donderdag 31 oktober 2024

Walnotenkaarsjes van bijenwas

De walnoten die ik deze herfst raapte, kraak ik voorzichtig...  houd je namelijk
 een mooie halve dop over, dan
kan dit eenvoudig worden omgetoverd tot een mooi herfstkaarsje. 
Gezelligheid ten top, in een dop!

Kaarsen maken: het is zó leuk om te doen!! En er zijn zoveel mogelijkheden...
Zoals deze mooie walnotenkaarsjes 
die prachtige staan in een herfststukje of stilleven.
Blij met bijenwas!
Ik mag dan een imker zijn zonder bijen, bijenwas heb ik nog genoeg. 

Als je elke dag paraffine kaarsen brandt, is dát - hoewel gezellig - niet zo goed
 voor je gezondheid en het milieu binnenshuis. 
Gelukkig is er het alternatief van bijenwas!
Bijenwaskaarsen zijn puur natuurlijke kaarsen, ze zijn duurzaam en
 hebben een gunstig effect op het luchtwegstelsel.
Bijenwaskaarsen branden langer dan paraffinekaarsen, ze hebben een natuurlijke, lekkere geur.
Ze produceren vrijwel geen rook en branden met een rustiger vlam dan paraffinekaarsen.
Bijenwaskaarsen produceren negatieve ionen die helpen tegen bacteriën, schimmel en virussen. 

Online kun je zowel paraffinewas als bijenwas kopen. Aan jou de keus!
Ga jij deze sfeervolle kaarsjes maken?



Walnotenkaarsjes van bijenwas

Benodigdheden:
  • 250 - 500 g zuivere bijenwas
  • lege walnotendoppen
  • dunne lont, evt zelf gehaakt
  • vetvrij bakpapier of keukenpapier
  • maatbekertje
  • kookthermometer


Hoe maak ik het:
Verwarm de bijenwas au-bain-marie in een schaal of pan.
Roer af en toe en wacht tot de bijenwas gesmolten is. De smelttemperatuur - eigenlijk is het een smelttraject van bijenwas ligt tussen de 60° C en  67°C.
Zorg dat de temperatuur niet boven de 75° C  komt,
 anders verandert de structuur van de bijenwas.
Prepareer ondertussen de lont en de mal, in dit geval de walnotendop.
Zorg dat de walnotendoppen goed schoon en droog zijn aan de binnenkant en
 controleer op breukjes.
Zet de doppen op keukenpapier of vetvrij bakpapier.
De lonten prepareren doe je door ze stijf te maken met was. 
Hiervoor doop je ze in kaarsvet of bijenwas.
Weet je dat je ook je eigen lonten kunt maken? Kijk hier voor mijn blog daarover.
Ik had nog katoenen lont liggen, zelf gehaakt, super simpel.
Leg in de lont een knoopje.
Je kunt door dit knoopje de lont een beetje op z'n plek houden in de mal.
Knip de lont af op 2 cm boven de rand van walnootdop.
Je kunt ook lont nemen inclusief pitvoetje, die gebruikt worden om waxinelichtjes mee te maken.
 Ook dan moet je een stukje lont afknippen, de notendop is kleiner en lager dan een waxinelichtje.
Giet de gesmolten bijenwas over in een klein kannetje met goede schenktuit.
Let op: je zal dit kannetje bijna niet meer schoon krijgen, dus gebruik een oud kannetje dat je
speciaal voor dit doeleinde wil blijven gebruiken.
Giet de vloeibare bijenwas in de walnotendop
Zorg dat de lont op z'n plek blijft.
Je kunt hiervoor eerst met een klein laagje was de lont fixeren.
Daarna vul je pas de hele noot tot de rand. 
Houd het lontje eventueel tussen duim en wijsvinger vast om recht te houden.
Zorg vooral dat de lont goed in het midden zit, dat is wel zo veilig tijdens het branden.
De bijenwas stolt ook weer erg snel.
Dit kun je zien doordat de kaarsjes dofgeel worden.

Zo simpel is het maken van kaarsjes eigenlijk!
Samen met kinderen kaarsen maken, kan ook. Het is heel belangrijk dat er 
altijd een volwassene bij is, die de hete bijenwas schenkt.

