Gojibessen drogen

 Ken jij die gezonde gojibes alleen maar als een uitgedroogd kreukelig besje? Die je wel

 wilt eten omdat het gezond is, maar lekker is 't ie allerminst?!

Ik heb de gojibes oftwel boksdoorn gewoon in de tuin staan. 

En dit jaar geeft ze overvloedig en weelderig haar oranje vruchtjes.

 Kom gerust langs als je ze eens vers wilt proeven. De smaak is ook vers niet echt om over naar huis te schrijven, maar om ze aan de struik te laten verdrogen of rotten, gaat me te ver.

Bovendien smaken ze in de energieballetjes die ik deze week maakte (klik) wel super lekker!

Heb jij ook een gojibes of boksdoornstruik of -haag? Of heb je er één ergens zien staan?

 Ze groeien inheems in hagen en als struik....

Drogen is een prachtige manier om allerlei voedingsmiddelen lang, energiezuinig en compact te bewaren. 

Ook dit superbesje kun je lekker lang bewaren om er het jaarrond van te profiteren!

Gojibessen drogen

Nodig:

• gojibessen
• droogoven

Hoe maak ik het:

Neem  zoveel verse gojibessen als je hebt of wilt drogen.

Pluk ze van het steeltje. Was de gojibessen voorzichtig onder zacht stromend water en laat uitlekken.

Leg de gojibessen op het rooster of rek in een droogoventje.

Hier zie je mijn nieuwe dehydrator oftewel droogoventje...

Stel de temperatuur in tussen de 55°C en 60°C.

Laat ze in ongeveer 17 tot 22 uur drogen.

Dit duurt zo lang omdat het velletje van de bessen eerst moet knappen. 

Om de tijd te verkorten kun je elk besje inprikken of 

een sneetje geven met een mes....  dat is mij echter teveel werk.

Controleer regelmatig even of de besjes al droog genoeg aanvoelen.

 Ze worden oranjebruin en  voelen droog aan.

Je kunt de gedroogde gojibessen in een luchtdicht 

afgesloten pot of bakje jarenlang bewaren.

Gebruik ze eens in je zelfgemaakte granola of muesli of 

vermaal ze fijn tot poeder en voeg wat toe aan cakebeslag of koekjes.

Met zo'n grote oogst, zullen we gojibessen eten ook! ;)

Prei hoestsiroop

 Prei  is niet alleen een heerlijke, gezonde groente en de favoriet van velen, ze is ook 

 een  waar geneeskruid. Wist jij dat?!

Prei [Allium porrum] hoort bij de lookfamilie en is één van de oudst bekende groente. 

Al in het oude Egypte, zeker 2600 jaar voor Christus is bekend dat er prei werd verbouwd en gegeten.

 Ook de Grieken en Romeinen aten prei, keizer Nero stond er zelfs om bekend. 

Hij dacht dat het goed voor zijn keel zou zijn en at het in soep of gebakken in olie. 

En dát had hij helemaal niet slecht bedacht!

Prei is namelijk verzachtend en helend voor een ontstoken en pijnlijke keel. 

Ze heeft een antiseptische oftewel ontsmettende werking.

Het activeert de doorbloeding van het keelgebied, werkt hoeststillend en slijmoplossend.

Daarnaast is prei goed te gebruiken bij een droge hoest en heesheid.

Verder is ze vochtafdrijvend en goed voor de bloedvaten...

Door gewoon wat prei in heet water te laten trekken, krijg je een prei thee

of je kunt preisoep of stamppot eten....

Ik maakte twee keeldrankjes met prei. De één is eenvoudig te maken, de ander nog eenvoudiger! 

En of het helpt?? Tja... oudste dochter die een dag niet kon praten van de keelpijn en 

waarvoor ik deze 'vieze' hoestsiroop maakte, was een dag later weer goed bij stem!

Prei hoestsiroop

Ingrediënten:

• 1 prei
• 200 g biologische rietsuiker
• of 200 g goede honing

Hoe maak ik het klaar:

Snijd de prei in ringen en was goed al het zand of grond eruit. Snijd ook het groen helemaal op.

Zorg dat er een schone, glazen pot klaar staat en

doe daar twee lepels preiringetjes in. Druk goed aan en schep daarop ongeveer 3 eetlepels suiker. In dit recept zit best veel suiker en dat komt doordat suiker (net als zout) vocht uit de groente 'trekt'. Bovendien heeft suiker een conserverende werking waardoor je de hoestsiroop langer kan bewaren. Je drinkt van deze keelsiroop natuurlijk geen glas leeg,  twee tot drie lepels verdeeld over de dag is voldoende. 

Wil je suikervrij? Dan vervang je de suiker door honing. De honing zal dunner worden door 

het vocht in de prei dus neem gerust wat dikkere of gekristalliseerde honing.  

Natuurlijke honing, koudgeslingerd van de imker, heeft van zichzelf al verzachtende en

 helende eigenschappen en gecombineerd met deze prei, is het nog beter natuurlijk!

Wissel de laagjes af: een laagje preiringetjes, stevig aangedrukt in de pot

en een laagje suiker of honing erover.

