dinsdag 14 mei 2024

Pluk je eigen voorjaarskruidenthee

Na een rondje over mijn favoriete eiland, kwam ik zoveel heerlijke eetbare bloemen en 
wilde kruiden tegen waar je allemaal thee van kunt drinken, dat ik ze graag met je deel. 
Een wildplukwandeling organiseer ik dit voorjaar niet, maar je leert snel als je je ogen goed openhoudt.
 Thee hoef je niet in zakjes te kopen bij de super, je plukt ze gewoon tijdens een wandeling 
door park, bos of woonwijk.
Blad en bloemen kun je drogen om langer te bewaren, maar een kopje verse thee, gelijk 
van struik of plant geplukt is nog krachtiger!
Er groeit zoveel gezonds en heerlijks om ons heen....

Officieel mag je kruidenthee, zonder de bladeren van de echte theeplant [Camellia sinensis]  
geen 'thee' noemen, het heet een kruideninfusie, oftewel: kruiden getrokken in heet water. 
Dit doe je om de goede inhoudsstoffen,  die aan het water worden afgegeven, binnen te krijgen.
Kruideninfusie of kruidenthee... het is mijn favoriete drank, eender hoe je het noemt.
Koffie is aan mij niet besteedt, ik ben een echte theedrinker,
En al die verschillende smaakjes met elk hun eigen gezonde werking, vind ik geweldig interessant.
Drink je een lekker kopje thee met me?
Mooi, dan gaan we eerst op stap!



Madeliefje

Wie kent ze niet, die schattige madeliefjes  [Belles Perennes], ook wel meizoentjes genoemd? 
Deze 'belle' in het grasland is niet alleen mooi, maar ook eetbaar. 
De blaadjes en bloempjes zijn lekker in een salade en de bloempjes kun je zowel gedroogd
 als vers in de thee drinken.
Het madeliefje bevat veel vitamine C, calcium en magnesium en heeft een wondgenezende werking. 


Paarse dovenetel

Wat is ze mooi... díe kleine paarse dovenetel [Lamium Purpureum] met bloempjes die vanaf februari hele graslanden paars kunnen kleuren. Wanneer je ze van dichtbij bekijkt, lijken ze wat op orchideeën.
Er zijn verschillende soorten dovenetels. Naast de paarse dovenetel heb je onder andere de witte, 
de gevlekte en de gele. Alle dovenetels zijn eetbaar, net als de brandnetel! 
De jonge blaadjes zijn lekker in de sla of vers in de thee.
De Paarse dovenetel bevat veel ijzer, verschillende vitamines en vezels. En natuurlijk kun je 
thee trekken van de dovenetel: deze is geneeskrachtig, laxerend en versterkend.
De blaadjes hebben geneeskrachtige eigenschappen. Kneus wat blaadjes en
 leg ze op snijwondjes... ze zullen sneller genezen.


Vlierbloesem 

Yes! Heb jij ze al gespot? De vlier bloeit weer! Wát een geweldige struik is de vlier [Sambuca Nigra]. Alle onderdelen van bast tot blad, van bloesem tot bes zijn eetbaar. Vroeger werd ze veel aangeplant op boerenerven vanwege haar geneeskrachtige eigenschappen, maar ze groeit overal goed. De bloesem bloeit van half april tot juli. Voor mij een feestje, want met de vlier kun je van alles doen:  klik!
De bloesem is rijk aan vitamine C en bevat antioxidanten.
Vlierbloesem was de eerste wildpluk thee die ik - alweer meer dan twintig jaar geleden - gebruikte. 
Ik droog elk jaar een voorraadje bloemschermen voor de winter. Vlierbloesemthee is 
namelijk weerstandsverhogend, bestrijd verkoudheid en griepsymptomen.  
Ideaal als het griepseizoen aanbreekt:  ik wapen me met vlierbloesemthee. 
Let op: laat wat bloesem hangen zodat er in het najaar 
besjes  kunnen rijpen. Die zijn namelijk ook heerlijk in bijvoorbeeld likeur, jam of hoestdrank.