En dan aansteken, kijk hoe mooi ze branden!
Let op! Als het kaarsje gaat walmen is de lont te lang of te dik.
Laat deze kaarsjes nooit zonder toezicht branden.
Ze zijn klein en de walnotendop is brandbaar.  Blijf erbij!
Geniet van een sfeervolle, vroeg donkere avond, lekker thuis op de bank
met deze mooie walnotenkaarsjes.
Sfeer en gezelligheid zit deze herfst in een notendop.





woensdag 30 oktober 2024

Kweepeertaartje

 Oh nee, hij is gevallen! De twee kweeperen aan mijn boompje zijn niet moeders mooiste, 
maar ik koester ze. Door een verhuizing gaf de boom vorig jaar geen vrucht, maar dit jaar ben ik blij met de twee kweeperen die er hangen. En nu vanmorgen de ene kweepeer uit de boom gevallen is, is het een teken dat ik er mee aan de slag moet.
Overrijp, wat kleine plekjes... niets erg! Deze twee kweeperen gaan bij mij in de broodpudding.
Hoewel ik even wil afspreken dat we het een taartje noemen, 
 een kweepeertaartje want dat klinkt lekkerder dan broodpudding.
Althans, dat vinden mijn kinderen....

Broodpudding is ideaal om left-overs van brood in te verwerken. Ook verwerk ik in dit taartje
een deel van mijn al eerder gemaakte producten met kweepeer, 
zoals carne de membrillo en kweepeersiroop.
Het is een echt herfstig taartje, want naast de kweepeer gaat er ook 
een deel van mijn walnotenoogst in. Niet van eigen boom, wel zelf geraapt.

Broodpudding is heerlijk als lauwwarm dessert of eet een punt bij de koffie!
En dat kan ook prima met een kweepeertaartje!


Kweepeertaartje

     voor een springvorm van 24 cm

Ingrediënten:
  • 2 kweeperen
  • 3 el kweepeersiroop of appeldiksap
  • 30 g bio kristalsuiker + 2 tl
  • 250 ml ongezoete sojamelk
  • 50 g bio roomboter en om in te vetten
  • 175 g oud mueslibrood
  • 250 g carne de membrillo
  • 30 g gepelde walnoten
  • 2 eieren
  • snufje zout

Hoe maak ik het klaar:
Schil de kweeperen en verwijder de klokhuizen. Let op: bewaar de pitjes uit de klokhuizen en lees onderaan wat je met de pitjes gaat doen! Snijd de kweepeer in kwarten en vervolgens in dunne plakjes.
Verwarm de kweepeersiroop - bij mij is ze half gegeleert - samen met twee theelepels suiker in een koekenpan. Voeg de plakjes kweepeer toe en bak ze al omscheppend drie tot vijf minuten op middelhoog vuur 
tot ze goudbruin zien. Laat afkoelen.
Verwarm de melk in een klein pannetje en voeg hier de boter en overige suiker aan toe.
Snijd het brood in stukken, doe in een ruime kom en overgiet met de warme melk en
 gesmolten boter. Laat 5 minuten staan.
Verwarm de oven voor op 180° C.
Pel de walnoten als je ze zelf hebt geraapt en breek in stukjes.
Roer ze door de geweekte broodstukjes. Roer ook de carne de membrillo door het mengsel.
Ik had van een voorgaand jaar nog carne de membrillo staan: je kunt het heel lang bewaren! 
Carne de membrillo is in Spaanse winkels te koop. Hoe je het (makkelijk) zelf maakt, lees je hier!

Voeg bij het inmiddels donkerbruine mengsel de twee eieren toe en een snufje zout. Roer krachtig door elkaar tot een samenhangend mengsel.
Vet een springvorm in en stort de broodpudding erin. 
Leg de licht gekarameliseerde kweepeerschijfjes in een dubbele waaiervorm
op de bovenkant van de taart. Strijk er de resterende stroop over uit.
Schuif de broodpudding in de voorverwarmde oven en 
bak in 45 minuten gaar.

Een broodpudding mag aan de binnenkant nog zacht zijn, terwijl de korst licht knapperig is.
Lekker als nagerecht, maar zolang kon ik niet wachten. Ik nam een punt bij een kop thee.

