maandag 3 juli 2017

Mijn moestuin (juni 3)

Een gifspuitende buurman, boosaardige bijen in de aanval en verdwenen knoflook......  Ik maakte weer van alles mee in de moestuin. Maar ik begin bij het begin: een heerlijk rustige zomerochtend, zoals er gelukkig zo veel zijn!

Zomaar een zomerochtend. ....
Ik zet mijn wekker eerder dan de andere gezinsleden, zodat ik nog even van de rust in huis en in de tuin kan genieten.  En als ik geluk heb van een mooie zonsopkomst.
Mijn ochtendritueel begint met het legen van de wasmachine en het wasgoed alvast buiten zetten. Vervolgens leeg ik de vaatwasser en dek gelijk de ontbijttafel. Voor het brood loop ik naar buiten om dit uit de vriezer in de schuur te pakken. Ik passeer de cavia's die me uitbundig begroeten. Of is het een roep om eten en aandacht? Ik groet terug en laat het voeren over aan mijn dochter, die straks haar bed uit zal trippelen.
Gewoon op m'n slippertjes en zonder jas loop ik de tuin in en zie de rode besjes die erom vragen geplukt te worden. Ik loop verder en geef m'n kipjes alvast wat eten. Pluk tegelijk wat cola kruid van hun moestuindak, voor een vers potje thee. Ik raap twee nog warme eitjes en bedank m'n kippen. Als de theepot op het lichtje staat, hang ik de witte lakens en handdoeken aan de lijn. Nog voor zevenen, zodat het snel droogt. Hoewel er vanochtend geen mooie zonsopkomst te zien is, geniet ik van de rust en stilte om me heen. Dit kan ook, middenin de (rand)stad.
Ik zwaai mijn lief, op weg naar zijn werk, uit bij het tuinhek, het tortelduifje op de vleermuizenkast koert en in een schoon bakje vlei ik de mooi rode bessentrossen.... voordat de vogels ze gevonden hebben.
In de kas ziet alles er goed uit. Tomaten groeien tevreden nu ze voldoende lucht en licht hebben omdat ze opgebonden zijn. De komkommer groeit fantastisch en maakt veel uitlopers. De pepers groeien en  de eerste tere blaadjes komen boven de grond van de plantjes die ik eerder deze week heb gezaaid.
Vanmiddag weer even water geven. Want al regent het buiten, in de kas valt het niet....
Ik groet de cavia's, de kauwen en zelfs het slakje wat over de tafel glijdt.... 
Wat een mooie dag! Wat een mooi begin van een nieuwe dag!


Ik vergeet bijna om nog fruit in de winkel te kopen. Zoveel heerlijk zomerfruit kan ik nu oogsten.
De aardbeienoogst is helaas alweer gestopt.  Je hebt vele aardbeienrassen, grofweg ingedeeld in vroege, late en doordragende soorten.

  Ik heb dus vroege.... Zelfs de blaadjes worden al wat gelig.
Aardbeienplanten kun je drie jaar lang laten staan.. Daarna neemt de vruchtbaarheid af en ook de vruchtjes worden kleiner en zullen minder sappig zijn. Het is dan tijd om de (ontelbare) uitlopers uit te planten en daarmee een nieuw aardbeienbed te maken.

Gelukkig oogst ik nu genoeg bessen. Rode bessen, zwarte bessen en kruisbessen.
Alleen jammer dat die zwarte bessen niet per trosje allemaal tegelijk afrijpen.
Ik ken de kruisbessen nog van vroeger, uit mijn opa's grote moestuin. Een andere naam die ervoor werd gebruikt, is 'beiers'. De bessen groeien aan een struik met gemeen scherpe stekels. De besjes hebben een taaie schil die je meestal niet opeet. Maar het binnenste is sappig en zoet.
Misschien ken je kruisbessen wel van de beroemde Limburgse kruisbessenvlaai.
Ik oogst al heel wat, dit jaar. Maar of het genoeg is voor een vlaai?

