maandag 30 augustus 2021

Rozenolie

Na de rozenboter die ik deze zomer maakte, wil ik méér, méér, méér rozen.

Ze zijn eetbaar, ja! 
Maar staan natuurlijk vooral bekend om hun geur en schoonheid.
Deze keer wil ik de zelf geplukte, geurige rozen gebruiken in een verzorgingsproduct: rozenolie!
Rozenolie kun je zó gebruiken of als basis in een heerlijke crème of lippenbalsem.
Rozenolie is goed voor je huid, helpt bij de behandeling van droge en gebarsten huid,
is heerlijk voor de gezichtshuid en regenereert de huid.
Rozenolie is ook goed voor je haar en gaat depressie tegen.
Deze geurige olie kan ook gebruikt worden in de keuken!
Denk aan cake met rozengeur, lekkere desserts met een vleugje roos, een salade
met dressing van azijn en rozenolie, lekker in fruitige mixdrankjes en 
lekker door de honing...

Rozenolie

Benodigdheden:
  • geurige rozenblaadjes
  • olie, denk aan zonnebloemolie, amandelolie

Hoe ga ik te werk:
Pluk de rozenblaadjes van bloeiende of al half uitgebloeide, wilde rozen. Ik vond dat rozenbottelstruiken - vaak aangeplant langs wegen - de lekkerste, geurige rozen hebben. Dit is de zogenaamde Hondsroos of in het Latijn de  Rosa Canina.
Pluk de rozen op een zonnige dag en laat ze vervolgens een paar dagen drogen in een mand, een rekje of gewoon op een dienblad in de vensterbank. 
Je kunt ze ook twee uur drogen in een voedseldroger. Ze zijn droog als ze knisperig aanvoelen.
Bewaar de gedroogde rozenblaadjes in een glazen potje. 
Met een deksel erop houd je de geur vast en kun je de blaadjes wel een jaar bewaren.
Maar vandaag maken we rozenolie en dat doen we door middel van macereren.
Als je vooraf bedenkt waarvoor je de rozenolie wilt gebruiken, kun je hiervoor een bijpassende olie zoeken. Wil je er verzorgingsproducten van maken, kies dan een olie die voedend is 
en goed in je huid trekt. Wil je het gebruiken in de keuken of alleen voor een lekkere geur, 
dan kun je kiezen voor een andere olie.
Meer over verschillende soorten oliën heb ik geschreven in mijn blog over calendula-olie (klik)

Ik wilde amandelolie gebruiken, maar omdat dit zowel thuis als in de winkel op was, heb ik zonnebloemolie gebruikt. Je kunt ook een oliemengsel nemen.

Van de gedroogde bloemblaadjes maken we rozenolie.
Hiervoor infuseren we de olie naar keuze met de bloemblaadjes, zodat met name de geur van de rozenblaadjes in de olie trekt. Dit 'intrekken' wordt ook wel macereren genoemd.
Een langzame en krachtige manier is het zogenaamde "koud macereren". Daarbij overgiet je de gedroogde bloemblaadjes met vette olie in een schoon potje en laat het voor ongeveer twee tot drie weken op een warm zonnig plekje trekken. Door de warmte en kracht van de zon komen de inhoudsstoffen vrij en worden opgenomen door de basisolie. 
Zeef na twee tot drie weken de blaadjes eruit en overgiet de geïnfuseerde olie in een gesteriliseerd potje. Koel, donker en droog is deze rozenolie zeker één jaar houdbaar.

Toen ik de rozenolie zeefde, morste ik wat.
Dát kwam goed uit om te testen...
Ik vond het een fijne olie, de geur was niet overheersend, maar wel goed te ruiken.
Verschillende personen hier in huis hebben meegedaan aan de geurtest...
Verwar deze zelfgemaakte olie niet met etherische rozenolie, dit is namelijk een maceraat 
en etherische olie wordt gewonnen door stoomdestillatie.
Wil je een extra geurige olie, voeg dan één druppel etherische rozenolie toe. 
Zorg dat je hiervoor de echte, pure rozenolie hebt en helaas...
 deze verkopen ze niet voor 10 euro bij Holland & Barret.
Omdat je voor deze etherische olie gigantische hoeveelheden - 5000 kilo rozenblaadjes voor 1 liter - nodig hebt,  is de echte, pure etherische olie ook zo duur.
Een flesje rozenolie van Do Terra kost meer dan 400 euro!
Ik doe het nu even zonder....

