woensdag 2 maart 2022

Mijn moestuin in februari

Yes! Yes! En nog eens yes!  
De vogeltjes weten het beter dan wij en zingen 's morgens vroeg al het hoogste lied. 
Heb jij de merel en de meesjes al gehoord? 
De dagen lengen en dit is het teken van de naderende lente
De bomen doen vrolijk mee en beginnen voorzichtig uit te lopen in bloeiende knoppen 
of tere groene blaadjes.... Langzaam ontwaakt de natuur! 
En daar krijgen we energie van!
Energie om lekker buiten in de tuin aan het werk te gaan.
Maar, het kan nog alle kanten op gaan, dus voorzichtigheid blijft geboden.
Het zaaien kan gelukkig beginnen, deze maand... 
Veilig in huis, waar het warm en beschut is, maar ook buiten in de koude kas
 en zelfs - de allerlaatste dagen van deze maand - buiten :)
Ben je nog niet begonnen? Het is nog vroeg en je hebt nog tijd genoeg! Laat je inspireren!

Ik oogstte deze maand nog voldoende wintergroente, waar ik heel blij van werd!
De storm en de winactie komen voorbij en veel verschillende tips om zelf in de tuin aan de slag te gaan.
Geniet van het voorjaar, de mooie dagen komen er aan!!!


Zaaien in februari

Net als vorig jaar - alleen nog wat eerder in het jaar - zaai ik volgens de maankalender van Maria Thun!

Niet dat ik er alles van snap, maar het klinkt en voelt zó logisch en aannemelijk.
De buurman vroeg of ik vorig jaar echt meer opbrengst had door met de maankalender te werken.
Dat vond ik een terechte en tegelijk moeilijke vraag.
Dus ik bleef het antwoord gedeeltelijk schuldig, want tja.... ik had een geweldig tuinjaar
maar ligt dat alleen aan het gebruik van de maankalender?
Ook andere factoren spelen een rol, zoals het wéér, de kwaliteit van de bodem,
de kwaliteit van het zaad en (on)dieren in de tuin. Zo had ik veel last van slakken,
die vaker tevoorschijn kwamen door de natte periode in de zomer. 
Dusss.... een overhaaste conclusie kan ik er niet aan verbinden.
Wat vind ik dan zó goed aan de maankalender?
Door het nieuwe formaat wordt het een soort tuindagboekje per twee weken.
Wel zó handig voor iemand die verder niet zo geordend en gestructureerd werkt ;)
Waar een ander misschien vooral beperkingen ziet in het niet elke dag kunnen zaaien
of werken in de moestuin, zie ik vooral de bevrijdende kant ervan.
Je hoeft niet elke dag van alles te doen, maar verdeelt het over de verschillende dagen.
En wees eerlijk, ook al heb je een lange dag gewerkt, 5 minuutjes tijd om wat zaadjes
te laten vallen in klaarstaande potjes, heeft iedereen wel, toch?!

Groentes worden ingedeeld in één van de vier hoofdgroepen, namelijk:
  • bladgroente
  • wortelgroente
  • bloemgroente
  • vruchtgroente
Op een dag van bladgroente zaai of verplant je geen pepers, want dat zijn vruchtgroentes.
Op een vruchtgroentedag ga je niet in de weer met wortels (en gember en radijs etc.)
Ik vind het bevrijdend en rustgevend: elke dag een beetje is beter vol te houden
dan alles in één dag te moeten/willen doen!

Dit jaar werk ik weer met perspotjes, dat beviel vorig jaar ook erg goed.
Dank je wel, lieve buren voor het altijd mogen lenen van jullie potjespers! 
Echt een ideaal tuinhulpmiddel en aan te raden als je alles zelf zaait! 

Ik heb een emmer door de helft gesneden en doe hier de biologische tuinaarde of potgrond in.
Deze moet goed nat zijn, dus giet ik er een halve gieter water bij.
Druk de potjespers in de grond met de hendel open. Duw, druk en draai op en in de grond.
Zorg dat een schone zaaitray klaar staat en pers met de hendel de potjes - alleen uit aarde 
bestaand - in de bak. In het zaaigat laat je één of twee zaadjes vallen en klaar!
Doordat de aarde doordrenkt met water is, hoef je de eerste week geen water te geven.
Zet de plantenbakken met deksel op een warme en zonnige plaats in huis.
Voor een raam waar ook een radiator hangt of in een zonnige serre, is een goede plek.

