donderdag 10 oktober 2024

100% puur, suikervrij snoep: appelfruitleer!

 Met appels kun je oneindig veel doen. Je kunt er sap, moes, thee, azijn of stroop van maken,
je kunt appels in cake, koekjes, taart of flap bakken
Dit jaar bedacht ik om er fruitleer van te maken.
 Heb je nog nooit fruitleer gegeten? Dát wordt de hoogste tijd...
Fruitleer wordt ook wel fruitleder, fruit leather, fruitgums, fruit roll enz genoemd. 
In Nederland is er geen gangbare naam voor fruitleer. Maar omdat de oorspronkelijke naam 
van het Engelse 'fruit leather' komt, is de Nederlandse vertaling 'fruitleer' geworden.
De naam 'leather' komt doordat fruitleer nog plakkerig mag aanvoelen na het drogen.
Fruit leer is een plak gedroogd, vooraf fijngemaakt fruit.  Dit kan bestaan uit één soort fruit, 
maar ook uit een combi. 
 Al eeuwenlang is dit in verschillende culturen een geweldige manier om fruit te verwerken
 tot een lang houdbaar product.
Een product om je vingers bij af te likken en super verantwoord. 
Voor je kindje, maar ook voor jezelf.
Wil je het bewaren, dan neemt het weinig plek in en voor een traktatie is het ook een super idee!

Het maken is niet zo moeilijk, het drogen kost wat tijd en het is dan ook het meest handig
 als je een voedseldroger of dehydrator hebt.



Appelfruitleer

   
Ingrediënten:
  • 600 g appels
  • 1/2 citroen
  • 3 tl kaneel
  • 2 bananen

Bereidingswijze:
Dit recept is losjes gebaseerd op de verse appelmoes die ik eerder als ontbijtgerechtje maakte (klik)
En eigenlijk is dit het ook: je maakt stevige, verse appelmoes en laat dit drogen.
Laten we bij het begin beginnen.
Was de appels. Bij mij kwamen reuze appels uit de tuin. Eén appel woog zelfs een halve kilo. Maar m'n wildpluk appels wogen 200 gram per 3 stuks. Niet handig om mee te rekenen, vandaar dat ik het gewicht in grammen in plaats van het aantal appels,noem.
Schil de appels en haal de klokhuizen eruit.
Als je langer meeleest, weet je dat ik een hekel heb aan voedsel verspillen of weggooien!
Dus maakte ik van de biologische appels ondertussen thee en appelazijn.
Kijk maar:
Klokhuizen in de pot voor  appelazijn - klik -,
appelschillen bestrooid met kaneel 2 uurtjes drogen in de voedseldroger....
Het kost wat tijd, maar dan heb je niets verspild en je krijgt er gratis en voor niets
twee prachtige producten bij.

Snijd de appels in kleine stukjes en doe in een ruime kom. Pers de citroen uit en 
besprenkel de stukjes met het verse sap. Zo wordt de appel minder snel bruin.
Pel de bananen, snijd in stukken en voeg toe samen met  de kaneel.
Mix fijn met de staafmixer net zo lang tot het een dikke appelmoes is, zónder stukjes!

Prepareer de voedseldrogerbladen of gebruik speciale droogsheets.
Ik ben erg blij met mijn nieuwe voedseldroger, want fruitleer maken is 
hierin goed te doen met de mooie, rechthoekige trays.
Spreid de appelmoes gelijkmatig uit tot ongeveer 1 - 2 mm dik.
Zet in de dehydrator of voedseldroger op 65° C.
Laat 5 tot 7 uur drogen, tot het droog en stevig maar nog wel een beetje sticky en chewy is.

Haal het voorzichtig van de sheets of het bakpapier.
Je kunt rafelige randen bijknippen.
Rol het fruitleer voorzichtig tot rolletjes en bind er een touwtje omheen.
De rolletjes kun je kleiner knippen of je knipt het fruitleer in repen knippen en
 op die manier meenemen of uitdelen.
Heb je geen voedseldroger, je kunt dit ook in de oven laten drogen,
alleen kost een oven meer energie en het drogen duurt lang.
Misschien is de aanschaf van een voedseldroger wel een goed idee!
Je kunt ze al kopen vanaf 30 euro.

Dit moet je eens geprobeerd hebben.
100% natuurlijk, 100% puur en verantwoord lekker snoepen! 


