werkt stimulerend op je immuunsysteem en is huidherstellend.

Deze interieursprays kun je zo'n week gebruiken, daarna is het tijd om wat extra druppels

 etherische olie toe te voegen. Ze vervluchtigen snel en anders ruik je het onvoldoende.

Geniet van deze krachtige geuren en verwen je zelf met een heerlijk parfum voor in huis.

Voor je het weet kun je weer een nieuwe spray maken!

En natuurlijk is het boeiend te experimenteren met verschillende geuren....

Wil je meer weten van de geuren van DoTerra? Ik kan een workshop verzorgen en je kunt bij  mij komen ervaren

 en ruiken wat etherische oliën met je doen. 

Tevens ben ik een verkooppunt van deze oliën.

Indiase curry met palmkool en pappadums

De boerenkool in mijn tuin is op, maar niet getreurd: ik heb palmkool!

Heb je al kennis gemaakt met palmkool of zoals ze 'm in Italië noemen:  Cavolo Nero?!

In Italië wordt hij vaak gegeten in soep zoals in Minestrone en Ribollita.

Maar behalve in soep kan er nog veel meer met deze veelzijdige en gezonde groente.

Ik maakte er deze week een heerlijke curry van. 

Deze Indiaase curry serveerde ik niet alleen met rijst, ook met papadums en chutney.

Cavolo Nero is rijk aan vitamine K en bevat verschillende geneeskrachtige stoffen die de 

zogenaamde vrije radicalen in ons lichaam bestrijden.

De plant is familie van de boerenkool, een eeuwenoud bladgewas en typische wintergroente.

De smalle gebobbelde bladeren zijn zo'n 60 tot 80 cm lang en groeien van de steel af.

Het is een decoratieve plant en als je de onderste bladeren als eerste oogst, is de gelijkenis

met een palmboom overduidelijk.

Vegan curry met palmkool en papadums

      voor 5 - 6 personen

ingrediënten:

• 750 g palmkool of Cavolo Nero
• 3 el olijfolie
• 2 of 3 kleine uien
• 3 el Indiase currypasta rood (Ekoplaza)
• 250 g regenboogwortels (rood, geel, oranje)
• 400 ml kokosmelk
• 150 g cashewnoten
• 1 bio citroen
     serveer met:
• 350 - 400 g basmatirijst
• pappadums met kruiden
• 150 ml zonnebloemolie
• een chutney naar keuze, kweepeerchutney is heerlijk

Hoe maak ik het klaar:

Was de palmkool en ris de bladeren van de stevige hoofdnerf. Snijd fijn en was nogmaals goed. Laat uitlekken in een vergiet.

Pel en snipper de ui. Verhit de olijfolie in een ruime hapjespan of braadpan en fruit de ui hierin 3 minuten. Roer de currypasta erdoor en fruit nog 1 minuut. 

Voeg de Cavolo Nero bij gedeeltes toe en laat de groente op hoog vuur slinken.  Roer regelmatig.

Schrap of schil de wortels en snijd in dunne plakken. Voeg de wortels toe als de palmkool geslonken is. 

Voeg ook de kokosmelk toe. 

Leg het deksel op de pan en laat de groentes zachtjes in 20 minuten gaar stoven. 

Rooster ondertussen de cashewnoten.

Strooi die er op het laatst over en voeg versgemalen zeezout naar smaak toe.

Rasp de schil van de citroen en strooi over de palmkoolcurry.

De citroen kun je in de koelkast nog een paar dagen bewaren.

Kook de basmatirijst gaar volgens de gebruiksaanwijzing op de verpakking.

Verhit de zonnebloemolie in een koekenpan tot ongeveer 180°C.

Let op! Met zo'n klein laagje is deze temperatuur snel bereikt. 

Laat een papadum in het hete vet glijden en bekijk het mysterie....

binnen twee tot drie seconden is het platte, kleine flensje  opgezwollen tot een grote, 

luchtig gefrituurde snack. Haal snel uit het hete vet, liefst met een tang of een schuimspaan 

voordat ze te bruin bakken. Laat uitlekken op keukenpapier en bak  alle pappadums op dezelfde manier. 

Pappadums worden gemaakt van onder andere linzenmeel waaraan allerlei specerijen zijn toegevoegd.

