Het is de hoogste tijd voor groen nieuws, want hoe vergaat het mijn moestuin en mijn tuinsabbatical?
Heel wat reacties kreeg ik op mijn blog over m'n moestuinsabbatical. De beste tip
om zelf minder werk te hebben aan de moestuin, is om veel vaste planten in je tuin te zetten!
Denk hierbij aan fruitstruiken en -bomen, vaste planten zoals rabarber of asperge,
kruiden - als rozemarijn, bonenkruid, citroenmelisse en munt - die elk jaar terugkomen.
Gelukkig heb ik die.... Zonder dat ik hoefde zaaien, afharden en planten,
mag ik dit jaar oogsten
Mulchmateriaal gebruiken is belangrijk voor een vruchtbare en bedekte bodem.
Bijkomend voordeel: je hoeft hierdoor minder te wieden.
Maar aan de kop zie je al dat er iets niet helemaal goed is gegaan en dát klopt!
We beginnen niet met slecht nieuws, eerst het goede en de mooie plaatjes uit de tuin!
Dát heb ik al veel te lang niet gedeeld....
Tuinfruit
Plant je tuin vol met fruitstruiken en -boompjes. Je hebt er (bijna) geen omkijken naar en oogst er de vruchten van :)
Bij mij uit de tuin:
Als eerste rijpten de frambozen...
Je hebt zomer- en herfstframbozen. De eerste kleuren al rood in
mei, anderen kun je nog plukken in oktober. Heb je beide soorten in de tuin,
dan heb je een heerlijk lang frambozenseizoen. Je kunt dit een beetje sturen met snoeien.
De struiken die ik vorig jaar niet terug had gesnoeid, droegen als eerste vrucht.
De struiken die helemaal teruggesnoeid waren, komen pas later op gang.
Probeer maar eens... voor een lekker lange frambozentijd!
De tweede rijpe fruitsoort in mijn moestuin zijn zwarte bessen...
In het kader van weinig ingrijpen en werken in de tuin, spande ik er geen net over.
Helaas hadden de vogels en de buurvrouw (...) ze toen wat erg makkelijk voor 't grijpen.
Twee kleine flesjes sap heb ik kunnen maken, van één bakje bessen.
Jammer, in plaats van de vijf kilo die ik vorig jaar kon oogsten!
En dan glijden we soepel in de pruimentijd.
Heerlijk, die zoete, sappige pruimen! Ook bij pruimenrassen heb je vroege en late pruimen.
Gelukkig heb ik twee bomen op de tuin staan.... Eerst de zoete
later komen de zure.
Helaas is dit het laatste jaar dat ik ervan kan genieten, maar ik loop op m'n verhaal vooruit....
Kruisbessen kwamen ook, maar waren dit jaar met weinig.
Zou het door het weer komen?
Ander fruit kondigt zich al voorzichtig aan:
Appels
Straks vijgen
en hopelijk kweeperen....
Gojibessen in de herfst...
En ik oogst - echt waar - citroenen! Van een citroenboompje wat ik dit voorjaar kocht.
Toen ik hem van de winkel naar huis vervoerde op de fiets,
kreeg ik onderweg al leuke reacties van een vrouw die ook zo'n boompje heeft.
Elk jaar opnieuw groeien er bij haar citroenen die mooi afrijpen.
's Winters staat het boompje binnen, in de zomer kan ze prima buiten in de kas.
En kijk eens...
Een nieuwe citroen in de maak!
Tja... als het leven je citroenen geeft, maak je er wat van!
Fruit uit de tuin is echt een feestje!!
Voor mijn fruitontbijt loop ik graag 's morgens vroeg een rondje door de moestuin.
Vers fruit in een smoothie
of bij een schijfje meloen. Dit is niet alleen lekker, maar op die manier kan ik meloen beter
verdragen, zonder tintelingen in mijn mond.
Helaas groeide de rabarber dit jaar - ondanks de regen - niet zo goed.
Maar kruiden zoals munt komen elk jaar weer overvloedig op!
Heerlijk voor in de thee, maar ook bij desserts, in suiker, in koekjes, om siroop van te maken.
Laat maar lekker woekeren, die munt... :)
Slakken. luizen en witte vlieg....
Slakken... door het regenachtige weer zijn er dit jaar nog meer dan anders!
En in zomerslaap - estivatie - gaan, doen ze niet wanneer er genoeg vochtige
verstopplekjes in de tuin zijn. Zeker niet met voldoende vers,
groen voedsel voor hun neus. Maar laat dit nu net het plan zijn om daar zelf van te eten.
Dus dát botst!
Soms zie ik ze....
En anders zie ik de sporen die ze nalaten wel...
Dit bijvoorbeeld was een mooie paprikaplant!
Ik denk wel eens dat je slakken beter tot de grazers kan rekenen....
Hier zie je nog iets van sla staan, maar veel andere plantjes
hoef ik niet eens te fotograferen, omdat daar niks meer van over is.
Daar wordt letterlijk overheen gegraasd.
Watermeloen wordt het dit jaar ook niet uit de tuin...
Wát ik er dit jaar tegen doe?
Tja... ik probeerde weer eens de ouderwetse 'bierval', gaat het bier van oudste zoon
tenminste niet over de datum.
En de slakken gaan al feestend ten onder.
Helaas gaat zo'n bierval niet langer dan twee dagen mee.
Verder weet ik dat niets - koperdraad, houtas, cacaodopppen, eierschalen, koffiedik,
wat dan ook - ècht afdoende helpt. En geloof me: ik heb alles geprobeerd! Klik
Vangen in de schemering is nog de beste remedie, maar dat moet wel in je dagritme passen (...)
Tegen luizen, witte vlieg en andere beestjes, maak ik dit jaar maar één middeltje:
knoflookspray!
Echt een aanrader!
Knoflookspray maak je door twee knoflookteentjes uit te persen. Voeg toe aan een liter water.
Breng aan de kook en laat 5 minuten doorkoken.
Super snel en goedkoop, niet schadelijk voor het milieu en het belangrijkste: het werkt!!
Het werkt zelfs héél goed, dus dit is een blijvertje!
De planten met witte vlieg moeten regelmatig gesprayd, zo ongeveer om de week.
Dan herstelt de plant zich goed en blijven luizen en witte vlieg - die niet houden
van die sterke knoflookgeur - weg.
Sla deze tip op voor als je ooit last krijgt van witte vlieg of luis.
Slecht nieuws uit de moestuin
In de winter besloot ik dit jaar een moestuinsabbatical te houden. Hier lees je daar alles over.
Het doel was tweeledig: ik krijg rust èn de bodem (plus bodemleven) krijgt rust.
Alleen in de kas zou ik wat planten zetten èn op de kleine postzegel van 7 m2 bij huis zou ik
planten of zaaien.
De rest in mijn grote moestuin van 120 m2 mag opkomen of groeien zoals het gaat...
En heel benieuwd ben ik of er dan van te oogsten is. Bijvoorbeeld linzen en boontjes
waarvan het zaad vorig jaar in de grond viel....
Wat zonder twijfel elk jaar spontaan opkomt zijn de goudsbloemen
niet alleen een heerlijke bloem in zalf, maar ook in het eten.
Maarrrrr....in de meivakantie kreeg ik slecht nieuws!
Mijn tuin, die ik inmiddels voor het achtste jaar pacht van de eigenaar van het huis,
die zelf geen tijd heeft om de tuin bij te houden, geeft door dat het huis - en dus
ook de tuin - verkocht gaan worden aan het eind van dit jaar.
En met de huidige woningnood hoeft hij niet bang te zijn, dat
het huis jaren te koop staat.
Dus moet ik van de tuin af!
Ik heb er een nacht heel slecht van geslapen....
Wát zal ik mijn moestuin missen.... En de oude pruimenboom!
Dat prachtige plekje dicht bij huis: ik heb er met zoveel plezier gewerkt,
gezwoegd, gezweet en gebeden....
Mijn gedachten gingen razendsnel: een sabbatical om de grond gezond te maken voor volgend
jaar is nu niet nodig. Wie weet of de nieuwe eigenaars niet de hele tuin gaan betegelen?!
Dus besloot ik de dag erna buurman Teun te vragen toch mijn moestuin te frezen - zoals elk jaar -
zodat ik er half mei nog in kon gaan werken.
Zo gezegd zo gedaan! Behalve dat al mijn groene asperge planten ook omgefreesd zijn (...),
heb ik dit jaar toch weer wat te doen in mijn moestuin.
En door het natte, koele voorjaar en het frezen, hoef ik niet te verwachten nog spontane
groentes te zien opkomen.
Maar... nu wilde ik in mijn tuin gaan werken, maar had ik twee uitdagingen:
- ik had nog steeds heel weinig tijd ivm met mijn studie
- ik had helemaal geen plantjes voorgezaaid, ik had niks om in de tuin te zetten
En daar kwam een derde obstakel bij:
- de regen, het koude weer en daarbij de slakken
Maar uitdagingen zijn er om overwonnen te worden.
Plantjes kocht ik bij verschillende tuincentra en ik lette op de centjes.
Maar ach, wat zijn plantjes duur als je ze moet kopen in plaats van zelf voor te zaaien!
En tjonge... wat is het lastig wieden als de tuin gedeeltelijk blank staat en het maar blijft regenen.
Net als het in toom houden van de slakken. Het leek dit jaar bijna onbegonnen werk.
Toen ik wat plantjes in de tuin zette - krootjes doen het altijd goed, maïs kocht ik en
wat sla.... leek de hele tuin nog zó leeg!
Alleen erom heen groeit het groen weelderig.
Heel lief zette Peter alvast de bonenstokken stevig neer.
