Reuze mergpijpen

'k Zit op het puntje van mijn stoel,  zo spannend! 

Zou ik met mijn zelfgemaakte reuze mergpijpen - die echt super goed gelukt zijn -  onze

 bakwedstrijd gewonnen hebben?!

Nog een paar dagen wachten....

Iedereen kent ze, bijna niemand maakt ze zelf.

Die luchtige cakejes, gevuld met botercrème en jam, omwikkeld met marsepein 

en waarvan de uiteinden in chocola zijn gedoopt!

Toen we in de zomervakantie eens aan de reuze mergpijpen zaten, dacht ik: 

zou je die eigenlijk zelf kunnen maken? De vraag stellen is 'm beantwoorden.

Natuurlijk! Alles kun je zelf maken. Na wat googelen vond ik meerdere recepten.

En nu, tijdens de grote bakwedstrijd en mét de marsepein die ik vorige week maakte, 

is het tijd ze te bakken.

Het kost veel tijd, maar is niet echt moeilijk. 

Je gebruikt vooral veel verschillende basistechnieken voor dit mooie gebakje.

Ik maakte ook de jam en de amandelmarsepein zelf, 

maar die kun je ook kopen, dat scheelt weer een paar stappen.

Reuze mergpijpen

    voor 10- 12 stuks

Ingrediënten:

             voor de cakevulling

• 5 eieren
• 150 g poedersuiker
• 90 g tarwebloem
• 30 g maïzena (maïszetmeel)
• snufje zout
     voor de botercrème
• 250 g roomboter
• 125 g poedersuiker
     overig
• 4 el frambozen- of aardbeienjam
• 600 g witte marsepein 
• 250 g pure chocolade

Hoe maak ik het klaar:

Begin met het bakken van de biscuit.

Gebruik hiervoor een bakblik van 20 bij 20 cm. Vet deze in en gebruik bakpapier op maat geknipt.

Verwarm de oven voor op 180 graden.

Splits de eieren en klop eerst de eiwitten stijf tot ze in pieken overeind blijven staan.

Klop de eidooiers samen met de suiker romig. Doe dit ruim 5 minuten voor een extra luchtig resultaat.

Spatel het stijfgeslagen eiwit door de eidooiers.

Zeef de tarwebloem samen met de maïzena en het zout drie keer. De laatste keer boven het eiermengsel.

Schep nu heel voorzichtig het bloemmengsel door de eieren. Niet roeren en zeker niet mixen, 

want dan krijg je je gebak niet meer luchtig, ondanks dat je de rest goed hebt gedaan.

Schep net zo voorzichtig het beslag in de ingevette bakvorm en schuif in de voorverwarmde oven.

Open de oven niet tussentijds en laat de biscuit in 45 minuten gaar en lichtbruin bakken. 

Wanneer je op de bovenkant drukt, moet deze licht meeveren.

Laat de biscuit 10 minuten staan in de open oven en daarna verder afkoelen daarbuiten.

Snijd de biscuit overlangs door midden zodat je twee vierkanten krijgt.

Bestrijk de ene helft met een gladde jam. Ik gebruikte een zelfgemaakte bramen-frambozenjam 

en haalde hier de nog heel gebleven vruchtjes uit.

Maak vervolgens de botercrème. Ik heb wat nieuws geleerd: botercrème is niet zomaar 

wat boter en suiker door elkaar roeren en klaar!  Oh nee.... klop met de mixer dit mengsel 

minstens 10 minuten. De kleur wordt witter en het wordt een boterzachte, lekker luchtige crème. 

Ik experimenteerde nog met zelfgemaakte banketbakkersroom door de botercrème te mengen, 

maar dat was geen succes.

Smeer op de andere helft de luchtige botercrème en leg beide lagen weer op elkaar.

 Laat 15 minuten opstijven in de koelkast.

Snijd dan rechthoeken uit de vorm. Ik sneed rechthoeken van 4 bij 10 cm, 

maar dit zijn wel echt reusachtige mergpijpen, ze kunnen gerust wat kleiner.

 Bedenk dat ze nog dikker worden doordat je ze omhult met botercrème, marsepein 

en aan de uiteinden chocolade. Je kunt er ook 12 mergpijpen uithalen.

Smeer er aan alle zijden de botercrème op.

Rol de marsepein heel dun uit. Zo dun als mogelijk is, zonder dat het scheurt of breekt. 

Rol het uit op bakpapier zodat je het makkelijk kunt verplaatsen.

Mijn zelfgemaakte marsepein (klik) rolde goed uit, maar bleef iets dikker dan ik wilde, 

maar daar heb ik wat op gevonden.

Om niet te veel marsepein binnen te krijgen, rolde ik de marsepein voor driekwart om het gebakje.

 De onderkant laat ik open. Vouw bij de zijkanten van de mergpijp het marsepein naar beneden toe 

en snijd de zijkanten weg.  Die stukjes kun je opnieuw kneden en uitrollen. 