Pappadums van Patak kun je kopen in een toko en bij de Albert Heijn verkopen ze kant en klare pappadums die je niet meer hoeft te bakken. Dan ben je in één keer klaar, 

maar is ook de aardigheid er een beetje af. 

De kinderen waren enthousiast door de luchtige, knapperige en kruidige smaak en willen pappadums

  aan hun favoriete snacks toevoegen. Waarom niet een keer in plaats van popcorn 

lekker pappadums tijdens een film opknabbelen?!

Heb je ooit wel eens zelf kroepoek gebakken? Dit werkt hetzelfde....

Serveer de vegan palmkoolcurry met de basmatirijst, de gefrituurde pappadums en  chutney.

Heb je geen zelfgemaakte chutney staan, neem dan mangochutney uit de winkel.

Eet smakelijk!

Heb jij geen moestuin of wel een moestuin maar zonder palmkool erin?  

Bij een Ekoplaza, maar ook een AH kun je deze groente kopen.

En je kunt 'm ook vervangen door boerenkool!

Salielikeur

 Oh, oh wat werd dat bij mij vanmiddag onverwacht een vrolijke boel!! 
Het was tijd om de fles met salie-op-sterk-water uit de kelder te voorschijn te halen, 
te zeven en zoeten tot likeur.

En daarna moesten er foto's voor dit blog gemaakt, waarbij ik jullie natuurlijk 

moet kunnen vertellen wat ik van de salielikeur vindt....

Met dat ik de salielikeur proefde, wilde ik 'm ook even vergelijken met de laurierlikeur.

Nou ja.... je snapt het al! Ik werd er vrolijk van!

Zeker toen een vriendin langskwam en niet vies  bleek van een borreltje 's middags.

En 's avonds moest Peter eraan geloven. Zijn mening over alcohol en smaak is wat meer...

 uhm - hoe zeg ik dat? - op ervaring gefundeerd. 

Straks doe ik weer mee aan dry january  (klik) maar deze week 

moest ik de salielikeur echt even wat aandacht geven!

Hoe ik er bij kom om salielikeur te maken? Het idee kwam ik tegen bij Diana's mooie moestuin en 

laat er in mijn kruidentuin een enorm grote salieplant staan, die er om smeekt er wat van te maken!

Salie [Savlia Officinalis] is een vaste plant die zelfs in de winter - tenminste onze winters - groen blijft. 

Salie heeft houtachtige stengels en grijsgroene, zachtviltige bladeren.  

De bladeren bevatten vluchtige olie die tot ontwikkeling komt op warme, droge dagen.

 Je kunt salie het beste 's middags plukken.

Het is een keukenkruid dat bekend staat om de spijsvertering te bevorderen. 

Eet je salie bij een maaltijd met veel vet, dan verloopt de vetvertering veel gemakkelijker.

Maar naast het gebruik  in de keuken, past salie ook goed in het medicijnkastje!

Salie is een sterk antibiotisch kruid en heeft desinfecterende kracht. 

Het woord salvia komt van het Latijnse 'salvare'  wat 'gezondheid/genezing' betekent.

Naast vluchtige olie bevat het blad eiwit, looizuur, zeepstof, bitterstof, nitraten, slijm, gom, hars en nog meer.....

Niet alles is even heilzaam, bovendien bevat salie ook thujon,  net als absintalsem.
Begin 20ste eeuw dacht men dat deze stof de ziekte absinteïsme veroorzaakte. Salie en tal van andere planten maken thujon aan. Thujon is giftig als je het in grotere hoeveelheden binnen krijgt, maar het is moeilijk om een algemene drempel aan te geven waarboven bijvoorbeeld salie giftig wordt. Want de hoeveelheid thujon wisselt gedurende het jaar. In salie meten wetenschappers de hoogste concentraties in de herfst en de winter. Er zit meer thujon in oudere bladeren en minder in jongere bladeren.

Van een hoge hoeveelheid thujon kun je zelfs stuiptrekkingen krijgen.

Hoe gezond salie (en kruiden in het algemeen) ook zijn, wees er matig mee.

Zeker mensen met epilepsie kunnen salie beter laten staan.

Verse salieblaadjes werken bloedstelpend en wondhelend. Salie wordt vaak gedronken als thee 

of het wordt als gorgeldrank gebruikt. Het gaat overdadig, nachtelijk zweten tegen, 

versterkt het hart en de zenuwen. Het verwarmt de maag, verdrijft koorts en gaat braken tegen. 