En besloot ik de snijbonen voor te zaaien...
Die zowaar voor de helft opkwamen....
Eigenlijk het enige wat ik voorzaaide dit jaar en wat ook opkwam.
Heerlijk met mijn handen in de aarde, heb ik de snijbonen uitgeplant.
Inmiddels klimmen er al heel wat langs de stokken omhoog.
Oogst? Welke oogst?
Met een goede planning en hard werken at ik voorgaande jaren vanaf half mei al elke dag uit de tuin.
Dát gaat 'm dit jaar natuurlijk niet worden.
Vóór mijn sabbatical plan had ik in oktober de knoflook al geplant.
die kon ik in juni oogsten.
Vanuit de kas haal ik af en toe wat groene blaadjes raapstelen
te weinig voor een maaltje.... Het fijne van raapstelen is - net als bij spinazie en snijsla -
dat je ze meerdere keren kunt afsnijden; het groeit vanzelf weer aan.
En verder 'oogstte' ik vanaf april regelmatig eieren.
Dát ging heel goed... ook al worden mijn kipjes langzamerhand bejaard.
Ik kon zelfs veel eieren inmaken om ze jarenlang te bewaren.
Zie mijn blog over 'waterglassing' klik hier!
Oh ja.... in maart plantte ik wat andijvieplantjes
waarvan ik er drie kon oogsten in mei.
Mooi volgroeid.
Daarna stopte de oogst weer...
Tot nu!
Ik ben blij dat ik vanaf deze week elke dag - gevarieerd - uit de moestuin kan eten.
Ik heb het zó gemist!
Allereerst rijpen de komkommers...
Heb er nu al zes geoogst. Jippie!
De eerste venkel - die goed groeit en waar vogels en slakken niet van eten -
is geoogst en van het blad maakte ik een lekkere pesto klik!
Vandaag aten we krootjes....
met het blad erbij in een heerlijk stoofgerecht met de pure smaak
van het seizoen. Super vers geoogst!
Verder is er sla
Één kropje tegelijk, want tja... ik heb niets gezaaid.
En dat was het voor deze week!
Wat er nog meer in de tuin en op de planning staat?
- prei
- bleekselderij
- bloemkool
- broccoli
- tomaat
- snijbonen
- maïs
- courgette
- pompoen
- pastinaak
- aardperen
Ja, als ik dat zo op een rijtje zet, lijkt het nog heel wat. Ik verheug me er op!
Wát staat er bij jou in de tuin?
Ik kom erachter dat ik niet zonder moestuin kan... niets smaakt lekkerder
dan verse groente, waar je eerder het jaar al voor geplant,
gezaaid en gezweet hebt en wat je een half uur voor de maaltijd kan oogsten.
Rustig gegroeid, gekoesterd in de zon vanuit de volle grond!
Niets geeft meer voldoening...
Dát is niet te vergelijken met groente uit de supermarkt.
Paddenstoelen....
Het is nog lang geen herfst, al vergist het weer zich regelmatig...
We kijken toch alvast even naar mijn prachtige stammetjes vol deuvelbroed.
Vier soorten paddenstoelen hoop ik van de populierenstammen te kunnen oogsten...
Maar kijk, hoe vreemd... ze gaan uitlopen: krijgen takjes en blaadjes.
Zou dát wel goed gaan?
Wie heeft hier ervaring mee?
Ondertussen vond ik in het park waar ik regelmatig lunch een boom met een vreemde plek op de stam...
Kijk eens! Heb ik zomaar voor het eerst echte oesterzwammen in het wild gevonden!
Er is geen andere paddenstoel die lijkt op de oesterzwam, dus vergissen of
een giftig exemplaar meenemen, wordt moeilijk.
Oesterzwammen kunnen het hele jaar door geoogst worden, behalve in een droge zomer.
Ik heb inmiddels een pot gedroogde oesterzwammen staan.
Dát heb ik alvast heerlijk binnen.
Want of mijn boomstammetjes veel paddenstoelen gaan geven, is nog een paar maanden afwachten....
Hoe verder?
Ik ben druk op zoek naar een nieuwe tuin. Niet eentje bij een volkstuinvereniging maar het liefst hier in de wijk, lekker dichtbij. Zodat ik er een paar keer per dag naar toe kan lopen en kraakverse groente kan oogsten. Mijn vader had vroeger een moestuin in de achtertuin van een gepensioneerde man. Hij kon zijn diepe achtertuin niet langer alleen onderhouden en dat werd de moestuin van mijn vader.
Zoiets.... iemand ideeën?
Geef het vooral door....
Als ik deze herfst al weet welke nieuwe tuin ik krijg, kan ik de rabarber en maggiplant
overplanten, de zwarte en rode bes stekken, de kas en eventueel het kippenhok verhuizen....
Oeps! Genoeg te doen dus... en dát tijdens een sabbatical.
Tja... daar staat dus na het slechte nieuws een streep door!
____________________________________