Meidoorn

Ook met je ogen dicht, merk je wanneer je langs een meidoorn [Crateagus]  loopt. Wát geurt ze 
zoet en heerlijk! Je kunt merken dat ze familie is van de roos. 
En net als de roos is de meidoorn niet alleen zoet, maar ook eetbaar.
De jonge blaadjes kunnen goed in een salade, de bloesem kan samen met de blaadjes in de thee
en in het najaar kunnen de meidoornbessen worden verwerkt tot jam, gelei of siroop.
Meidoorn bevat veel flavonoïden en wordt ook wel 'hartkruid' genoemd.
omdat ze gezond is voor het hart. Het reguleert de bloeddruk en zorgt voor een 
gezonde natuurlijke nachtrust. Ook ontspant ze bij stress en angst.
Heb jij het nog nooit gedronken? Snel naar die struik in het park! 
Op je gezondheid met meidoornthee!



Brandnetel 

Die ouwe, vertrouwde brandnetel [Urtica]  staat bij mij al jarenlang op  het menu en m'n kinderen weten niet beter.
Ze is heerlijk in soep, maar ook in pesto, omelet, lasagne en hartige koekjes. De smaak is 
wat kruidiger en hartiger dan spinazie. De brandhaartjes die mierenzuur bevatten, 
prikken (bijna) niet als je van
 bovenaf de topjes plukt. Brandnetel bevat diverse vitamines, onder andere B en C en 
verschillende mineralen. De brandnetel is vooral bekend om zijn bloedzuiverende werking en
 het werkt goed tegen reuma.
Ze helpt tegen bloedarmoede, is bloed reinigend en voert water en urinezuur af. 
Geeft energie en bevordert de stoelgang.
Wil je een reinigende voorjaarskuur doen?  Drink dan elke dag twee koppen brandnetelthee. 
Oh ja...gebruik de jonge brandnetel in het voorjaar of najaar en neem dan gerust wat meer
 om te drogen. 
Als de brandnetel bloeit, kun je haar beter niet gebruiken. 
Enneh.... die Zonnatura brandnetelthee  uit de winkel voor minstens 4 euro voor een pakje, 
hoef je niet meer te kopen.  Je maakt brandnetelthee super easy zelf!



Walstro 

Walstro kent iedereen ook wel als 'kleefkruid'....  kinderen laten het kleven op je kleding 
of -minder grappig - in je haar. Wat kinderen niet leren is dat walstro [Galium Aparine] ook eetbaar is.
De jonge blaadjes gebruikte ik al eens in een pesto en een groene soep (wel goed fijn pureren) en 
kan ook prima als thee gerdronken worden.
Walstro bevat antioxidanten en schijnt gezonde lymfevaten te ondersteunen. 
Ze is goed voor de huid, gaat huidaandoeningen  als eczeem tegen, 
omdat ze ontstekingsremmende en verzachtende eigenschappen heeft. 
Hiervoor is het drinken van Walstro thee heel goed.
Lekker ook? Het smaakt groen en licht bitter....  maar hé, dat doet groene thee ook!
Niet samen gebruiken met bloedverdunners!



Watermunt

Watermunt is de wilde variant in de uitgebreide muntfamilie en groeit vlak langs het water. Watermunt [Mentha Aquatica] heeft lichtpaarse invloeden in het groene blad en is duidelijk herkenbaar aan haar geur.
Ze groeit langs slootkanten en op brakke bodems.
De smaak is een krachtige muntsmaak.
Ze heeft een verfrissende en  antiseptische (ontgiftende) werking. 
 Ze is lekker in salades, bij vis, in toetjes, in siroop, muntsuiker en koekjes en natuurlijk als muntthee!
In de zomer mijn absolute favoriet.
Wist je dat muntthee helpt bij de spijsvertering als je lekker getafeld hebt? Je gaat je minder vol voelen. Dit is de reden dat er vaak verse muntthee op de kaart staat in restaurants.
De thee kleurt snel geel tot lichtgroen en de verfrissende pepermuntsmaak is uitnodigend.