Ik had maar net aan genoeg....

Als je mooie ingepakte gebakjes hebt, zet je ze weer voor 15 minuten in de koelkast 

om de botercrème te laten opstijven.

Warm ondertussen de chocolade au-bain-marie. Gebruik hierbij een kookthermometer 

zodat je weet dat de temperatuur van de chocolade niet boven de 40 graden komt. 

Beter is om driekwart chocolade op deze manier te smelten en vervolgens 

de resterende chocolade - in kleine blokjes gesneden - doorheen te mengen. 

Dit wordt ook wel het tempereren van chocolade genoemd.

Zorg dat de chocolade in een vrij hoge kom zit of schenk dit over, 

zodat je de uiteinden van de mergpijpen diep in de chocolade kan dopen. 

Haal omhoog en laat de overtollige chocola afdruipen.

Leg de mergpijpen op vetvrij bakpapier zodat de chocolade niet vastplakt aan de ondergrond.

Leg opnieuw in de koelkast om de chocola hard te laten worden.

En dan.... smullen van deze zelfgemaakte, overheerlijke mergpijpen!

Het is een machtig gebakje geworden, extra lekker met zelfs een kleine knapperige bite, 

omdat ik de bruine bovenkant van de biscuit niet had weggesneden. 

Maar het is werkelijk een mergpijp zoals 't ie hoort te zijn!  Goed gelukt!

Dit is mijn guilty pleasure.... okay: ik geef er maar een paar keer per jaar aan toe. 

Maar ik beloof niet dat ik ze voortaan altijd zelf maak. 

Hoewel ze super goed gelukt en erg lekker zijn, waren ze wel erg snel op, voor de tijd die het

me had gekost ze te maken!

Lees hier meer over de wedstrijd van vorig jaar met de inspirerende inzendingen!

Wil je meer weten over onze bakwedstrijd dit jaar?

En of ik de eerste prijs gewonnen heb?

Let me know en binnenkort lees je er meer over.....   

De roos van Jericho

Heb jij 'm wel eens gezien? Zo'n dor, verdroogd bolletje waarbij je denkt: 

"Dat wordt nooit meer wat, hup, de groene container in!?"

 

Let op: als dit de roos van Jericho is, wordt het altijd weer wat!

Tijd om eens over dit bijzondere natuurfenomeen te schrijven.

Ik viste 'm bij mezelf uit het stof om door te geven bij een bijzondere en feestelijke gebeurtenis.

Ooit, misschien wel vijftien jaar geleden, kocht ik de roos van Jericho in 

een klein winkeltje in Den Haag...

Weetjes

Deze - ook wel valse - roos van Jericho [Selaginella Lepidophylla] genoemd, bloeit niet echt met kleurige of uitbundige bloemen, maar rolt zich uit  en wordt groen als ze met water in aanraking komt.

Van oorsprong  komt ze voor in woestijngebieden waar water heel schaars is, om precies te zijn in de Chihuahuanwoestijn - niet in de buurt van Israël -  in het grensgebied van Mexico en Amerika.

 Deze roos is eigenlijk een mosachtige plant die zich opkrult tot een balletje als er geen water in de buurt is.

 Dit opgekrulde balletje waait in uitgedroogde toestand door de woestijn tot ze op water stuit.  

Zelfs al duurt het 50 jaar dat ze moet wachten tot er weer water in de buurt is, dit maakt niet uit. 

Deze roos van Jericho lijkt het eeuwig leven te hebben.

 En als het bolletje weer water vindt, ontvouwt ze zich en 

laat prachtig groene varenachtige bladeren zien.

Zodra de watervoorraad is uitgeput, droogt en krult de roos weer in tot een balletje

 en wordt door de wind meegenomen, 

hopelijk naar een volgende drinkplaats... al is het niet erg wanneer dat jaren duurt.

Een bijnaam voor de roos van Jericho is Dinosaurusplant.... 

Deze opgekrulde balletjes kunnen ook binnenshuis gehouden worden. 

Je kunt ze online kopen, bijvoorbeeld bij bol.com of Amazon

Het is niet alleen een bijzonder plantje om in huis te hebben,

 het is ook een bijzonder cadeau om iemand  te geven: iets voor een leven lang!

Werkwijze roos van Jericho

Benodigdheden:

• 1 ingedroogde bol van de roos van Jericho
• water
• een bord of schaaltje

Hoe ga ik te werk:

Al bewaar je de roos van Jericho 100 jaar zonder water, dit bijzondere natuurwonder zal opnieuw uitlopen en groeien als er water bij de plant komt.

Leg de uitgedroogde bol in een schaal of op een (verdiept) bord.

Overgiet met water dat op kamertemperatuur is. 

Zorg dat er een plas op het schoteltje ligt.