En wat zaaide ik?
Halverwege februari op een bladdag zaaide ik als eerste drie soorten sla:
rode krulsla, bindsla en ijsbergsla.
Sla kan goed tegen een beetje kou. Het lijkt een zomergroente, maar juist
 middenin de zomer groeit sla niet omdat het te warm is.
Ik kijk altijd welk zaad ik nog over heb van vorig jaar en gebruik dat eerst.
Zo vroeg in het jaar beginnen geeft me de kans om dit zaad uit te testen.
Komt er niks op, dan gebruik ik nieuw biologisch zaad wat ik in hetzelfde potje
kan zaaien. Makkelijk en handig.
Op een vruchtdag zaaide ik pepers, paprika, meloen, komkommer, aubergine en muismeloen! 
Voor paprika's en pepers koop ik trouwens geen zaad.
Ik koop een mooi, biologisch exemplaar, gebruik deze in de keuken
en het zaad mag de grond in. Gebruik het zaad gerust vers, dat gaat best.
Wil je het zaad bewaren, dan moet je het wel drogen....
Héérlijk, vroege plantjes die ik straks, groot en sterk gegroeid, in de kas plant voor
een (hopelijk) geweldige zomerse opbrengst.
Al deze vruchtgroentes kun je ook in maart zaaien, maar hoe eerder je bent, 
hoe sterker de plant kan groeien en eerder je kan oogsten.

En kijk! Hier komt de sla al bijna bovengronds....
Door het gebruik van perspotjes met een opening bovenin, kan ik prachtig zien
hoe het zaad begint te ontkiemen.

Elk plantje is een wonder en kan bij mij rekenen op gejuich!
Dit is de wortelgroei en ontkieming van twee cantaloupe meloenzaadjes!
Prachtig, toch?!

In de (koude) kas zaaide ik een paar regels raapstelen...
Ik ben helemaal fan van deze 'nieuwe' groente in het vroege voorjaar.
Ze groeit lekker snel, slakken laten het staan en ik heb er een paar 
heerlijke recepten bij verzonnen. Wat te denken van een lekkere couscoussalade,
een fijne spaghetti of een voorjaarsstamppotje mét raapstelen?! (klik)

Wat al vroeg buiten gezaaid of geplant kan worden, zijn planten die 
matige vorst moeten kunnen verdragen, zoals:
  • tuinbonen
  • doperwten en peulen
  • krootjes
  • spinazie
  • raapstelen 
  • knoflook
De beste tijd om knoflookteentjes te planten is in het najaar en dat deed ik ook! 
Ik koop overigens geen speciale plantknoflook, maar neem biologische knoflook 
(die wordt niet bespoten met kiemdodend middel) die al aan het doorschieten is.
En toen kocht ik in januari een netje bio knoflook waarvan bijna alle tenen aan het doorschieten waren.
Naast het rijtje knoflook wat ik in november plantte en die
zoals je ziet al lekker groot gegroeid is, maakte ik nog twee rijtjes van in totaal 
zo'n 25 teentjes knoflook. Vroeger is beter, wordt altijd gezegd,
ben benieuwd of ik verschil zie in groei en uiteindelijke oogst van de knoflook.
Ik vind het wel eens tijd worden voor zo'n decoratieve knoflookvlecht met bollen uit eigen tuin ;)

Vorig jaar schreef ik al over de veranderingen van onze tuin-bij-huis.
Zo is onder andere de fietsenstalling verdwenen en op deze plaats start ik een klein moestuintje.
Om even een beeld te geven.... het is zo'n 6 à 6,5 vierkante meter.
Inmiddels staat er al aardig wat in. Naast de knoflook heb ik er twee rabarberplanten in gezet,
wat knolletjes aardpeer laten vallen (laat de anderen het niet horen, ze mogen 'm niet zo!)
en een Physalis (lampionplant), de eetbare variant.
Ruimte genoeg nog voor doperwten of peulen.
 
Het is altijd een punt van discussie bij tuinders of je bonen of peulvruchten moet voorweken
of niet. Meestal doe ik het niet, maar het maakt de buitenste schil van het zaad zachter
waardoor het zaad makkelijker en sneller ontkiemt.
Het zaad wat ik nu gebruik zit nog in de luchtdichte verpakking maar is wel over datum.
Ik weekte het een paar uur voor (als tussenoplossing) en stopte het in de grond.
Met zóveel zaad vulde ik vier rijtjes...
Tussen de rijtjes houdt ik een schrepelbreedte (ongeveer 40 cm) aan, 
de zaadjes kunnen dicht op elkaar in de regel gezaaid met een tussenruimte van 3 cm.
Ik houd de aanwijzingen op de verpakking ongeveer aan. Maar zaai altijd twee erwtjes bij elkaar. 
Komt er één niet op, dan heb je niet gelijk een gat in de rij.
'Problemen met ziekten en plagen zijn er nauwelijks', staat er op de verpakking.
Maar ik weet wel beter.... vogels en met name duiven zijn dol op die tere,
jonge, groene scheutjes van de doperwt.
Om niet alles voor niks te hebben gedaan, neem ik mijn voorzorgsmaatregelen.
Ook handig dat de kippen er nu niet kunnen lopen ;)


Winteroogst

De meeste wintergroentes die ik nu nog kan oogsten, heb ik vorig jaar al in maart, april of mei gezaaid.
Wát een groei en volharding van die plantjes....
En wát een planning en wát een geduld van mijn kant is daar bij komen kijken ;)
Zo kon ik eindelijk, eindelijk mijn witlof oogsten! Wat werd ik daar blij van.
Het is een dubbele en vrij intensieve teelt, 
maar het resultaat te zien en te proeven, is dan ook dubbel zo bevredigend! 
Onder een vuilniszak, ingekuild in mijn koude kas groeiden er kleine puntjes net boven de grond.....

