maandag 29 november 2021

Tandpasta zelf maken

 Tandenpoetsen.... het is een dagelijks terugkerend ritueel en zeker de komende tijd 
van veel snoepen en extra eten een absolute must! 
Niet alleen voor reiniging, maar ook bescherming van je tanden, kiezen en tandvlees.
En weet je? Ik vind tandenpoetsen echt fantastisch! 
Voor mij voelt het elke keer een beetje als opnieuw beginnen.

Na een eetmoment - lekker of minder lekker, gezond of ongezond - ga je tandenpoetsen 
en krijg je diezelfde frisse smaak in je mond.
Mijn tanden voelen schoon, mijn adem ruikt fris (denk ik) en het is een tijd van even 
niks eten en drinken, vlak na het tandenpoetsen. Een soort tijdelijk vasten.
Eerlijk gezegd... ik ben een tijdje verslaafd geweest aan tandenpoetsen 
en op het hoogtepunt poetste ik zo'n 7 keer per dag.
Tot mijn tandarts me fijntjes wees op de gevolgen: gaatjes wanneer ik té snel na het eten 
en vooral na het eten van zuren en suikers (vooral bij fruit!) mijn tanden poetste. 
We weten het vast wel: het beschermende glazuurlaagje poets je er af, terwijl je gebit nog bezig is
 om de aanslag van voedselresten op je tandglazuur te verwerken.

Naast een ontwikkeling in de frequentie van tandenpoetsen - ik zit nu netjes op twee maal daags - 
heb ik ook een hele ontwikkeling doorgemaakt met het soort tandpasta.
Tegenwoordig heb je ze in allerlei soorten merken, kleurtjes en smaken.
En gelukkig is er ook meer aandacht voor tandpasta wat geen microplastics bevat.
Zie je namelijk het volgende op de verpakking van je tube staan
                    Polyethylene (PE) en/of Polyethylene glycol;
dan zijn dit microplastics. Kleine, harde plastic bolletjes die een schurend effect hebben 
en met name in speciale 'whitening tandpasta' zitten. Tandpasta slik je niet in,  
dat hebben we al jong geleerd, maar spugen we uit. Zo komt tandpasta, met alles wat er in zit, 
 in het riool, dat vervolgens in zee komt. 
Deze microplastics zijn niet afbreekbaar en lossen niet op. 
Ze vergroten het probleem van de plastic soup.

Dus ging ik op zoek naar plasticvrije tandpasta, gezond voor je gebit èn goed voor het milieu. 
En die is zeker te vinden! Maar het blijft in zo'n plastic tube verpakt, 
dus  keek ik ook naar de verpakking.
Sinds twee jaar koop ik geen tandpasta meer in een tube - die gooi je na gebruik immers weg 
waardoor de plastic afvalberg ook groter wordt - maar tandpastapastilles. 
Klinkt duur en dat is het ook.
Het zijn tandpasta tabletjes die je in je mond fijnkauwt en met je tong verdeelt langs je gebit. 
Vervolgens poets je met een iets vochtige tandenborstel langs je gebit en tandvlees.
De tabletjes zelf bevatten geen microplastics en  koop je in een papieren zakje, 
wat gewoon bij het oud papier kan. Volledig plasticvrij dus.
Maar ik schreef al: duur zijn ze ook. Ruim vijf euro voor een zakje van 60 stuks.

Het stond al langer op mijn to-do-list maar iets hield me onbewust tegen: zelf tandpasta maken!
Maar deze maand heb ik het gedaan.
De eerste, ruwe versie was niet echt lekker, maar met wat aanpassingen vind ik het nu goed te doen.
Sterker nog: ik word er blij van! Het poetsen gaat prima en na het poetsen 
heb ik een merkbaar schoon gebit, een frisse smaak en mijn tanden voelen heel glad gepolijst aan. 
Ook mijn tandvlees ziet er gezond uit. Ik was me niet bewust van een stroef gevoel 
na het tandenpoetsen, maar nu voelen mijn tanden wel  heel glad.