Je kunt erbij blijven om te kijken... de roos ontvouwt en ontkrult langzaam haar bladeren en wordt 

van bruin prachtig groen of zoals bij mij bijna koperkleurig. Dit gebeurt binnen een uur.

Ververs het water op het schoteltje of in de kom elke dag. Laat op dag zes het water weglopen.

De roos van Jericho kan indrogen en tot rust komen.

Ze kan namelijk niet verdrogen, wel verdrinken.

 Als ze volledig is ingedroogd, na een dag of twee, kun je de roos opbergen 

of opnieuw water geven zodat ze zich weer ontvouwt.

Symboliek

Zoals de roos van Jericho in woestijngebieden voorkomt, kunnen wij mensen ons ook figuurlijk in een woestijn bevinden. Als in het leven veel tegen zit, door bijvoorbeeld ziekte, financiële moeilijkheden, angsten, zorgen, eenzaamheid of depressie, noem je dit ook wel een woestijnperiode.

Maar bedenk dat na elke moeilijke en zware tijd in je leven er weer een andere tijd kan aanbreken.

Kijk maar hoe dat in de natuur werkt. Na de winter komt het voorjaar en de zomer.

Zeker als je je vertrouwen stelt op Iemand buiten jezelf, Die je echt kan helpen met anders te kijken naar jezelf en de wereld om je heen, Die jouw geluk voor ogen heeft, Die de macht heeft om dingen te veranderen... dan heb je hoop op een andere tijd en een nieuw begin!

Ik heb het over de Schepper God die alles heeft gemaakt: van de woestijnroos tot jou en mij. En als Maker weet Hij precies hoe je in elkaar steekt en wat je nodig hebt.

En natuurlijk is alleen maar geluk en zegen niet goed voor je, net als alleen snoep en patat niet goed is voor een kind. Liefdevolle ouders geven hun kinderen regels, zoals leren wachten met het oversteken van een drukke straat en anderen geen pijn doen als je hebt verloren met een spelletje. 

Bij God kun je een nieuw begin krijgen, net als de roos van Jericho gaat bloeien als hij water krijgt.

Om deze reden gaf ik de roos van Jericho door bij de doop van een vriendin.

De doop symboliseert de overgang naar nieuw leven Hiervoor ging ze kopje onder in het water, 

wat symbool staat voor een (water)graf. Vervolgens stond ze op in een nieuw leven! 

Het oude mag ze achterlaten en met hoop, blijdschap en vrede met God mag ze verder gaan in dit leven!

En nu het toch bijna Halloween is..... een ziel blijft voortleven.

Wat geweldig als je gedoopt wordt en weet dat je daarna voor altijd 

in Gods Koninkrijk van licht en liefde mag wonen.

 

De roos staat symbool voor wedergeboorte, vernieuwing en de eeuwigheid.

Wanneer je dit iemand cadeau geeft, is dat heel bijzonder.

Het staat voor oneindigheid omdat iemand er eeuwig plezier van kan beleven.

Het kan symbool staan voor een oneindige vriendschap of relatie.

De roos van Jericho wordt in sommige families echt gekoesterd en 

van generatie op generatie doorgegeven.

Had jij al eens gehoord van de roos van Jericho?

Symbolisch wordt deze roos vaak cadeau gegeven bij Kerst.

Kun je er één vinden, is dat mooi.

Krijg je er één cadeau, dan is dat heel bijzonder!

Famboos Gojibesjam

De verse gojibessen - geoogst uit eigen tuin - maken me creatief. 

Omdat ik niet  veel tijd heb om bijzondere dingen uit te proberen,

 koos ik voor het maken van jam.

Gojibessen kunnen met hun licht wrange, zelfs bittere smaak wel wat zoet gebruiken.

Ik kon geen jamrecept met verse gojibessen vinden en al helemaal niet het pectine gehalte in gojibessen.

Omdat ik nog ander tuinfruit heb liggen, besloot ik het te mengen. De gezonde voedingsstoffen krijg je toch wel binnen.

Frambozen kunnen erbij - die groeien nog in overvloed in de tuin - en een appel die pectinerijk is,

 maken er samen een heerlijke, gezonde jam van!

Framboos gojibesjam

       voor ong. 4 potten jam

Ingrediënten:

• 250 g verse gojibessen
• 250 g frambozen
• 1 appel
• 600 g geleisuiker 1:1

Hoe maak ik het klaar:

Was de gojibessen en frambozen voorzichtig.

Je kunt frambozen in de diepvries bewaren tot je genoeg hebt. Zo gebruikte ik wat diepvriesframbozen voor deze jam.

Schil de appel en snijd in kleine blokjes.

 Doe het fruit in een ruime pan.

Voeg de geleisuiker toe en vermeng goed met de vruchten. Laat een half uur staan.

Ik gebruikte  geleisuiker 1:1. Wil je minder suiker gebruiken dan kun je ook kiezen voor geleisuiker 2:1.