Krijg je de smaak al te pakken?
Laat je inspireren door de volgende fruitleer-ideeën:

Fruitleer van peer


Fruitleer van aardbeien




Fruitleer van lychees en banaan



vrijdag 27 september 2024

Selderijzout

 Je hebt selderij, selderij en... selderij!
Oftewel deze plant heeft meerdere verschijningsvormen in de moestuin. 
Hij wordt gekweekt:

  • om zijn grote knollen en dan krijg je de aromatische knolselderij
  • voor de stengels en als je deze ondergronds houdt, krijg je bleekselderij
  • voor het blad als een kruidige toespijs, je hebt bladselderij

Knolselderij staat dit jaar niet in m'n tuin.
Met de bleekselderij lijkt het niet veel te worden. In plaats van mooie, lange stengels
 te produceren, komt er vooral veel blad aan. 
Bladselderij dus, maar dat kruid gebruik ik niet zo veel. 
Maar van selderij kun je wél selderijzout maken en dát gaan we deze keer doen!



Selderijzout

    voldoende voor 1 kruidenpotje (110 g)
Ingrediënten:

  • 80 g bladselderij
  • 1 tl selderijzaad
  • 100 g grof zeezout


Hoe maak ik het klaar:
Was de bladselderij goed en laat uitlekken. Heb je geen bladselderij, je kunt ook het blad van
 bleekselderij uit de winkel nemen. 
Vermeng het blad met het zout en spreid uit op bakpapier 
op een tray in een voedseldroger of dehydrator.
Stel deze in op 55°C en laat het zout met de blaadjes 2 tot 3 uur drogen.
De blaadjes moeten knisperig droog aanvoelen,  dan is het goed.
Wat vind je van mijn nieuwe voedseldroger?
De andere was kapot. Deze nieuwe kreeg ik van mijn lief en hier ben ik heel blij mee!
Doe het zout en de bladselderij in de notenhakmolen van de staafmixer
en mix fijn.
Voeg het selderijzaad toe en mix dit er ook door.
Selderijzout dat je in de winkel koopt, is meestal gemaakt van 
zout en selderijzaad. Selderijzaad heb ik gevonden in mijn zadendoos
maar is niet los in een supermarkt verkrijgbaar.
Selderijzout met bladselderij geeft een mooi groene kleur.

Selderijzout geeft een licht kruidig aroma aan tal van gerechten.
Je kunt zout oneindig lang bewaren en als de selderij goed gedroogd is,
kun je dit selderijzout ook jarenlang bewaren.
Maar waarschijnlijk vul ik volgend jaar gewoon weer een nieuw potje!
Gebruik jij wel eens selderijzout?!



woensdag 25 september 2024

Groene smoothie uit de tuin

 Genoeg groen voor een smoothie komt deze tijd gewoon uit de tuin!
Vanmorgen oogstte ik een prachtexemplaar van een komkommer, vijf bladeren van 
de boerenkool - de plant kan gewoon nog door groeien - en reuzenappels van mijn appelboompje!

Ik nam nog wat fruit van de fruitschaal, wat vervangbaar is door Hollands fruit, eventueel uit de tuin.
De smoothie smaakte me verrukkelijk!
Wat komt er vandaag uit jouw keuken?!


Groene smoothie uit de tuin

      voor 750 ml  beslis zelf voor hoeveel personen
Ingrediënten:
  • 1/2 komkommer of 200g
  • 50 g verse boerenkool (of diepvries)
  • 250 ml vers appelsap van 5 tot 6 appels
  • 1 limoen
  • 1/2 avocado
  • 1 banaan

Hoe maak ik het klaar:
Vries de banaan een nacht van tevoren in. De smoothie wordt hierdoor ijskoud en lekker romig!
Maak eerst appelsap met een sapcentrifuge of slowjuicer. Vers appelsap, niet verhit, zit boordevol voedingsstoffen en smaakt heerlijk zoet. 
Schillen of klokhuizen verwijderen hoeft niet, het meeste werk is de machine daarna schoonmaken ;)
Maak de verse boerenkool goed schoon en ris het blad van de steeltjes. Je kunt ook schoongemaakte boerenkool of diepvriesboerenkool gebruiken. 
Doe het verse appelsap in een blender. Pers de limoen uit en voeg het sap toe. Snijd de komkommer in grote stukken en voeg toe. Haal de avocado uit de schil, verwijder de pit en doe ook in de blender. 
Doe de boerenkool erbij en mix tot een gladde, groene smoothie.
Snijd de bevroren banaan in stukken en voeg deze toe.