Ik heb al wat toepassingen genoemd.
Waar zou jij deze rozenolie voor gaan gebruiken?!

donderdag 26 augustus 2021

Krootjes volgens (groot)moeder, Hollandse pot

Bij de K van krootjes - ook wel rode bietjes genoemd - op mijn 'groente-uit-de-tuin-pagina' (klik)
staat dat dit mijn favoriete groente is, de enige die ik klaar maak volgens (groot)moeders recept.
Maar hoe je ook zoekt naar dit recept tussen de plaattaart, risotto, soep, rode hoummous, bietensalade etc. je komt 'm niet tegen.
Tijd dus om toe te voegen.
Want dit aten we vanavond weer en het smaakte me opperbest.
Als je vegetarisch gaat eten, is het schrappen van de oer Hollandse pot meestal één van de eerste dingen.
Elke avond aardappels,  groente en vlees is niet alleen dodelijk saai, maar biedt 
ook onvoldoende variatie en vervangende voedingsmiddelen.
De vegetarische burgers waaruit je tegenwóórdig bij het supermarktschap kunt kiezen, 
zijn enorm gevarieerd en van veel verschillende merken,  maar ze blijken vaak erg zout 
en bevatten onvoldoende B- vitamines.
Natuurlijk kun je vegaburgers zelf maken, dat is leuk (en bewerkelijk) om te doen!

Qua vervanging geven peulvruchten, tempeh en tofu  veel mogelijkheden uit de Mexicaanse, Indiaase, Italiaanse en Marokkaanse keuken waar het heerlijk combineert met brood, pasta, rijst etc. 
Wat is de wereld groot, maak hier lekker gebruik van!
Al die eetculturen kun je ook nog eens door elkaar gooien tot een fusion keuken.

In ieder geval.... met de krootjes uit mijn tuin eet ik elk jaar één of twee keer echt Hollandse pot  bestaande uit aardappels, krootjes en een vega burger.... En dat smaakt dan ook heerlijk!
Zowel de krootjes als de aardappels komen uit mijn tuin, zoals elke maaltijd geïnspireerd is
 op wat ik kan oogsten.

Ooit toen ik als 18-jarige voor een gezin de avondmaaltijd moest voorbereiden, stonden er krootjes op het menu. Ik had geen idee wat ik ermee moest. 's Avonds belde ik m'n moeder voor het recept....
Toen ik dat volgde, smaakte het goed!
En dat is het volgende....  en een ieniemienie beetje aangepast naar deze tijd ;).


Krootjes volgens (groot)moeder

       Voor 6 personen

Ingrediënten:
  • 1250 g rauwe biet
  • 1 dl water
  • 4 el kruidenazijn (klik)
  • versgemalen zeezout
  • versgemalen peper
  • 1 klein uitje
  • 15 g roomboter
  • 1 tl rietsuiker
  • 1 laurierblaadje
  • 2 kruidnagels
        Voor de Hollandse maaltijd
  • 1 kg aardappels
  • 3 pakjes Oosterse schijf of een ander soort vegetarische burger


Hoe maak ik het klaar:
Begin met het wassen van de verse rode biet. Snijd het loof eraf en bewaar de mooie blaadjes!
Je kunt dit prima stoven als groente, vergelijkbaar met snijbiet of spinazie. 
Snijd het worteltje eraf, doe ze in een pan en zet onder water. Kook verse bietjes in een half uur gaar. Vroeger stonden ze wel ruim een uur op het vuur, maar dat is niet nodig.
Giet af. Het kookwater is donkerrood en kun je opvangen als basis voor een soep, zoals voor een dieprode tomatensoep.

