Winter in de tuin.... december is de maand dat er voor mij niet zo veel te doen is buiten.
En daar kies ik ook voor omdat er binnenshuis des te meer te doen is.
En gereedschap schoonmaken? Stelen behandelen met lijnolie en metalen delen schoonmaken
en invetten? Nee, zo'n nette tuinder ben ik helaas niet. Het is al heel wat als mijn gereedschap
netjes droog in de schuur staat. Misschien doe ik het een keer als ik me verveel,
maar daar was afgelopen maand geen sprake van.
Terugkijken is belangrijk en vooruitkijken stel ik uit tot later in januari....
Op mijn blog vandaag deel ik mooie winterplaatjes van mijn moestuin,
mijn wintersnoeiwerk heb ik wel grondig gedaan en je bent vast benieuwd hoe het met
de weeuwenteelt gaat.
Lees lekker mee....
Het kan vriezen, het kan dooien..
Deze maand was er één van extremen.
Halverwege december stond ik op de schaats...
Héér-lijk! Maarre... eerlijk gezegd overviel deze kou me een beetje.
Zó vroeg in het jaar al zo'n heftige vorstperiode.... vorige winter stonden we pas half februari op de schaats en eigenlijk is schaatsen op natuurijs sowieso bijzonder in ons land.
Ik liep twee keer per dag naar het kippenhok om het bevroren water te verversen. Een beetje (poeder)suiker in het water verlaagt de bevriezingsgraad (zout ook, maar dat is slecht
om te drinken voor dieren) maar met deze temperaturen hielp dit absoluut niet.
Ook de waterpomp op de tuin was vast gevroren, dus had ik mijn heen-en-weer loopje.
In de tuin dekte ik netjes mijn olijvenboom af met een jutezak
(Sinterklaas is tenslotte net verdwenen) en bubbeltjesfolie en kon ik nog net op tijd
m'n krootjes oogsten, al moest ik er in de harde grond een beetje tegenaan schoppen.
Maar de wortels - geen winterpeen - hebben het helemaal in hun eentje moeten overleven in deze kou.
Ik kreeg ze met geen mogelijkheid meer uit de grond, zó vast zaten ze gevroren.
Mijn salie blijkt winterhard.... kruiden overleven het meestal wel.
De uitgebloeide oreganobloemen verbergen nauwelijks de nieuwe, al groene blaadjes van dit kruid.
Niet alle kruiden overwinteren echter bovengronds.
Zo overwintert citroenmelisse ondergronds. De standplaats is duidelijk zichtbaar bij
de prachtig bevroren bloemstengels.
Ook munt, colakruid en lavas overwinteren ondergronds... des te mooier wanneer het
weer voorjaar wordt!
Kruiden groeien eerder dan groente en het is dan ook echt voorjaar wanneer ik mijn lekkere tuinkruidenrisotto kan maken, met handenvol vers groen blad.
Het oude jaar wordt vervolgens op 31 december afgesloten met voorjaarsachtige temperaturen
van 15 graden.
Zelfs de bijen raken in de war en komen vanuit winterrust naar buiten.
Helaas is stuifmeel en nectar nu nog nergens te vinden.....
Geen wonder, het is bij mij in de tuin een verschil van zo'n 25 graden.
Best pittig voor de plantjes, de bijtjes en het bodemleven.
Wintergroente
Natuurlijk is het mogelijk om (bijna) dagelijks vers uit de wintermoestuin te eten.
Maar bij mij is het armoede deze winter... Veel plantjes zijn door de droogte en warmte in augustus slecht gegroeid en dienden daarna als voedsel voor de slakken. Zo heb ik van de minstens 30 sla- en andijvieplantjes maar één klein kropje ijsbergsla kunnen oogsten begin oktober. Hetzelfde geldt voor de wintergroente.... de palmkool staat er wel, maar met drie of vier kleine bladeren, valt daar geen maaltje af te halen.
De 91 preiplantjes zijn nog steeds zo dun als mijn pink en de twee knolselderijplantjes beloven ook geen maaltje.
De boerenkoolplanten - drie in totaal - had ik gekocht en oogstte ik in één keer voor een klein maaltje.
En de rest? Tja..... dat ontbreekt bij mij dit jaar.
