donderdag 30 december 2021

Mijn moestuin in december

December is een maand van rust in de natuur, er is even niet zo veel te doen!
En alles groeit  l a n g z a a m....  ook het onkruid.
Maar  er bestaat zoiets als wintermoestuinieren....  niet iedereen doet dit. Maar ik wel!

Dit blog gaat over wintermoestuinieren: wat er op de tuin te doen is in de winter,
 de wintergroentes die er te oogsten zijn. Enneh... oogst je wintergroentes, dan minimaliseer je op de reiskilometers van groente. Daarna deel ik een inspirerend weekmenu met wintergroentes in de hoofdrol. Dat dit niet alleen bestaat uit soepen en stamppotten word je al lezend wel duidelijk!

Wintermoestuinieren

Is het dan niet erg koud?
Met dikke, warme kleding - ik draag nu liever snowboots dan gewone laarzen - is het goed te doen. 
Je blijft immers in beweging!!
Op de tuin ren ik vaak eerst met pup Eef van de waterput naar de kippen en van de kippen naar de frambozen en weer terug. Dan heb ik het een tijdje warm.
Het mulchen met herfstbladeren heb ik nog een keer dunnetjes over gedaan, 
om een extra dikke laag te krijgen.... de bladeren van de kastanje, beuk en eik zijn wat minder geschikt omdat ze de bodem kunnen verzuren. Kies òf een ander soort bladeren, òf  maak een goede mix van allerlei soorten.
Natuurlijk kun je ook mulchen met gemaaid gras, plantresten, compost, stro, houtsnippers en zelfs kranten...
Hierbij kun je lekker actief zijn, zodat je het niet koud krijgt.
Waar je het ook warm van krijgt is bemesten. 
Gedurende het seizoen heb ik weer zo'n drie grote emmers vol kippenmest verzameld.
Ik laat ze gewoon buiten staan en samen met stro en regen wordt het een goede, 
nog behoorlijk grove mest. Kippenmest is een heel zure of 'scherpe'mest voor de bodem.
Dit komt omdat het veel voedingsstoffen bevat, maar weinig organisch materiaal.
Daarom besluit ik het nu al over en tussen de mulchlaag te verdelen.
Als kippenmest namelijk met bladeren en ander organisch materiaal wordt vermengd,
levert dit een enorm voedzame, goede compost op.
En als ik niet meer goed tegen de stank kan, ga ik gauw binnen bij de kachel opwarmen!

Officieel 'moet' het in oktober....
Sterker nog: op 10-10-10-10...
Ik heb het over knoflook planten en die tienen zijn een ezelsbruggetje die staan voor 10 oktober, 
10 centimeter diep en op 10 cm plantafstand in de rij.
Maar ach, in december zag ik in mijn keukenkastje wat doorgeschoten teentjes liggen
 en besloot ze te planten, tienen of niet.
En kijk nu eens:
De knoflook groeit!
Je kunt knoflook ook in het voorjaar poten, maar voor de winter geplant, groeit
de plant het best. Een beetje kou stimuleert de groei.
Knoflook kun je alleen vegetatief vermeerderen, wat betekent dat je geen zaad gebruikt, 
maar teentjes in de grond stopt. Je kunt hiervoor speciale plantknoflook
 kopen, maar biologische knoflook uit de supermarkt werkt net zo goed.
Ook in december krijgen ze zó nog een goede groeivoorsprong.
De opbrengst van in het voorjaar geplante knoflook zal een stuk lager uitvallen. 
Lekker mulchlaagje erom heen....
groei maar lekker knoflookbolletjes!! Tot juli of augustus.... ;)

Op de eerste dag van december snoeide ik de herfstframbozen. 
Het was een waar bos geworden, want al neem ik het me elk jaar voor, 
het netjes leiden langs een hekwerk komt er vaak niet van.
Tot laat in november droegen ze nog vrucht. Om de struik tot rust te laten komen, 
zodat ze in het voorjaar dubbel sterk weer terug kan komen, snoei ik frambozen
 tot 4 cm boven de grond af. 
Wat lijkt de tuin ineens kaal...
Dit is de na-foto...
En kijk eens wat ik nog vond?!

Nog gele framboosjes in december!!
Helaas.... ik had ze al gesnoeid.
Maar hoewel ze er nog goed uit zien, worden ze door gebrek aan 
zonlicht en zonnewarmte niet meer zoet. Wel rijp, maar niet lekker!
Gelukkig heb ik nog wat frambozen in de diepvries,
voor zoete rijpe frambozen is het weer wachten tot de zomer!