Ga zo door tot de pot vol is.

Sluit af met een deksel en laat 24 uur staan.

Na een nachtje staan, zag het er bij mij al zó uit!

De laagjes waren verdwenen en alleen op de bodem zag ik nog wat suiker...

de rest is vocht. Na 24 uur zeefde ik de preisiroop zodat alleen het vocht overbleef.

Schenk de siroop in een brandschoon, liefst met sodawater uitgekookt flesje

en bewaar in de koelkast.

Door de conserverende werking van de suiker kan deze hoestdrank een half jaar

bewaard blijven. Neem bij keelpijn zo vaak als nodig is een theelepel van deze siroop

tot maximaal zes per dag (dat is twee eetlepels).

Deze hoestdrank ruikt sterk naar Allium oftewel prei.

Als je minder ruikt door neusverkoudheid, heb je hier geen last van.

Prei keelsiroop

  voor 2 flesjes keelsiroop

Ingrediënten:

• 1 prei
• water
• suiker

Hoe maak ik het klaar:

Snijd de prei fijn, zowel het witte als het groene gedeelte. Was goed en weeg het schoongemaakte gewicht. Dit was bij mij 160 gram.

Neem vervolgens zes keer zoveel water en kook de prei tien minuten. Zeef de prei eruit. 

Je hebt een sterke prei thee verkregen.

De prei kun je nog gebruiken in een stamppot of soep. De smaak is wat minder geworden,

 dus gebruik het in een gerecht samen met verse prei.

Voeg aan de preithee twee keer zoveel suiker toe als het schoongemaakte gewicht van de prei.

In mijn voorbeeld dus 320 gram.

Breng aan de kook en los de suiker al roerend op.

Laat 15 minuten (of langer) koken zodat de drank wat indikt.

De siroop mag wat stroperig worden, maar ook een dunne siroop is prima te gebruiken.

Schenk gelijk in goed schoongemaakte, liefst met sodawater uitgekookte flesjes

en bewaar deze hoestdrank in de koelkast. Ze is de hele winter houdbaar.

Kom maar op met die verkoudheidsbacillen.

Met deze zelfgemaakte, natuurlijke hoestdrank zijn ze zo weer verdwenen.

De eerste, koud gemaakte hoestdrank is krachtiger dan de tweede variant.

De tweede kan weer wat langer bewaard blijven.

Ik hoop dat je dit drankje niet nodig hebt, want we weten:

gezond en gevarieerd eten met veel verse groente en fruit en vooral

wat extra slapen in dit seizoen, werkt preventief!

Energy balls

 Ze komen er weer in grote aantallen aan.... de rijpe gojibessen van mijn boksdoornstruik in de tuin.

Huh? Tja, ik gebruik de namen door elkaar, maar ze zijn hetzelfde!  

Gojibessen uit het verre China waren een tijdje trendy onder foodies en misschien 

heb jij ook nog wel ergens een zakje gedroogde gojibessen liggen.

Boksdoorn is de Hollandse naam en deze struik met hetzelfde besje groeit gewoon in Nederland.

Vorig jaar heb ik mijn eigen verse gojibessen gedroogd, maar ook die zijn blijven liggen.

Tijd om er wat lekkers van te maken, voor de nieuwe oogst arriveert. 

Iets wat we altijd wel kunnen gebruiken en zeker in deze tijd dat de blaadjes vallen: energie!!

Ik maakte lekkere energieballetjes vol gezondheid en... energie! 

Want die gojibes - al is 't ie op z'n retour als superfood - is een energiebommetje. 

Gojibessen [Lycium Barbarum] bevatten veel vitamines: A, B1, B2, B6 en E. 

Daarnaast bevatten ze meer dan 20 mineralen, complete eiwitten en 

hebben een hoog gehalte antioxidanten. Artikelen vol zijn erover geschreven...

Vooral die energie is in deze tijd erg fijn.

Alleen die wat zure en zelfs wrange smaak... dát maakt het moeilijk deze besjes vaak te eten.

Maar niet als je ze combineert met zoete smaken in deze smakelijke

en suikervrije energy balls.

Energy balls

   voor 12 stuks

Ingrdiënten:

• 3 el gedroogde gojibessen
• 2 el gedroogde vijgen
• 1 el amandelen
• 1 el zonnebloempitten
• 1 el pompoenpitten
• 1 el geraspte kokos  plus wat extra
• 1 dessertlepel goede honing van de imker
• 3 dadels

Hoe maak ik het klaar:

Eigenlijk is dit zó simpel, het bij elkaar zoeken van de ingrediënten is nog het meeste werk.

Doe alle ingrediënten in een keukenmachine,

 laat alles twee minuten draaien tot het fijn genoeg is.

Draai met licht vochtige handen balletjes van het mengsel ter grootte van een walnoot.

Je kunt de balletjes door de kokos rollen voor een mooi - en lekker - sneeuweffect!

Mmmm... ik vind ze heerlijk!

Bewaar ze in de koelkast.

Ik proef vooral de zoete vijgen  (van eigen boom), maar Peter proeft er pure chocolade in.

