donderdag 29 juni 2023

Vlier-de-luxe-zalf

 Iets om elk jaar naar uit te kijken.... de bloeiende vlier!
Ze bloeit vanaf eind april tot eind juni en ook nu zie je nog een enkel bloeiend 
bloemschermpje hangen. Ik had beloofd een bijzonder vlierbloesemrecept te delen
 en dát is dit zeker geworden: vlierbloesemzalf!  
En geen 'gewone' zalf, maar een luxe, heerlijk smeerbare zalf met de
 krachtige, gezonde eigenschappen van de vlier, gevangen in een potje!

Misschien heb je - net als ik - al wat vlierbloesem geplukt om te drogen voor thee.
Vlierbloesemthee is weerstandsverhogend en ideaal in de winter.
Dit jaar gebruik ik de gedroogde vlierbloesem ook om er zalf van te maken.
Vorig jaar mislukte mijn eerste poging jammerlijk en kon ik dure olie weggooien...
Maar dit jaar is het me wel gelukt om een prachtige zalf te maken!

De hele vlier is geneeskrachtig en staat bekend om haar gezondheidsondersteunende eigenschappen:
 van bast tot bes, van bloesem tot wortel....   Je kunt de vlier niet alleen inwendig gebruiken, 
maar ook uitwendig!
De vlier bevat zelfs speciale eigenschappen die helpend en goed voor de huid zijn.
Ik zet de goede eigenschappen voor je op een rijtje.
Vlierbloesem werkt:
  • verzachtend
  • ontsmettend
  • zuiverend
  • verheldert je teint 
  • vervaagt sproeten 
  • als een goede antioxidant
Hierdoor is ze geschikt om te gebruiken bij kleine wondjes, gebarsten, schrale huid, infecties van de huid, bij droge voeten, kloven, eelt en bij schaafwondjes. Ook is ze te gebruiken als aftersun....
Lekker smeren deze zomer dus!

Ben jij benieuwd wat vlierbloesemzalf is en voor jou kan betekenen?
Of wil je gewoon eens een nieuwe, geurige zalf uitproberen?
Dát kan!



Vlier-de-luxe-zalf

     voor 3 zalfpotjes

Ingrediënten:
  • 12 tot 15 vlierbloesemschermen
  • potje van 350 ml
  • 125 ml amandelolie of druivenpitolie
  • 175 ml zonnebloemolie
  • 37,5 g bijenwas
  • 10 druppels vitamine E-olie
      optioneel
  • 8 druppels etherische lavendelolie


Hoe maak ik het klaar:
Deze zalf maak ik in vier fases. Hoewel het niet veel werk kost, moet je er zo'n vier tot vijf weken voor uittrekken. 

1. We beginnen bij het begin: pluk de vlierbloesemschermen op een zonnige ochtend op ooghoogte  en niet langs een drukke autoweg. Pluk van verschillende bomen en neem meer dan genoeg, liever te veel dan te weinig. Vlierbloesem is zo veelzijdig in gebruik.

2. Tweede fase: droog de bloemen! In deze tijd van het jaar kan dat prima 'aan de lucht'. Hang ze over een draadje wat je in de keuken of onder een afdak spant. Na drie tot vier dagen is de vlierbloesem voldoende ingedroogd. Ze moet 'knisperig' droog aanvoelen. 
Je kunt ze ook drogen in een voedseldroger. Zet deze dan niet hoger dan 35 graden.
De hoeveelheid vlierbloesem die je straks nodig hebt, is afhankelijk van de grootte van je potje. 
Heb je teveel vlierbloesem gedroogd, bewaar deze dan in een afgesloten pot als thee.

3. Fase drie: macereren.
Hier heb ik al vaker over geschreven. Kort gezegd betekent macereren dat de inhoudsstoffen 
van de bloem of plant die je gebruikt in de olie trekken. Zorg bij de vlierbloesem 
dat ook het gele stuifmeel meegaat. 
In het potje wat ik gebruik, passen twaalf tot vijftien gedroogde vlierbloesemschermen,
een beetje aangedrukt.
Overgiet de bloemen met de olie...
Om te macereren gebruik ik een mengsel van amandel-  en zonnebloemolie.
Zie onderaan dit artikel uitleg over de verschillende soorten oliën.*
 Je kunt één soort olie gebruiken of een andere verhouding nemen.
Zorg dat alle bloemen onder staan.
Sluit het potje niet af. Leg er tegen stof en vliegjes een luchtdoorlatend lapje stof op. 
Zet het potje op een zonnige plek, bijvoorbeeld de vensterbank en laat het daar 3 tot 4 weken
 macereren. De lipofiele (in vet oplosbare) inhoudsstoffen van de vlierbloesem trekken in de olie.
Dit is de langzame of koude vorm van macereren: goedkoop, klimaatneutraal en makkelijk!