Waar ik ook de eerste rijpe exemplaren van zag, zijn....... de pruimen!
Eén zag ik op de grond liggen, de andere plukte ik uit de boom. De boom is oud, stokoud eigenlijk en nog geplant door de vroegere bewoonster, die al bijna een eeuw telt.
Meestal zijn de vogels me voor met het oogsten van de pruimen. Of beter gezegd, ze pikken overal wat hapjes uit.

Zou een vogelnet  wat ik over drie takken drapeer, voldoende zijn om wat hele pruimen zelf te kunnen oogsten, dit jaar?
Wat een heerlijk fruit, elke dag!
Rode aalbessen eet ik, met wat suiker (fructose) voor het ontbijt.
De kruisbessen worden tussendoor opgepeuzeld.
De zwarte bessen ontsap ik of ik maak er likeur van.
Op de verlanglijst van mijn zoon staat zelfgemaakte cassis.
Nog even kijken hoe en wat, maar dat moet te doen zijn!

En dan de groentes.......
Ik oogst nog steeds veel sla, andijvie, spitskool, peulen en courgette.
Ik kan elke avond kiezen wat ik  op tafel ga zetten! Wat een rijkdom!
En ik heb de eerste krootjes geoogst.
Ze zijn zó groot!
Maar wat ik daarvan maakte, deed ik nog nooit eerder.
Ik laat je van de week zien wat voor bijzonders het is geworden........
Wist je dat je het loof ook prima kunt eten? Gewoon gebruiken als blaadjes door de sla,
tussen een groentetosti of verwerk het zoals je spinazie gebruikt.
In juni is het ook de tijd om knoflook te oogsten.
Het loof sterft af en dan groeit het bolletje niet meer verder.
Het gekke bij mij is, dat ik de knoflook nooit meer terug vind.
Ik heb de knoflook dit jaar zelfs op een rijtje gezet..... uhm, min of meer.
Maar toch vind ik ook dit jaar maar één klein bolletje knoflook terug.
Ik zal nog eens verder zoeken......

Doperwten oogst ik overigens niet meer.
Dat was één keer een mooie oogst en nu is het welletjes.
Ze zien er dan ook zó uit.
Ach..... het is inmiddels zomer en doperwten zijn nu eenmaal een voorjaarsgroente.
Ik krijg in ieder geval weer plaats in de tuin voor andere planten. 
Peulen en erwten behoren tot de familie van de vlinderbloemigen.
Ze hebben wortelknolletjes waarmee ze stikstof uit de lucht opslaan.
Stikstof is nodig voor het aanmaken van voldoende groen blad.
Bladgroenten zoals spinazie en sla, profiteren van de aanwezigheid van deze vlinderbloemige planten.
Volgens de klassieke combinatieteelt zijn kolen heel geschikt om na erwten te planten.
De wortelknolletjes van de erwten spit ik niet uit, maar laat ik in de grond achter.
En laat ik nu net nog een paar plantjes Cavalo Nero, oftewel palmkool hebben staan.
Die moeten nodig uitgeplant en ík weet al waar!

Met al dat oogsten lijkt het één groot feest in de tuin.
Maar dat is natuurlijk één kant van het verhaal.
Want wieden moet er ook gebeuren.
Nu heb ik daar niet meer zo'n hekel aan als vroeger, want elke keer doe ik gewoon wat.

Maar ik kreeg een leuke verrassing toen ik tussen de spruitkool aan het wieden ging.
Doordat er een vogelnet overheen had gelegen, kon ik wat minder goed zien wat voor onkruid er allemaal groeide.
Maar,  het bleek geen onkruid......



Het was spinazie.  Het kwam alsnog...... van mij mag het! 
Het kan prima naast elkaar groeien.
Dit hoort dus in de categorie 'leuke moestuinverrassing' thuis.