Dá's knap!  

Want dat wilde ik net gaan noemen als variatie

Variaties:

• Vervang de noten en zaden door andere pitten die je in huis hebt. Bijv.  sesamzaad of hazelnoten
• Voeg 1 el geraspte, pure chocola toe in plaats van de geraspte kokos
• Of doop de energie balletjes in wat gesmolten pure chocolade

Maak ze naar je eigen smaak en geniet ervan, maar vooral: 

 blijf gezond!!

Preisoep van mijn moeder

 Vandaag is het tijd voor soep en met een overvloed aan prei uit de tuin, 

besluit ik de preisoep van mijn moeder te maken. 

Gewapend met een oude envelop waar ze het recept nauwkeurig en prei-cies 

heeft opgeschreven, ga ik aan de slag.

Een kopje rijst.... 4 preien (dik, dun, kort of lang?)...  water erbij (?).... 

een kant en klaar zakje soep van Honig?

Ik pas het een tikje aan, gebruik mijn keukenweegschaal en 

schrijf gelijk maar op hoe ik het doe.

Want het is een heerlijke soep!!

Waard om vaker klaar te maken, als je tenminste weet hoeveel van wat je 

precies hebt gebruikt! ;)

Preisoep

   voor 6 - 8 personen

Ingrediënten:

• 50 g roomboter
• 6 preien of 1 kg  prei, schoon gewicht
• 3 tl kerrie
• 300 g zilvervliesrijst
• 1500 ml water
    voor de roux saus 
• 40 g roomboter
• 40 g bloem
• 1 teentje knoflook
• 750 ml water
• 2 bouillonblokjes of lepels bouillonpasta
• 1 bosje lenteui of pot met fijngesneden stengelui
• 150 ml sojaroom
• versgemalen zeezout
• versgemalen peper 

Hoe maak ik het klaar:

Was de prei goed en snijd in ringen. Natuurlijk snijd je het groene gedeelte ook mee, smaakt prima. Doordat zand of grond vaak tussen de bladeren zit, was ik de gesneden prei nog een keer. Het schoongemaakte gewicht moet ongeveer een kilo zijn.

Smelt de roomboter in een grote soeppan en voeg de prei toe. Strooi de kerrie erbij en laat 10 minuten

op middelhoog vuur roerbakken.

Voeg daarna de rijst toe en anderhalve liter water.

Breng aan de kook en laat 20 minuutjes zachtjes koken.

Maak ondertussen de roux saus klaar.

Maak 750 ml groentebouillon extra sterk van 2 blokjes of 2 lepels bouillonpasta.

Smelt in een kleinere pan de boter en knijp er een teentje knoflook boven.

Voeg vervolgens de bloem toe en roer goed tot een soort bal ontstaat. 

Voeg nu scheutje voor scheutje de hete bouillon toe. Roer elke keer goed door

om klontjes te voorkomen. Snijd verse bosui in stukjes of gebruik stengelui

- al in ringetjes gesneden - uit de diepvries. Voeg toe.

Roer de sojaroom erdoor en verwarm goed door.

Breng  op smaak met versgemalen zeezout en zwarte peper.

Voeg dan deze gebonden soep of lichte saus toe aan de preisoep.

Vermeng goed en klaar is je preisoep.

De rijst zorgt ervoor dat dit een gebonden soep is....

Ik vond 'm zelfs wat aan de dikke kant, voeg dan gerust wat extra water toe.

Je kunt er ook voor kiezen wat minder rijst te nemen.

Serveer de soep met vers afgebakken stokbrood met een lik echte roomboter erop.

Lekker voedend als maaltijdsoep, ideaal in de herfst!

 Heb je een leftover? Dan heb je geluk: het smaakt dubbel lekker 

bij de lunch, de volgende dag!

Natuurlijk kun je dit recept ook door drieën delen of halveren.

Ik ga 'm vaker maken. Ben benieuwd wat jij ervan vindt, mam?!

Geniet ervan en eet smakelijk!

Blijf je meelezen? Er komt deze week nog een wel heel bijzonder recept met prei!

Appeltaartvulling wecken

 Mmmmm... wie houd er niet van?! 

Klassiek èn een echte favoriet in Nederland en hier thuis: appeltaart! 

Toch maak ik het niet zo vaak als ze hier zouden willen... ik zie altijd op tegen het werk. 

Al die appels schillen,  klokhuizen eruit halen, in stukjes snijden en dan nog het deeg maken.

Maar nu heb ik daar wat op gevonden! De appeltaartvulling maak ik alvast op voorraad.

Ik bak nu geen appeltaart, want dat komt me niet uit!

Maar de vulling maken als ik er lekker voor ga zitten en tegelijkertijd een studieboek voor

me heb staan... dát gaat best!

Na het schillen, maak ik de appeltaartvulling en weck deze.

Met deze voorraad kan ik in een handomdraai ook voor mijn eigen verjaardag

 in april nog een 'makkelijke' appeltaart bakken.

Want alleen het deeg maken, is het werk niet meer!!