Paardenbloem

In april en mei kleuren de weiden geel door de vrolijke paardenbloem [Taraxacum offcinale]. 
Door de Latijnse toevoeging 'officinale' weet je dat je hier te maken hebt met een geneeskrachtige plant. Wortels, blad en bloemen zijn eetbaar en kennen verschillende toepassingen.  
Het gezegde 'bitter in de mond, maakt het hart gezond' gaat duidelijk op voor de paardenbloem. 
Want ze mag dan zonnig zoet lijken, bitter smaakt het blad en ook de rest van de plant. 
Al eeuwenlang maken mensen gebruik van de geneeskrachtige werking van de paardenbloem. 
Ze bevat tal van vitaminen en mineralen, ondersteunt lever- en galfuncties en heeft een 
positieve werking op je spijsvertering. Dit komt doordat paardenbloem de aanmaak 
van urine bevordert, waardoor afval- en gifstoffen sneller je lichaam verlaten.
Deze werking krijg je bij het drinken van een kop thee.
Je kunt zowel thee zetten van de bloemen, het blad en/of de wortels. 
Smaakt het wat bitter? Zoet eventueel met honing of maak zelf een plantaardige honing van.... 
welja: de paardenbloem! Klik!



Witte dovenetel

De witte dovenetel [Lamium Album] lijkt sterk op de brandnetel, maar dan zonder de brandhaartjes met mierenzuur. Duidelijk herkenbaar zijn de witte bloempjes. Wanneer je op de achterkant zuigt, krijg je een zoete smaak in de mond van de nectar. Laat vooral ook wat staan voor de bijen.
De witte dovenetel is in zijn geheel eetbaar en gezond. Dovenetel bevat meerdere gezonde stoffen, 
de blaadjes kun je eten als een soort spinazie.
Dovenetelthee staat bekend om haar gezonde werking: ze is heilzaam, 
net als de brandnetel bloedzuiverend en onstekingsremmend. 
Vooral bij keelklachten is dovennetel een probaat middel. Ben je af en toe hees?
Of heb je klachten aan het strottenhoofd en de stembanden, dan schijnt dovenetelthee goed te helpen.
Ook bij vrouwenkwaaltjes als menstruatie- en overgangsklachten kan dovenetel worden ingezet...
Op je gezondheid!



Lindebloesem

Ooit kocht ik op een lokale markt in Turkije een zakje lindebloesemthee, tot ik er beschaamd achter kwam, dat dit ook gewoon in eigen land verkocht wordt en sterker nog...  zelfs in eigen stad te plukken is. Ach, al doende leert men, ontwikkeling is een proces.
Deze prachtige linde [Tilia europeae]  is zelfs een zogenaamde koningslinde, een cultivar 
die speciaal met troonswisselingen wordt aangeplant. 
Hoe het ook zij, de boom staat symbool voor vrouwelijke gratie en de bladeren en bloesem 
zijn geschikt om er thee van te drinken. Vanaf juni bloeit de linde en dan pluk je de bloesem, 
maar in april kun je het jonge blad al gebruiken. Het blad bevat iets minder actieve ingrediënten 
dan de lindebloesem. Koop je een zakje lindebloesemthee, dan zit hier ook blad bij.
Linde bevat onder andere kalk, magnesium, verschillende slijmstoffen en etherische oliën.
Lindebloesemthee is ontzettend gezond bij verkoudheid en de eerste griepverschijnselen doordat 
ze het zweten activeert. Het stimuleert je afweersysteem en helpt bij een hoge bloeddruk en
 slapeloosheid. Neem nog een kopje rustgevende lindethee voor het slapengaan!




Donzige klaproos

Dit blog is wat verlaat door mijn vakantie en inmiddels zie je ook de rode klaproos bloeien. Maar in april bloeit de donzige klaproos [Papaver atlanticum]. Helder oranje en onmiskenbaar familie van de papaver. 
Op de site van een bloemist las ik dat de klaproos giftig zou zijn, maar dat is niet waar. 
De bloemblaadjes zijn eetbaar en gezond. De kleurige blaadjes fleuren dessert, siroop of thee op. 
Deze prachtige, tere bloemen, waarvan de blaadjes gelijk afvallen als je ze plukt,  
kun je gedroogd of vers gebruiken in thee. Vaak wordt ze gebruikt in samengestelde theemengsels.
De (donzige) klaproos heeft een ontspannen en kalmerende werking. Ze helpt bij slapeloosheid.
De smaak is zoet tot nootachtig. 