Mmmm.... kweepeer, familie van de roos, heeft zo'n heerlijke geur. Ik word er echt blij van.
Blij dat ik vandaag mijn kweepeertje zag vallen zodat ik er mee aan de slag moest.
Blij word ik ook van dit zoete kweepeertaartje enneh.... 
niet verklappen dat dit eigenlijk een broodpudding is. ;)


Tips:
  • van de pitjes uit de verse kweepeer maak je heel makkelijk een heerlijke, verzorgende gel voor  handen of voeten. Lees er hier alles over
  • gebruik in plaats van kweepeersiroop kweepeergelei of appeldiksap
  • in plaats van carne de membrillo kun je ook kweeperen gebruiken die je overhoudt wanneer je kweepeergelei maakt. Neem 250 gram gekookte kweeperen en zoet met 6 eetlepels ahornsiroop of 150 g suiker
  • vervang het mueslibrood door gewoon brood en voeg 50 g rozijnen toe
  • voor een wat hogere broodpudding: voeg 1 el wijnsteenbakpoeder toe en neem een springvorm van 22 cm
  • hoewel dit officieel een broodpudding recept heet, kun je het gerust een taartje noemen. Het is zacht en smeuïg van structuur zoals een brownie...  Noem het zoals je wilt en geniet ervan!

dinsdag 29 oktober 2024

Comfortfood bloemkoolovenschotel

Bloemkool uit de tuin....  ze zag er groter uit dan ze in werkelijkheid is, maar niettemin 
is het tijd voor deze bloemkoolovenschotel. Een Hollandse schotel uit de oven en toch
 net weer een beetje anders.
Ik nam er de tijd voor om klaar te maken... 
Als je net uit werk of school thuis komt, is zo'n ovenschotel heerlijk verwarmend. 
Hoewel het nog oktober is, wordt het toch al fris buiten, zeker tegen de avond. 
Als je de kachel nog niet aan hebt, verwarmt de oven gelijk je huis een beetje mee.
Een verrassend Hollands recept...
en blij dat deze uit m'n tuin komt!
Schuif je mee aan?!



Bloemkoolovenschotel

    voor 6-8 personen


Ingrediënten:
  • 1500 g aardappels, schoon gewicht
  • 550 g bloemkool, schoon gewicht
  • 1 ui
  • 250 g grotchampignons
  • 1 gedroogd pepertje
  • 375 g vega gehakt
  • 30 g boter
  • 100 g crème fraîche 
  • versgemalen zeezout
  • versgemalen peper
  • versgemalen nootmuskaat
  • 125 g geraspte extra belegen kaas
  • 50 g garneeramandelen
      voor de saus
  • 25 g boter
  • 25 g bloem
  • 2 dl ongezoete sojamelk
  • 1 dl water
  • 50 g creme fraîche 
  • 1 tl gerookt paprikapoeder
  • 1/4 tl cayennepeper

Hoe maak ik het klaar:
Was en schil de aardappelen, snijd in stukjes en kook ze in water met zout gaar in ongeveer 20 minuten.
Maak intussen de bloemkool schoon en verdeel in roosjes. Kook ook deze in water met zout gaar in ongeveer 10 minuten.
Pel en snipper de ui. Veeg de champignons schoon en snijd in plakjes.
Verhit de helft van de boter in een hapjespan en fruit de ui 1 minuut.
Voeg de champignons toe en bak zo'n 5 minuten op hoog vuur. Draai het vuur lager en voeg het vegetarische gehakt toe.
Ondertussen maak je de saus. Smelt hiervoor de boter in een klein pannetje.
Roer de bloem erdoor.
Vermeng de melk, het water en de crème fraîche en breng op smaak met
zout, peper, de cayennepeper en het paprikapoeder.
Voeg scheutje voor scheutje toe aan het bloemmengsel.
Roer elke keer goed door met de garde om klontjes te vermijden.
Ga door tot het vocht op is.
Roer de saus door het groente-gehaktmengsel.
Verwarm de oven voor op 200°C en vet een ruime ovenschaal in met boter.
Wanneer de groentes gaar zijn, giet je ze af.
Bewaar een kopje kookvocht.
Stamp de aardappelen met een pureestamper fijn.
Voeg de bloemkoolroosjes toe en stamp deze er ook door.
Meng de crème fraîche en de rest van de boter erdoor en het kopje
kookvocht om het geheel smeuïg te maken.
Breng goed op smaak met versgemalen nootmuskaat, peper en zout.
Doe de helft van de puree in de ingevette ovenschaal.
Verdeel daar het smeuïge gehakt-champignonmengsel over.
En dek af met de aardappel-bloemkoolpuree.
Rasp de kaas en strooi dit over de ovenschotel.
Verdeel daar de garneeramandelen overheen en schuif de schotel in de
voorverwarmde oven. Bak in 20 minuten gaar en goudbruin, 
waarbij de kaas gesmolten en de amandelen lichtbruin gkleurd zijn.
Laat kort afkoelen en serveer!