De appels die ik deze keer gebruik, zijn wildplukappels. Nou ja.... niet zo erg wild, 

want het was bij iemand in de voortuin, maar wat voor ras deze appels zijn, zou ik niet weten.

Appeltaartvulling wecken

    voor ruim 3 appeltaarten, voor 5 grote weckpotten

Ingrediënten:

• 2,5 kilo onbespoten, stevige appels
• 300 g rozijnen (ongezwaveld)
• 1/2 citroen
• 1250 ml water
• 375 g biologische suiker
• 4 tl kaneel

Hoe doe ik het:

Zorg dat je uitgekookte, brandschone weckpotten plus ringen en klemmen klaar hebt staan.

Ik gebruik de stortglazen van 850 ml van Weck.

Schil de appels, verwijder de klokhuizen en snijd de appels in kleine ruitjes of stukjes.

Let op! Gooi de appelschillen en klokhuizen niet weg! Je kunt er appelazijn of appeltaartthee (klik)

van maken. Lekker en handig: zó gebruik je de hele appel.

De appelstukjes moeten aan schoon gewicht twee kilo wegen.

Vermeng met de rozijnen.

Doe de suiker en de kaneel samen met het water in een ruime pan, breng aan de kook en 

laat daarna op zacht vuur staan tot gebruik.

Spoel de weckpotten vlak voor gebruik om met heet water. 

Vul de potten met de appelstukjes en rozijntjes. 

Druk stevig aan. Neem nu de suiker-kaneelsiroop en 

schenk deze kokendheet over de appelstukjes in de potten.

Sluit de weckpotten met de ringen en klemmen en

zet de weckpotten met de kokendhete siroop in een grote pan of weckketel.

Leg een theedoek op de bodem van een gewone pan zodat de weckglazen

 niet breken of kapot stoten.

 Verhit het water tot 90 graden. Of breng het even aan de kook en houd het er daarna net onder.

Je kunt de weckpotten op elkaar stapelen, maar de bovenste pot moet zeker voor driekwart

 onder water staan.

Laat de potten nu 30 minuten wecken.

Al de aanwezige micro-organismes, zoals bacteriën, worden door verhitting gedood.

Bij wecken ontstaat er in de weckpot een overdruk, waarbij de warme lucht, stoom en

 soms ook wat vloeistof tussen de inmaakring en de glasrand uit de weckpot naar buiten wordt geduwd.

Het deksel en de inmaakring, die worden vastgehouden door de weckklemmen, 

functioneren daarbij als een overdrukventiel.

Dat wil zeggen dat er wel een beweging van lucht, stoom en eventueel vloeistof naar buiten toe is, 

maar niet naar binnen toe.

Na 30 minuten haal je de potten uit het hete water en laat afkoelen en rusten.

 Als ze volledig afgekoeld zijn, kun je de klemmen eraf halen en gelijk zien of het wecken 

goed gelukt is. Het lipje van de rubberring staat dan een beetje naar beneden gericht. 

Als je er zacht aan trekt geeft het niet mee. De pot zit stevig dicht!

Bij het afkoelen na het inmaken, ontstaat er in de weckpot een onderdruk, oftewel een vacuüm. 

Hierbij perst de normale druk van de buitenlucht met grote kracht het deksel op de glasrand en

 de inmaakring die er tussen ligt. Hierdoor kunnen de weckpotten met inhoud heel lang bewaard blijven.

Wil je een pot openen, dan trek je het lipje van de rubberring hard naar beneden 

om op die manier het vacuüm te verbreken. En dat gaat lang niet altijd vanzelf. ;)

Is een weckpot eenmaal geopend, dan kun je de inhoud in de koelkast zeker nog twee weken bewaren.

Je kunt van deze vulling ook snelle appelflappen bakken. 

Maar de klassieke appeltaart blijft het lekkerst!

Nog even geduld en dan...  Mmmm!

Met wie eet jij het liefst een stukje appeltaart?

Fleurige ijsblokjes!

IJsblokjes speciaal! Dit ideetje fleurt elk drankje op.

In de tuin bloeien nu volop eetbare bloemen en waarom zouden we die niet in een ijsblokje stoppen?

Na een paar uur in de vriezer zijn de bloempjes zo mogelijk nog mooier 

door de ijskristallen erom heen.

Zelf maken is zó eenvoudig en je kunt naar hartelust variëren met bloemen, 

kruiden en vruchten uit eigen tuin.  Kijk maar mee....

Fleurige ijsblokjes

Ingrediënten:

• eetbare, kleine bloemen
• ijsblokjesvorm 
• water

Hoe maak ik het:

Pluk liefst op een zonnige ochtend eetbare bloemen zoals goudsbloem, viooltjes, lavendel, bernagie of komkommerkruid en oost Indische kers. Of neem rozenblaadjes, kruidenbloempjes of een deel van de vlierbloesem. 

Deze bloemen plukte ik uit de tuin en vlnr zie je:

het blauwe bloempje van de komkommerplant, lavendel, goudsbloem en muntbloempjes.

Kijk wat er dit jaargetijde groeit. Was de bloempjes heel voorzichtig.

Verwijder de steeltjes, leg ze in de ijsblokjesvorm

 en overgiet met water.