En dan is je frisgroene smoothie klaar!
Serveer met een schijfje komkommer of limoen en wat boerenkoolblad.

Ik schonk de smoothie in een gigantisch bierglas van zoonlief.
 En zo leek het maar één smoothie die ik helemaal alleen op dronk.
Dát was genieten met een hoofdletter!
Natuurijk kun je  'm ook delen...;)
Of geef in kleine glaasjes als aperitiefje.
Heerlijk groen, lekker romig.
Op je gezondheid!


Variaties:
  • vervang de limoen door een halve citroen
  • vervang de avocado en banaan door de Hollandse peer. De smoothie zal net zo zoet en iets minder romig smaken
  • hou je van pit? Voeg een mespuntje chilipoeder of zwarte peper toe voor een krachtige smaak

vrijdag 20 september 2024

Pesto vegan

De basilicumplanten in de kas zijn tot een klein bos uitgegroeid. Tijd om aan de slag 
te gaan  met dit heerlijk geurende kruid. Ik maakte lekkere basilicumsoep (klik)
droogde basilicum en maakte pesto. 
En dan nog heb ik basilicum over.
Ik maakte een nieuwe pesto....  mét basilicum en puur plantaardig.
Als je het eenmaal een keer gedaan hebt, kun je alle soorten pesto's maken die je maar bedenkt.
Variatie op hetzelfde thema, zeg maar.
Toch is deze pesto compleet anders....  waar ik altijd kaas toevoeg, 
laat ik die deze keer weg voor een volledig plantaardige variant.

Naast lekker is deze pesto super easy! 
Met maar 5 ingrediënten, ben je binnen 5 minuten klaar!
Snel klaar op een drukke dag en toch koken met verse ingrediënten, dát wil je!!

We vervangen de kaas in deze vegan variant door miso, een Japanse
zoute bouillonpasta. Ik heb 'm altijd in huis, de umami smaak is heel
intens en is super in deze pesto.


Pesto vegan

voor 2 potjes

Ingrediënten:
  • 150 g verse basilicumblaadjes
  • 1,5 el miso
  • 75 g pijnboompitten
  • 2 tenen knoflook
  • 160 ml olijfolie


Hoe maak ik het klaar:
Was de blaadjes van de basilicum en trek ze los van de dikkere steeltjes. Pel de knoflook.
Doe de basilicum in een keukenmachine samen met de miso, pijnboompitten en knoflook.
Laat draaien tot alles fijn is. Voeg de olijfolie in een dunne straal toe, 
tot de gewenste smeuiigheid verkregen is.
Met maar vijf(!) ingrediënten heb je een heerlijk snelle, verse huisgemaakte pesto!
Ik was een beetje bang dat de donkergekleurde miso de pesto een rare kleur zou geven, 
maar dat valt reuze mee.
Miso is een prijzige bouillonpasta en kun je eventueel vervangen door een bouillonpasta
(zelf maken klik! ) of een handje zoute olijven. Ook met die lekkere umamismaak.

Kijk voor tips en tricks van het pesto maken en bewaren op m'n blog pesto... een koud kunstje!
Verrassende en creatieve recepten met pesto vind je op m'n blog pest-o-zo-lekker
En de smaak van deze pure pesto? Tja...  dit is veruit de lekkerste pesto ever!! :)
Misschien zei ik dat vaker, maar dat was voordat ik deze maakte... ;)

maandag 16 september 2024

Venkel-kamille thee om bij te ontspannen...

 Maandag is mijn thuiswerkdag en al in 't weekend leg ik voor mezelf  een to-do-list aan.... 
Niet alleen voor de maandag, ook voor de rest van de week: vol leuke en noodzakelijke dingen!
 Maar veel is het altijd!

Tijd om pas op de plaats te maken en te bedenken wat mijn prioriteiten zijn.
En dat doe ik vandaag door eerst stil te worden - stille tijd houden - en daarna
 een kopje rustgevende, ontspannen kamille-venkel thee voor mezelf te zetten.
De venkel komt vers uit de tuin, de kamille oogstte ik eerder dit jaar (klik) en 
zit al gedroogd in mijn theekist.