Pel het buitenste velletje van de bieten en 
rasp ze op een grove rasp.
Wil je voorkomen dat je handen rood kleuren? Wrijf ze dan eerst in met wat olie.

Doe de geraspte krootjes in een pan, voeg het water, de azijn en het klontje boter toe. 
Pel en snipper het uitje. Houd je van ui, neem dan een wat groter exemplaar en voeg toe.
Steek de kruidnagels in het laurierblaadje en doe ook in de pan.
Je kunt ook kruidnagelpoeder gebruiken.
En dan de suiker.... ik houd niet van verborgen suikers en volgens mij is het ook niet nodig, 
maar vooruit, volgens het recept van mijn moeder moet er wat suiker in.
Laat gerust achterwege.

Zet de pan op het vuur, breng aan de kook en zet het vuur zacht.
 Laat de groente even goed doorwarmen en stoof zo'n 10 minuten.


Ondertussen heb je de aardappelen - gewoon lekker in de schil, zeker als ze nieuw èn biologisch zijn! - gekookt 
en met een klontje boter en wat zout op smaak gebracht.
En bak in een scheutje olie de vegetarische burger erbij. 
Let op, een burger hoef je maar kort te bakken.

Ik gebruik geen jus, maar dat is ook niet nodig als je het vocht van de krootjes niet bindt.
Volgens mij deed oma er nog een geraspt appeltje door en bond ze het vocht met maizena.
Dat vind ik niet nodig.

Serveer de aardappels, gestoofde groente en de vegaburger bij elkaar.
Ik vind het lekker om de aardappel te prakken en de bietjes erdoor te scheppen.
Eet smakelijk!

Dit is het!
Hoe maak jij rode bietjes klaar?
Net als oma of toch weer anders?

dinsdag 24 augustus 2021

Courgette(chips) drogen

Mijn reuzecourgette van 2 kilo mag in plaats van in de soep in de voedseldroger.


Al jaren vries ik mijn teveel aan courgettes in, zodat ik in de winter nog kan genieten  van courgette. Niet in elk gerecht smaken ze goed, maar in soepen of stoofgerechten zijn ze dan nog prima te doen.
Tot ik vorig jaar bedacht om bij wijze van experiment een courgette te drogen. 
Mijn droogoventje stond toch aan, dus dat was makkelijk.
In het vroege voorjaar, toen de eerste courgettes nog niet gezaaid waren, at ik de gedroogde courgette. En ik moet zeggen: dat viel me alles mee! Eigenlijk was 't ie lekkerder dan uit de vriezer....

Het experiment van vorig jaar kan ik nu uitbreiden.... met de courgette van 2000 gram(!)
De voordelen van drogen zijn namelijk groot.
Eenmaal gedroogd kost het bewaren geen energie meer, in tegenstelling tot de vriezer.
Het volume slinkt enorm, je hebt weinig ruimte nodig om te bewaren
Gedroogd eten is makkelijk mee op reis te nemen.
De houdbaarheid is bijna onbeperkt
Bij gebruik heb je alleen wat heet water nodig (wat weer een mooi bouillonnetje oplevert) 
en vervolgens gebruik je de courgette zoals gewenst.
Een droogoven is ideaal in gebruik. Je kunt deze op lage
temperaturen instellen en het kost veel minder energie dan een gewone oven.

Courgette drogen

Ingrediënten:
  • courgette, zoveel als je hebt of wilt gebruiken

Hoe maak ik het klaar:
Snijd de courgette in plakjes, het liefst gelijkmatig van dikte, maar dat lukte mij dus niet....
Gebruik een droogoven of voedseldroger. Heb je deze niet, gebruik dan de oven. Wil je minder energie verspillen, gebruik dan de restwarmte na het bakken van een cake of lasagne....
Leg de plakjes courgette naast elkaar op de laden van de droogoven. Stel de temperatuur in op 60° C. en laat de plakjes in zo'n 5 tot 8 uur uitdrogen.
Een lagere temperatuur kan ook, maar dan duurt de droogtijd langer.
Bij een hogere temperatuur gaan er voedingsstoffen verloren.

