Ik zie ze al voorbij komen: plaatjes van knapperende vuurtjes in kachel of openhaard.
Cosy, gezellig en lekker warm!
En nu het buiten kil en vochtig is, is het er echt tijd voor.
En tijd om dit blog - wat ik al heel lang heb liggen - eens af te maken.
Waar het in de zomer een stilleven was en ik allerlei flessen met vruchtenlikeur er op en om zette,
staat de kachel nu weer in volle glorie klaar om te worden aangestoken.
De schoorsteen is geveegd, de kachel gepoetst, kleine reparaties zijn gedaan en de raampjes zijn schoon.
Maar het belangrijkste: het houthok is vol. Nou ja..... één houthok?
We hebben er wel vier.
Wil je serieus stoken, dan moet je daar natuurlijk werk van maken!
Als je wilt weten hóe je eenvoudig dit ronde houthok zelf maakt, voor ongeveer 30 euro
in plaats van 400 euro, klik dan
hier!
Het gezegde klopt helemaal: van een kachel wordt je drie keer warm.
De eerste keer met bomen of takken zagen en verzamelen,
de tweede keer met het hout kleiner hakken en stapelen
en de derde keer - en daar geniet ik intens van mee - is als het brandt
in de kachel.
Houtkachel: gratis stoken en verwarmen
Toen we de kachel - nu alweer vijf jaar geleden - kochten, namen we ons voor geen geld uit te geven om 'm te laten branden. Een beetje kachelpoets is goed voor de mooi, een goede schoorsteenveegset is onontbeerlijk, maar voor hout en aanmaakmateriaal houden we onze portemonnee dicht.
Soms ziet Peter een mooie aanbieding stookhout en help ik hem herinneren dat we niks zouden kopen.
Bovendien liggen de houthokken vol...
De houtkachel is bij ons geen noodzaak, we hebben een goede, pas nagekeken ketel hangen die
niet alleen de woonkamer, maar ook de badkamer en in de woonkeuken zelfs de vloer verwarmt.
Echter past een houtkachel voor ons goed bij een duurzame leefstijl.
Stoken met hout is een erkende en duurzame manier van verwarmen.
Een houtkachel geeft je de mogelijkheid te stoken met biomassa.
Hierbij is het warmterendement belangrijk, want een hoog rendement is niet alleen goed
voor het milieu, tevens bespaart het stookkosten, omdat je meer warmte overhoud.
Je bespaart geld door een lagere energierekening en dat is met de huidig stijgende gasprijzen goed nieuws!
Een houtkachel is duurzaam omdat het evenveel CO² uitstoot als dat er vrij komt bij het verrottingsproces in de natuur.
Duurzaam leven linkt ook aan onthaasten.
Het kost nog echt tijd om een kachel aan te maken, heel wat anders dan een schakelaar omzetten.
Daar staat tegenover dat als de elektriciteit uitvalt, het lekker warm blijft in huis......
Een houtkachel is passend bij een zelfvoorzienend leven. Hout als brandstof is relatief goedkoop:
er is gemakkelijk en vaak gratis aan te komen. Uit mijn tuin kan ik snoeiafval gebruiken
en na een herfststorm rijden we een rondje door de buurt en wordt ons houthok gratis gevuld!
Ook de juiste contacten zijn handig ;)
Wanneer de temperatuur binnenshuis onder de 19° C komt, steekt iemand hier in huis de houtkachel aan. Nou ja... het ligt een beetje eraan wat we gaan doen.
Soms zijn een dikke trui en warme sloffen ook voldoende.
Ik werk veel thuis, dus 's morgens de kachel aansteken is even een dingetje....
(note to self: niet met lichte en goede kleding aan!)
Eigenlijk gebruiken we de gaskachel alleen om te verwarmen tussen december en februari
en dan nog niet elke dag.
Natuurlijk helpt het dat ons huis goed geïsoleerd is, twee jaar terug hebben we extra geïnvesteerd in spouwmuurisolatie.
Stoken en rekening houden met longklachten
Heb je last van COPD, astma of een andere longziekten, dan kun je erg tegen het stookseizoen opzien.
Veel mensen vinden een houtkachel fijn, maar met een longziekte kun je er heel benauwd van worden.
Bij een brandende houtkachel of haard komt altijd fijnstof vrij, wat deze benauwdheid veroorzaakt.
De manier van stoken maakt echter veel uit.
- Stoken bij mist of windstilte is niet gunstig, omdat de rook samen met het fijnstof neer valt.
- De hoogte van je schoorsteen is belangrijk: hoe hoger de schoorsteenpijp, hoe beter. De rook kan dan over de huizen heen oplossen.
- Let op dat het hout droog genoeg is. Hiervoor is zelfs een speciale thermometer te gebruiken, waarbij je de vochtigheidsgraad van het hout meet.
- Tot slot is het soort hout super belangrijk! Zorg voor goed stookhout, geen spaanplaat, mdf of ander geperst hout. Dit bevat altijd lijm en deze giftige stoffen komen bij verbranding vrij. Hetzelfde geldt voor hout waar verf- of lakresten op zitten.