Venkel-kamille thee

    voor 2 kopjes

Ingrediënten:
  • 2 tl  gedroogde kamillebloempjes
  • 1/2 venkelrok met takje groen
  • 500 ml kokend water
     verder nodig
  • theefilterzakje of theezeefje

Hoe maak ik het:
Was de venkel goed en snijd de rok (éen pel van de knol) in lengterepen. Doe de venkel in een hoog theeglas. Als je een stuk van de stengel meesnijd, heb je een roerstaafje.
Doe de gedroogde kamille in een zakje of theezeefje en hang in het glas.
Overgiet met kokend water. 
Steek een venkeltakje erin als garnering.
Laat 3 tot 5 minuten trekken en geniet met kleine slokjes van deze hete, kalmerende thee.
De - inmiddels gekookte - stukjes venkel kun je opeten om nog beter van haar gezonde werking te genieten.
Natuurlijk kun je er ook wat zelfgebakken lekkers bij geven.
Zoeten met honing of suiker is bij deze - van zichzelf al - zoete thee niet nodig!


Voor je gezondheid


Venkel [Foeniculum Vulgare] is een groente uit de schermbloemenfamilie, met een licht anijsachtige smaak. Je hebt bladvenkel en venkelknollen. Het venkelzaad is belangrijk om zijn werking.
Venkelknol werkt heilzaam op de spijsvertering. Ze helpt tegen krampen, misselijkheid en maagpijn, helpen bij een opgeblazen gevoel en gaat de vorming van darmgassen tegen.
Venkel is urine afdrijvend.
Venkel bevat geen vet, weinig caloriën en verdrijft bovendien je hongergevoel, waardoor het goed bruikbaar is wanneer je wilt afvallen.
Venkelzaad kun je ook als thee gebruiken, het werkt koortswerend en pijnstillend.
Jonge moeders opgelet: venkelthee stimleert de melkproductie als je borstvoeding geeft.

Kamille [Matericaria Chamomille] is een inheemse plant die overal groeit van mei tot september. Haar karakteristieke, zoete geur geeft aan dat het om de echte kamille gaat.
Kamille is kalmerend en rustgevend. Ze helpt ontspannen bij boosheid of zorgen en helpt bij het goed inslapen. Ze helpt bij overgevoelige zenuwen en wordt toegepast bij  verkoudheid, buikpijn, migraine en kiespijn.  Ze heeft wondgenezende eigenschappen en een ontsmettende werking.
Stomen met kamille is helpend bij verkoudheid. Kamillethee deppen bij ontstoken ogen, werkt genezend. En kamillethee drinken is dus heerlijk ontspannend. Meer over kamille? Lees hier verder.

Kamille en venkel hebben beiden een ontspannende kalmerende werking op zowel lichaam als geest.
Heerlijk om de dag mee te beginnen en zeker ook om mee af te sluiten!

Slaap lekker voor straks...

woensdag 11 september 2024

Druivensap maken

 Honderd-zeven-en-tachtig druiventrossen oogstte ik dit jaar van eigen wijnrank!
Nou ja... trosjes moet ik eerlijkheidshalve zeggen, want groot zijn ze niet.
De druif is dit jaar niet gekrent of gesnoeid en dan blijven ze klein.
Ook hebben deze biologische druifjes pitten: gezond, maar je blijft ze uitspugen.
Maar de smáák!! Die is zo bijzonder! Wanneer ik de kas waar de druif in staat
 open, komt een geur van zoete kauwgomballen me tegemoet. 
Eerlijk waar... mijn druiven zijn net snoepjes. 
Nooit eerder heb ik zulke lekkere druiven geproefd.
En nooit eerder had ik zoveel druiven uit eigen tuin.
Al jarenlang maak ik druivensap, wanneer ik bij kennissen-met-druif-in-de-tuin, mag komen plukken. Na een paar trossen snoepen, weten de meesten het ook niet meer.
Nou, ik wel! Want de allermakkelijkste manier om veel druiven te verwerken, 
zonder dat je ze stuk voor stuk moet schoonmaken en ontpitten, is.... tadaa: druivensap maken!

