Honing is niet 'zomaar' een product, maar een product met een verhaal. En een goed verhaal, moet erbij vermeldt.
Op dit moment heb ik - als stadsimker - heel veel van dit vloeibare goud in huis.
Iets waar de bijen kei- en keihard voor gewerkt hebben. Wist je dat ze voor één pot honing zo'n 50.000 km afleggen?
Dat bijen ijverig zijn, weet inmiddels iedereen wel, maar dit is wel echt bijzonder.
Al die ijver en dat harde werken voor deze zoete lekkernij....
Een goede reden om mijn honing niet voor twee euro per potje weg te doen.
Nee, echte koudgeslingerde en pure honing mag z'n prijs hebben.
De bijen moeten goed verzorgd worden, hoewel 'vertroetelen' niet het passende woord is. Ze kunnen zich, onder de juiste omstandigheden, prima zelf bedruipen. En alleen voor die juiste omstandigheden moet de imker zorg dragen.
Honing is bedoeld als voedsel voor het bijenvolk. Met genoeg honing overwinteren en overleven bijen, als het buiten te koud wordt en er geen planten en bomen meer bloeien....
Een klein volk heeft zo'n 14 kg honing nodig om een lange winter door te komen. Een groot volk heeft zo'n 20 kg honing nodig als wintervoorraad.
Als imker neem ik alleen de honing af die over is, teveel voor het volk zelf. Wel zó eerlijk dat ik genoeg voor hen overhoudt.
Met de najaarscontrole heb ik al ontdekt dat één volk ruim 22 kg honing heeft.
Een ander volk moet ik nog wat in de gaten houden en eventueel een vol honingraam teruggeven. Zij hebben nog niet voldoende wintervoorraad...
Per jaar kan het heel verschillend zijn wat de honingopbrengst is. Dat ligt aan de weersomstandigheden....
Is het een vroeg en warm voorjaar? Is het erg droog of regent het ook voldoende? Allemaal factoren die zorgen voor de bloei van bomen, planten en bloemen waar bijen veel of weinig nectar vanaf halen.
Zie je op deze 'drachtplant' de vele bijen zitten?!
Dit jaar was een goed honingjaar. Tenminste... dat werd het.
Op sommige momenten in het jaar barstten de volken bijna uit hun kast door de hoeveelheid binnengebrachte honing.
Echt mooi om te zien!
Wat gebeurt er in de bijenkast....
Zoals je op deze foto kunt zien - een bovenaanzicht van de bijenkast - zitten de bijen op ramen waar ze boven, op en tussendoor lopen.
Deze ramen
zagen er eerst zó uit. De bijen bouwen deze platgewalste kuntsraat helemaal uit tot vernuftige, zeshoekige cellen, aan beide kanten van zo'n raam.
Deze cellen vult de koningin in de zomer voor een groot deel met eitjes, waardoor het bijenvolk groeit. Hoewel..... de haalbijen vullen ze het liefst met honing.
Ze halen nectar uit bloemen en planten en via een bijzonder proces wat voor een deel in het bijenlijfje plaats vindt, wordt deze nectar omgezet in honing.
Op deze foto zie je dat heel goed. De dichtgemaakte cellen, vooral links in de hoek, bevatten poppen. Via het stadium: ei-larve-pop komt er een nieuwe bij. Maar daarboven zie je glinsterende, bijna spiegelende vakjes. Dát is de honing!!
De honing wordt het liefst bovenaan in een raam opgeslagen of boven in de kast, als de bijen de keuze hebben.
Bijen willen de honing goed kunnen bewaren voor de winter, dus dikken ze deze in en als dat gebeurt is, plus dat de honing tot boven aan toe zit, dan worden deze cellen verzegeld met was. Elk celletje honing krijgt een wasdekseltje.
Dat zie je bij deze foto goed. Bovenin is de honing helemaal klaar en verzegeld. Beneden op het raam zijn de werksters nog druk bezig om de honingvoorraad aan te vullen en in te dikken.
Als honing zó 'af' is, is ze ook lang houdbaar, met gemak twee jaar!!
Hoe de imker de honing oogst
Als ik honing wil oogsten, is dat een heel proces van plannen en organiseren.
Dat begint al met hoe ik de kast opbouw.
Dat kun je bij deze foto van twee nieuwe kasten goed zien.
Dit is een spaarkastmodel en wordt het meest gebruikt in Nederland.