Gevaarlijk en uitdagend kan het werken in m'n tuin ook zijn. Vlak voor de bijenkast wilde ik snijbonen zaaien. Daar stonden nog een paar verpieterde, halve paksoiplantjes, maar het is een goede plek om te benutten. Tot half juli kun je nog prima bonen in de warme grond stoppen. Ze houden nu eenmaal van warmte.
Maar mijn bijenvolk werd wat onrustig, beter gezegd: een waakbij, of een paar waakbijen kwamen bij mij polshoogte nemen met een niet zo vriendelijk gezoem. Sterker nog, het klonk me agressief in de oren. En omdat ik nog geen twee dagen geleden gestoken was, boezemde dit me wel enige angst in.
Want ....  als er één bij steekt, komt er een speciale geur vrij, wat andere bijen aantrekt om ook te gaan steken. Zou een bijensteek een paar dagen later ook nog te ruiken zijn? Of zouden ze me herkennen  als de niet zo goede imker, beter gezegd: de imker die een vol honingraam heeft gestolen, eerder deze week?? Ik produceerde inmiddels naast zweet van het zwoegen, ook enig angstzweet....... En zouden ze dat misschien ruiken, zoals ook honden dat ruiken?
Ik vond het een echte uitdaging de boontjes in de grond te krijgen.... lieve help! Ik doe het natuurlijk zelf, maar ff spannend was het wel.  


Op een gegeven moment heb ik maar mijn tropenhelm met gaas gepakt om de laatste bonen in de grond te krijgen.
En de kunst is om heel rustig te blijven bewegen en ademen. Geen snelle of onrustige bewegingen.
Ik sprak de agressieve bij dus rustig toe, verzon een heel verhaal, maar moest ook wel een beetje lachen. Ik was beschermd en in mijn gezicht steken, lukte in ieder geval niet. Na enige tijd droop de bij toch af en hoewel het gezoem nog even in mijn hoofd doorging, was ik gelukkig niet gestoken.
En...... nog belangrijker: de snijbonen zitten in de grond!
Ik moet er alleen nog even niet aan denken hoe ik ze straks zal gaan oogsten ;)

En dan nog iets wat me echt een naar gevoel gaf.
Deze foto is inderdaad zó mistroostig als dat hij eruit ziet.
Achterin mijn tuin is opeens een stuk kale grond te zien.
Daar waar de aardperen begonnen te groeien en de belofte van prachtige bloemetjes zich aandiende,
\
daar waar de aardappelen waren geplant...... was het opeens zwart en triest.
Vreemd genoeg was het alleen vlakbij de schutting.
Toen ik daar doorheen gluurde naar de brandgang erachter, zag ik een onkruidvrije doorgang.
???????
Wat zou er gebeurd zijn?
Toch maar eens afgestapt op de achterburen waar mijn moestuin aan grenst.
En inderdaad, de achterbuurman met de tien pitbulls, vond het nodig om het onkruid dáár te verwijderen.
Met een geel flesje onkruidverdelger wat hij bij een tuincentrum had gescoord.
Hoewel hij het etiket had gelezen en het volgens hem wel meeviel met de gifstoffen, hoort dit bij gif en absoluut niet bij biologisch tuinieren!
Maar wat had hij nu gedaan? Ook op de schutting, die uit losse plankdelen bestaat, had hij gespoten.
Lekker slim! Dat ging er natuurlijk dwars doorheen.
Ik ging niet gelijk uit van boos opzet, maar het was toch naar.
Na een redelijk vriendelijk gesprek met deze buurman, kreeg ik in ieder geval de verzekering dat hij dit in het vervolg niet meer zou doen.

Ach ja...... soms is communiceren en samenleven met andersdenkenden behoorlijk lastig.
Maar het blijft ontzettend belangrijk!
Ik kon het niet laten staan: een lief basilicumplantje, biologisch en afgeprijsd bij de AH.

Dat 'moest' mee voor in de tuin.
Ik zette het in de kas, naast de tomaten.
Ook basilicum en tomaat versterken elkaars goede eigenschappen.
Het is nu de goede tijd om ook niet afgeharde kruidenplantjes in de tuin zetten.
Het is warm genoeg en langzaamaan wennen ze vanzelf aan lagere temperaturen.
De gezaaide plantjes komen eveneens langzaam op.
Maar voor nu is het weer even genoeg.
Morgen weer een dag in mijn tuin!