Ik dacht dat ik hier al lang een blog over geschreven had, want 't is echt super easy. 
Maar ik denk dat ik het misschien ook daarom nog niet deed.
Of omdat ik wilde wachten op druiven uit eigen tuin.
Hoe het ook zij... ik verveel jullie vandaag met een druivensap blog.

En wat je allemaal met druivensap kunt doen, daar heb ik ook nog ideeën voor...


Druivensap


Benodigdheden:
  • goed rijpe druiven,biologisch
  • sappan
  • brandschone flessen


Hoe maak ik het:
De hoeveelheid druiven maakt voor het maken van sap niet uit... elke hoeveelheid kan.
Ik nam mijn honderdzeventachtig druiventrosjes die bij elkaar zo'n vierenhalve kilo wogen.
Druiven zijn van nature zoet genoeg, suiker toevoegen hoeft niet.
Doe de druiven in het bovenste compartiment van de sappan en
 breng het water aan de kook. Laat 45 minuten doorkoken of eigenlijk stomen.
Door de hete stoom barsten de velletjes van de druiven open en komt het sap vrij.
Na 45 minuten laat je het sap via het slangetje in de gereedstaande flessen lopen.
Spoel de flessen voor gebruik nog even om met kokend water.
Van deze vierenhalve kilo druiven kreeg ik ongeveer 2,4 liter sap.

Het grote voordeel van sap maken van tuinfruit is het gemak en de snelheid waarmee het gaat. 
Je hoeft de vruchten niet te ontpitten, geen steeltjes te verwijderen en
 ze ook niet één voor één te wassen. Je spoelt de vruchten goed af onder koud stromend 
water - dat kan ook in het bovenste deel van de sappan met gaatjes - en vervolgens kun je 
45 minuten achterover leunen. 
Hoe een sappan precies werkt, heb ik uitgebreider beschreven in het blog over bessensap maken: klik!

Heb je geen sappan? Je kunt sap ook maken in een gewone pan. Doe het fruit in een ruime pan
 met een bodempje water. Breng aan de kook en houd dezelfde kooktijd aan, als hierboven.
Giet daarna het vocht door een zeef met kaasdoek.
De vruchten kun je wegdoen of voor iets anders gebruiken.
Het opgevangen vocht is het vruchtensap! Lekker en gezond!
De druiven uit eigen tuin - ik ben vergeten welk ras het is en ook het kaartje wat aan de druif hing, is ineens verdwenen - zijn heel donkerpaars en 
tot mijn blijdschap heb ik ook een heel mooi, donker druivensap gekregen. 
Het sap blijft in ongeopende flessen een jaar houdbaar. Na opening in de koelkast kun je 
een fles nog drie weken bewaren.

Waarschijnlijk ga ik nog meer druivensap maken, maar wat doe je - naast 
opdrinken - nu met liters druivensap?

Van druivensap kun je:
  • Wijn maken. Het kan geen kwaad dat het sap verhit is geweest....Ik heb jaren wijn gemaakt, maar het heeft nooit tot een verbluffend resultaat geleid. Wel bijzonder om te doen!
  • Druivensap geeft recepten met rabarber een mooie kleur en een zoetje mee: lekker door rabarbercompote en -gebakjes of ijsjes klik!
  • Een limonadesiroop maken: weer even laten koken en indikken met suiker
  • Druivengelei oftewel druivenjam maken (klik)
  • Alcoholvrije wijn maken klik;  met spicy smaak voor meer dan alleen een sapje
Heb je zelf druiven of mag je van iemand anders zijn tuin leegplukken.... je weet nu 
wat je met al die druiven kunt doen!

Geniet van zelfgemaakt puur en gezond sap: snoepjesachtig zoet.
De smaak van de natuur!



maandag 9 september 2024

De ontplofte moestuin

 "Een serieuze moestuinder kan in de zomer niet op vakantie!"
Ik gooi er maar gelijk even een stelling in.... Eens of oneens?

Als kind gingen we vroeger alleen in de herfstvakantie een weekje weg, in de zomer niet! 
Dan hadden we het te druk met de moestuin en het verwerken van de oogst.
Dat ik er geen trauma aan over gehouden heb, verbaast me af en toe zelf ook.
De redenen om een moestuin te nemen zijn echter té goed en té leuk om het niet te doen.
En toch ga ik elk jaar middenin de zomer op vakantie. Iets met een man en bouwvak...  
Tja... en dan mis ik de tuin enorm. En de tuin mist mij!
Want als ik terug kom, is de tuin een soort van ontploft!
En hoe dat eruit ziet?