De komkommerplantbloempjes gaan gelijk mooi wijd staan.

De goudsbloem, wat dikker, moet even onder water worden geduwd.

Zet de vorm in de vriezer en wacht tot ze bevroren zijn.

Voeg een ijsklontje of twee of drie toe aan groot glas verfrissend, dorstlessend water 

of een ander  drankje naar keuze.

Hoe deze bloempjes smaken?

Eigenlijk lijkt de smaak wel een beetje op mijn fruitwatertjes (klik).

Ze hebben geen overheersende smaak, meer een zachte fluistering 

van zomerzoet (roos en lavendel) tot hartig (oost indische kers) in je glas. 

Vul je glas gerust nog een keer bij.

Tips:

• Je kunt de ijsblokjes in een diepvrieszakje bewaren, leg makkelijk een voorraadje aan!
• Stop kruiden in je ijsblokjes. Let op: bieslookbloempjes  zijn prachtig, maar geven een lichte uiensmaak aan je drankje
• Tijm, salie en rozemarijn stop ik ook in een hoestdrank vanwege hun helende werking bij keelpijn. Het is vast lekker bij keelontsteking een ijsblokje met deze kruiden bij de hand te hebben
• Varieer naar hartelust met klein fruit! Bessen, frambozen, bramen...  
• IJsblokjes kun je heel lang bewaren, zodat je in een donkere winter ook nog kunt
  genieten van de bloemen die nu volop bloeien.

Ik loop nog even een rondje door de tuin... 'ns kijken wat er nog meer in ijsblokjes past!

Waterkefir

Verfrissend! Dorstlessend! Gezond! En -  niet onbelangrijk - lekker!

In deze hete nazomerweek kan dit drankje niet ontbreken:

Kefir.... je hebt er vast wel eens van gehoord. 

Heb jij het al geproefd?

Het is een effectieve dorstlesser en bovendien erg gezond voor je.

Terwijl het smaakt naar een soort frisdrank.

Kefir.... wat is dat nu precies?

De naam Kefir komt van het slavische 'Keif'en betekent zoiets als 'goed voelen'. 

 

Je hebt twee soorten kefir:

• Melkkefir, dit ziet eruit als een soort bloemkool en wordt ook wel een kefirplantje genoemd. De drank lijkt op een yoghurtdrankje
• Waterkefirkorrels lijken  wat op kristallen (zie foto boven). Het drankje smaakt als een friszure, licht bruisende frisdrank.

Kefirkorrels zijn een combinatie van bacteriën en gisten.

De gisten zijn verantwoordelijk voor de typische, unieke smaak, het koolzuurgas en

 het kleine spoortje alcohol (0,01 - 0,1%)

Kefir is een levend organisme en  te vergelijken met zuurdesem.

Kefir is een gefermenteerd, probiotisch drankje.

In je darmen bevinden zich veel micro organismen. Door bepaalde voedingsmiddelen

 en weinig bewegen of medicijnen kunnen ze uit balans raken.

Dit kan klachten geven als spijsverteringsproblemen, allergische reacties en stemmingsklachten.

Een verstoorde balans kan hersteld worden door anders te eten, meer te bewegen èn 

 probiotica kunnen hierbij ook helpen.

Yoghurt en karnemelk zijn bijvoorbeeld goed voor je darmen.

Maar Kefir wordt als een nog effectiever drankje gezien.

Het maken is leuk, verrassend en met een erg gezond resultaat....  We gaan aan de slag!

Waterkefir

    voor 2 l

Ingrediënten:

• 200 g kefirkorrels
• 2 l water
• 3 gedroogde vruchten, zoals vijgen, pruimen, abrikozen
• 90 g biologische suiker
• 1/2 biologische citroen
    ook nodig:
• houten of plastic lepel
• plastic zeef of vergiet met kaasdoek
• plastic maatkan
• 2 glazen weckpotten van 1 liter of 1 grote van 2,5 l
• glazen flessen

Hoe maak ik het:

Allereerst heb je kefirkorrels nodig. Die kun je niet zomaar kopen in de winkel, maar wel online bestellen. Ook via Marktplaats kun je deze waterkefirkorrels vinden. Zelf heb ik twee jaar geleden in Den Haag een bakje kefirkorrels opgehaald. En nu geef ik ze graag weer door als jij dit ook eens wilt proberen.

Kefir groeit aan en vermeerdert vanzelf.

Doe de kefirkorrels in een grote glazen pot.

Schenk het water erbij. 

Voeg de suiker toe. Je hebt maar een klein beetje nodig en het verdwijnt bijna volledig door de fermentatie oftewel het gistingsproces.

Snijd twee schijfjes citroen en voeg toe. 

Voeg ook de gedroogde vruchten toe.

De gedroogde pruimen en vijgen zijn van eigen oogst bij mij.

Je kunt ook kiezen voor ongezwavelde rozijnen of abrikozen.

De vruchtsuikers die in geconcentreerde vorm in gedroogd fruit aanwezig zijn,

zorgen dat de fermentatie start.

Roer door met een houten lepel.