Geen spruitjes, geen witlof, geen winterpeen - o ja... nog wel wat zomerworteltjes. ze blijken na de vorst toch nog te eten! - geen....
Gelukkig heb ik nog aardperen.
Helaas voor mijn gezinsleden die hier niet zo van houden... we eten ze toch!
In september en oktober bloeiden de prachtig kleine zonnebloempjes uitbundig
en de knolletjes zijn goed gegroeid. En deze groente leent zich voor tal van toepassingen:
in de soep, in risotto, gegratineerd, als rösti....
Oh ja... en de veldsla groeit! Hoewel ze tegen vorst kan, staat ze in de kas.
Maar het blijven kleine plantjes...
Beetje meer licht, beetje meer zonneschijn en dan komt het vast goed voor een maaltje veldsla!!
Wintersnoei
Tussen Kerst en Oud en Nieuw is het dé tijd voor het snoeien van mijn vijgenboom!
En dat dit elk jaar weer hard nodig is, bewijst de keurige vóór en na foto!
De kruin van de vijgenboom zit vol wildgroei. Takken die naar binnen groeien,
die sowieso te hoog en te lang zijn.... Tijd voor een rigoureuze snoeibeurt.
Peter hielp me dit jaar en ik kreeg de grote ladder zodat ik overal bij kon. Ondanks de hulp duurde
de klus met z'n tweeën zeker tweeën half uur...
En tussendoor moest ik regelmatig even opwarmen binnen,
anders liet ik de snoeischaar vallen....
Dit is de ná foto!
Het verschil is duidelijk, niet?!
Meer lezen over de wintersnoei van de vijgenboom? Klik hier!
Wintersnoei mag je toepassen bij alle fruitbomen met pitvruchten.
Hier valt dus fruit onder met kleine pitjes (in klokhuis) zoals appels,
mispels, peren en dus de exotische vijg. Tot en met maart
kun je deze bomen goed snoeien in de winter.
Zogenaamde steenvruchten moet je niét in de winter snoeien.
Onder steenvruchten vallen fruit bomen als pruim, perzik, abrikoos en kers.
Deze kun je het beste gelijk na de oogst snoeien.
Weeuwenteelt
Hóe gaat het met de weeuwenteelt bij mij in de tuin?! Het wordt een soort feuilleton, deze 'vergeten' teeltwijze van groente laten overwinteren om een vroege oogst te krijgen.
Ik begrijp wel dat veel tuinders dit niet (meer) doen, want succes is niet verzekerd.
De kou, de vochtigheid, de slakken en andere hongerige bodemdieren die
wel een groen blaadje lusten...
Het zijn allemaal vijanden die het succes van de weeuwenteelt bedreigen.
en dit is ook de reden dat je op bovenstaande foto geen plantje meer ziet.....
Weg sla, andijvie, kool en wat ik nog meer had geplant,
Nou ja... aan de overkant staat nog een aangegeten andijvieplantje....
Zou die het overleven tot op ons bord?
Gelukkig ben ik ook niet voor één gat te vangen....
aan de muur hangt nog mijn verticale moestuin-in-zak.
De muur is warm en beschut en de plantjes groeien hoog.
Hier zie ik geen vraat en elk plantje staat nog op de plek waar ik het geplant heb.
Nu niet vergeten af en toe wat water te geven...
dan komt de oogst in het voorjaar vast goed!
Dát maakt het gebrek aan wintergroentes weer helemaal goed.
Het biologische peterselieplantje wat ik met de Kerst kocht, mag alvast de grond in.
Dat staat gelijk voorjaarsachtig groen.... hoop op nieuw leven in het voorjaar!
Vooruitkijken
De laatste woorden van dit stukje, schrijf ik alweer in januari.... vooruitkijken mag.
En ik bestelde de Maria Thun zaaikalender voor 2023.
Hoewel ik me er bij het oogsten van de groente niet echt aan hield,
vond ik het fijn met zaaien en planten deze kalender te gebruiken.
Of het veel meer resultaat oplevert dan zonder gebruik van deze kalender?
Daar zijn teveel factoren mee gemoeid en kan ik niet zeggen.
Kies voor jezelf...
Deze kalender is nu (nog) te bestellen bij bol.com.
Nog een maandje wachten en we mogen weer..... ;)