Ontploffing

Kijk maar mee naar mijn kasje naast het huis! Dit jaar stond er echt niet veel in.... maar drie tomaten, een basilicumplant, één komkommer en een paprika. De rest van de plantjes (pepers, watermeloen, nog meer paprika's) was opgegeten door de slakken... Dus dat is niet heel veel.
En oh ja....een druif!
Die zorgt dus alsnog voor een ontploffing! Blad en takken groeien gewoon door het dak heen... 
en als een waterval stromen ze  weer naar beneden
Tja, ik zou dit jaar eigenlijk niet veel doen in de moestuin vanwege mijn sabbatical. 
Dus ook niet snoeien...
of krenten.... maar voor het eerst in jaren heb ik wel giga veel druiven. 
En die zijn ook nog eens allemaal rijp bij terugkeer van vakantie.
Ze zijn wel niet groot en elk afzonderlijk druifje heeft drie tot vier pitten. Maar lekker dat ze zijn!! 
Als ik nu de kas alleen maar open doe, komt een zoete kauwgomballengeur me tegemoet. 
En zó smaken ze ook: naar heerlijk zoete snoepjes!
Zo lekker heb ik druiven nog nooit geproefd!!

De grote moestuin die eigenlijk - ook door mijn sabbatical - 'leeg' zou blijven,
ziet er zó uit...
Ook ontploft! Dat je denkt: "hóe kom ik hier ooit doorheen?"
Tussen al dat groen staan wat rijtjes venkel, krootjes, prei, bloemkool en bleekselderij.
Het is nu een uitdaging ze te vinden onder en tussen de goudsbloemen, 
woekerende munt en allerlei soorten gras die spontaan de ruimte hebben ingenomen. 
Samen met een braam (au! die prikt!), wat distels en....
niet te vergeten drie pompoenen.
Maar, een nette moestuin is anders...  ontploft is niet teveel gezegd, toch?!

Oogst

En dan vergeet ik bijna de snijbonen te noemen.
De enige groente die ik dit jaar zelf zaaide en die ook is opgekomen!! 
Ze zijn wel een stuk later dit jaar, maar eigenlijk  komt dat goed uit.
Precies na onze vakantie komt de oogst op gang.
Oudste zoon ook weer blij. Vorig jaar moest hij ze tijdens onze vakantie plukken
en dat verveelde snel...
Nu haal ik er om de dag wel een maaltje vanaf. 
Zoveel zelfs dat ik overhoud en in kan vriezen.
want ik heb wel 7 heerlijke snijbonen recpeten (klik) voor elke dag van de week één,
maar variëren kan gelukkig!
Want ik heb ook heel veel heerlijke venkel!
Ik had zo'n 60 plantjes geplant en moest ze beschermen tegen vogelvraat.
Maar er zijn er toch nog zo'n 20 uitgegroeid tot mooie volle knolvenkels.
Wát een heerlijke, aromatische groente is dát!
Ook hier heb ik al zeven recepten van gedeeld - voor elke dag van de week één - en samen 
met een grote voorraad eieren bedacht ik deze zomer al een lekkere omelet met venkel
Vier maïsplanten....
Gaven  zo'n zes à zeven maïskolven.
Lekker om gestoomd te eten met wat boter en versgemalen zeezout. 
Als lunch of als bijgerecht bij het avondeten. Ook lekker als maïslolly op de bbq met een
 lichte marinade. Vers en onbespoten zijn maiskolven onweerstaanbaar!

Niets smaakt lekkerder dan eten vers uit de tuin met liefde bereid!
De eerste dag na mijn vakantie bestond mijn lunch uit coole komkommersoep (klik) 
en een pastasalade met venkel, paprika, komkommer en tomaat... (klik) alles uit de tuin!!

Fruit heeft niet veel werk nodig, wel aandacht bij het oogsten!
Kijk! Mijn eigen inheemse gojibes (boksdoorn in 't Nederlands) is erg vroeg dit jaar.
Vorig jaar kon ik tot in december oogsten, dus dat belooft wat!

Alleen de vijgen rijpen dit jaar niet. Dat wordt vast een herfstoogst....
Nu maar even wachten tot ik appels kan gaan oogsten.
Want die komen er zeker weer aan!!