Zevenblad

Ik schreef  al eerder over zevenblad 'if  you can't beat it, eat it! Zevenblad [Aegopodium podagraria] kan een vervelend, woekerend onkruid zijn. Bedankt, Romeinen, voor het meenemen van dit kruid! Maar..... de Romeinen namen dit niet voor niks mee: zevenblad is eetbaar en bevat veel vitamine C,
 vitamine A en de mineralen Kalium, calcium, magnesium en kiezelzuur.
 Ideaal als je maanden een stad moet belegeren...  verse groente is 
elke dag te plukken en voorkomt ziektes.
En ook ik maakte er al verschillende pesto's, soep en zelfs een lekkere risotto van. 
Zevenblad is goed tegen jicht en reuma.... 
En nu blijkt dat zevenblad ook nog als thee te drinken is. Dát is helemaal makkelijk. 
Misschien moet je even wennen aan de smaak, maar gezond is zevenbladthee wel! 
En zoeten met honing mag altijd.


Wilde bosaardbei


In het bosgedeelte waar ik wandelde, kwam ik onder de bomen de wilde bosaardbei [Fragaria Vesca] tegen. De aardbeitjes zijn nog niet rijp, smaken minder zoet dan de geteelde aardbei, maar zijn zeker niet giftig, waarvoor ik - als avontuurlijk kind - gewaarschuwd werd. En ook de bladeren zijn eetbaar.
Bosaardbeitjes bevatten vitamine C en een heleboel mineralen zoals calcium, ijzer, kalium en fosfor....
Van de bladeren kun je een prima thee zetten. De bladeren bevatten een looistof en 
worden vaak gebruikt in de fytotherapie. Ze helpen bij lichte diarree en andere vrouwenkwaaltjes, 
maar zijn vooral lekker van smaak. Ze wordt vaak gecombineerd met andere theekruiden.



Braambladeren

Je hoeft niet te wachten tot de nazomer om te genieten van de braam. Waar bramen plukken nog al eens zorgt voor ophef  omdat dit 'stroperij' zou zijn, zal niemand er moeilijk over doen als je in het voorjaar braambladeren plukt. Handschoenen meenemen kan geen kwaad, want de stekels zitten vlakbij de bladeren.  En die braam [Rubus] is niet alleen als vrucht gezond,
de bladeren zijn enorm heilzaam en heel gezond om als thee te drinken 
Deze thee werkt vochtafdrijvend, helpt nierstenen voorkomen,
helpt bij lichte diarree en heeft een onstekingswerende werking.
Versmaad de bladeren van de braam niet!
Je schijnt het blad ook goed te kunnen fermenteren, zodat de smaak intenser wordt
en het meer op zwarte thee lijkt. Dát ga ik dit jaar zeker uitproberen, 
maar daarover volgt later dit jaar een blog.



Belangrijke tips!