Breng het fruit met de suiker aan de kook. Laat 4 minuten borrelend doorkoken.

Maak het fruit fijner met de staafmixer. Een beetje structuur vind ik wel okay,

 kies zelf hoe glad je jouw jam wilt hebben. 

De pitjes van zowel de framboos als de gojibes blijf je trouwens zien en proeven.

Houd je hier niet van, dan kun je de jam zeven.

Je kunt er ook voor kiezen om gelei te maken, maar dat is een werkje wat meer tijd vraagt. 

Zorg ervoor dat je goed uitgekookte potjes klaar hebt staan, spoel nog even om met heet water.

Schenk de kokendhete jam in de potten en zet deze op de kop weg.

Laat de deksels vacuüm trekken.

 De jam is ongeopend minstens een jaar houdbaar. Eenmaal geopend bewaar je de jam in de koelkast.

Natuurlijk heb ik even geproefd van deze jam.... het is een verrukkelijk friszoete jam geworden.

Een aanrader!

Kun je niet aan verse gojibessen komen? Je kunt ongeveer 100 g gedroogde bessen een nacht weken in heet water. 

Ze zijn dan - volgezogen met water - weer het formaat zoals ze vers zijn. 

Zó kun je ook deze jam met superbessen maken.

Smoothie met verse gojibessen

Het lijkt wel wat op wortelsap, maar dat is het niet!

Deze mooi oranje smoothie dankt zijn kleur aan de verse gojibessen die ik gebruikte!

Wát een verrassing was het dit weekend toen ik de gojibessen ging oogsten

van mijn chaotisch groeiende, stekelige struik die ik twee jaar geleden cadeau kreeg.

En ja... het is echt een gojibess [Lycium Barbarum] die op arme grond prima groeit in ons klimaat!

Hiermee is gelijk het antwoord op het raadsel in mijn moestuinblog van september gegeven.

De kleine paarse bloempjes waarmee ze bloeit worden uiteindelijk langwerpige, feloranje vruchtjes,

die te oogsten zijn in het najaar tot begin november.....

Oorspronkelijk komt de gojibes uit China, maar verwilderd groeit ze ook in Noord Amerika.

Ook in Nederland en België is deze plant - Boksdoorn is een andere naam hiervoor - verwilderd te vinden.

In de tuin krijgt ze in ieder geval een ander plekje, want ik ben er nog niet helemaal

over uit, hoe ze mag groeien: als haag, als struik of als boom (geleide groei zoals leilindes).

Het kan namelijk allemaal.

Terug naar de oogst: die is geweldig!

De gojibes is een zogenaamd 'superfood': ze zit bomvol waardevolle voedingsstoffen.

Zoals vitamine A, C, B2 en de spore-elementen ijzer, koper en selenium.

Verder bevatten gojibessen antioxidanten en bètacaroteen, vandaar die oranje kleur.

 In recepten worden ze vooral gedroogd gebruikt.

Maar verse gojibessen?

Daar ben ik zelf maar mee aan de slag gegaan.

Vandaag maakte ik een heerlijke, dorstlessende smoothie, lekker voor mezelf alleen!! 

Ook maken?!

Smoothie met verse gojibessen

   voor 1 groot glas of 2 kleine porties

Ingrediënten:

• 3 perssinaasappels  
• handje gele frambozen (40g)
• 3 el verse gojibessen (40 g)
• 1 bevroren banaan

Hoe maak ik het klaar:

Begin de avond van tevoren met het invriezen van een banaan.

Pers de sinaasappels uit en schenk het sap in een ruime maatbeker. Zorg dat je ongeveer 250 ml sinaasappelsap hebt.

Voeg hier de gojibessen en frambozen aan toe. Gele frambozen zijn iets zoeter dan rode frambozen en ik gebruik ze hier omdat je de mooi oranje kleur van de gojibessen blijft zien.

Ik zou niet weten waar je ze kunt kopen, het handigst is om zelf een struikje in de tuin te zetten.

 Mix het fruit met de staafmixer fijn. De gojibessen bevatten veel kleine pitjes, maar net als de frambozenpitjes zijn die niet storend in dit drankje. 

Sterker: het geeft een prima bite aan de smoothie.

Snijd de bevroren banaan in stukjes en voeg toe. Doordat je de banaan bevroren toevoegt, 

geeft het een ijskoude twist en een extra romige structuur aan je smoothie.

Ik schonk een groot glas boordevol en dronk 'm lekker op.

Heerlijk!!

Waar de verse gojibes van zichzelf een beetje wrang, zuur en bitter smaakt, 

smaakt ze in deze smoothie super lekker!

En alle gezonde stoffen kreeg ik lekker binnen, daar kan ik op vooruit!!

Binnenkort volgen meer recepten met verse gojibessen!

