Mysterie...
Het kan de beste en meest ervaren imker overkomen - en met zulke 'mannen-met-baard' ga ik
me niet eens meten - maar het gebeurde ook mij, afgelopen winter.
En heel rigoureus ook!
Ik kwam er in maart achter, net na die koude week toen we zelfs konden schaatsen.....
Maart begon warm en temperaturen boven de 15°C werden voorspeld.
Tijd voor mij om een volksverhuizing te organiseren. (Klik!)
Het bijenvolk wat bij lieve-mensen-in-de-straat achterin hun tuin staat, moest verhuizen. 
Want zijzelf gaan ook verhuizen. In deze tijd van woningschaarste en hoge huizenprijzen
hoor je soms over bizarre eisen die worden gesteld door de verkopende partij,
maar een bijenvolk in de achtertuin accepteren bij de koop van een huis, gaat wellicht wat ver.
Dus moest mijn volk bij de andere twee volken geplaatst worden: in de achtertuin waar ik mijn moestuin heb.
Tijdens de verhuizing
deed ik erg voorzichtig, want op bijensteken reageer ik nogal heftig....
Ik had mijn pak aan, kap en handschoenen.
Heel voorzichtig nam ik een kijkje in de kast.... maar het bleef rustig en stil. Doodstil zelfs....
En dat klopte... ik haalde een paar ramen omhoog en zag beneden enkele dode bijen liggen.
En...dát was dat!
Ik had te maken met de mysterieuze bijenverdwijnziekte!
Bedenk dat een gezond volk in de zomer zo'n 40.000 tot 60.000 bijen telt... in de winter is dit
ongeveer gehalveerd dus zeg dat er 15 tot 20.000 bijen zijn....maar die zag ik nergens!!
Er lagen zo'n 20 dode bijen op de bodem.....
Heel mysterieus!!
Wáár was de rest gebleven????
Ik begreep er niets van!
Dit heeft niets te maken met de extreme kou of een tekort aan voedsel(voorraad).
De mysterieuze bijenverdwijnziekte, ook wel CCD (Colony Collapse Disorder) genoemd,
is een nachtmerrieachtig fenomeen. Vrijwel alle bijen uit schijnbaar gezonde, florerende volken
zijn op een dag opeens verdwenen, met of zonder koningin.
Waarom CCD opeens de kop opsteekt (vanaf 2006 komt het voor) en wat precies de oorzaak ervan is,
dat hoort bij het mysterie....
Ik noemde net dat het bij mij rigoureus voorkomt: niet alleen het volk dat ik wilde verhuizen,
bleek verdwenen, toen ik bij mijn andere twee volken op de moestuin keek,
zag ik ook daar slechts een handjevol bijen onderin de kast liggen....
dood(stil).
Ik was opeens een treurige imker zonder één enkele bij.
Ik kon mijn beitel er wel bij neer leggen...
Lichtelijk in paniek nam ik contact op met collega-imkers met wie ik samen ben opgeleid
of heb samengewerkt.
Zij wisten ook niet één-twee-drie een antwoord op mijn issue...
Snap ik: zeker zo vroeg in het jaar moeten alle volken nog een eerste controle krijgen
en na de winter op krachten komen.
Gelukkig durfde Susanne - imkerlerares van "de Honingpot" - me een raam vol bijenbroed te beloven
van een groot en gezond bijenvolk, als ze eenmaal aan het groeien waren... zo eind april.
Ik was voorlopig gerustgesteld....
Ik ging druk aan het werk om kasten schoon te maken, overtollige honing
- twee kasten zaten nog bijna vol - te slingeren,
mijn imkerpak te wassen en
de bijen die ik gevonden had een ereplaats te geven
in bij-zondere tekeningen.
Altijd genoeg te doen voor een imker, ook buiten het seizoen, zelfs zonder bijen.
Het enige wat ik niet deed was iedereen op de hoogte brengen. Nee, ik wacht even af,
want al die mensen die bij mij graag hun honing komen kopen
wil ik (nog) niet teleurstellen. Vandaar mijn late blog.
Nieuwe bijen...
Het werd niet eind april en ook niet begin mei... door het vreemde en grillige voorjaarsweer groeien
niet alleen de planten later, maar komen ook bijenvolken later tot ontwikkeling en groei.
Maar 20 mei was de dag dat ik een bijenkast kon brengen naar Susanne.
Ik zou één raam met broed en vol bijen krijgen. Of ik er wat ramen bij kon hangen met honing
en of ik wat ramen extra had voor haar volken....
Ervaren imkers doen dit vaker om zelf hun volken te vermeerderen.
Dit wordt een broedaflegger genoemd.
Met of zonder koningin wordt een vol broedraam met bijen apart gezet en in een andere kast gehangen.
De aanwezige bijen gaan dan zelf met behulp van 'red'cellen een nieuwe koningin maken...
of er komt een nieuwe, net geboren koningin mee...
De bijen gaan aan de slag om zichzelf als volk te vermeerderen en worden een eigen zelfstandig volk.
Dit is een notendop hoe het ongeveer gaat.
Ik vind het spannend, want ik heb het nog nooit eerder op deze manier gedaan.
