Tijdens een weekendje weg belandden we op het gras naast een vriendelijke en praatgrage man. Het was tegen etenstijd en terwijl ik een lekkere maaltijd salade bereidde, zat hij aan z'n eenpersoons bbq.
Over eten valt altijd heel veel te zeggen. Zet een vegetarische foodie naast een.... ja, wat was hij eigenlijk? Er ontstond bijna vuurwerk: hij was ooit opgeleid tot slager!!
Voordat er een verhitte discussie losbarstte - grapje, ik ben al behoorlijk gematigd geworden in de loop der jaren en overtuig niemand - kwam hij met een boek op de proppen. Ik vroeg nog of er geen vieze plaatjes in stonden.
Natuurlijk bedoelde ik in deze context stukken bloederig vlees en niets pikants....
Het boek wat hij meebracht heeft de titel zoals boven dit bericht... Pig 05049
Een dik boek, maar - zo beloofde Ab me - je had het binnen 10 minuten uit....
Nou ja, niet als je alles grondig wilde lezen en bekijken. Ik mocht het lenen. Het moet zeker terug, want het was een cadeau van zijn oude werkgever, de slager!
Foto gemaakt door Hannah
Het boek gaat over een 'gewoon' varken, zijn oormerk was 05049.
Wat gebeurt er met dit varken als het wordt geslacht? Waar blijft het?
Thuis zochten we op waar dit boek verkrijgbaar was; gewoon bij bol.com
Maar de prijs - schrik niet - is meer dan 200 euro!
Met nog meer voorzichtigheid bekeek ik het boek, gemaakt door Christien Meindertsma.
Geen gewone auteur, maar een kunstenaar.
Ik werd geraakt door dit boek en eerlijk gezegd wist ik in eerste instantie niet goed wat ik er
van moest vinden....
Kijk even mee!
De inhoudsopgave is puur grafisch verbeeldt en eenvoudig:
185 producten waarin delen van het varken zijn verwerkt.
De hoofdstukindeling is simpel en staat op bovenstaand plaatje,
verdeeld in kilogrammen(...)
Voorin staat de missie van dit kunstproject van Christien Meindertsma:
"de kloof tussen producent en consument een tikkeltje kleiner maken.
Niet op basis van sentimenten, maar op basis van werkelijke waarden."
Zou een andere missie ook zijn om de discussie aan te gaan?!
En dan de inhoud....
Het doet meer recht om de foto's één voor één te laten zien, dus hier komt een selectie....
Oh ja... het weinige aan tekst is in het Engels.
De uitdrukking: 'beelden zeggen meer dan woorden....' gaat zeker op!
Huid
Een blaadje gelatine om zelf producten als taart of pudding te verstevigen
Gelatine is een bekend en onzichtbaar ingrediënt wat in veel producten verwerkt zit. Om precies te zijn is het een bindmiddel dat uit slachtafval van met name huid (en botten) van varkens wordt gehaald.
Als vegetariër ben ik erop alert dat ik dit niet in huis haal. Het zit niet alleen in pudding, ook in...
kauwgom
en in nog veel meer snoepgoed zoals: hartjessnoepjes
Wilhelmina pepermunt
Salmiaklollies
zure matten
huisdiervoer uit blik
in wijn waar gelatine wordt gebruikt als klaringsmiddel om de wijn helder te krijgen
en in yoghurt voor glans en textuur
Varkensvet
Varkensvet geeft niet alleen stevigheid aan vetkrijtjes, maar ook de karakteristieke geur.
Glycerine uit varkensvet wordt soms toegevoegd aan tandpasta
aan boenwas voor de vloer
en antivries
Varkensvet wordt ook gevonden in vogelvoer of kippenvoer
Van botten of beenderen:
De met extra calcium verrijkte yoghurt komt uit de botten van het varken
zwart pigment voor kunstschilders: de meest diepzwarte kleur krijg je van varkensbotten die gecalcineerd zijn!
Botten worden ook gebruikt bij de productie van treinremmen in Duitsland
Van beenderen wordt lijm gemaakt die veel wordt gebruikt in de leerindustrie voor o.a. schoenen!
en om kaften van boeken te lijmen en bij andere boekbindprocessen
dezelfde lijm wordt niet alleen gebruikt in behangplaksel, maar ook als ingrediënt in behang zelf
Beenderas wordt toegevoegd aan fijn porselein om meer stevigheid en doorschijnendheid te krijgen
en soms wordt hier weer camee sieraad van gemaakt
Overige materialen van het varken:
Proteïne van varkenshaar, ook wel bekend als L-cycsteine wordt gebruikt om brooddeeg
zachter te maken
Varkenshaar is stug en stevig qua textuur en wordt gebruikt in verfkwasten
Vlees
Je zou bijna vergeten waarom het varken eigenlijk wordt geslacht: voor het vlees!
Dit is de niet verhullende manier waarop het varken grotendeels wordt gebruikt....
En nu de discussie!!
Alles van het varken werd vroeger gebruikt. Er werd niks weggegooid, niks verspild!
En dat is een goede zaak in onze consumptie- en weggooimaatschappij.... toch?!
Maar ja... dan die andere kant.
Vroeger waren mensen zuinig, maar wie zit er in deze tijd te wachten op supermarktschappen vol verhullende artikelen die allemaal grondstoffen van het varken bevatten?
Zeg nu zelf?
Ben jij artikelen tegengekomen waarvan jij nooit vermoedde dat ze dierlijke toevoegingen hadden?
Ik lees al 20 jaar etiketten en weet veel - dacht ik - maar was toch geschokt om sommige producten
in dit boek tegen te komen. Ab had gelijk ;)
Er valt gelukkig te relativeren...
Het boek is uit 2007 en er zijn al een aantal verbeteringen.
Zo zijn er al lang een merk pepermuntjes en een merk drop dat geen dierlijke toevoegingen
meer bevat.... dit staat soms prominent op de voorkant: 'bevat geen varkensvlees' (belangrijk voor moslims) of 'geschikt voor vegetariërs'.....
Ook wijn en tandpasta is gelukkig makkelijk te vinden zónder!
En de discussie met Ab, de slager?
Die hebben we heel gecultiveerd en rustig gevoerd.....
hij aan het geroosterde vlees, ik aan de maaltijdsalade!
Laat me eens weten: wát vindt jij hier van?