  1. Pluk geen theekruiden langs een drukke autoweg en net zomin op een plek waar  honden worden uitgelaten. Uitleg hierover is overbodig, toch?! ;)
  2. Was de kruiden kort voor gebruik, bloemen was je niet, je kunt ze even schudden en laten liggen, zodat er een verdwaald beestje uit kan kruipen. Wanneer je ze wast, spoelen er al inhoudsstoffen weg.
  3. Drogen kun je met alle bloemen en kruiden. Dit kan op twee manieren: bind ze in een bosje, hang op  en laat zo'n drie dagen aan de lucht drogen óf droog in een droogoven of dehydrator. Je kunt de blaadjes en bloempjes uitspreiden en in 1 tot 2 uur drogen op zo'n 55 graden. Dit kan ook in een gewone oven. De blaadjes moeten knisperig voelen, dan is het goed!
  4. Pluk nooit teveel, laat wat over voor andere mensen en vooral voor insecten. Leven en laten leven!
  5. Gedroogde thee kun je wel een jaar lang goed bewaren in een luchtdicht afgesloten (weck)pot. Bewaar op een donkere plaats
  6. Ik ben geen arts en heb evenmin medicijnen gestudeerd. Alle tips over gezondheidsvoordelen heb ik zelf ervaren of deel ik de ervaringen van anderen. Jouw specifieke situatie en gezondheid kan anders reageren op kruiden
  7. Ben je ziek? Raadpleeg altijd een arts of fytotherapeut (kruidendeskundige) en vraag welke kruiden geschikt zijn om te gebruiken, zeker in combinatie met andere medicijnen.
  8. Wees ook  extra voorzichtig als je zwanger bent of een voedselallergie hebt met het drinken van een onbekende kruidenthee
  9. Drink per dag maximaal twee koppen kruidenthee van één kruid. Overdaad kan schaden....
  10. Hoe zet je thee van verse kruiden? Doe de kruiden in een glas of mok en schenk hier kokend water over. Sommige kruiden hebben liever heet water van zo'n 70°C. Laat 5 tot 10 minuten trekken en drink met aandacht en kleine slokjes 
  11. Gebruik bij thee van gedroogde kruiden een  thee-ei of los theezakje. Overgiet de kruiden met heet water en laat trekken tot het water mooi geel of groen kleurt. Haal de kruiden eruit en geniet van je kop kruidenthee. Of zet een mooie pot thee en drink het samen met vriend(inn)en.

Welke thee ben ik vergeten te noemen en pluk je ook in het voorjaar?
Wat is jouw favoriete thee?

woensdag 1 mei 2024

Een hand vol muisjes

Eindelijk is het mei en ook 's morgens vroeg goed te doen: de deur uit gaan zonder handschoenen.
En heb jij dat ook? Dat er aan het eind van de winter een lonely handschoen zielig alleen
 in een hoekje ligt?! De andere is verdwenen, misschien onderweg uit een jaszak gevallen 
want regelmatig kom je ook op straat lonely exemplaren tegen.
Niet getreurd.
Twee verschillende handschoenen dragen is een ongemakkelijke optie.
Wat bij sokken nog wel kan is bij handschoenen een no-go.
Maar van één zielige handschoen maak je snel een vrolijke handvol....  muisjes!

Waarom?
Omdat het leuk is en omdat het kan.
Okay... het is ook leuk om er met baby's en poezen mee te spelen.
En het past vast in een creatieve les voor jonge kinderen over samen spelen.
Maar 't is vooral leuk om te maken!



Hand vol muisjes


Nodig:
  • 1 lonely handschoen (kleur maakt niet uit)
  • Wit, grijs of zwart haakkatoen of bijpassend bij handschoen
  • Garen in dezelfde kleur
  • Zwart naaigaren
  • Haaknaald nummer 2 of 3


Patroon:
Voor de oortjes:
Opzet: Haak 6 lossen en sluit ze met een halve vaste tot een ring
Toer 1: Maak in elke losse van de opzetring 2 vasten, sluit de toer af met een halve vaste.
Toer 2:  Haak in elke vaste van de vorige toer nog één vaste. Sluit af met een halve vaste.Knip de draad af en haal het uiteinde door de lus heen. Zo hecht je af.  
Haak op deze manier nog 9 oortjes.


Voor de staartjes:

Haak 8 losse en hecht af. Steek de naald bij steek 2, 4 en 6 achterom in de lus, voor een vrolijk krulstaartje. 
Laat het draadje zitten. 
Doe dit vijf maal.

Neem de handschoen en naai op elke vingertop twee oortjes vast, met garen in bijpassende kleur.
Mag een beetje scheef. Knip de hechtdraadjes af.
Naai het staartje aan de achterkant vast en laat hiervan het hechtdraadje maar zitten. 
Leuk, zo'n krullend staartje, al is het geen varkentje ;)
Neem het zwarte garen en maak het muizengezichtje af met oogjes, een snuitje en snorharen.
Dit kan zelfs ik in een avondje af hebben. 
Een klein en fijn werkje. Ook leuk om cadeau te geven!