Salie is bloedreinigend, werkt goed bij een zieke lever en door haar opwekkende kracht geeft ze energie.

Verslijmde luchtwegen worden door salie vrijgemaakt! 

Ontstoken keel en mondholte, keelziektes, amandelontsteking en etterende tanden, hebben baat bij salie

 en het helpt ook bij bloedend, zwerend of terugtrekkend tandvlees.

Saliethee werkt het best, maar via deze salielikeur krijg je ook de gezonde eigenschappen binnen. 

Da's toch mooi meegenomen!

En het is makkelijk te maken. Kijk maar mee...

Salielikeur

      voor 1,25 liter likeur

Ingrediënten:

• 850 ml   Eau de vie avec poire òf wodka
• ongeveer 200 g salie, blaadjes en takjes
• 350 ml suiker
• 300 ml water

Hoe maak ik het klaar:

Pluk de salie op een droge dag, liefst 's middags als de zon schijnt. 

Schud de salie uit en veeg eventueel grond of insectje weg. Was de blaadjes liever niet.

Ik liet de blaadjes aan de takken zitten en het gezamenlijke gewicht was 200 gram. Volgende keer zal ik alleen de blaadjes gebruiken  en ze ook wat fijner knippen, dan wordt er nog meer smaak en inhoudsstoffen afgegeven.

Doe de blaadjes in een goed schoongemaakte, met kokend water omgespoelde pot of fles met een brede halsopening. 

Overgiet met de sterke drank.

Ik had een fles eau de vie met peer staan, meegenomen vorig jaar van de vakantie in Luxemburg. 

Maar om puur te drinken, vond ik te sterk. Ideaal dus om te gebruiken in deze likeur.

Eau de vie [levenswater] is een helder doorzichtige sterke drank met een promillage van ongeveer 40%. Het wordt gemaakt van vergiste en daarna gedestilleerde vruchten. 

De peer is een bekende vrucht waar veel eau de vie's van gemaakt worden. 

Er is zo'n 8 kilo peer nodig om 1 liter eau de vie avec poire te maken. 

Het komt van oorsprong uit Zwitserland en werd door monniken al in de Middeleeuwen gemaakt. 

 Eau de vie is ook in Nederland verkrijgbaar, alleen wordt hier niet altijd echt vergist fruit gebruikt.

 Je kunt het vast ook zelf maken, maar dat is een ander onderwerp. Online is het te bestellen. 

Wodka is een goede vervanger: ook doorzichtig, neutraal van smaak en 

met ongeveer hetzelfde alcoholpromillage.

Zet de pot of fles weg op een donkere plek. Zorg dat de blaadjes niet boven de drank uitsteken, 

dan krijg je een mooie, lichtgroene likeur. 

Leg eventueel wat zwaars op de blaadjes, zodat ze niet gaan drijven.

Na zes weken trekken is het tijd om te verwerken en de likeur te zoeten. 

Doe de suiker met het water in een kleine pan en zet op het vuur.

 Het water hoeft niet te koken, maar de suiker moet erin oplossen. 

Blijf goed roeren, tot je geen suikerkorreltje meer ziet.

Laat afkoelen.

Zeef ondertussen de blaadjes en takjes salie uit de drank. Doe dit door een zeef met een stuk kaasdoek.

Schenk de suikersiroop bij de alcohol.

De salielikeur is gelijk klaar om te drinken.

Ik vind het altijd lekker 'on the rocks' maar de echte liefhebben drinkt 'm gewoon puur.

Zoals je ziet is het mij niet gelukt om een mooie groene kleur te krijgen.

Er staken toch wat blaadjes boven de alcohol uit.

Het glaasje links is laurierlikeur - die wás wel mooi groen - en rechts is de salielikeur.

Ach, mooi bruin is ook goed voor een zelf-maak likeur.

Peter vond de salielikeur een beetje neigen naar Jägermeister.

Jägermeister is een complex smakend drankje van zoet, kruidig, bitter, fruitig en aromatisch.

De receptuur van Jägermeister wordt strikt geheim gehouden, 

maar het is goed mogelijk dat er salie in zit, toch?!

Denkend aan de goede eigenschappen van salie, is het ècht gemeend wanneer je zegt:

op je gezondheid!!

En drink met mate....