De courgetteplakjes moeten hard en knapperig aanvoelen. Ga op je gevoel af.
Als je net als ik niet zulke gelijkmatige schijfjes hebt gesneden en erg veel courgetteplakjes hebt,
 haal dan de goed droge (dunne) plakjes er al uit en laat de dikkere plakjes wat langer drogen. 

Wissel om met nieuwe plakjes.
Laat afkoelen en doe ze in een glazen pot.
Wanneer je het deksel dicht doet en er ontstaat geen condensvorming, 
dan is de courgette goed gedroogd.
Zie je druppeltjes ontstaan, leg de courgetteschijfjes opnieuw te drogen.

Doe je dit niet, dan gaat de hele boel schimmelen en kun je alles weggooien.

Ga je de courgette gebruiken - bijvoorbeeld door de pasta, op pizza of een quasadille - week
 de courgette dan een half uurtje in warm water. Het water breng je verder op smaak met wat bouillonpasta of -poeder en de courgette is volgezogen met vocht en klaar voor gebruik!



Courgettechips

Wil je courgette anders?
Maak dan eens courgettechips. Snijd de plakjes mogelijk nog wat dunner en bestrooi ze met wat kruidenzout. Gebruik niet teveel, want smaken worden sterker geconcentreerd doordat drogen het aanwezige vocht onttrekt.
Laat drogen tot ze knisperig aanvoelen, laat even afkoelen en snoep lekker op.
Wordt de chips wat zacht? Droog opnieuw een half uurtje....

Deze weckpot van 1 liter bevat de complete reuzecourgette. 
Ik reken het gewicht graag om tot courgettes van winkelformaat, die ongeveer 300 gram wegen.
Dan hebben we het hier over 6(!) courgettes in één pot!
Dat is nog eens compact bewaren!!

zondag 22 augustus 2021

Amuse van gegrilde vijg met geitenkaas

 Wát een heerlijkheid: het is weer vijgentijd!!

Inmiddels heb ik al heel wat vijgenrecepten gedeeld, want geen enkel jaar slaat de vijgenboom 
een oogst over. Kilo's en kilo's vijgen krijg ik elk jaar opnieuw, genoeg om uit te delen, 
te verkopen en vooral heel veel lekkere dingen van te maken.

Wat ik nog niet eerder maakte was een amuse van verse vijgen. 
Een amuse is een klein gerechtje voor de maaltijd om de eetlust op te wekken....
Een 'klassieker' is verse vijg met geitenkaas. 
Ik strooide er wat verse kruiden en noten over.... Héérlijk!
En makkelijk te maken...


Amuse van gegrilde vijg met geitenkaas

    voor 4 amuses

Ingrediënten:
  • 4 verse, rijpe vijgen
  • 120 g verse, zachte geitenkaas
  • 12 pistachenoten
  • 1 takje rozemarijn
  • versgemalen witte peper
  • 2 el goede, vloeibare honing


Hoe maak ik het klaar:
Verwarm de oven voor op 220° C.
Was de vijgen voorzichtig, verwijder het steeltje, pel de schil van de vijg, maar laat onderaan vastzitten.
Snijd met een mesje de bovenkant kruiselings in en duw  open. 

Maal wat peper boven de vijg, deze versterkt de zoetheid. 
Verdeel de geitenkaas in acht plakjes en leg twee plakjes half in en op de verse vijg. 
Verdeel hier ook nog wat peper naar smaak over. 
Was de rozemarijn en snijd de naalden in kleine stukjes. Verdeel deze over de geitenkaas. 
Pel de pistachenootjes en hak ze kleiner. 
Zet de vijgen in een kleine ovenschaal en zet ze in de voorverwarmde oven.
Schakel de grillstand in.
Laat ze 9 minuten in de oven staan tot de geitenkaas licht smelt en 
 een gegrild goudbruin randje krijgt.
Haal uit de oven en laat even afkoelen.
Druppel de honing er over en serveer warm.

Deze heerlijke amuse streelt je smaakpapillen en doet je verlangen naar meer.....