Ik weet inmiddels wat ik vorig jaar fout deed.
Ik gebruikte verse vlierbloesem.....
en ik sloot het potje af.

Olie is een voedingsbodem voor schimmels en in combinatie van verse (dus vochthoudende) 
bloemen in een afgesloten pot, werd het één groot schimmelfestijn.
Toen ik het potje na drie weken opende, stonk het verschrikkelijk. 
Zonde om weg te gooien, maar ja... gebruiken kon ook niet meer. 
Twijfelend liet ik het staan, tot manlief me hielp en het hele stinkende drabje 
weg kieperde toen ik niet keek.....


4. Fase vier: de zalf bereiden.
Voor de zalf hebben we het oliemaceraat nodig en bijenwas.
Zó simpel is het maken van zalf eigenlijk!
Bijenwas is een zuiver en eetbaar natuurproduct wat kleine deeltjes stuifmeel,
propolis en honing kan bevatten waardoor ze antibacteriële, schimmelwerende en antioxidante eigenschappen bezit. 
Bijenwas geeft aan crèmes, zalf en balsems zijn stevigheid.

Giet de olie door een zeef met kaasdoek.
De gedroogde vlierbloesem kun je weggooien.
Let op! Het gele stuifmeel van de vlierbloesem zakt naar beneden.
Probeer dit  mee te krijgen.

Weeg nauwkeurig de hoeveelheid olie die je hebt verkregen, af.
Neem op 8 delen olie 1 deel bijenwas, met de verhouding 8 : 1 dus.
Ik gebruik mijn eigen bijenwasblokjes die ik voor gebruik rasp.
Je kunt ook bijenwaspastilles online kopen.

Verhit de vlierbloesemolie au-bain-marie en voeg de bijenwas toe.
Roer af en toe tot de bijenwas gesmolten is.
Zet ondertussen zalfpotjes klaar. Zorg dat ze grondig schoon zijn,
spoel ze eventueel nog even om met kokend water en droog goed na.
Laat de vloeibare zalf een beetje afkoelen.
Voeg 10 druppels vitamine E olie toe, je mag dit ook weglaten.
Schenk de zalf in de potjes en laat stollen.
Draai de deksels op de potjes en bewaar ze op kamertemperatuur, maar niet in direct zonlicht.
Wanneer je schoon werkt is deze zalf ongeveer negen maanden tot een jaar houdbaar.
Om de houdbaarheid van de zalf te verlengen, kun je elke keer een houten spateltje
gebruiken in plaats van je vingers.

Deze zalf met de fijne eigenschappen van de vlierbloesem
ga ik als dag- en nachtcrème gebruiken.
Bij twee potjes voeg ik als extra een paar druppels 
etherische lavendelolie toe, kalmerend en ontspannend.


Gisteren had ik last van een kloof in mijn voet.
Ik smeerde er wat vlierbloesemzalf op en daarna had ik nergens meer last van.
Het is echt een heerlijk smeerbare zalf die goed in de huid trekt.


Welke olie je het best kunt gebruiken 
Dit ligt aan je persoonlijke voorkeur en waarvoor je de zalf wilt gebruiken.
Bij het blog over calendula olie klik vind je meer informatie over verschillende oliën. 
Hier een kort overzichtje van genoemde oliën

Amandelolie is voedend en met name geschikt voor een droge of jeukende huid. Na het opbrengen blijft de huid enigszins vettig aanvoelen. Niet geschikt voor mensen met een notenallergie.

Druivenpitolie trekt snel in je huid waarbij er geen vettig laagje achterblijft, het verstopt de poriën niet en is geschikt voor mensen met een gevoelige huid. Het vervaagt en vermindert vlekjes en versterkt de huid

Zonnebloemolie ondanks de prijsstijgingen nog steeds de goedkoopste olie, trekt langzaam in de huid en laat geen vettige laag na. Verzacht de huid na het zonnen en helpt bij blauwe plekken

Vitamine E olie ondersteunt het herstellend en elastisch vermogen van de huid en is een waardevolle
 toevoeging bij elke zalf.  Het kan direct op de huid worden aangebracht


Super blij dat ik een paar potjes vlier-de-luxe-zalf op voorraad heb.
Lang leve de Vlier!!

dinsdag 27 juni 2023

Gevulde courgettebloemen

 "Een delicatesse!!" 
Zo worden gevulde en gebakken courgettebloemen genoemd. 
En hoewel ik al jarenlang courgetteplanten in de moestuin heb staan en dus ook 
de beschikking heb over deze delicate bloemen, heb ik nooit eerder geprobeerd
 ze op deze wijze te eten. 
Vandaag kwam daar verandering in!
Courgettebloemen zijn eetbaar en dat niet alleen, ze zijn een ware... eh, delicatesse!

Wat een delicatesse is? Ik zocht het op: "voedsel dat als bijzonder aangenaam wordt ervaren en omgeven is met een zekere exclusiviteit". Of uitgelegd voor kinderen: "Erg verfijnd voedsel, 
sterk van smaak en wat vaak exclusief, zeldzaam en duur  is. Rijke mensen eten er vaak van".

Ik vind het helemaal kloppen: ik voel me rijk met mijn moestuin en  dubbel rijk met deze
prachtige, eetbare courgettebloemen.
Vandaag at ik deze vers geplukte bloemen en testte wat variaties uit.
Wat is het leven van foodblogger toch zwaar... moest ik ze ook allemaal proeven ;)

Ik kwam op mijn tuin diverse bloemen tegen. Niet alleen de vrouwelijke courgettebloemen die 
vaak in recepten genoemd worden, maar ook pompoenbloemen, in dezelfde zonnig gele kleur. 
Ik besloot ook deze te plukken en proberen.

Heb je een eigen moestuin dan is het niet moeilijk aan courgettebloemen te komen.
Kun je ze ook kopen? Hier komt het zeldzame, de exclusiviteit om de hoek kijken....
Ze zijn in Nederland bijna niet te verkrijgen. Je kunt ze op een boerenmarkt tegenkomen 
of bij een beter gesorteerde groenteboer. Online vond ik hier een site waar je ze kunt bestellen.
Ondanks de waarschuwing dat ze beperkt houdbaar zijn, worden ze per post geleverd en 
wordt erbij gezegd dat ze in de koelkast nog 2 tot 4 dagen houdbaar zijn. 
Het is handiger vrienden te worden met een moestuinder of zelf een moestuin te nemen. 
Hoewel een courgetteplant ook mooi staat in een border van de siertuin....



Gevulde courgettebloemen

     voor 8 stuks
Ingrediënten:
  • 8 courgette- of pompoenbloemen
  • 250 g (kruiden)roomkaas
  • 1 bio limoen
  • versgemalen zout en peper
  • 250 - 300 ml zonnebloemolie
     voor het beslag
  • 150 g bloem
  • 1 ei
  • 200 ml bruisend water


Hoe maak ik het klaar:
Pluk de courgettebloemen op een zonnige ochtend wanneer ze mooi openstaan. Het maakt niet uit of je mannelijke of vrouwelijke bloemen hebt. De mannelijke bloemen zijn iets groter en daardoor makkelijker te vullen. Maak de bloemen het liefst gelijk klaar, bewaar ze maximaal een paar uur in de koelkast.
Gebruik een roomkaas naar eigen smaak. Je kunt kiezen voor ricotta, een vegan roomkaas, blauwschimmel kaasje  of een kruiden-knoflookkaasje en je kunt ook verschillende soorten mengen.
Roer de kaas los in een schaal. Rasp de limoen en roer de snippers door de roomkaas. Pers de limoen uit en roer het sap van een halve limoen erdoor. Breng de roomkaas op smaak met versgemalen peper en zout en voeg naar smaak kruiden of knoflook toe. Maak het niet te sterk, anders proef je de bloem niet meer.
Van de vrouwelijke bloemen verwijder je eerst de stamper. Wanneer je bij biologie niet zo goed hebt opgelet...
 zó ziet de stamper (vruchtbeginsel, stijl en stempel) van een courgettebloem eruit.
Vul met een dessertlepel de bloem. Er kunnen ongeveer 2 à 3 lepels vulling in één bloem. 
Let op dat je de blaadjes niet beschadigd.
Vouw de bloembladeren weer om de vulling heen.
Zet ondertussen een klein pannetje met de zonnebloemolie op het vuur en verwarm tot ongeveer 180° C.
Maak in een kleine kom een beslag van de bloem waaraan je het bruisend water toevoegt en een ei.
Klop even door zodat er geen klontjes in zitten en het zo dun is als een pannenkoekenbeslag.
Laat de gevulde groentebloemen in het beslag zakken zodat ze helemaal bedekt zijn.
Haal ze er met een tang uit en laat ze in de hete olie glijden.
Bak ze met twee tegelijk in ongeveer 2 tot 3 minuten.
Ze mogen lichtbruin worden en een knapperig korstje krijgen.

Haal met een schuimspaan uit de hete olie en laat uitlekken op keukenpapier.
Serveer meteen!

De smaak van de bloemen is licht zoet en combineert perfect met de hartige kaasvulling.
Serveer als voorgerecht, bij een salade of als luxe borrelhapje.
Smullen!





Variaties:

  • Varieer met de vulling. Maak eens een groentevulling met broodblokjes en een losgeklopt ei....
  • Bak de courgettebloemen in de oven. Druppel er wat goede olijfolie over en bestrooi met geraspte geitenkaas. Bak  3 tot 5  minuten in een voorverwarmde oven van 200 graden.
  • Wie weet kun je nog meer bloemen vullen. Denk aan de bloemen van de Oost-Indische Kers, Magnolia of Lelie...

Deze gevulde pompoen- en courgettebloemen ga ik nog regelmatig maken.
Elke dag opnieuw bloeien er nieuwe delicatessen in mijn tuin....

Vrienden worden? ;)

vrijdag 16 juni 2023

Turks fruit met vlierbloesem

"Wow!! Zélf gemaakt?!"

Aarzelend vroeg ik de groep 'kenners'  mijn Turks Fruit te proeven en beoordelen.
De Turkse en Syrische mensen aan wie ik mijn vraag stelde, begrepen niet goed
wat de bedoeling was.... 

Maar toen ze door kregen dat ik zelf het Turkse snoepgoed had gemaakt,
-  als Nederlandse -  kreeg ik spontaan applaus.
Ik was wat onzeker over de smaak èn vooral de structuur.
Maar dát zit helemaal goed!
Op mijn vraag of ik er een blog over kon schrijven,
werden alle duimen de lucht in gestoken.
 Lokom, hun nationale snoepgoed, heb ik goed gemaakt!

'Wat ik er precies in had gedaan?' wilde een oudere vrouw weten.
Nou, dat beschrijf ik hier voor jullie....

Het is namelijk geen gewoon Turks fruit, maar gearomatiseerd met onze gezonde,
heilzame, overheerlijke, voorjaars vlierbloesem!! 
Jaren geleden maakte ik dit al eens, maar toen liet ik na er over te bloggen. 
Tijd voor een herkansing, want dat de vlier bloeit is elk jaar een feestje!!
Neem de tijd om het te bereiden... het is niet het makkelijkste recept.
Achteraf bedenk ik me,  was dit de reden dat ik het recept niet eerder heb beschreven.

Hoe ik het dit keer heb gedaan, volgt nu....


Turks fruit met vlierbloesem

    voor 50-60 snoepjes

Ingrediënten:
  • 12 vlierbloesemschermen
  • 400 g bio kristalsuiker
  • 1 citroen
  • 600 ml water
  • 90 g maizena + 20 g
  • 1 tl wijnsteenbakpoeder
  • 20 g poedersuiker
      verder nodig:
  • kruidenbuiltjes of papieren theezakjes
  • blender
  • evt suikerthermometer


Hoe maak ik het klaar:
Pluk de vlierbloesem op een zonnige ochtend op een plek waar weinig auto's rijden.
Was de vlierbloesem nooit! Dan verdwijnen de goede inhoudsstoffen. Laat de bloemschermen even liggen zodat eventuele beestjes eruit kunnen kruipen.
Knip de vlierbloesemsteeltjes af en doe de bloempjes
 in een kruidenbuiltje of  papieren theezakje.
Doe 380 ml water in een pan en voeg hier de suiker aan toe. Breng aan de kook 
en verhit tot 115° C. Doe het vuur uit en laat het suikerwater een beetje afkoelen. 
Voeg tijdens het afkoelen het zakje vlierbloesem toe en laat in het suikerwater hangen.
Pers de citroen uit en roer het sap door deze 'suikervlierbloesemthee'.

Roer in een kom de maizena met het bakpoeder en 220 ml water  door elkaar. 
Verhit het mengsel op laag vuur in een kleine pan onder voortdurend roeren. 
Het wordt een dikke, lijmachtige substantie. Zet het vuur uit zodra je niet meer kunt roeren.

Doe het suikerwater zonder het zakje vlierbloesem, in een blender en voeg elke keer 
een lepel van het maïzena mengsel toe.
Laat 2 minuten mixen tot alle klontjes verdwenen zijn en het een dikke amberkleurige vloeistof 
is geworden. Doe terug in de pan en verwarm langzaam op laag vuur onder regelmatig roeren.
                Laat de pan op laag vuur staan en hang de zakjes vlierbloesem weer in de pan.

Je kunt het maïzenapapje ook onverhit onder voortdurend roeren aan het warme suikerwater toevoegen... als je het goed doet, krijg je geen klontjes en heb je geen blender nodig.
Dit is de langzamere methode. 

Blijf verwarmen en roeren tot de gewenste dikte is verkregen. 
De vloeistof moet een lobbige massa worden die blijft staan....
zoals hier op de foto te zien is.
Dit duurt ongeveer 20 tot 40 minuten.

Haal de zakjes met vlier er weer uit. 
De vlierbloesemsmaak is nu goed in het mengsel getrokken. 

Zet een schaaltje of bakvorm klaar, bekleed met plastic folie.
Stort hier het mengsel in en zet een nacht weg in de koelkast. 
Haal het de volgende dag tevoorschijn. 
Bij mij is het nog steeds te vochtig en daarom laat ik het vervolgens, buiten de vorm,
 twee dagen op de aanrecht liggen om in te drogen.
Je kunt de massa ook uitspreiden en in een voedseldroger op lage temperatuur drogen.

Ik heb geprobeerd een deel opnieuw in te koken, maar dat werkte niet.
Na het indrogen werkt het bij mij het best om met de hand blokjes te vormen.
Neem de Lokom massa en vorm met iets vochtige handen er een rol van.
Breek hier elke keer een stukje van af en vorm er blokjes van, 
ter grootte van  een dobbelsteen.

Vermeng de maizena met de poedersuiker in een schaaltje.
Wentel elk blokje hierin zodat de buitenkant bedekt is met een wit poederlaagje.
En klaar is je Turks fruit met vlierbloesem.
In het Engels klinkt het nog mooier: klaar is je Turkish delight!

Bewaar de blokjes in een schaaltje buiten de koelkast.
Door de suiker bederft het niet snel en als de blokjes
wat verder indrogen op kamertemperatuur, is dat alleen maar goed.

Mijn Turkish Delight smaakt overduidelijk naar vlierbloesem en is heel zoet, 

Geniet!
En deel er lekker van uit!!

dinsdag 13 juni 2023

Raapstelenstamppotje met tomaat

 Eet jij met deze zomers temperaturen stamppot? 
Als afwisseling op allerlei (maaltijd)salades is een
 licht, zomers stamppotje  geen verkeerd idee!
Raapstelen smaken lekker fris en met de zongedroogde tomaatjes erbij 
krijg je een voluit zomers gerecht!
Met raapsteeltjes en sjalotten uit de moestuin...
Ik vind 't heerlijk, maar natuurlijk mag je dit recept opslaan voor wat koudere dagen ;)



Raapstelenstamppotje met tomaat

      voor 4 - 5 personen

Ingrediënten:
  • 1250 g biologische aardappelen
  • 2 bosjes raapstelen (250 - 300 g)
  • 12 zongedroogde tomaatjes op olie
  • 175 g jong belegen kaas
  • 50 g kaas met tomaat en olijf
  • 1 dl sojaroom
  • 1 tomaat
  • versgemalen peper
  • versgemalen zeezout


Hoe maak ik het klaar:
Schil de aardappelen of als je nieuwe aardappelen heb, spoel ze goed af. Snijd in stukken en kook in een laagje water gaar in ongeveer twintig minuten.  
Heb je raapstelen in de tuin staan, dan kun je die in de tussentijd oogsten: lekker supervers op je bord!!
Pel de sjalotten en snijd in ringetjes. Verhit twee lepels olie van de zongedroogde tomaatjes in een pan
 en fruit de sjalotringen tot ze lichtbruin gekarameliseerd zijn. Laat staan.

Snijd ondertussen de kaas in blokjes. Ik vond nog een stukje boerenkaas met olijf en tomaat 
in de koelkast. Dit zomers smakende kaasje past prima in dit stamppotje
 maar kun je ook vervangen door gewone kaas.
Snijd de zongedroogde tomaatjes in reepjes.
Was de raapstelen en snijd ze wat fijner als je daar van houdt.

Giet de aardappels af  en stamp ze fijn. Roer de sojaroom erdoor, samen 
met twee eetlepels olie van de tomaatjes. Roer de kaasblokjes erdoor zodat de kaas licht smelt.
 Roer in gedeeltes de raapsteeltjes erdoor. Voeg tot slot de zongedroogde tomaatjes toe en 
verdeel de gebakken sjalotringen over de stamppot. Snijd de verse tomaat in parten en
 geef deze bij de stamppot.

Serveer meteen en eet smakelijk!
Dit stamppotje ga ik vaker op het menu zetten: overheerlijk!!

Maar ik ben dan ook een stamppotlover. En jij?

woensdag 7 juni 2023

Mijn moestuin in mei (2)


Mei.... mijn favoriete tuinmaand! En niet alleen van mij.... ik schrijf al jaren 
over mijn moestuin  om jou te inspireren, maar nu is moestuinieren  een heuse trend. 
Niet dankzij mij, hoor...   Moestuinieren met passie voor gezond en vers eten wordt 
steeds minder een luxe en meer een noodzaak. Door de hogere prijzen overal, is het 
niet meer alleen voor de leuk. Dus we gaan massaal aan de moestuin! 
En ik heb hier inspirerende voorbeelden van gevonden en samengebracht in een fotoverslagje,
 ook al heb je maar een klein stukje tuin....
Kijk deze maand mee naar mijn nieuwe groentes,
 mijn mislukkingen, mijn allereerste oogst, de schooltuin en tips met koper....  
Ga er lekker voor zitten en kijk en lees mee....


Massaal aan de moestuin

Onderweg langs een (vrijstaand) huis, zag ik langs een carport een moestuin experiment.
 Je hoeft er niet veel plek voor te hebben....
 Ik hoop dat het voor hen een geslaagd experiment wordt, 
zodat ze besluiten volgend jaar een grotere moestuin aan te leggen.
Ze hebben tuin genoeg.
Vooralsnog ziet het er goed uit:
rabarber als decoratieve plant vlak langs de stoep,  prei,
laurier, tomaat en druif als ik het goed zie. Op de lege plek stond een paar
weken geleden volgens mij sla....

Gewoon bij mij in de straat in een voortuin staat een ieniemienie klein kasje.
En waarom past dat ook niet op die plek?!
Erin: munt, rode biet, papaver en tomaten. Leuk toch?!

En in mijn eigen tuin bij huis heb ik de fietsenstalling (daarover later meer)
verplaatst. In plaats van de fietsen haaks op de schutting onder een afdak te plaatsen,
staan ze nu tegen de schutting aan en het afdak is verwijderd.
Dit is nu mijn 6 vierkante meter moestuin-bij-huis geworden.
En er staat van alles in: knoflook, aardpeer, rabarber,
sla, kool, paksoi, courgette, venkel....  

Heb jij meer leuke ideeën gezien? Of heb je foto's van je eigen moestuin?


Cadeautjes of...?

Ha ha.... een net en gestructureerd tuinverslag zul je hier niet lezen, omdat ik nu eenmaal niet netjes en gestructureerd werk. Dát werd ook weer duidelijk bij het zaad bewaren en tevoorschijn pakken. 
De envelop met het zaad van kapucijners bevatte meerdere gaten en toen ik hem pakte, viel de helft van het zaad op de grond in de kas. Met - drie weken later - als resultaat heel veel kleine kapucijnerplantjes.
Overal komen ze op, maar ze moeten niet te warm staan en kunnen heel hoog
 groeien... tijd voor een 'volksverhuizing' oftewel in tuintermen: verplanten!
Het hoge klimrek staat al klaar, de andere buitenplanten vertonen al diverse
gaten, vooral veroorzaakt door duiven... tussen erg verzwakte planten
komen deze nieuwe, frisse plantjes te staan. Natuurlijk haal ik gelijk het
onkruid er omheen goed weg en na afloop hang ik er een vogelnet overheen.
Niet netjes, maar hopelijk afdoende.

Nog meer plantjes komen er spontaan op in de kas. 
Ik denk dat de muismeloenen een plekje in mijn kas willen, een verdwaalde wortel
en sla of andijvie waarvan het zaad gevallen is... cadeautjes! I love it!



Luis en nog meer luis... hoe kom ik er vanaf?!

Elk jaar is het weer uien: ik krijg luis! Nou ja.... de planten in mijn tuin dan. 
Zo krijgt de rode aalbes 

elk jaar opnieuw luis wat ik al uit de verte zie aan de opgekrulde blaadjes.
het nectarineboompje heeft allerlei bladverziekende beestjes en mijn kweepeer op z'n nieuwe
plekje zit ook al onder de luis. Natuurlijk kies ik voor biologische bestrijding.
Ik ga ijverig op zoek naar lieveheersbeestjes of nog beter de larven hiervan (dit jaar: 2 gevonden!).
 Je kunt deze beestjes trouwens ook als biologisch 'bestrijdingsmiddel' bestellen 
bij een tuinzaak of bol.com
Wil je nog veel meer lezen en weten over luizen en bestrijding, kijk dan eens op  deze site

Vorig jaar heb ik gespoten met brandnetelgier en dat had een redelijk goed effect.
 Dit jaar besloot ik  een nog makkelijkere oplossing te maken. Ik maakte uienthee en na een nachtje
trekken spoot ik dit op de van luis vergeven bladeren en takken. 
Luizen houden niet van de geur van lookplanten zoals knoflook en uien.
Het is goedkoop, snel en makkelijk gemaakt en de plant - heel belangrijk in de moestuin - loopt 
er geen enkele schade door op.
En na een aantal keer spuiten zie ik voorzichtig resultaat....
Nog even volhouden!!

Wat je ook kunt gebruiken is een aftreksel van groene zeep, dat is ook een heel
natuurlijke, weinig belastende zeep voor het milieu. 
Maar ik weet niet zeker of dit helemaal goed is voor mijn bessen.

Ik ga nog een rondje wandelen om wat lieveheersbeestjes te zoeken... ;)


Oogst

Terwijl de jaloersmakende foto's van collega's, broers en zussen me om de oren vliegen met hun oogst aan radijs, sla, aardbeien, kool etc. etc. heb ik eindelijk de eerste groene groente kunnen oogsten.
In de kas, tussen de net geplante komkommers,
tomaten, paprika's en zoete aardappels in, heb ik rijtjes raapstelen gezaaid.
Die snelgroeiende groente laat me buiten in de steek: de slakken
grazen het elke nacht volledig kort, maar in de kas groeit het goed
en oogst ik de eerste raapsteeltjes!
En ik heb ze al een paar keer klaar kunnen maken.
Lekker in bijvoorbeeld een couscoussalade klik :)

Ook groeit de snijbiet eindelijk; familie van de rode biet, terwijl je de 
blaadjes eet zoals spinazie. 
Ooit kreeg ik van een oud-collega een paar Allium bloembollen...
Nu vele jaren later hebben ze zich vermeerdert en bloeien met grote
prachtige paarse bloemschermen!
Mooi om cadeau te geven, en op vaas staan ze meerdere weken!

Daarnaast oogst ik nog steeds rabarber (zie vorige blog) en 
alle tuinkruiden groeien fantastisch!
Wat zou ik volgende maand aan dit rijtje kunnen toevoegen?



Schooltuintjes

In de schooltuintjes gingen we aan het zaaien: meiraapjes en radijs. Snelgroeiende groente,
 zodat we dit nog kunnen oogsten vóór de zomervakantie, want het gaat nu opschieten!
Eerst moeten de kinderen de juiste plek in de tuin opzoeken...   ik laat ze altijd meten met 
gereedschap of een stokje vanaf datgene wat er al staat, zodat ze allemaal 
min of meer op dezelfde plek in de tuin  hun groente zaaien. 
En dan moet dat stukje zeker onkruidvrij zijn. Met hun vinger, 
schrepel of stokje trekken ze een lijntje in de grond. 
Radijs kan ondiep gezaaid worden. 
Aan de uiteinden prikken we de satéprikkers in de grond. Op het regeltje wordt er gezaaid en
 dan worden de piepkleine zaadjes toegedekt met wat aarde. Omdat het deze tijd zo droog is, 
geven we water. Ik improviseer zonder gieters. Alle kinderen nemen hun eigen waterfles mee 
naar de tuin en geven kleine beetjes water die ze eerst over hun geopende hand laten lopen. 
Op deze manier krijgen de zaadjes niet in één keer een grote plons, 
maar krijg je een beetje een sproeikop effect. Kinderen vonden dit razend interessant en 
zo leerden ze weer dat hun handen het beste gereedschap is: zelfs om een sproeikop na te bootsen.
In de schooltuin staat nu: aardappel, uien, prei, radijs en meiraap. 
Volgende maand nog sla en andijvie en dan zaaien we nog goudsbloemen.



Koper

Koper is een spore element met een heel gunstige werking in de tuin.
Koper roest nooit, schrikt slakken af en is geschikt om de bodemstructuur te verbeteren.
Slakken hebben een hekel aan koper, want als ze er mee in aanraking komen
krijgen ze een klein elektrisch schokje. Speciaal tegen slakken zijn er 
koperringen of kopertape verkrijgbaar voor in de moestuin. De ringen
zet je rondom de meest kwetsbare planten. De tape kun je bijvoorbeeld
op een plantenpot plakken. Helaas hangt hier wel een prijskaartje aan: koper is duur!