Lekker verwarmend op zo'n druilerige herfstdag als vandaag 

donderdag 24 oktober 2024

Moestuin in de nazomer

 Nazomer....   officieel is het al herfst, maar wat is het nog mooi weer.  
In de moestuin is er nog van alles te beleven en te doen:
  • te ontdekken
  • te oogsten
  • te wieden 
  • te zaaien
  • te planten
Dat ik daar genoeg tijd en ruimte voor heb, laat wat te wensen over, maar het is toch tijd voor nieuws uit en over de moestuin.
Laat je inspireren, misschien nog voor dit jaar en anders voor volgend seizoen....
Inspiratie met de veelzijdige venkel, wanneer het beste moment is om pompoenen te oogsten, zaaien voor volgend jaar èn als je iets bijzonders wilt: eten met bloemen.
Lees lekker mee!

Een bijzonder tuinjaar

Twee dingen kwamen ongelukkigerwijs samen dit jaar. Eigenlijk drie...
Ik zou een moestuinsabbatical houden (in een later blog hier mijn reflectie op), mijn moestuin houdt volgend jaar op te bestaan èn.... het was een vre-se-lijk tuinjaar wat het weer betreft: een lang en koud voorjaar. En dan vergeet ik bijna nog de regen te noemen. Een natte zomer, met maar 4 weekjes echt mooi zomerweer. Ik klaag niet, hoor.... het was precies tijdens mijn vakantie in Nederland dat het prachtig weer was.
Maar groente groeide slecht, fruit rijpte slecht en wat er wel groeide werd opgevreten door
 de slakken die enorm gedijen in een vochtig, zeg maar natte habitat.
Ik hoorde mensen die de moestuin alweer wilden opgeven, maar ook zag ik plaatjes van 
een grote en prachtige oogst. Een beetje dubbel.
Daarom niet teveel oogstplaatjes van mij, want het geheel was gewoon minder rooskleurig.
Wat wel heel goed groeide en bloeide was de goudsbloem....
zoals elk jaar eigenlijk!
Met bossen tegelijk. Meestal verzamel ik een deel om te drogen: als thee, voor calendula-
olie of voor in de zalf. Dit jaar hebben we 
de blaadjes heel regelmatig gegeten in 'risotto lo zafferano dei poveri' klik!
Bij gebrek aan groente...  maar lekker is het!

Van de bloemen stappen we even over op een herfstplaatje:
De eerste paddenstoelen groeien op mijn populierenboomstammetjes.
Maar of het de goede zijn??
Het lijkt of er van gegeten is. Het schijnt dat slakken ook paddenstoelen lusten....
In ieder geval moeten deze boomstammen weer verhuizen: 
van de moestuin waar ik weg moet, naar m'n  tuintje-bij-huis.
Ik zet ze maar onder de schaduw van de vijgenboom.... of krijgt de vijg dan ook paddo's?

Wat ook moet verhuizen is de kas... 
Kijk eens wat ik eind oktober nog kan oogsten?
Bijna de laatste komkommer....  er komt er nog eentje ;)

En paprika... ze wordt niet rood. De onrijpe en groene vrucht
is misschien wat minder zoet van smaak, maar prima eetbaar.
En deze plant is echt een wonder, want ze was door de slakken helemaal opgevreten.
Alleen een kaal steeltje stond er nog.... alsof het geënt is, groeide daaruit weer een hele nieuwe plant.
Met dit als gevolg.
En zo'n sterke plant verdient nog een derde leven. Straks gaat ze in een pot en mag ze binnenshuis overwinteren.... Dát kan, want officieel zijn peper- en paprikaplanten meerjarig!


Pompoenen

Wanneer oogst je ze eigenlijk? Daar zijn de meningen wat over verdeeld.
Ik doe het altijd zo...
De belangrijkste indicator om de pompoen te kunnen oogsten, is kijken naar de steelaanzet.
Zolang deze groen en stevig aanvoelt, kan de pompoen nog groeien, ook al gaat het langzaam.
Verleg of draai regelmatig de pompoen om te kijken of de onderkant niet te vochtig is
en gaat rotten of dat slakken zich eraan tegoed doen.
Hier zie je de steel al bruin en slap worden. Deze pompoen is klaar om te oogsten.
Houd de nachttemperatuur goed in de gaten. Pompoenen kunnen absoluut niet tegen nachtvorst.
Oogst ze voor die tijd!
Elke keer denk ik dat ik nu alle pompoenen geteld heb... ik heb er vijf! Oh nee, toch zes...
Uiteindelijk blijken het er zeven! Ze zijn niet groot, maar ze zijn er!!