Nou, houd je vast: er komen nog meer vijgenrecepten aan ;)

zaterdag 21 augustus 2021

Pasta met courgette, doperwten en room

 De courgettes groeien weer in overvloed.
En je weet wat ze daarover zeggen?

Give a man a fish, he eats for a day,
Teach a woman to garden and the whole
neighborhood eats zucchini!
Ik heb inderdaad al courgettes her en der uitgedeeld, maar deze simpele en snel klaar pasta
heb ik nog niet híer gedeeld en dat is zonde!

Want dit smaakvolle eenpansgerecht is ideaal in de vakantie en staat lekker snel op tafel!


Pasta met courgette, doperwten en room

          voor 6 personen

Ingrediënten:

  • 500 g volkoren fussili (pasta)
  • 2 kleine courgettes (600 gram)
  • 9 zongedroogde tomaatjes
  • 325 g doperwten (vers of diepvries)
  • 350 g vegetarische wokstukjes (2 pakken)
  • 250 ml sojaroom
  • 1 el olijfolie
  • 2 el pesto
  • 1,5 l groentebouillon
  • 150 g roomkaas
  • 100 g harde geitenkaas

Hoe maak ik het klaar:
Begin met de bouillon klaar te maken. Je kunt  bouillonblokjes, -poeder 
of -pasta gebruiken. Ik gebruik altijd mijn eigen pasta (klik) en per halve liter gebruik ik een eetlepel.
Breng de bouillon aan de kook in een grote pan (min. 5 liter).
Voeg de wokstukjes toe en kook ongeveer 5 minuten. 
Maak ondertussen de courgette(s) schoon en snijd deze in blokjes. 
Gebruik je verse doperwten, maak ze schoon door ze te doppen en houdt het schoongemaakte gewicht aan.
Voeg de pasta en de doperwten toe aan de bouillon. Kook 2 minuten en voeg daarna de courgetteblokjes toe. Kook de pasta al dente nog 5 minuten samen met de groentes en vegetarische wokstukjes.
Giet af en vang drie eetlepels van het kookvocht op, roer hier de pesto door. Doe met een eetlepel olie terug in de pan.
Schenk de sojaroom erbij.
Snijd de zongedroogde tomaatjes in reepjes en verbrokkel de roomkaas. Roer deze tot slot door de pasta.
Warm even goed door.

Rasp de geitenkaas en serveer deze er bij!
Eet smakelijk!


Zie je aan de foto's dat ik dit ook in een vakantiehuisje heb klaargemaakt?!
Het nadeel was het koken op inductie (ik ben gas gewend) en de te kleine pannen....
 maar gelukkig maakte dat qua smaak niet uit.





woensdag 18 augustus 2021

Groene tomatenchutney

 

Met een (te) grote voorraad groene tomaten maakte ik groene tomatenchutney.



Waar je dit recept meestal pas in oktober klaarmaakt, doe ik dit helaas al in augustus.
Doordat de tomatenziekte [Phytophthora] toesloeg en niet alleen de bladeren bruin kleurden, maar ook sommige groene tomaten al, besloot ik alles te oogsten.

Ik heb nog wat tomatenplanten in mijn andere kas groeien, daar heb ik nu mijn hoop op gevestigd;).

Rijpen op een zonnige vensterbank is een optie, hoewel de smaak nooit zo lekker wordt als wanneer de tomaten aan de plant rijpen. Daarom kwam het grootste deel toch in deze chutney terecht....



Groene tomatenchutney

      Voor ong. 10 potjes van 350 ml

Ingrediënten:
  • 2 kilo groene tomaten
  • 300 g uien
  • 200 g appel (1 grote)
  • 2 paprika's (groen of geel)
  • 2 groene pepers
  • 4 teentjes knoflook
  • 5 dl azijn
  • 400 g bruine basterdsuiker
  • 1 takje rozemarijn
  • 1 laurierblaadje (vers of gedroogd)
  • 1 tl kardemom
  • 2 tl paprikapoeder
  • 8 g grof zeezout (2 tl)