Kefir kan niet tegen metaal, zorg dus dat alle gebruikte materialen van hout,

plastic of glas zijn.

Zet de pot met het deksel erop op een licht plaats in huis.

Roer twee keer per dag door met een houten lepel. 

Door het gisten ontstaat er druk op de pot, door het roeren

ontlucht je de drank en verloopt het gistingsproces sneller.

Laat de kefir 24 tot 48 uur staan.

Je merkt dat er luchtbelletjes op de drank komt en hoort

zelfs een licht sissend en bruisend geluid bij het openen van de pot.

Na 48 uur kun je de kefir oogsten. 

Dit mag ook al na 24 uur of wat later dan 48 uur.

Zeef de drank door een plastic zeef of een neteldoek.

De gedroogde vruchten en citroenschrijfjes kun je weggooien (ik heb nog niet bedacht hóe

je deze nog een keer zou kunnen gebruiken).

De kefirkorrels bewaar je wel. Je zult merken dat je nu meer hebt, dan wanneer je begon.

Spoel de korrels goed af met water en bewaar ze  in een pot in de koelkast onder een laag water.

Daar kun je ze lang bewaren. 

Ik bewaarde ze zelfs een jaar....  de eerste kefir drank die ik na dat jaar maakte, zorgde voor de herstart en groei van de korrels, maar heb ik niet opgedronken. 

De volgende drank maakte ik weer op de gebruikelijke manier en was lekker te drinken.

Schenk de drank in glazen flessen, liefst met een beugelslot en zet in de koelkast.

Wanneer de drank ijskoud is, kun je 'm serveren.

Ik denk dat je verrast wordt door de smaak.

Drink niet meer dan 2 glazen per dag. Gezondheid moet je niet overdrijven.

Ook kinderen kunnen dit drankje gerust drinken. Het spoortje alcohol 

wat erin zit, is te verwaarlozen en te vergelijken met alcohol in brood.

Al zullen kinderen wel aan de friszure smaak moeten wennen.

Bij mij thuis durven ze het niet te proberen...

De kefirdrank kun je zo'n vijf dagen bewaren in de koelkast. Daarna wordt de smaak intenser en minder lekker.

Maar dan maak je met je kefitlrkorrels uit de koelkast weer gewoon een nieuwe batch.

Bij dit drankje kun je hartgrondig "op je gezondheid!" zeggen.

Mijn moestuin in augustus (2)

Waar het in september warm en zomers begint, was augustus koel en nat en dát heeft natuurlijk invloed op de moestuin. Op de groei, op de oogst, op het werk etc.

Toch maak ik me niet snel meer druk om 'afwijkend' weer.  Ik beweeg maar gewoon een beetje mee in het ritme, zo houd je het het langst vol.

Hetzelfde geldt voor wat er gebeurt in de moestuin. Dit jaar zijn er zeker vier zaaisels niet opgekomen; geen reden tot paniek. Er is meer ruimte voor andere planten en andere recepten in de keuken.

Meestal neemt in augustus de tuin in al z'n weelde, het van me over en kan ik het niet meer bijhouden. Dit jaar is dat niet gebeurd door vakantie, maar wel door ziekte. Ik kon twee weken niet lopen en verwaarloosde noodgedwongen de tuin..... Het enige wat er gebeurde was oogsten, want natuurlijk eten we wél elke dag vers uit de moestuin!! 

Maar gelukkig valt er toch weer genoeg te schrijven en plaatjes te delen.... lees weer lekker mee!

Bloemen

Om vrolijk te beginnen.... bloemen komen deze tijd uit de tuin!! En ze zijn er in allerlei soorten en maten.

Ik zag bijzondere gele bloemen in mijn kas, hoog tegen het glazen dak aan... ik keek goed en ik keek beter: deze onbekende bloemen moeten van mijn Luffa zijn.... 

zou ik dit jaar  toch nog vruchten krijgen?

Als er nu maar genoeg hommels en bijen op af komen... En als het 

niet te laat in het seizoen is.... want zoiets weet je in Nederland maar nooit!

Ik heb - ook in de kas - een nieuw gewas staan. Nou ja... voor mij is het 

bijna nieuw.... het kruipt over de grond en deze prachtige bloemen

verschijnen er in! Wie weet welke vrucht of groente hier bij hoort?!

Naast het pad bij mijn tuin groeit altijd een brede rand goudsbloemen.

Nuttig voor zowel insecten als voor in de keuken. 

Ze is eetbaar (lekker in risotto, thee, jam) , maar

staat er vooral om de geneeskrachtige werking. 

Elk jaar maak ik wel calendula olie èn calendulazalf klik!. 

Goed tegen schaaf- en brandwonden en heerlijk verzachtend voor de huid!

En af toe bloeien er per ongeluk sierbloemen in de tuin....

zoals dahlia's (oh nee, die heb ik zelf gepoot) en bijenbloemen waarvan ik de naam niet weet.

En ik plukte er een  paar uit de tuin van de buren.

Prachtig hè?! Hier kan een boeket uit de winkel niet tegenop.

Bovendien ruiken deze bloemen lekker èn zijn ze onbespoten.