Deze bijenkast bestaat uit 6 gedeeltes.
De middelste vier delen zijn de zogenaamde kamers. Je ziet verschil in hoogte.
De onderste kamers worden broedkamers genoemd, de bovenste twee minder hoge kamers zijn de honingkamers.
Bij een klein volk begin je met de bijen één broedkamer te geven.
En in het voorjaar zet je er één honingkamer op.
Als imker wil ik honing oogsten wat de bijen teveel binnenhalen.
Maar ik wil natuurlijk niet het bijenvolk kapot maken door tegelijk met de honing ook eitjes, larven of poppen te verwijderen.
Dus zorgt een imker ervoor dat de koningin, de enige die eitjes legt, niet in een honingkamer kan komen.
Met een speciaal koninginnerooster kunnen de werksters wel naar de honingkamer gaan, maar de koningin, die wat groter is, kan dat rooster niet passeren.
Omdat de bijen hun voedselvoorraad het liefst bovenin opslaan, brengen ze de honing dan ook in de honingkamer.
Als imker controleer ik de bijen regelmatig. Als ik zie dat alle ramen in de honingkamer vol honing zitten en ook nog eens verzegeld zijn, ga ik de bijen meer ruimte geven. Ik geef ze een tweede honingkamer en plaats deze onder de andere. Tussen deze twee kamers leg ik een dichte plaat met daarin een rond gat. In dat gat plaats ik een bijenuitlaat. Dit is een soort rooster waar de bijen wel via boven in kunnen, maar niet andersom, van beneden naar boven.
Dus na een aantal dagen is de bovenste kamer vrijwel zonder bijen.
Die zijn allemaal naar beneden gegaan.
Dan kan ik deze kamer rustig weghalen.
Geen stress in het bijenvolk en ook niet bij mij als imker.
Als ik deze ramen heb, ga ik precies datgene doen, wat het werk van de bijen ongedaan maakt.
Gelukkig staan ze er niet bij te kijken. :(
Ik ontzegel de bijenwas.
Oftewel... ik haal alle wasdekseltjes, waardoor de honing opgesloten is, er van af.
Als ik drie ramen aan beide zijden 'ontzegeld' heb, doe ik ze in de honingslingeraar.
In het volgende filmpje kun je dit goed zien.
Ik hoop dat het goed gelukt is, want dit is de eerste keer dat ik een filmpje plaats.... ;o
Het slingeren gebeurt zonder de honing te verhitten, het gebeurt handmatig, ik doe het zelf en ik doe het rustig....
Als de honing uit de slingeraar komt, laat ik het door een speciaal honingzeef in een emmer of pan lopen.
Ik laat de honing drie dagen rusten, schep dan de schuimlaag eraf die zich in rust gevormd heeft.
Daarna doe ik de honing in potjes: een precies werkje op de weegschaal.
Er is speciale regelgeving waar een etiket aan moet voldoen, wil je de honing gaan verkopen.
Dus ik heb speciale etiketten. Ontworpen door collega-imker Mark
en ik laat ze drukken bij het professionele bedrijf van Bosch Glaskunt van Michel en Marijke.
Er staat niet alleen op waar de honing vandaan komt, maar ook een productiecode, een houdbaarheidsdatum etc.
Als dat allemaal is gedaan, is de honing klaar voor de verkoop.
Of... om cadeau te doen.
In de krant
Dit jaar bedacht ik een leuk initiatief voor de buurt, want als stadsimker, waar mijn bijen middenin de wijk vliegen, ben ik uiteraard afhankelijk van wat mensen in hun tuintje aanplanten. En gelukkig zijn dat heel veel en heel diverse planten en bloemen. Ook super belangrijk is, dat steeds meer mensen doordrongen zijn van de ernst van het gebruiken van gif. Dát is zó schadelijk voor alle insecten.... Dóe het niet!!
En gelukkig gebeurt het dus steeds minder vaak.
De bijen varen er wel bij.
Ik bedacht om iedereen in de wijk een potje honing te geven als bedankje. Via de buurt Whatsapp groep maakte ik mensen bekend met mijn actie en liet ik ze weten welkom te zijn.
Mijn favoriete journalist schreef er een krantenartikel over.....
Leuk toch?!
Naast een gratis honingpotje verkoop ik de honing ook.
De dure honing....
Maar waarom zou je kiezen voor honing van de imker uit de buurt?
Ook in de supermarkt koop je toch honing?!
En die is veel goedkoper?
Ik zet het op een rijtje voor je....
Honing is namelijk veel meer dan alleen een zoetstof.
Gezondheidsvoordelen honing
De voordelen van èchte honing:
Honing is gezond, ook uitwendig helpt honing bij bijvoorbeeld een droge huid en ze is genezend bij wondjes en blaren
Honing is een bommetje vol vitamines en mineralen. Bijvoorbeeld: vitamine B2, B6, C en de mineralen natrium, kalium, calcium, fosfor, ijzer, magnesium, koper en zink zitten in honing!
Honing is gezond voor je darmen, gaat ontstekingen tegen en vermindert diarree
Honing werkt als een hoestmiddel en verlicht keelinfecties
Honing helpt je bij het afvallen; ze geeft extra vetverbranding tijdens je slaap
Honing geeft je geheugen een boost en kalmeert de zenuwen
Honing verlicht hooikoorts en seizoensgebonden allergieën (meer daarover in een volgend blog) Hiervoor moet je echt lokale honing gebruiken
Honing werkt als een energieboost voor sporters, vooral bij duursporten!
Honing verbetert je weerstand en is daardoor een versterkend middel voor kwetsbare groepen mensen zoals ouderen, zieken, zwangere en zogende vrouwen en kinderen
Honing voorkomt de groei van schimmels en bacteriën
Honing kan gebruikt worden als cosmetisch product in een gezichtsmasker, haarspoeling en als vochtinbrenger voor de huid
Honing werkt als hartversterker doordat het de doorstroming van de hartspieren verbetert.
Heb je nog meer overtuiging nodig? Test het zelf uit.
Deze gezondheidsvoordelen gelden niet of nauwelijks voor honing die mechanisch is geoogst en met verhitting wordt gewonnen.
Deze honing bevat geen vitaminen en mineralen meer, is alleen een zoetstof en er zijn vaak ook conserveringsmiddelen aan toegevoegd.
Daar komt bij dat veel honing van buiten de EU uit China of uit de VS komt. De richtlijnen voor landbouw en het gebruik van kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen zijn daar héél anders dan hier in Nederland. Veel van deze imkers voeren hun bijen suikerwater bij, zodat er geen sprake meer kan zijn van pure bloemenhoning. En dát proef je....
De imkers die soms wel honderden of zelfs duizenden bijenvolken bezitten, zien deze bijen niet meer als bijzonder en waardevol, maar ze zien alleen maar het geld wat ze ermee kunnen verdienen. Ze hebben immers een honingbedrijf, in plaats van dat ze dieren houden.....
Honinggebruik tips
Belangrijk is het om de honing die je bij een Nederlandse imker koopt, niet te verhitten boven de 40 graden. Ik geef mensen altijd de tip mee: verwarm de honing niet! Gebruik je honing in thee of koffie, laat deze dan eerst afkoelen tot drinktemperatuur (zo'n 38 graden) voordat je de honing er aan toe voegt.
Is honing gekristalliseerd (hard geworden)? Verwarm ze dan au-bain-marie tot 37 à 38 graden om ze weer vloeibaar te krijgen
Kinderen onder de 1 jaar mogen nog geen honing eten, omdat hun darmflora nog niet voldoende ontwikkeld is om sporen van een bepaald soort bacterie aan te kunnen. Ze kunnen dan misschien ziek worden.
Koop honing bij jou in de buurt, bij een lokale imker
Koop echte, onverhitte honing
Dat maakt niet alleen voor de bijen, de omgeving en de imker verschil, maar zeker ook voor je eigen gezondheid!!
Foto's
Een honingraam kreeg dit weekend een bijzondere tweede bestemming: uithangbord
om duidelijk te maken dat híer de honing-aan-huis te koop is.
En er is nog heel veel te koop.... :)
Een feestje voor de imker en iedereen die van bijen en honing houdt.....
Hoewel de honing niet door deze cake zit - door verhitting verdwijnen immers de waardevolle stoffen uit de honing- kan ik er wel rijkelijk honing overheen laten lopen.
Bijenwas inclusief honing is een heel bijzonder, puur product.
Lekker om op honing te kauwen....
Kom gerust eens langs!
160 g biologisch bloem, plus wat extra voor het uitrollen