Hoe maak ik het klaar:
Was de tomaten en paprika's. Pel de uien en knoflook, schil de appel(s). Snijd de tomaten, appel en uien in stukken. Verwijder bij de paprika's de zaadlijsten en snijd in stukken. Laat de zaadjes bij de pepers zitten voor extra pit of verwijder ze als het niet te heftig hoeft en snijd de pepertjes in stukken. 
Doe alle vrucht-groentes in een grote, ruime pan. Pers de knoflook er boven uit. 
Schenk de azijn erbij, voeg de suiker, de verse en gedroogde kruiden en het zout toe 
en breng aan de kook.
Wanneer het mengsel kookt laat je het een uur lang zachtjes doorkoken.

Zorg dat je goed schoongemaakte, uitgekookte potjes hebt klaarstaan. 
Spoel de potjes vlak voor gebruik nog even om met kokend water.

Schenk de tomatenchutney voorzichtig in de potjes, draai het deksel erop en zet op de kop weg.
Het deksel trekt dan vacuüm.
De chutney is ongeopend twee jaar houdbaar. Eenmaal open bewaar je de chutney in de koelkast.
Deze chutney is lekker bij rijstgerechten, de barbecue, bij een kaasplankje of op een boterham met kaas.

Geniet ervan.

Zelf geen groene tomaten? Je kunt ze soms op de markt krijgen of kijk iemand met een moestuin lief aan...
Deze chutney staat al in mijn winkeltje...
 ik heb er zoveel van gemaakt!

zaterdag 14 augustus 2021

Mijn moestuin in juli

Juli is de maand waarin ik elke dag uit de tuin oogst en ook nog veel kan zaaien. 
Maar vooral waar ik veel echt Hollands tuinfruit oogst!
Juli kent ook de meest afwisselende tuinklusjes. 
  •  oogsten 
  •  zaaien  
  • planten
  •  snoeien en 
  • wieden
  • dieven  
  • stokken en netten plaatsen of juist weghalen
  •  bijmesten
  •  planten beschermen tegen dieren 
  •  juist dieren lokken
Niets in de moestuin is saai in juli!!
En zeker het weer niet!
Soms is het erg warm, soms erg nat, zoals dit jaar!
Inderdaad, daar anticipeer je ook weer op.
En daarnaast is het ook de vakantiemaand..... en dat komt als moestuinder nooit gelegen.
Maar wat is het ook heerlijk om er even uit te zijn en tot rust te komen.
Te beseffen dat niets moet en dat alles in de tuin wel doorgroeit, ook zonder mijn ingrijpen en aanwezigheid. Dus net terug van vakantie, komt dit blog behoorlijk laat.



Zaaien in de (na)zomer

Ik begon deze zomermaand met zaaien...
Niet meer in de kas natuurlijk, maar wel - om de dieren op afstand te houden-
in een zaaibakje. 
Oh, wat moest ik opletten dat ze regelmatig genoeg water kregen.
Als de zon erop staat te branden, drogen ze heel snel uit.

(Regen)water geef ik ze aan de onderkant zodat de wortels zich goed ontwikkelen.
En dan wachten op een bladdag om uit te planten in de tuin.... 

Wat kun je nog allemaal zaaien??
Ooit kreeg ik een moestuin in juni.... het lijkt dat het moestuinseizoen dan al zo goed als voorbij is, 
maar niets is minder waar.
Zo kun je in juli nog bijna alles zaaien wat je wilt, behalve prei, augurk, warme kasplanten (komkommer, tomaat, peper, paprika, aubergine etc), spitskool, broccoli  en selderij (knol- en bleek).
Ik zaaide nog:
  •  sla
  •  ijsbergsla
  •  andijvie
  •  pompoen
  •  paksoi
  •  Chinese kool 
  •  boerenkool
  •  Alleen de venkel van mijn lijstje was ik vergeten...