En de frambozen maken een comeback
 
Heerlijk zoet zijn ze en zó ontzettend gezond!
Elke ochtend kom ik met een bakje van de moestuin terug.
Heb je ze in de winkel zien liggen? Daar zijn ze vreselijk duur!
Neem een frambozenstruik in je tuin en je hebt er jarenlang plezier van! Beloofd!
Stekje van mij hebben? Laat het me weten. Framboos stekt makkelijk en ik heb de keuze
uit rode of gele frambozen!

En tot slot: bloemen! Ik heb geen kleurige bloementuin (daar heb ik geen ruimte voor), 
maar bloemen op vaas vind ik zó'n luxe.  Wie geniet daar nu niet van?!
Honderd keer beter dan een boeket uit supermarkt of bloemenzaak is een boeket
uit eigen tuin. Rustig gegroeid en niet bespoten met gif en bestrijdingsmiddelen.
Kijk hoe mooi mijn dahlia's  staan! Samen met de zonnetjes van de aardpeer, die dan ook
familie van de zonnebloem is. Mijn tip voor mooie dahlia's is erg eenvoudig: niks doen.
Ik haal ze 's winters niet uit de grond en elk jaar komen ze weer op en bloeien ze uitbundig.


Verrassing

Net voor we op vakantie gingen, hing er een grote witte plastic tas aan het tuinhekje.
Daarin zaten drie bosjes verse kruiden, drie paksoistruiken en twee kroppen sla. 
Volgens mij vers uit de tuin van iemand. 
Echt een super verrassing en super lekker!
Maar tot op de dag van vandaag weet ik niet van wie ik dit gekregen heb.
En het staat ook zo stom om het aan de verkeerde te vragen (wat ik natuurlijk al deed)
Weet of was jij het misschien, lieve bloglezer?

Na de vakantie is het ook een verrassing wat de planten doen...
Deze paprikaplant was op sterven na dood... opgevreten door de slakken.
Maar kreeg voor de vakantie opeens groen blad.
En nu na de vakantie kwam ik tot mijn verrassing deze mooie exemplaren tegen.
Tja...met gaatjes, alweer van diezelfde stomme slakken!
Maar het zijn wel paprika's uit eigen tuin!!

Deze oranje hokaido pompoenen heb ik zelf gezaaid uit zaad van vorig jaar.
Ik vind ze lekker en veelzijdig!
Maar omdat er bijna niks op kwam kocht ik ook een paar pompoenen.
Ik dacht dezelfde te hebben, maar het blad is anders en
de pompoenen ook.
Weet jij welk soort dit is? En hoe ze smaken?
Nu een paar dagen later, blijken ze oranje te gaan kleuren....  
Nog even wachten met pompoenen eten, want oogsten doe je pas als het steeltje van de pompoen 
gaat indrogen. Tot die tijd mag de pompoen nog lekker doorgroeien en rijpen.
En van de prachtig gele bloemen die uitbundig bloeien, maakte ik 
een ware delicatesse klaar: gevulde bloemen met roomkaas!
Het recept staat bij gevulde courgettebloemen, maar kan ook met pompoenbloemen!


Voorraad

Andere jaren was ik al lang aan het wecken, drogen, invriezen en inmaken in zoet of zuur of beiden.
Dit jaar is dat - logisch natuurlijk - een stuk minder. Dát heb je met een sabbatical, een jaar van rust.
Heb ik toch nog een beetje rust, al vind ik het lastig dat ik bijna geen voorraad kan aanleggen.

Op de vroege ochtend van een warme zomerdag maakte ik het bed met bloemkool, venkel en bleekselderij onkruidvrij 
"Tjonge, wat staat die venkel er toch prachtig bij en wat smaakt ze ontzettend lekker" dacht ik nog.... 
Maar aan het eind van diezelfde dag zag ik dat bijna alle venkel aan het doorschieten was.
Gauw oogstte ik zo'n vijf tot zes doorgeschoten venkelknollen.
Kijk, hier aan de binnenkant zie je duidelijk dat zich een dikke bloemstengel wil gaan vormen
waardoor er minder eetbare venkel overblijft.