Ook eens uitproberen?!
Ik beschrijf eerst hoe je deze tandpasta zelf maakt en dat is heel simpel.
Daarna vertel ik meer over de verschillende ingrediënten en waarom ze goed passen in deze zelfgemaakte tandpasta.


Tandpasta zelf maken

Benodigdheden:
  • 3 el kokosolie
  • 3 el bakingsoda
  • 15 druppels etherische olie pepermunt of een combi
  • 2 tl stevia korrelvorm   1:1

Hoe maak ik het:
Doe de kokosolie in een kom en roer goed door. Kokosolie smelt bij een temperatuur van 27 graden.
Je kunt door stevig roeren wrijvingswarmte verkrijgen en deze temperatuur bereiken.
De kokosolie wordt zacht en smeuïg. Roer er de baking soda doorheen.  
Voeg de druppels etherische olie toe.
Ik koos voor pepermunt, mijn absolute favoriet en het zorgt voor een frisse mintgeur en smaak.
Maar je kunt ook voor een andere geur kiezen. Denk aan citroenolie, tea tree oil of sinaasappelolie. Of maak een combi.
Ik heb nu alleen pepermuntolie gebruikt, maar ga de volgende keer  zeker een combi uitproberen.
In gewone tandpasta zit altijd een zoetstof, maar die is niet altijd even gezond.
Ik probeerde eerst zonder zoetstof, maar dat was werkelijk vies. De bakingsoda smaakt zout en als je van 'gewone' tandpasta overstapt, is dit erg wennen.
Bewaar deze tandpasta in een goed afsluitbaar (glazen) potje en neem twee keer per dag
 een beetje van deze pasta op je tandenborstel. Zo veel als de grootte van een erwt.... 
Poets met een zachte borstel - liefst ook plasticvrij - 2 minuten lang.
En vergeet ook niet je tandvlees en tong mee te poetsen voor een optimale mondygiëne.
De kokosolie kan bij lagere temperaturen stollen wat ná het tandenpoetsen kan resulteren 
in een witte laag in je wasbak. Spoel je mond met koud water, maar spoel
de wasbak daarna even na met warm water of veeg met een keukenpapiertje de vette laag weg.

Nu nog wat over de verschillende ingrediënten en waarom ze goed in zelfgemaakte tandpasta passen.


Kokosolie:
Kokosolie wordt verkregen door extractie of persing van het wit van de kokosvrucht. Dit is iets anders als kokoswater of kokosmelk.
Kokosolie is een goede basis voor tal van verzorgingsproducten.
Kokosolie bevat caprine- en laurinezuren die bacteriën op de huid doden, oftewel ze heeft een antibacteriële werking.  Ook werkt het genezend voor pijnlijk en bloedend tandvlees.


Baking soda:
Er zijn veel verschillende namen om hetzelfde witte, kristallijne poeder aan te duiden. 
Om verwarring te voorkomen noem ik ze allemaal:
  • Zuiveringszout  - 
  • Natriumbicarbonaat  -  
  • Maagzout - 
  • Baksoda - 
  • Dubbelkoolzure natron - 
  • dubbelkoolzure soda - 
  • E500 - 
  • NaHCO3 - 
  • Baking Soda (VS) - 
  • Vichyzout (België).

Verwar het niet met gewone soda, want dat is iets heel anders en giftig.
Baking soda is eigenlijk een soort wondermiddel want het werkt ontzettend goed op vele gebieden.
Zo gebruik ik het als schuurmiddel bij het schoonmaken, om nare luchtjes in bijvoorbeeld de koelkast te absorberen, als rijsmiddel bij het bakken en ik voeg het toe aan mijn deodorant.
In veel verzorgingsproducten heeft het een goede werking.
  1. het voorkomt kalkaanslag en vermindert de hardheid van water
  2. het werkt licht schurend en reinigend door kleine kristallen
  3. het werkt als luchtverfrisser hoewel het zelf geurloos is

Vooral deze drie eigenschappen maken baking soda heel geschikt om te gebruiken in tandpasta.