Mijn handen en nagels zijn gedurende de winter behoorlijk schoon gebleven, 
maar nu moet ik ze weer gebruiken om de grond voorzichtig weg te krabbelen.
En kijk eens!! Dunne lange èn korte dikke kropjes, maar hé... het zijn witlofkropjes!!
Ik heb er eerst twee geoogst en sneed ze door een frisse wintersalade waarbij ik taco's at.
De overige kropjes gingen in mijn verwarmende witlofovenschotel (klik)
Ik sneed ze met een mes voorzichtig af, een centimeter of twee boven de wortel...  
op deze manier komt er misschien nog een kropje of wat los blad aan groeien, wat ik kan oogsten.
Ik dek ze weer even toe en houd je op de hoogte!

Wat oogstte ik nog meer?

Vooral wortelgroente kan goed tegen wat kou en overwintert beschut onder de grond.
Zo oogstte ik nog twee kleine selderijknollen èn
pastinaak! Ik zag hele kleine toefjes groen boven de grond uitsteken,
maar toen ik voorzichtig aan het steken ging (met spade) kwamen er steeds meer
wortels tevoorschijn. Kijk die mooie, zoete, witte wortels eens!
Deze week deel ik nog een lekker recept van pastinaak in een lichtjes gegratineerde ovenschotel.
Blijf lezen....
Aardperen kan ik ook nog oogsten, tot maart zijn ze lekker.
Hoewel de meeste mensen hier in huis er een beetje op mopperen.
Dat komt door de hoeveelheid inuline die winderigheid kan veroorzaken.... :(

En binnenshuis had ik naast mijn kweekgroente nog een bijzondere oogst....
Mijn mooie kamerplant moest eraan geloven en de wortels bleken prachtig gegroeid.
Ik oogstte kurkuma!! (klik)

De prei groeit nog bovengronds, maarre....

wist je dat het eigenlijk een moerasplant is?
Grapje, hoor! Dat is niet waar! De overvloedige regenval tijdens de storm,
toverde het stukje grond waar de prei (en snijbiet) staat om tot een soort Sawa, 
een nat rijstveld, maar dan zonder rijst ;)
Gelukkig trok het na een dag of wat ook weer weg.
Ik denk dat de grond voorlopig weer voldoende verzadigd is en dat we gerust
een paar droge zomers aankunnen. Wat denk jij?!

Successen in de tuin


De overgeplante rabarber heeft het goed gedaan! Ondanks dat ik wat minder voorzichtig deed 
met de wortelkluit - ik las later dat je die ruim moet uitspitten en niet mag beschadigen - slaan 
de twee nieuwe rabarberplanten goed aan. 
Volgend jaar in de winter ga ik nog wat rabarberplanten verhuizen.  Voor de zekerheid wacht ik tot december, want kijk eens... 
de rabarber loopt al prachtig uit! 
Ik krijg alweer zin in die lekkere typische rabarberrecepten:
taart, chutney, jam en ijsjes!
Nog even geduld!

De gojibes waar ik vorig najaar zó'n geweldige oogst van kreeg,
moest verplaatst worden. Of het nu wel of niet in de goede tijd was.....
Het was najaar en gelukkig: het wás de goede tijd! Ze loopt al weer prachtig uit!
Nu nog goed opbinden en de takken leiden.

Wat ben ik blij dat ik in oktober nog rucola zaaide.
Het groeide in de winter bijna niet, maar nu de dagen lengen en het in de kas 
af en toe al de 20°C  aantikt, kan ik er soms wel twee keer in de week een plukje van oogsten.
En wat is dat tere groen welkom op winterse dagen!
Dát is het voordeel van net voor de winter zaaien....
Niet alleen de plantjes zijn gegroeid, ook Eef onze pup.
Ze wilde wel even poseren tussen de rucola!
Maar geen gaten graven, Eef! Want ik heb er nu ook raapstelen gezaaid!

En ook de winactie van vorige maand was een succes!
Ik had het al eerder gepubliceerd, maar hier even met fotootje....

De prijs: een mooie kruidenpot met biologische tijm, ging naar Heilie.
Veel plezier ermee,  Heilie. Geniet ervan nu het bijna voorjaar is!


En dát wens ik iedereen: open ogen om de eerste voorjaarsboden te zien,
open oren om de eerste klanken op te vangen van het naderend voorjaar,
een neus die de geur van de lente herkent, 
een mond die de frisse, groene smaak van het voorjaar kan proeven èn
vieze handen met gebroken nagels als teken van fijne uurtjes bezig-zijn in de tuin!