Ook in augustus kun je nog heel veel zaaien. 
Denk aan: 
  • alle soorten sla
  • Chinese kool 
  • paksoi
  •  radijs
  •  winterbloemkool
  •  boerenkool
  •  postelein
  •  winterspinazie
  •  snijbiet
  •  koolrabi 
  •  bonen.
Zelfs in de herfstmaand september kun je nog een paar dingen zaaien. Denk aan: 
  • veldsla 
  • snijsla 
  • herfstspinazie.
Dus krijg je pas tegen het eind van de zomer een tuintje: ga lekker meteen aan de slag! Het kan nog!!


Dieven

Gelukkig nemen deze dieven niet ongevraagd en onverwacht groenten, fruit en kruiden mee uit je tuin.
Het dieven doen we als moestuinder zelf, bij de plant die zichzelf en haar vruchten tekort doet als we niet een beetje helpen door in te grijpen.....

Tomaten dieven:
Op 3 manieren wil de plant gaan woekergroeien....

  1. De bekendste truc van de tomaat is om in bladoksels nieuwe takken te laten groeien. Dit zorgt voor wildgroei waardoor er minder energie is voor de vruchten. De plant wordt wel groot en sterk, maar de tomaten niet ;) 

  2. Doorgroeien vanuit een zijtak met tomaten. Eerst zie je een tak met daaraan bloemen en later vruchten, die natuurlijk mag groeien. Maar soms vormt dit takje aan het uiteinde opeens weer blad en groeit het verder door. Afknippen of afsnijden, want ook dit is wildgroei!
  3. De laatste is wel zichtbaar, maar ook lastig: de tomaat weet het zelf ook even niet meer, lijkt het. Vanuit de hoofdstengel komen er opeens twee dikke takken: even groot. Welke is nu de goede? Weet je, eigenlijk is dat weer simpel, de tomaat groeit toch wel door: kies zelf welke stengel mag doorgroeien, terwijl je de andere verwijderd.
De dieven die je voorzichtig uit de bladoksels verwijderd, kun je in het voorjaar nog als nieuwe plant in de grond stoppen. 
Eigenlijk zijn het mini-planten, een manier om te vermeerderen.
Je kunt ze gelijk in de grond stoppen of eerst in een glas water om te zien hoe de worteltjes
 groeien.

Naast dieven is het heel belangrijk alert te zijn bij de tomaat op ziekte of schimmel. De bekendste pseudo-schimmel is Phytophthora, de gevreesde aardappelziekte. Je herkent deze aan de grijs bruine cirkels die op de bladeren ontstaan. Vocht en warmte zijn ideale groeiomstandigheden voor deze ziekte.
De onderste tomatenbladeren kun je beter sowieso verwijderen en  zo gauw je aangetaste bladeren ziet - meestal wat later in het jaar - moet je deze ook verwijderen. Het kan ten koste gaan van je planten en alle vruchten. Ben benieuwd hoe het bij mij dit jaar gaat. Ik hoorde al dat veel boeren last hebben van Phytophthora bij de biologische aardappels. 


Maïs dieven

Ook maïsplanten moet je 'dieven'. Aan de onderkant en verder langs de stengel groeien vaak zijscheuten, die veel van de groei van de plant vergen en hierdoor de groei van de vrucht belemmeren. Deze maïsscheuten moeten ook verwijderd worden.
Houd per maïsplant één tot twee maïskolven aan, die ieniemienie maïskolfjes worden nooit groot en zoet genoeg. Ze belemmeren juist de grotere kolven in hun groei en ze zullen ook minder zoet worden.
Vorig jaar had ik maar armetierige maïskolven.... dit jaar gaat het vast beter.
Nog wat extra bijmesten met wat biologische koemestkorrels is ook fijn, maïs heeft veel voeding nodig!


Dierenhulp

Mijn kippenvriendinnetjes helpen me vaak. Maar met heel warm weer, 
moet ik ze niet vergeten op tijd fris water te geven.
Hier drinken ze gezellig mee uit de gieter
Hun drinkbakje was net leeg....
En elke dag krijg ik kakelverse, kleine eitjes van ze.

Toen ik zo even bij hen op mijn knieën zat, hoorde ik een aanhoudend en doordringend
gezoem naast me....
Toen ik opzij keek naar de bloeiende oregano zag ik ze...
 