Amandelmarsepein

Waar koop je nog echt goede marspein? In de winkels waar ik het eerst kocht, 

verkopen ze tegenwoordig alleen nog - überzoet - suikerfondant....  

en eerlijk is eerlijk: dat is appels met peren vergelijken.

Maarrr... marsepein kun je zelf maken!

En het is helemaal niet moeilijk! Sterker nog.... had ik maar eerder geweten dat dit zó makkelijk is!

Deze herfstvakantie houden we met elkaar weer 'de grote bakwedstrijd' en 

dit jaar doen onze buren gezellig mee! Het is nooit verkeerd om een goede traditie te starten

 en dat deden we dus vorig jaar. Meer hierover lezen kan op dit blog (Klik)

Voor mijn bakuitdaging heb ik dus marsepein nodig en dat maak ik dit jaar zelf.

Alles voor lof van de jury! ;)

Amandelmarsepein

Ingrediënten:

• 250 g ongebrande, bruine of witte amandelen (bio)
• 325 g poedersuiker
• 2 eiwitten (50 gram)
• 1/2 tl oranjebloesemwater

Hoe maak ik het klaar:

Neem de amandelen en maal ze in een notenhakmolen of keukenmachine tot fijn meel.

Mix niet te lang, de olie moet niet uit de amandelen komen, anders krijg je geen goede marsepein.

Heb je amandelen met het bruine vliesje er nog omheen? Verwijder die door de amandelen te overgieten met heet water. Laat twee minuten weken en wrijf de velletjes er af.

Witte amandelen geven een mooie lichte kleur aan je marsepein.

Doe het amandelmeel in een ruime kom. Voeg het eiwit en het oranjebloesemwater toe.

Oranjebloesemwater of Mahazer is gemaakt van de bloesem van de bittere sinaasappel

en kun je kopen bij een toko of een AH met een uitgebreid assortiment.

Maak je handen vochtig en kneed tot een samenhangend deeg.... 

Is het nog te droog, maak je handen dan opnieuw vochtig.

Ik maakte gelijk een voorraadje marsepein en hoewel vers bereid en beperkt houdbaar,

 kan dit wel tot Sinterklaas bewaard blijven.

Natuurlijk kun je ook minder maken of een andere verhouding zoals 1:1 

(evenveel amandelen als suiker) toepassen. 

Bewaar de marsepein 24 uur op kamertemperatuur. 

Pak in een beewaxwrap (bijenwasdoek klik) of in plastic folie tegen uitdrogen.

Na 24 uur kun je de marsepein het beste koel bewaren. Door het gebruik van eiwit 

is de marsepein in de koelkast zo'n twee maanden houdbaar.

Voor gebruik laat je de marsepein op kamertemperatuur komen en kneed je de marsepein goed door.

 Is het wat droog geworden? Kneed de marsepein met vochtige handen, 

dat blijkt vaak al voldoende om 'm weer goed kneedbaar te krijgen.

Denk aan kleien, dat werkt op dezelfde manier.

Voor mijn speciale bakuitdaging moet ik het marsepein uitrollen om gebak te bekleden. 

Belangrijke vraag: kun je deze zelfgemaakte marsepein goed uitrollen 

en er taart of gebak mee decoreren?

Het antwoord is: ja!

Mijn trucs:

• gebruik een pvc pijp als deegroller, hier blijft niet snel iets aan kleven

• rol uit op een stuk bakpapier, dan kun je de marsepein makkelijk verplaatsen
• strooi wat poedersuiker op de roller als de marsepein toch plakkerig blijft

Met deze drie tips verkreeg ik een dunne lap marsepein, die - eerlijk is eerlijk - wat 

makkelijker scheurt of breekt dan marsepein uit de winkel, maar hé... 

wij spelen niet vals en gebruiken geen E-nummers.

 

Waarom zou je zelf marsepein maken?

Het antwoord luidt hetzelfde als bij alle andere producten die je zelf maakt:  

je weet precies wat er in gaat.

De smaak is vele malen lekkerder dan het product wat je kant en klaar in de winkel koopt. 

Marsepein uit de winkel bevat vaak maar 20% amandelen en de rest is suiker en andere hulpstoffen.

Ik heb marsepein met ruim 44% amandelen gemaakt, meer dan het dubbele en dát proef je.

Voedingszuur, een stabilisator, verdikkingsmiddel, invertsuikerstroop, aroma's en concentraten heb je niet nodig. Pas de hoeveelheid liever aan, dan hoef je een product niet een jaar te kunnen bewaren....

Marsepein kun je zelf kleuren in alle tinten die je nodig hebt. 

Kies hiervoor eens natuurlijke kleurstoffen. Experimenteer er gerust op los en gebruik bijvoorbeeld bessensap of bietensap voor rood, wortelsap voor oranje, het sap van bosbessen of rode kool gemengd met wat baking soda voor blauw, kurkuma voor geel etc. etc.

Is deze zelfgemaakte marsepein goedkoper? Ook dat nog, 

zeker als je de juiste verhouding meerekent. 