Weet je dat je vaak veel gif in huis haalt, met een boeket uit de winkel?

De slakken weten het ook... deze pompoenbloemen zijn onbespoten

en waanzinnig aantrekkelijk!

Slakken en vocht

Het grote nadeel van een natte zomer zijn de slakken. In warme, droge zomers houden ze een zomerslaap, maar nu is er voldoende vocht om bovengronds te overleven en in de moestuin is er ook

meer dan genoeg te eten! Super lekker, zo'n kant en klaar buffet ;)

Alleen heb ik er wat gemengde gevoelens over.

Slakken zijn dol op al-le soorten kool, gek op basilicum en Afrikaantjes,

maar als de vraag groter is dan het aanbod, breiden ze gerust hun menukaart uit.

Ze zijn de beroerdsten niet:

Hoog in de kas op zoek naar komkommer, aubergine, tomaat.... alles gaat erin.

Als de zon maar niet gaat schijnen!

Pompoen, een jonkie dan met een zachte, dunne schil....

is in één nacht goed weg te werken. Zeker met hulp van een vriend!

Ze zijn niet heel smakelijk, maar vooruit.... ze zitten vlakbij onze slaapplaats:

aardappels... deze is compleet uitgehold!

En prei....

ik wist niet dat slakken van deze pittige smaak, verwant aan ui, hielden.

Maar elke ochtend moet ik er weer heel wat verwijderen uit de prei!

Tja.... wát doe je er tegen, hè?! Klik!

In de bonen

Ik raak er behoorlijk van in de war... mijn bonen.

Het begon in mei zó geordend. Een mooie rij stokken staat fier midden in de tuin voor de snijbonen

 die tegelijk stokbonen zijn, oftewel klimmend of rankend groeien.

Daarnaast is een bed met pompoenen en daarnaast is er een klein rijtje met sperziebonen 

die als stambonen groeien.

Stokbonen maken lange uitlopers met hun stengels en moeten omhoog geleid worden. 

Stambonen houden korte stengels en groeien laag bij de grond.

Toen de bonen gezaaid werden, waren de duiven en kauwen er al snel bij om 

 pas uitlopende bonen te verschalken. Gevolg: kale plekken bij mijn stokken èn kale plekken in de rij.

Dus kocht ik een nieuw zakje snijbonenzaad in de winkel, kreeg ik wat bonenplanten 

van de buurman èn zaaide ik zelf nog droogbonen: kidneybonen, ogenbonen en adukibonen bij.

Super leuk!

Alleen.... tussen de snijbonen groeien ineens wat sperziebonen en de sperziebonen zelf 

groeien heel hoog.

 Uit armoede heb ik er maar een paar stokken bij gezet, die ondanks wind en weer nog fier

 rechtop blijven staan. En daar groeien in een ouitwarbare kluwen heel wat bonenplanten omhoog.

Het gekste moet nog komen... de sperziebonen zie ik helemaal niet meer. 

Wat er groeit is een soort kruising tussen snijbonen en sperziebonen zoals hier te zien:

 breed, maar toch niet breed en plat genoeg.

Zijn het spekbonen?

Maar het schilletje voelt ruw aan in plaats van glad.... 

Wat móet ik ermee?

Ik laat ze maar hangen als droogbonen en oogst straks alleen het zaad... 

maar verwarrend is het wel!

Of is het niet zó gek? Ik heb zaad van vorig jaar gebruikt en is daar misschien iets mis gegaan?

Wie het weet mag het zeggen...

We hebben gelukkig al een paar maaltjes sperziebonen en snijbonen kunnen eten en de oogst

 van af-en-toe-een-boon, belandt in de vriezer tot er weer een maaltje van te eten is!

Oogst

We eten dagelijks uit de tuin, maar door het koude, natte voorjaar, de lange droogte in juni en juli en de kou en regen in augustus, lukt het me niet goed om een geweldige voorraad aan te leggen. 

Gelukkig:  zelfvoorzienend leven is een streven en belangrijke wens, maar geen bittere noodzaak. 

De supermarktschappen liggen vol en er zijn ook gezonde, biologische producten te vinden.  

En gelukkig is er voldoende geld voor de dagelijkse boodschappen.

De aubergines groeiden goed.... het waren er ook veel, alleen ze werden niet dik!

Dus oogstte ik ze dun... Hier zie je het beter!

volgens mij heb ik slangaubergines dit jaar. Die bestaan ook!

En de tomaten komen er aan! Kleurrijk rood en geel met blauwtinten ;)

Dat ze niet zo snel kleuren en rijpen heeft niet alleen te maken met

gebrek aan zon, maar ook doordat de kas helemaal volgegroeid is

met de bladeren van druif, luffa en komkommer....

Er kan bijna geen zonnestraaltje doorheen...

Note to self: planten meer ruimte in de kas geven en verder van elkaar af planten.

Courgettes doen het heel goed, maar

dit was wel een bijzondere, brede reus!

Een teveel aan courgettes vries ik in blokjes in diepvrieszakjes in.

Handig voor in de winter. Of ik maak ze in zoetzuur in.