Veelzijdige venkel

Waarom ik vroeger nooit venkel at, terwijl mijn vader een grote moestuin had, is me een raadsel.
Misschien was het 'onbekend maakt onbemind'. Ik vroeg het even na bij mijn moeder, maar het was eigenlijk gewoon niet te krijgen. Niet als zaad, niet in de winkel als groente. Een soort tijdelijk vergeten groente dus....
Hetzelfde gold voor pastinaak. Die is nu ook weer terug van weggeweest.
Was het niet praktisch klaar te maken? Stond de smaak mensen niet aan?
Venkel is al een oude groente, maar wát moet je er nu mee?
Waarschuwing voor de nu volgende tekst en beelden: hier wordt een verborgen reclameboodschap 
in uitgewerkt voor de knolvenkel. Omdat die zo lekker is... ;) 
Knolvenkel smaakt heerlijk en is veelzijdig te gebruiken. Ze kan rauw in salades, 
gestoofd in een risotto, in een pastagerecht èn in de soep. 
En dan heb ik het alleen nog maar over de knol. Maar er is meer....
In het begin trok ik de knol met wortel en al uit de grond, maar dat is onnodig!
Wanneer je de knol afsnijdt, begint de venkel opnieuw uit te lopen.
Het wordt geen grote venkelknol meer, eerder een aantal kleine venkelknolletjes,
maar alsnog goed te eten. Of te drinken als thee!
En vergeet het loof niet. Ik verzon een lekkere pesto - klik  - en die komt na basilicum op de
tweede plaats hier in huis. Mild en aromatisch van smaak.
Ik heb zelfs zoveel venkelloofpesto gemaakt, dat ik het heb ingevroren.
By the way... ook de venkelknol zit in blokjes gesneden in de vriezer.
Kan ook prima!

Wanneer de venkelknol doorschiet, is er minder groente te oogsten, maar die bloemen...
die zijn ook fantastisch!
Niet alleen om te zien, ook om mee aan de slag te gaan.
De bloemen hebben een sterke, zoete geur en van drie bloemschermen maak ik een lekker drankje.
Samen met korianderzaad en suiker en overgoten met rum maak ik mijn 
eigen versie van Sambuca. Klik!
Lekker drankje, hoor! Proost!

Natuurlijk blijven er ook bloemschermen staan en deze leveren zaad....
venkelzaad. Deels voor volgend jaar en deels voor culiniaire toepassingen in de keuken.

Hóe veelzijdig wil je een groente hebben?! 
Hup! Allemaal aan de venkel.
Had ik al gezegd hóe smaakvol, aromatisch en lekker ze is?!
Hoewel... over smaak valt niet te twisten, natuurlijk ;)
Want mijn moeder eet het nog steeds niet....

Oh ja... wat voor de oogst van venkel geldt, geldt ook voor broccoli. Nooit de plant uit de 
grond trekken, maar altijd de broccoli eruit snijden....
ze groeit dan weer opnieuw aan. 
Op deze fotobom ook Ali, Laila, Jasmijn en Girly... ze moeten zich even laten zien, 
de dames die in de nazomer weer door de hele tuin mogen scharrelen ;)


Zaaien

In oktober kun je nog zaaien. De zogenaamde wintergroentes. 
Mijn toch wel troosteloze poging om de weeuwenteelt nieuw leven in te blazen twee jaar terug,
ga ik niet meer herhalen. Ik zaaide sla, andijvie, bloemkool etc. in augustus/september voor in de kas.
De bedoeling is een vroege oogst te krijgen in april wanneer je de andere teelten pas gaat zaaien.
Maar hoeveel ik ook m'n best deed, de slakken deden de rest.
Ik heb er niets van overgehouden. Dan kun je misschien nog beter bloemkool binnen bij de kachel zaaien als een soort kamerplant. 

Hoewel... ik ga voor de paprika- en gemberplant dit jaar!
Gember is zo'n leuke kamerplant teelt! Heb je (let op: biologische) gember 
die een verdikt, groen knobbeltje heeft zitten op de knol? Dan kun je deze op de grond leggen. 
Ze zal verder uit gaan lopen en je kunt je eigen gember kweken. 
Van oktober tot februari is een goede tijd om gember te planten.
Lees er alles over in dit blog klik!