Het is omgerekend ongeveer een euro voor 100 gram, mèt biologische amandelen!

Nieuwsgierig wat ik ermee maak bij onze bakwedstrijd?  

Het wordt iets heel bijzonders en tegelijk iets wat iedereen kent...

Nog even geduld..... blijf lezen.

Houtkachel tips deel 1

Ik zie ze al voorbij komen: plaatjes van knapperende vuurtjes in kachel of openhaard.

Cosy, gezellig en lekker warm!

En nu het buiten kil en vochtig is, is het er echt tijd voor.

En tijd om dit blog - wat ik al heel lang heb liggen - eens af te maken.

Waar het in de zomer een stilleven was en ik allerlei flessen met vruchtenlikeur er op en om zette, 

staat de kachel nu weer in volle glorie klaar om te worden aangestoken.

De schoorsteen is geveegd, de kachel gepoetst, kleine reparaties zijn gedaan en de raampjes zijn schoon.

Maar het belangrijkste: het houthok is vol. Nou ja..... één houthok?

 We hebben er wel vier.

Wil je serieus stoken, dan moet je daar natuurlijk werk van maken!

Als je wilt weten hóe je eenvoudig dit ronde houthok zelf maakt, voor ongeveer 30 euro 

in plaats van 400 euro, klik dan hier!

Het gezegde klopt helemaal: van een kachel wordt je drie keer warm.

De eerste keer met bomen of takken zagen en verzamelen, 

de tweede keer met het hout kleiner hakken en stapelen 

en de derde keer - en daar geniet ik intens van mee - is als het brandt

 in de kachel.

Houtkachel: gratis stoken en verwarmen

Toen we de kachel - nu alweer vijf jaar geleden - kochten, namen we ons voor geen geld uit te geven om 'm te laten branden. Een beetje kachelpoets is goed voor de mooi, een goede schoorsteenveegset is onontbeerlijk, maar voor hout en aanmaakmateriaal houden we onze portemonnee dicht. 

 Soms ziet Peter een mooie aanbieding stookhout en help ik hem herinneren dat we niks zouden kopen.

 Bovendien liggen de houthokken vol...

De houtkachel is bij ons geen noodzaak, we hebben een goede, pas nagekeken ketel hangen die

 niet alleen de woonkamer, maar ook de badkamer en in de woonkeuken zelfs de vloer verwarmt. 

Echter past een houtkachel voor ons goed bij een duurzame leefstijl. 

Stoken met hout is een erkende en duurzame manier van verwarmen.

Een houtkachel geeft je de mogelijkheid te stoken met biomassa. 

Hierbij is het warmterendement belangrijk, want  een hoog rendement is niet alleen goed 

voor het milieu, tevens bespaart het stookkosten, omdat je meer warmte overhoud. 

Je bespaart geld door een lagere energierekening en dat is met de huidig stijgende gasprijzen goed nieuws!

Een houtkachel is duurzaam omdat het evenveel CO² uitstoot als dat er vrij komt bij het verrottingsproces in de natuur.

Duurzaam leven linkt ook aan onthaasten.

Het kost nog echt tijd om een kachel aan te maken, heel  wat anders dan een schakelaar omzetten.

Daar staat tegenover dat als de elektriciteit uitvalt, het  lekker warm blijft in huis......

Een houtkachel is passend bij een zelfvoorzienend leven. Hout als brandstof is relatief goedkoop: 

er is gemakkelijk en vaak gratis aan te komen. Uit mijn tuin kan ik snoeiafval gebruiken

 en na een herfststorm rijden we een rondje door de buurt en wordt ons houthok gratis gevuld!

Ook de juiste contacten zijn handig ;)

 

Wanneer de temperatuur binnenshuis onder de 19° C komt, steekt iemand hier in huis de houtkachel aan. Nou ja... het ligt een beetje eraan wat we gaan doen. 

Soms zijn een dikke trui en warme sloffen ook voldoende.

Ik werk veel thuis, dus 's morgens de kachel aansteken is even een dingetje....

(note to self: niet met lichte en goede kleding aan!)

Eigenlijk gebruiken we de gaskachel alleen om te verwarmen tussen december en februari 

en dan nog niet elke dag.

Natuurlijk helpt het dat ons huis goed geïsoleerd is, twee jaar terug hebben we extra geïnvesteerd in spouwmuurisolatie.  

Stoken en rekening houden met longklachten

Heb je last van COPD, astma of een andere longziekten, dan kun je erg tegen  het stookseizoen opzien.

Veel mensen vinden een houtkachel fijn, maar met een longziekte kun je er heel benauwd van worden.

Bij een brandende houtkachel of haard komt altijd fijnstof vrij, wat deze benauwdheid veroorzaakt.

De  manier van stoken maakt echter veel uit.