Frambozen zijn er nu volop, de vijgenoogst was heel groot,

maar is abrupt gestopt! Gelukkig kan ik wel het blad oogsten voor de thee.

En ik weet zeker dat er nog een najaarsoogst aan komt....

Kijk hoeveel groene vijgjes er nog aan hangen.....

Al zijn die vijgen altijd wat kleiner en minder sappig dan de zomeroogst.

De meloenen in de ene kas zijn al opgegeten, maar

er komen er nog drie aan van een andere plant! Mooi, hè?!

Het is een goed meloenenjaar! 

Mijn vader vertelde enthousiast dat er een man bij hem in de buurt

zijn eigen passievruchtenjam  maakte....

Elk jaar groeit mijn passiebloem prachtig groot, en dit jaar heeft ze vruchten....

Helaas.... allemaal hol van binnen. Misschien moet ik wat bijmesten...

Wie weet dit?

Elke dag oogst ik 's morgens een bosje Marokkaanse munt en zet

dat op het aanrecht. In de loop van de dag gaat dat op in de thee

of in een fruitwatertje. Zó heb ik altijd munt onder handbereik.

En het staat gezellig op de aanrecht.

Pompoenen

Pompoenen krijgen nog even apart aandacht....

Dit jaar had ik ze midden mei uitgeplant en ze groeiden fantastisch! En ook met zoveel; geen enkel plantje ging dood....

Maar ze zijn ook vroeg klaar.... 

Het loof en de stengels verdorren en worden bruin,

maar de pompoenen groeien nog.... soms aan hele lange uitlopers!

Zoals bij deze pompoen die het hogerop zoekt!

Wát ambitieus!

Andere lange uitlopers die kris kras tussen de bonen, de wortels en zelfs de prei groeien

kort ik in.

De energie gaat òf naar de groei van de uitlopers, òf naar de pompoenen!

Pompoenen kun je oogsten als het steeltje bruin en verhout is,

er komen dan geen voedingsstoffen meer bij de vrucht.

Dit is niet alleen per plant verschillend, maar ook bij de onderlinge vruchten 

van één plant.

Deze pompoen wilde aan de andere kant van het hek groeien,

maar kan nu niet meer terug! 

Ik wilde eigenlijk het hek opruimen, maar aan het steeltje te zien,

kan de pompoen nog een stuk groter worden,

dus laat ik het hek maar staan ;)

Op weg naar mijn werk reed ik langs een tuin van mensen die 

zo te zien, wel heeeeel erg blij

 werden van hun pompoenenoogst! En daar werd ik ook weer blij van!

Eruit en erin

Als een plant op is, mag ze eruit. Zo gebeurde het ook met de meloenplanten in de kas.

Ik heb er dit jaar wel vier stuks van geoogst! Maar nu nemen de bladeren vooral licht weg

voor de andere planten. Meloen eruit....

en kijk eens wat een lange wortels ze had! 

Dat is de reden dat planten veel beter in de volle grond kunnen staan.

en peterselie erin!!

Ik maakte een foutje met de broccoli.... wát worden die planten groot! 

Dus na de oogst van de broccoli, 

rukte ik de plant er gelijk uit zodat de sla niet meer in de verdrukking stond.

Oeps! Broccoli blijft groeien en nieuwe stronkjes aanmaken

in de oksels.... dát was ik even vergeten en die loop ik nu mooi mis.

Yet to come....

Wat ik nu nog niet kan oogsten, maar wel verwacht, is:

de groene kool! Die neemt ook al zoveel ruimte in! 

Maar gelukkig groeit de kool als.... ehm, als kool!

En als ik even inzoom....

is dat best bijzonder! Want er zit een heel mooi kantpatroon in de bladeren.

Niet door slakken gemaakt, maar door rupsen. Het koolwitje wat rondfladderde 

had haar werk gedaan.... Ik deed het daarna ook, door de rupsen te verwijderen.

Want ik oogst de kool toch graag zelf !

Door pijn en ziekte kon ik lang niet alles oogsten. Zo zijn de linzen

al lang klaar om geoogst te worden.... maar dát is best een werkje!

Ze groeien in hele kleine peultjes.

Ik weet alvast één ding: volgend jaar kan ik op dezelfde plek

weer linzen verwachten! 

Aardappels heb ik nog nooit zó lang in de grond gehouden...

die moeten er ook nodig uit, want het loof verwelkt en ik wil

geen schimmel (Phytophthora) in de grond. Maar het wordt nu toch

echt september...

In de winkel zag ik ze al liggen: knolselderij!

Die van mij zijn nog niet zo ver, maar ze groeien langzaam en gestaag. 

Natuurlijk kan ik wel takjes selderij oogsten

 van deze plant. Het is immers hetzelfde gewas!

Zoveel voordelen heeft een moestuin!

Aan de plaatjes en het verhaal kun je niet zien dat ik

bijna niks in de moestuin gedaan heb, toch?!

Inmiddels loop ik weer als een kievit, haal ik de schade in de moestuin in en

 verzamel ondertussen verhalen en foto's voor een volgende moestuinblog.

 Tot dan!