- Zorg binnenshuis voor voldoende ventilatie
- Elke dag of de hele dag door stoken is niet nodig. Omdat een kachel moeilijk te reguleren is, kun je een kamer snel te warm stoken.... de kachel kan daarna uit, dat scheelt stookhout en rook. Het temperen van een kachel, zorgt voor onvolledige verbranding waardoor meer schadelijke stoffen vrijkomen.
Overigens produceert een houtkachel minder rook en fijnstof dan een open haard.
Meer hierover heb ik ook geschreven in het blog over de aanschaf van onze houtkachel
(klik).
Schoon hout mag overigens wel spijkers bevatten... die verbranden niet en vis je er na afloop weer uit.
Aanmaken
Natuurlijk willen winkels of stookbedrijven je laten geloven dat je aanmaakblokjes, spiritus en wat al niet meer nodig hebt om de kachel te laten ontbranden.Niet waar! Vooral die witte aanmaakblokjes - die kerosine bevatten - stinken vreselijk....
Eerst maakten we de kachel aan met proppen krantenpapier. Drie proppen met een sparappeltje erbij en je hebt geen aanmaakblokje meer nodig. Helemaal in het begin druppelden we nog spiritus over de kranten. Al doende leert men: dit was helemaal niet nodig.
Maar nog makkelijker en beter ontbrandt de kachel met houtkrullen en sparappels.
Met een simpele houtschaaf maak je houtkrullen van een stevig houtblok.
Deze houtkrullen ruiken niet alleen lekker, maar zijn super brandbaar.
Ik rol ze als een balletje in elkaar, leg er twee sparappels naast
en vervolgens bouw ik de houtstapel verder op.
Het brandt volledig natuurlijk, het ruikt lekker en het kost niks.
Ook fijn om de nee- nee sticker op de brievenbus te laten zitten waar 't ie zit,
ik heb geen krant meer nodig.
Vorig jaar maakte ik natuurlijke aanmaakblokjes van sparappels
voor in een buitenkachel.
Reinigen
Om de gezelligheid van een houtkachel te beleven, zijn kachelruitjes belangrijk.
Maar elke keer worden deze roetzwart. Dit komt wanneer de verbranding onvolledig wordt wanneer de temperatuur zakt bij het uitgaan van de kachel.
Een fles kachelruitreiniger is niet nodig... gewoon met twee of drie velletjes keukenpapier krijg je de ruitjes weer schoon.
Maak ze lichtvochtig, verfrommel tot een lichte bal en doop ze in de as.
Hiermee veeg je makkelijk de roetaanslag weg en het kost je niets.
Ook een gebruikt theezakje of theewater werkt goed.
Voor een brandverzekering is het nodig dat een erkend schoorsteenveegbedrijf de schoorsteen één keer per jaar veegt. Wij doen het voor de zekerheid zelf twee keer per jaar omdat ons rookkanaal best smal is.
Een kap op de schoorsteen zodat er geen viezigheid in kan vallen of een vogel haar nest erin kan bouwen, is altijd handig.
Restproducten verwerken
Wanneer hout op een bepaalde manier wordt verhit, waar er weinig zuurstof bij komt, kan houtskool ontstaan. Het grootste deel van het hout verbrandt dan niet. Een groot deel van de vluchtige bestanddelen van hout verbranden, het hout verkoolt en wat overblijft noemen we houtskool.
Dit ontstaat bij mij in de kachel vaak wanneer deze uitgaat.
Wanneer ik de kachel na een stookbeurt schoon maak, vind ik regelmatig stukken houtskool.
Ik bewaar de houtskool in een zak.
Leuk om in enkele lijnen een grove schets of houtskooltekening mee te maken.
Om een houtskooltekening te kunnen bewaren, fixeer je 'm met wat hairspray,
anders blaas je het koolstof zo weer van het papier af.
Nadat ik flink wat houtskool had opgespaard,
stak ik hier in de zomer de tafelbarbecue mee aan....
Hóe leuk is dat? Je eigen houtskool 'gewonnen' in het stookseizoen
en daar op een warme zomerdag de resultaten van voelen en proeven!
Ook houtas bewaren we altijd in een emmer, weggooien is zonde.
We proberen het zó schoon mogelijk te bewaren,
spijkers van bijvoorbeeld pallets, vis ik er altijd uit....
Schoon houtas is perfect voor je composthoop en heel goed bruikbaar in de moestuin.
Houtas zit vol calcium en bevat kalium en fosfor.
Aan het begin van het groeiseizoen is dit voor vrijwel alle groenten en fruitplanten gezond.
Zo strooide ik het dit jaar direct na het frezen over de grond voor alle planten.
Strooi in maart rond fruitbomen en bij bessenstruik een paar handjes houtas.
Strooi houtas over je gazon voor een fijne compost.
En rond kleine plantjes in de tuin gestrooid, houdt het slakken op afstand.
Kalium is heel goed voor de knolvorming en de vruchtzetting.
Ook bevat houtas spore elementen zoals koper, zink en ijzer.
Een top product dus, gewoon uit de houtkachel!
Misschien steek ik morgen de kachel weer aan... vandaag was de temperatuur te zacht
en bleef het in ons goed geïsoleerde huis zo'n 20 graden.
Gelukkig... de winter moet nog komen.....
:)
voor 1 groot glas of 2 kleine porties