Wintergroentes

Het is heel belangrijk om met de wintermoestuin een bijdrage te leveren aan het minimaliseren van reiskilometers van groente.
Geen sperzieboontjes uit Kenia of broccoli uit Spanje.... we eten met de seizoenen mee!
Veel mensen denken dat het tuinseizoen in oktober afloopt.
Maar het oogsten van wintergroente kan prima, als je maar  eerder in het (voor)jaar 
een goede planning hebt gemaakt.  En bij mij groeit er nog genoeg!!
Vooral ondergronds, maar ook boven de grond staat er nog wat....
Wat te denken van deze prachtige en decoratieve palmkool!!
Ik heb er zelf vier staan, maar van buurman Teun mag ik zijn palmkool ook hebben. 
Hij vindt 'm maar zo-zo en ik ben druk aan het bewijzen dat 'ie wel lekker is! 
Palmkool is in mijn recepten overigens vervangbaar door boerenkool.
Prei is zo'n heerlijke wintergroente... maar ik heb ontdekt dat het een hele kunst is,
om ze dik, groot en lang te kweken.  Tenminste, als je ze zelf zaait.
Wist je dat prei heel goed is voor je keel? Je kunt er zelfs een hoestsiroop van maken....

Snijbiet laat ik altijd staan. Het blijkt steeds meer dat ze best
wat vorst kan verdragen en gestaag doorgroeit!


Ondergronds staat er nog in mijn tuin:
  • knolselderij
  • pastinaak
  • aardperen 
  • krootjes of rode biet
  • witlof

Ik kan zó genieten van deze verse groentes.... alles is zó  l a n g z a a m  gegroeid uit een klein zaadje
 en moet je nu toch eens proeven!!

Het is (wéér!) niet helemaal genoeg om het jaarrond met mijn gezin uit de moestuin te eten,
maar ik kan nog even vooruit!
Ook ben ik heel blij met de 

laat gezaaide rucola. Lekker die verse, groene blaadjes uit de koude kas.
Al is het maar om 
dit lekker warme ciabattabroodje mee te garneren! (klik)

En af en toe eten we toch nog stiekem zomergroentes zoals snijbonen, sperziebonen en courgette. 
Eerlijk gegroeid in het goede seizoen, maar dan  uit de vriezer of - bij de courgette - uit de droogoven!
Dan mag het.... ;)




Weekmenu met seizoensgroenten

Ter inspiratie deel ik een keer mijn weekmenu: elke dag anders met wintergroente van dit seizoen!

Zondag:
Krootjesrisotto  (klik)
Met krootjes en een beetje winterharde rucola


Maandag:
Pastinaakstamppotje  (klik)
Dit plaatje kan zó uit een restaurant komen, al kun je de stamppot ook op je bord kwakken.... de smaak blijft goed!



Dinsdag:
Boerenkoolcouscous (klik)
Lekker met boerenkool: dit staat binnen 20 minuten op tafel!


Woensdag:
Groentefilosoof (klik)
Met diverse (winter)groentes naar keuze


Donderdag:
Roergebakken mihoen met prei en doperwten(klik)
Verrassend lekker en snel-klaar gerecht met prei




Vrijdag:
Palmkoollasagne (klik)
Met lekker veel palmkool, te vervangen door boerenkool


Zaterdag: 
Surinaamse vegapastei (klik)
Een echte favoriet hier in huis: met een wortel en in-de-zomer-ingemaakte- augurken



Eet smakelijk!!



En als je het nu nog niet weet, klik dan nog even hier!


Hoop in de winter

Als ik in de winter droom over mijn tuin in de zomer, denk ik niet aan slakken, luis en onkruid.
Als ik in de winter droom van de zomer, loop ik op slippers met mijn gieter langs weelderig groeiende, groene moestuinbedden en kan ik tot laat in de avond buiten zitten in het licht van de avondzon....

Maar nu... is het december en hoef ik niet zo veel. Ga ik nog net niet met de kippen op stok, 
maar mag alles in een lagere versnelling....
En wat is rust goed: goed voor de natuur en goed voor de mens!

Dit is mijn laatste blog van dit jaar!
Wat heb ik genoten van mijn moestuin en alle inspiratie die ik daaruit haalde 
om in mijn keuken aan de slag te gaan.
En wat heb ik genoten van jullie reacties! Bedankt voor het meelezen!
Nu wens ik jullie een veilige en vredige jaarwisseling en 
alvast de allerbeste wensen voor een gezond en gelukkig 2022!!

Tot volgend jaar!


Geen opmerkingen: