zondag 5 juli 2020

Bosui - lenteui - stengelui

Is dat jou wel eens overkomen? Je staat in de winkel en op je lijstje staat lente-ui, 
maar op de groenteafdeling ligt alleen maar bosui, of andersom.  Wat nu? 
Tja, je hebt er heel wat.... soorten uien! En ze horen allemaal thuis bij de grote familie Allium, 
oftewel look, maar hetzelfde zijn ze niet....

Ken jij de verschillen tussen al deze soorten?
Jaren terug kwam ik een recept tegen waarin stengelui moest, 
het bleef me een tijdlang een raadse

Verschil bosui en lenteui
Wat is het verschil eigenlijk tussen lente-ui en bosui?
Het plantje heet Allium Fistulosum en is precies hetzelfde. Het verschil zit 'm alleen in het moment van oogsten. Lente-ui wordt vroeger geoogst dan bosui. Meestal heeft lente-ui alleen een wit onderkantje terwijl bij bosui zich een verdikking of zelfs al een klein bolletje vormt. Het zou kunnen dat door de latere oogsttijd de smaak van de bosui iets scherper is, maar verder is het precies dezelfde plant. Evenals de salade-ui een andere benaming is voor hetzelfde.
Voortaan hoef je niet meer te twijfelen: bosui en lente-ui zijn exact hetzelfde en kun je door elkaar gebruiken....


In de moestuin
Toen ik dit voorjaar na een paar natte maanden eindelijk de moestuin in kon, zette ik in mijn enthousiasme de tuin voor een groot deel vol met uien.


Simpelweg omdat ik zoveel uien had gekocht: witte uien, gele uien, rode uien en sjalotten. Ik had nog bieslook en knoflook....  Bosui of lente-ui begin ik  overigens niet meer aan...
Want het geheim is dat de stengels van de gewone ui  (allium Cepa) qua vorm en smaak heel erg lijken op de bosui of lente-ui.
En als de uien goed gegroeid zijn, 

ziet dat er zó uit.
Natuurlijk is het loof van uien nodig voor de fotosynthese en de groei van de ui ondergronds. 
En ook om te zien of de uien uitgegroeid zijn.

Want als het loof omvalt en bruin kleurt, is de ui uitgegroeid.
Vervolgens bind ik de uien op aan hun (verdroogde) stengels om te laten drogen.
Maar..….


Stengelui
Er zijn - voordat de ui volgroeid is -  genoeg groene stengels om er de helft van te kunnen oogsten. En dat kun je doen door ze te breken, snijden of knippen. Veel kinderen van de schooltuinen vinden zo'n uienstengel lekker om op te kauwen. De smaak is lichtpittg en zit tussen bieslook en prei in.  


Een uistengel of stengelui is ook fijngeknipt boven een salade of verwerkt in de kruidenboter, lekker. 


Jaarrond bewaren
Omdat de uien begin juli de grond uit gaan, is er maar een beperkte oogsttijd. En uien geven zelf aan dat ze uitgegroeid zijn doordat het loof dan verwelkt en verdord. Vóór die tijd is het zaak om de uistengels te oogsten. Bewaren is makkelijk en mijn manier is de volgende:
ik snijd de stengels in dunne ringen, 


doe ze in glazen potjes en vries ze in.
In één potje zitten ongeveer twee tot drie lente- of bosuitjes.
Waarom ik voor glazen potjes kies? Ik heb dat ooit ergens gelezen en het bevalt me goed. 
Glas is een milieuvriendelijk product wat goed recyclebaar is.

En  gevaarlijk? Bij mij vriest het glas niet kapot
 en het is makkelijk te zien hoeveel stengelui je nog hebt.


Recepten
Ik schreef al: verse stengelui is lekker wanneer het fijngeknipt wordt boven een salade. Of dat nu tabouleh of een grote Hollandse salade is.... mmmm! 
Bevroren en opnieuw ontdooid is het niet meer geschikt om rauw te gebruiken: het is wat slap en nat.
Maar door een stamppotje of geroerbakt is het erg lekker.
Kijk maar naar de volgende recepten.


Heb je zelf geen uien in je moestuin? In het voorjaar zijn er altijd zakjes plantuien te koop bij de Aldi en de Lidl en ook in een gewone siertuin kun je best wat uien tussen de plantjes zetten. Al is het maar goed om  slakken op een afstand te houden, door hun scherpe geur. Waard om eens te proberen....