• Stoken bij mist of windstilte is niet gunstig, omdat de rook samen met het fijnstof neer valt.
• De hoogte van je schoorsteen is belangrijk: hoe hoger de schoorsteenpijp, hoe beter. De rook kan dan over de huizen heen oplossen.
• Let op dat het hout droog genoeg is. Hiervoor is zelfs een speciale thermometer te gebruiken, waarbij je de vochtigheidsgraad van het hout meet.
• Tot slot is het soort hout super belangrijk! Zorg voor goed stookhout, geen spaanplaat, mdf of ander geperst hout. Dit bevat altijd lijm en deze giftige stoffen komen bij verbranding vrij. Hetzelfde geldt voor hout waar verf- of lakresten op zitten.
  
• Zorg binnenshuis voor voldoende ventilatie
• Elke dag of de hele dag door stoken is niet nodig. Omdat een kachel moeilijk te reguleren is, kun je een kamer snel te warm stoken....  de kachel kan daarna uit, dat scheelt stookhout en rook. Het temperen van een kachel, zorgt voor onvolledige verbranding waardoor meer schadelijke stoffen vrijkomen.

Overigens produceert een houtkachel minder rook en fijnstof dan een open haard. 

Meer hierover heb ik ook geschreven in het blog over de aanschaf van onze houtkachel (klik).

Schoon hout mag overigens wel spijkers bevatten... die verbranden niet en vis je er na afloop weer uit.

Aanmaken

Natuurlijk willen winkels of stookbedrijven je laten geloven dat je aanmaakblokjes, spiritus en wat al niet meer nodig hebt om de kachel te laten ontbranden.

Niet waar! Vooral die witte aanmaakblokjes - die kerosine bevatten - stinken vreselijk.... 

Eerst maakten we de kachel  aan met proppen krantenpapier. Drie proppen met een sparappeltje erbij en je hebt geen aanmaakblokje meer nodig. Helemaal in het begin druppelden we nog spiritus over de kranten. Al doende leert men: dit was helemaal niet nodig.

Maar nog makkelijker en beter ontbrandt de kachel met houtkrullen en sparappels.

Met een simpele houtschaaf maak je houtkrullen van een stevig houtblok.

Deze houtkrullen ruiken niet alleen lekker, maar zijn super brandbaar. 

Ik rol ze als een balletje in elkaar, leg er twee sparappels naast 

en vervolgens bouw ik de houtstapel verder op.

Het brandt volledig natuurlijk, het ruikt lekker en het kost niks.

Ook fijn om de nee- nee sticker op de brievenbus te laten zitten waar 't ie zit,

 ik heb geen krant meer nodig.

Vorig jaar maakte ik natuurlijke aanmaakblokjes van sparappels

 voor in een buitenkachel.

Klik hier voor dit idee!

Reinigen

Om de gezelligheid van een houtkachel te beleven, zijn kachelruitjes belangrijk.

Maar elke keer worden deze roetzwart. Dit komt wanneer de verbranding onvolledig wordt wanneer de temperatuur zakt bij het uitgaan van de kachel.

Een fles kachelruitreiniger is niet nodig... gewoon met twee of drie velletjes keukenpapier krijg je de ruitjes weer schoon. 

Maak ze lichtvochtig, verfrommel tot een lichte bal en doop ze in de as. 

Hiermee veeg je makkelijk de roetaanslag weg en het kost je niets.

Ook een gebruikt theezakje of theewater werkt goed.

Voor een brandverzekering is het nodig dat een erkend schoorsteenveegbedrijf de schoorsteen één keer per jaar veegt. Wij doen het voor de zekerheid zelf twee keer per jaar omdat ons rookkanaal best smal is.

Een kap op de schoorsteen zodat er geen viezigheid in kan vallen of een vogel haar nest erin kan bouwen, is altijd handig.

Restproducten verwerken

Wanneer hout op een bepaalde manier wordt verhit, waar er weinig zuurstof bij komt, kan houtskool ontstaan. Het grootste deel van het hout verbrandt dan niet. Een groot deel van de vluchtige bestanddelen van hout verbranden, het hout verkoolt en wat overblijft noemen we houtskool.

Dit ontstaat bij mij in de kachel vaak wanneer deze uitgaat.

Wanneer ik de kachel na een stookbeurt schoon maak, vind ik regelmatig stukken houtskool.

Ik bewaar de houtskool in een zak.

Leuk om in enkele lijnen een grove schets of houtskooltekening mee te maken.

Om een houtskooltekening te kunnen bewaren, fixeer je 'm met wat hairspray,

anders blaas je het koolstof zo weer van het papier af.

Nadat ik flink wat houtskool had opgespaard,

stak ik hier in de zomer de tafelbarbecue mee aan....

Hóe leuk is dat? Je eigen houtskool 'gewonnen' in het stookseizoen

en daar op een warme zomerdag de resultaten van voelen en proeven!

Ook houtas bewaren we altijd in een emmer, weggooien is zonde.