Ik was de venkel en snijd de goede delen in stukjes. Blancheren sla ik over, 
daar wordt de groente slap van. Ze mogen zó in de vriezer en na het ontdooien,
 verwarm ik ze alsnog.
Lekker voor later in het jaar in soep, lasagne of pasta....
Een paar venkels mogen doorschieten. Van de bloemschermen maak ik sambuca.
Van het loof maakte ik een heerlijke voorraad venkelpesto.
Bijna net zo lekker, eigenlijk wat milder nog, van smaak als basilicumpesto.
Ik vroor hier ook een paar potjes van in.
En zo leg ik toch een bescheiden voorraadje aan voor wanneer de 
tuin straks echt leeg is.
Gelukkig groeien de snijbonen zó goed, dat ook zij - in grove ruiten gesneden -
fijn in de vriezer bewaard blijven.

Goudsbloemen bloeien elk jaar uitbundig, maar dit jaar oogst ik ze allemaal.
Of vers voor in de risotto zafferano dei poveri, maar nog vaker om te laten drogen.
En dat drogen gaat heel gemakkelijk door de blaadjes van de hartjes los te trekken,
ze op een dienblad uit te spreiden en gewoon in huis een paar dagen laten liggen.
De gedroogde blaadjes gaan straks in de olie voor calendulazalf of -olie, voor in de thee
of....  ik bedenk wat nieuws!

Fruit uit de tuin is altijd lonend. In de la met fruit liggen heel veel pruimen, al gehalveerd en
met kaneelsuiker bestrooid, voor in de taart. Pruimenmoes heb ik in bakjes ingevroren.
Frambozen vries ik steeds in kleine hoeveelheden in.
Ik doe dit op een vetvrij papier, zodat de framboosjes mooi los bevriezen
in plaats van een soort moes worden. 

Na een dag kunnen ze in een bakje of zakje.
Lekker voor in een winterse smoothie of taart.

Ik zal deze winter geen groentes overhouden... ik denk dat de la best snel leeg raakt.
Maar gelukkig staan er in de tuin nog wat wintergroentes.
En ik heb goed nieuws over een nieuwe tuin!

Nieuws

Een prachtig ommuurde tuin naast een oude kerk.... roept dat niet een idyllisch beeld bij je op?
Mijn gedachten dwalen af naar die prachtige kasteeltuinen die ik deze zomer bezocht.
Zoals deze met haar bijzonder gegolfde muur... 
Extra warmte vasthoudend voor een vroegere en vooral overvloedige fruitoogst van de 
naast de muur geplante vijg, peer,  appel, druif etc.
Lekker! Lekker!

Heb je mijn vorige tuinblog gelezen, dan weet je dat ik 'mijn' mooie, grote moestuin dichtbij huis, 
moet verlaten. Ik pachtte de tuin, maar deze wordt samen met het huis erop, verkocht.

Bij verschillende mensen heb ik aangeklopt om te vragen of ik in hun (grote) tuin een stukje moestuin mag en dat ik in ruil daarvoor gratis licht tuinonderhoud verzorg voor de rest van de tuin.
Afgelopen week draaide ik het om en belde bij mensen aan met de vraag of ze een gratis 
tuinvrouw kunnen gebruiken (c'est moi) en in ruil daarvoor beplant ik een deel van de tuin als moestuin....
Enthousiaste reacties en leuke gesprekken waren het gevolg, maar als het er op aan komt, 
blijkt het toch te moeilijk of teveel een schending van hun privacy....

Jammer,  jammer....

Maar dan die ommuurde tuin naast de kerk!
Dat blijkt zomaar een mogelijkheid!
Had ik er maar eerder van geweten!
Er is natuurlijk wel een 'maar'... de kerk - die al jaren niet meer wordt gebruikt -  wordt verkocht. 
Dit blijkt een ingewikkeld en langdurig proces....
Maar tot de nieuwe koper er echt in trekt en gaat verbouwen, mag ik in deze tuin tuinieren.
Dat zal voor één jaar zijn, hooguit twee!
En da's weer een beetje kort om het als hele moestuin in te richten of om er mijn kasje op te bouwen.
Maar .... voor nu ben ik er heel blij mee!
Heb nog geen foto's ervan, behalve dan
 van de Oost Indische kers die daar staat en waar ik al zaad van oogstte om kappertjes van te maken.

Oh, ik kan bijna niet wachten om hier meer over te delen.
Maar voor nu moet ik het er echt bij laten.
Wordt vervolgd!