Etherishe olie
Let er op dat je etherische olie kiest die 100% natuurlijk en puur is. Deze kun je dan ook met een gerust hart innemen. Ik kies voor het hoogstaande, pure merk DoTerra, wat ik echt kan aanraden. Deze geuren doen iets met je.... Ik gebruikte pepermuntolie

Pepermuntolie:
  • verkoelend
  • helpt om vrijer adem te halen
  • geeft een frisse smaak
  • vermindert hoofdpijn
  • goed tegen maagkrampen
  • zorgt voor een heldere geest

Tea tree oil (Melaleuca Alternifolia)
  • bacterieremmend en schimmeldodend
  • verzorgend en verzachtend
  • jeuk- en pijnstillend
  • helpt bij kleine wondjes
Citroenolie
  • werkt desinfecterend
  • werkt antibacterieel
  • verfrissend en stimulerend
  • zuiverend en verzachtend
Sinaasappelolie:
  • vooral kinderen vinden dit lekker in tandpasta
  • kalmerend en ontspannend
  • stemmingsverbeterend
  • verzorgend
En waarom zou je geen combinatie maken van bijvoorbeeld 8 druppels pepermunt, 3 druppels citroen, 2 druppels sinaasappel en 2 druppels tea tree oil?! Dit ga ik de volgende keer proberen. Het gaat bij deze etherische olieën niet alleen om de geur, maar ook om haar gezondheidsondersteunende werking.


Stevia zoetstof
Ik gebruikte Stevia omdat dit een natuurlijke zoetstof is, gewonnen uit de bladeren van het Stevia plantje. Eigenlijk gaat het om steviolglycosiden, wat met een complex proces gewonnen wordt uit het Steviaplantje. Het is 200 tot 300 keer zoeter dan suiker. 
Stevia is een intensieve zoetstof, maar het bloedsuikergehalte stijgt door het gebruik niet! Het wordt niet als glucose in het bloed opgenomen. Eet je volledig suikervrij, dan kun je deze zoetstof prima weglaten.

Fluoride:
De kritische, gezonde lezer mist vast de fluoride in dit hele verhaal, want ja.... de tandarts zegt dat je fluoride moet gebruiken.
Iets meer hierover.
Fluor is een spore element, een natuurlijk mineraal en komt ook in voeding - in heel lage doses - voor. 
Fluoride is afkomstig van fluor die een verbinding aangegaan is met een ander element, zoals bijvoorbeeld natrium of calcium.
De tandarts geeft bij kinderen regelmatig een extra fluoride behandeling en tandpasta moet fluoride bevatten.
Is dit nu echt een onmisbaar onderdeel?

Fluoride helpt het tandglazuur versterken en het weerbaar maken tegen zuuraanvallen. Dus poets je regelmatig met fluoride, dan heb je minder kans op gaatjes.
Fluoride is echter ook schadelijk voor je gezondheid en dat is de reden dat je tandpasta niet mag doorslikken en is ook de reden dat er speciale tandpasta voor kinderen is met minder fluoride (voor het geval ze er wel iets van binnenkrijgen).
Fluoride tast namelijk de nieren, botten, zenuwen en spieren aan. Teveel  fluoride kan zelfs  kankerverwekkend zijn, volgens sommigen.
Deze schadelijke effecten treden pas op als je heel veel fluoride binnenkrijgt (3 gram tandpasta per kilo lichaamsgewicht), maar toch....
Je kunt je tanden prima reinigen met een goede borstel en een tandpasta zonder fluoride, dat is niet verkeerd. Alleen de beschermende werking van fluoride tegen cariës op je glazuur, krijg je dan niet.

Ik gebruik mijn zelfgemaakte tandpasta nog niet jarenlang, wel gebruik ik al langer een alternatieve tandpasta zonder fluoride in de vorm van de tandpastapastilles. En tot nog toe heb ik geen gaatjes...

Eens even kijken wanneer ik volgend jaar weer naar de tandarts mag..;)

Laat eens weten? Durf je het aan om deze tandpasta een tijdje te gebruiken?
Goed voor je gezondheid, je gebit en voor het milieu!
En voor de prijs hoef je het niet te laten.....