Toen ik eens goed keek, zag ik niet twee of drie hommels en bijen, maar wel tien keer zoveel!
Zie jij ze ook op dit zoekplaatje?!

Bestuiving gaat weer op grotere schaal plaatsvinden. In het voorjaar had ik geen bijenvolken op de tuin, maar nu heb ik er weer twee staan....
De hommel krijgt hulp (of is het concurrentie?) op de moestuin!
Wie weet hoe hard die pompoenen opeens gaan groeien en die courgettes gaan rijpen...


Oogsten

Fruit, fruit en nog eens fruit!!
Juli is echt de maand van het Hollandse zomerfruit!
Ik kan er normaal geen genoeg van krijgen, maar dát gebeurde dit jaar toch.
De oogst was o-ver-wel-di-gend!!
Na de aardbeientijd in juni komt juli met bessen: rode, zwarte en kruisbessen!
Oh, wat waren het er veel.
Ik probeer altijd wat bessenplukhulp te regelen.... samen gaat het sneller en is het ook gezelliger.
Zo heb ik dit jaar goede gesprekken gevoerd rondom de zwarte bessenstruiken.
En ik nam er gewoon een stoel bij tijdens het plukken.... gemak dient de mens!

Doordat ik de kruisbes vorig jaar goed had gesnoeid, waren er dit jaar heel veel van.
Ik spiek altijd even bij mijn buurvrouw die rode kruisbessen heeft.
Dan weet ik wanneer ik mijn groene kruisbessen ongeveer kan oogsten.
Dit jaar heb ik veel kruisbessen geweckt (klik) om er later in het jaar lekkere taarten mee te kunnen bakken.

En dan de pruimen, ik heb nog nooit zoveel pruimen in de boom zien hangen.... en lekker sappig en zoet dat ze zijn!!
Alles alleen oogsten, verwerken en opeten lukte niet.
Een aantal pruimen vroor ik in: wassen, pit verwijderen en invriezen om in de winter lekker te genieten van pruimentaart of pruimenflappen.
Ik maakte voor het eerst pruimensap (klik) van wel 5 kilo pruimen 
en natuurlijk snoepten we er veel van.
En ik deelde uit....
En daarna ging ik op vakantie.... de anderen op de moestuin mochten de rest van de oogst hebben.

Naast fruit oogstte ik 
goudsbloemenblaadjes.
Ik kocht bij de tweede handswinkel wat decoratieve mandjes
om ze binnenshuis - waar het nu warm genoeg is - gewoon aan de lucht te laten drogen.
Zijn ze eenmaal gedroogd, dan laat ik ze macereren in olie
en voilá.... ik heb calendula olie (klik)!

Verder oogst ik genoeg groente om heerlijke maaltijden te kunnen klaarmaken.
De uien waren uitgegroeid....
Wegens ruimtegebrek heb ik er niet zoveel, sterker nog: ik heb mijn pootuitjes voor volgend jaar al.
Maar met deze uien kan ik even vooruit.
Ik hang ze in bosjes te drogen onder het verandadak....

Veel kool was tegelijk uitgegroeid.
Maar het is niet allemaal rozengeur en maneschijn bij mij in de tuin, hoor.

Ondanks de grote oogst en de heerlijke verse maaltijden die ik hiermee bereid, 
valt er in de keuken ook bij te griezelen.

Ik beloofde al bij het recept van de roergebakken spitskool (klik) een meer reallife
beeld te schetsen van mijn verse, biologische groentes.....

Hier zit de spitskool in de emmer met water waaraan ik zout heb toegevoegd.
De slakken die met hun weke lijf niet tegen zout kunnen, kruipen naar boven...
En het zijn er echt heel erg veel!!
Om de kinderen nog lekker te laten eten, houd ik ze voor de zekerheid uit de buurt van de keuken 
als ik de kool schoonmaak....
Zelf griezel en glibber ik af en toe wat af...

Maar toch.... een moestuin met verse, biologische groentes is alles waard.
Zelfs dit!

Wordt vervolgd in augustus...