Koper is niet alleen voor mensen maar ook voor planten een onmisbaar spore element.
En bij gebrek hieraan in de bodem zie je bij planten een zwakke groei en minder oogst.
Een tekort aan koper in de bodem van je tuin kan komen door een overmaat van kalk,
ijzer of stikstof in de grond. Vooral ui, spinazie, rode biet, wortel en sla floreren goed
bij een gezonde hoeveelheid koper in de bodem. 
Bij winkels kun je kopermeststof of koperchelaat krijgen, maar gebruik hiervan nooit teveel!!

Van Geertje kreeg ik de gouden - of moet ik zeggen: koperen - tip!!
Als beginnende moestuinder is ze laaiend enthousiast en een steeds groter wordend
gedeelte van haar achtertuin verandert in een moestuin. Geertje heeft alles gelezen over de voordelen
en kwaliteiten van koper in de moestuin en dat is de reden dat ik er niet meer onderuit kon.
Ik zocht het zelf op en testte het uit! Koper... ik had er van gehoord, maar nu weet ik ook 
hoe makkelijk en redelijk goedkoop ik het kan toepassen.

Koperdraad of beter gezegd: installatiedraad kun je kopen bij een doe-het-zelf zaak 
- een rol van zo'n 100 meter kost nog zo'n 40 euro, maar daar kun je wel 
een hele grote tuin mee vol zetten,
maar met wat geluk kun je het ook bij een tweede hands winkel vinden of kijk eens bij 
iemand die zijn huis verbouwd en nieuwe leidingen wil trekken. Het oude draad wordt vaak
weggegooid!  Ik vond het bij  Peter in z'n schuur: 
ooit tweedehands gekocht en wie wat bewaart, die heeft wat. 

Nu knip ik de draad in lange stukken en met een scherp aardappelmesje schil ik
er aan de één kant de plastic mantel af... de rest volgt dan vanzelf.
Vervolgens draai ik het koperdraad om houten stokken die ik in de 
tuin zet. Links- of rechtsom draaien maakt niet zoveel uit. 
Als de onderkant maar in de grond zit en de bovenkant uitsteekt.
Voordat ik deze tuinstokken prepareerde met koperdraad,
zag ik een stukje koperen buis liggen en ik stopte het in de grond
bij een komkommerplant.

Het effect ervan mag ik bewonderen: geen slakkenvraat en
hele grote bladeren en al goed ontwikkelde komkommers.
Dezelfde komkommerplant die drie meter verderop staat
 is op dezelfde dag geplant
en heeft net wat kleinere komkommers en bladeren.
Geeft de koperen buis dit goede effect?
Ik houd jullie verder op de hoogte!

Hier nog een voorbeeld van koperdraad rondom een in de grond gestoken bamboestokje.

Mislukkingen


Elk jaar is het weer spannend wat er wel of niet opkomt als ik ter plaatse zaai.
 Je kunt nog zo'n goed tuinplan maken, maar je weet nooit of je plantjes echt gaan groeien.
Dit jaar heb ik al lang genoeg gewacht: de pastinaak, snijbiet en rucola komen niet op. 
Het onkruid des te meer dus ik schoffel alles onder. Genoeg geduld gehad: 
tijd om er wat nieuws te zaaien, 
want plannen en zaad heb ik nog genoeg. 
Deze onzekere factor maakt het ook lastig om 
de verschillende vakken voor wisselteelt te handhaven. Want als de wortels niet opkomen, 
maar je wel veel sla over hebt....
Of als de bladgroente niet opkomt, maar je hebt nog wel veel vruchtgroentes..... 
Dillema's. Ik houd het dit jaar bij goede buren in de moestuin
 en daar is wel een mouw aan te passen.

Soms is het ook weer prima dat iets niet groeit.... dan is er weer ruimte voor iets nieuws.
Zo is mijn moestuin toch niet snel té klein!
En in mei en juni kan nog van alles gezaaid worden!!

De sperziebonen gaan het dit jaar denk ik niet heel goed doen.
ook al is het zaad van vorig jaar...
Die zwart-grijze kruimels onderaan de foto zijn een soort kevertjes....
En die boontjes met gaten erin, zijn dus doorboord door deze beestjes.
Getsie! Gewoon in de dichte envelop in mijn tupperware bewaartrommel gekomen.
Weet iemand wat dit voor beestjes zijn?

Ik ga maar snel nieuw zaad bestellen. En niet google lens gebruiken, da's flauw.
Wie weet welke plantjes hier groeien?

Fijn lichtgroen blad....  weet jij het?!

Leuk dat je weer mee las!