En net voordat juni aanbrak werd een piepklein volkje bij mij thuis neergezet.
Natuurlijk was ik net een weekend weg toen ze werden bezorgd....
En natuurlijk kunnen ze zelfs door het kleinste gaatje heen ontsnappen.
Een dag later kon ik ze gelukkig op hun juiste plekje plaatsen!
Ik maakte snel een kast in orde om daar het raam in te hangen.
Daarnaast hing ik wat andere ramen met een kleine voorraad honing voor ze,
om de eerste dagen comfortabel door te komen...
En als extra verrassing kreeg ik er een nieuwe, jonge koningin bij!
De koningin zat in een apart vervoerskooitje.
Toen het eitje van de koningin de metamorfose van larve tot pop had doorgemaakt, is ze in een klein kooitje gestopt, samen met een heel klein beetje
suikerdeeg, te veel kan er voor zorgen dat de vleugels van de koningin verkleven.
 |
| Hier zie je drie verticaal hangende doppen waar koninginnenpoppen in zitten |
Deze jonge koningin was in het popstadium met dop en al door Susanne voorzichtig
en vakkundig weggesneden om in een broedstoof verder te groeien onder juiste omstandigheden.
Na lang en geduldig wachten - max 7 dagen, want zo lang duurt het popstadium - 'loopt ze uit'
zoals dat heet en komt ze als jonge bij uit de koninginnencel.
Vervolgens is ze in een kooitje gedaan en kreeg ik haar erbij....
Lucky me!
Dank je wel, Susanne...
De bijen op het raam wat ik kreeg, waren van een ander volk.
Omdat de koningin zich nog een plaatsje binnen dit volk moet veroveren, zit ze apart.
Zo kunnen de bijen aan haar geur wennen.
Ik zag haar maar heel even.... gewoon een kleine, maar toch heel bijzondere bij!
Omdat er geen andere Queen is en de bijen al aan elkaars geur gewend zijn,
ging het 'inlopen' gelukkig goed!
Ze was zó verdwenen... tussen de andere bijen op de ramen in.
En dan maar afwachten hoe het zich verder gaat ontwikkelen in het bijenvolk.
Deze koningin is nog zó 'piep' dat ze nog bevrucht moet worden.
Dat bevruchten is interessant en bijzonder.
De jonge koningin is na één week geslachtsrijp en gaat uit vliegen. Eerst doet ze enkele oriëntatievluchten en daarna gaat ze op bruidsvlucht. Ze vliegt dan naar een darrenverzamelplaats en laat haar feromonen [Aphroditiaticum] los. Op zo'n 10 tot 40 meter hoogte (boomhoogte) vormt zich een darrenkegel, deze vorm is - wanneer je geluk hebt en er op het goede moment bent - ook te zien in de lucht. De darren komen en dan wordt ze om de beurt door zo'n 8 tot 15 darren bevrucht. Haar achterlijf bevat een spermatank die helemaal gevuld raakt. Hierdoor zwelt haar achterlijf op en wordt langer dan dit van andere bijen. Een dar gaat dood na het afgeven van zijn sperma, want ook zijn bevruchtingsapparaat stulpt naar buiten en scheurt los. Wanneer het uit zichzelf in de lucht loslaat, kan de volgende dar de koningin bevruchten, wanneer het blijft vastzitten, vliegt de koningin terug naar de kast om het door behulpzame werksters te laten losmaken, lees afknagen.
Soms is de koningin wel een paar dagen lang op bruidsvlucht. Ze weet zelf wanneer het genoeg is.
Met de voorraad sperma kan ze haar hele verdere, vruchtbare leven - zo'n 5 jaar - doen.
Ze gaat de kast niet meer uit, maar blijft de rest van haar leven binnen.
Een paar dagen na de bruidsvlucht begint de koningin met eitjes leggen.
Dit is haar voornaamste en eigenlijk enige taak: om het volk te laten groeien.
Over darren en de bevruchting heb ik meer geschreven in dit blog.....
Als de bruidsvlucht goed is gegaan, moet het volk opgebouwd worden in kwantiteit en kwaliteit...
Oftewel, het moet groeien in aantal doordat de koningin 'aan de leg gaat' èn het volk moet sterk worden door veel en goed voedsel te verzamelen waardoor ze gezond en sterk wordt.
Dit is het werk van de werksters in het volk.
Het is zó geweldig om mee te leven met het ingenieuze leven in een bijenvolk
en te leren van hun hoogstaande samenleving en beschaving.
Dit maakt me regelmatig stil..... en dát wil wat zeggen!
Ik ben blij met dit nieuwe volkje en inmiddels alweer heel wat weken verder kan ik zeggen
dat het goed met ze gaat. Ze vinden de standplaats fijn,
voelen zich thuis en zijn enorm gegroeid!
En als imker sta ik erbij en kijk er naar....
Ik word er vrolijk van.
Jij?!
Denk je nog aan de give-away actie op m'n blog?
Lees hier even terug wat je moet doen om een geweldig cadeau uit te kiezen....
Je hebt de tijd tot zondagmiddag 18 juli 14.00 uur.
Vier mee, dát feestje!!
Bee Happy....