Dit jaar zaai ik veldsla... een echte wintergroente!
Eerst lekker de grond losmaken, wat houtas - wat ik in overvloed heb en met het komende 
stookseizoen alleen maar aangevuld gaat worden - als bodemverbetermiddel erin strooien en dan  
de veldsla breedwerpig zaaien. Water geven hoeft niet, want het gaat toch regenen.
En slakken eten er niet zoveel van, is mijn ervaring....
Nu rekende ik echter buiten poes Lilly, want die vond de losgewoelde aarde
waar ik deze winterteelt in zaaide, wel erg aantrekkelijk om verder
om te woelen en er haar plasje in te doen.
Weer een extra hindernis. Maar met wat gaas erover komt ook dat goed!

Deze zomer verzamelde ik het zaad van de Oost Indische Kers om er kappertjes van te maken.
In mijn eigen tuin stond deze kleurrijke eetbare bloem nog niet.
Vanaf volgend jaar wel, hoop ik. Want eindelijk zaaide ik ze uit.
De knoflook is ook in oktober te poten. Neem gerust knoflook uit de supermarkt die 
een stuk goedkoper is dan speciale teeltknoflook. Het verschil is in opbrengst niet eens zo groot.
Let er alleen op dat je biologische knoflook gebruikt - die is tenminste niet voorbehandeld met 
een middel tegen uitlopen, wat juist wél de bedoeling is - en dat de knoflook uit Nederland of België komt in plaats van uit China. In hetzelfde (koele) klimaat groeit de knoflook goed!
Nu nog kijken wáár in de tuin de knoflook past.
Zonder moestuin heb ik geen ruimte genoeg....


Oogsten

Mag het? Toch nog even een paar oogstplaatjes?
Ik heb niks voorgezaaid, hoor. Alleen maar plantjes gekocht, dit jaar.....
maar de bloemkool groeit....
en groeit!

De basilicum in de kas ook! Ze staat er als goede buur van de tomaat:
maar ik geniet er culinair van! Lekker in de soep, in de pesto en 
gedroogd als keukenkruid om het jaarrond te gebruiken.
En ondanks dat slakken er dol op zijn, oogstte ik nog genoeg.
Basilicum kan helaas niet tegen kou (lees: onder de 12 graden) dus op tijd oogsten 
- ook in de kas - is belangrijk!
De appels zijn inmiddels geoogst.
Welk ras ze zijn? Daar moet ik het antwoord op schuldig blijven.
We hebben verschillende appelrassen geënt op een onderstam.
Sommige enten sloegen aan, anderen niet.
Zo te zien, zijn deze grote appels goudreinetten.
Ze wogen bijna 500 gram per stuk. Geweldig, hè?!
Ik rekende me rijk, maar helaas.... ze zijn alweer op.
Appelmoes kon ik er niet van maken.

De gojibessen groeien fan-tas-tisch! 
Dit superfood besje hoeft van mij niet zo duur verkocht te worden.
Kom gerust bij me plukken als je in de buurt bent of woont... ik heb meer dan genoeg!
En ze groeien nog tot in december.

De laatste snijbonen waren de beroemde 'vreemde snijbonen'
maar wel leuk om te zien,  niet?
Kronkelig als een slang of als een krulsnoer van zo'n ouderwetse telefoon.



Tuinklusjes te doen....

De hele tuin moet voor 1 januari leeg.... Ik heb nog geen oplossing waar alles mag of kan....
Maar klusjes zien en bedenken, daar ben ik goed in.
Natuurlijk mogen de hardhouten stokken weer opgeborgen. De snijbonen hebben er dit jaar
weer goed tegenaan geklommen.
En naast venkel is dat een groente die nog een half laatje van de diepvries vult.

De kas moet leeg, raampjes schoongemaakt en één kas moet verhuizen...
Tuingereedschap moet schoongemakt worden.
Bemesten....

En kijk: er liep een paard door mijn tuin.... 
Ha, ha... nee hoor! Daar is mijn hek te smal en tuin te klein voor.
Hoe het daar komt?
Uh... opgeraapt. In het zakje wat ik bij me had om walnoten of hazelnoten in het bos
in te verzamelen. Maar die waren al op. Toen nam ik een hoop mest mee
 voor in de tuin. Paardenmest is één van de betere mestsoorten.
Tja, zo kwam ik toch niet met lege handen thuis.

Ik kan nog veel meer schrijven... maar dit blog is al verlaat.
Voor nu zet ik er een punt achter.
Volgende blog alles over mijn tuinplannen voor volgend jaar
en - hopelijk - goed nieuws over een andere moestuin.
Plus de uitgebreide terugblik op een moestuinsabbatical.

Tot later!
Geniet van de herfst :)