We proberen het zó schoon mogelijk te bewaren,

spijkers van bijvoorbeeld pallets, vis ik er altijd uit....

Schoon houtas is perfect voor je composthoop en heel goed bruikbaar in de moestuin.

Houtas zit vol calcium en bevat kalium en fosfor.

Aan het begin van het groeiseizoen is dit voor vrijwel alle groenten en fruitplanten gezond.

Zo strooide ik het dit jaar direct na het frezen over de grond voor alle planten.

Strooi in maart rond fruitbomen en bij bessenstruik een paar handjes houtas.

Strooi houtas over je gazon voor een fijne compost.

En rond kleine plantjes in de tuin gestrooid, houdt het slakken op afstand.

Kalium is heel goed voor de knolvorming en de vruchtzetting.

Ook bevat houtas spore elementen zoals koper, zink en ijzer.

Een top product dus, gewoon uit de houtkachel!

Misschien steek ik morgen de kachel weer aan... vandaag was de temperatuur te zacht 

en bleef het in ons goed geïsoleerde huis zo'n 20 graden.

Gelukkig... de winter moet nog komen..... 
:)

Hazelnootchocoladepasta

Vergeet die Nutella reclame uit de supermarkt. 

Hazelnootchocoladepasta gaan we dit najaar zélf maken!

En zó moeilijk is dat niet, bovendien is het een super hazelnotenjaar. 

In no-time raapte ik zo'n twee kilo bij elkaar. 

En dan heb ik het over wildplukken of in dit geval wildrapen....

Want er groeien zoveel hazelaars in de buurt, gewoon midden in de stad. 

 

Twee jaar geleden maakte ik twee hazelnootchocoladepasta varianten,

 maar oh jee.... kom niet aan de chocopasta hier in huis!!

Ineens had iedereen er een mening over en die was ten gunste van de supermarktchocopasta....

Dit jaar maak ik een betere versie: een echt smeuïge pasta.

Oordeel zelf!

Hazelnootchocoladepasta

    voldoende voor een pot van  250 g

Ingrediënten:

• 100 g hazelnoten, gekraakt
• 15 g cacaopoeder
• 30 ml agavesiroop
• 20 g poedersuiker
• 30 ml notenolie
• 1 tl vanille-extract, maak eens zelf (klik)
• 30 ml sojaroom
• versgemalen zeezout

Hoe maak ik het klaar:

Als je alle zelf gevonden hazelnoten hebt gekraakt, ben je vast lekker ontspannen.... en is het bijna tijd voor een lekker crackertje met je zelfgemaakte hazelnootpasta.

Rooster de hazelnoten in een droge koekenpan goudbruin 

voor een uitgesproken notensmaak. Let op dat de hazelnoten niet aanbranden. 

Blijf erbij en schep regelmatig om.

Laat afkoelen en doe ze in een keukenmachine of speciale hakmolen voor noten 

en maal fijn.

Wanneer je langer dan 3 minuten mixt, komt de olie vrij 

uit de noten en krijg je zonder toevoegingen een smeuïge pasta. 

Helaas! De vorige keer dat ik dit met noten deed, 

ging dit ten koste van mijn - niet professionele -  hakmolen.

Toen de noten fijngemalen waren, stopte ik en voegde zelf notenolie toe. 

Ik gebruikte walnotenolie, maar als je hazelnootolie hebt staan is dit nog beter. 

Je kunt ook zonnebloemolie gebruiken.

Voeg alle ingrediënten toe en mix kort tot een echte pasta.

Schep de hazelnootpasta in een schone pot en proef wat je er van vindt.

Bewaar het potje buiten de koelkast, anders wordt de pasta te hard.

Houdbaar ongeveer drie maanden, maar dat gaat dit potje niet meemaken!

 

Deze hazelnootpasta is leuk om te maken. 

 De smaak is puur en lekker zacht tegelijk. De hazelnoten proef je goed.

Ik vind de hazelnootchocoladepasta dit keer goed gelukt!

De echte chocolovers hier in huis vinden dat er wat meer chocolade in kan.

Maar ik ben tevreden, want jongste dochter wilde nog een crackertje met pasta.

Waar mijn vorige recept wat weg had van choco-hazelnootzand,

is deze hazelnootchocoladepasta een goede concurrent van Nutella.

Inmiddels uitgeprobeerd en goedgekeurd door de kinderen.

Héérlijk!

Zelf veel hazelnoten geraapt en nog inspiratie nodig?

Wat te denken van deze toffe ideeën?

• Appelloempia
• Granola
• Hazelnootkoekjes
• Hazelnootrotsjes
• Knolselderijrösti met hazelnoten
• Lunch: komkommer met noten
• Pompoen met hazelnoten en spaghetti

Binnenkort ga ik met mijn lekkere, zelfgemaakte hazelnootpasta aan het bakken. 

Blijf me volgen voor lekkere recepten!