vrijdag 21 augustus 2020

Kan ik het bij-houden?! (6)


Leuk, leuk, leuk! 
Bij dit bijenblog zit een super leuke winactie!!!
En het is niet alleen een potje honing wat ik ga weggeven!

Gauw doorlezen zodat je weet hoe jíj kunt winnen en de ervaring van je leven op doet!
En lees meer over het krantenartikel waarvoor ik geïnterviewd werd.

Maar nu eerst:


Het bijenvolk

Hoewel  het moestuinseizoen met oogsten vanaf eind juni pas goed op gang komt en het naar zijn hoogtepunt toe gaat, is het bij de bijen een ander verhaal.
Na de langste dag van het jaar zijn ze over hun hoogtepunt heen en loopt de grootte van een volk al terug. De koningin legt nog eitjes, dit kan zelfs doorgaan tot de eerste nachtvorst, maar dit worden er steeds minder....
En zeker als eind juli of anders echt in augustus de darrenslacht plaatsvindt, wordt het nog rustiger in de kast. Ik vertel jullie vandaag wat meer over darren.

Darren
Darren zijn de mannetjesbijen zonder angel en gifapparaat. Ze zoemen hard, zijn groot en dik, maar doen geen kwaad. Waar het overgrote deel van een bijenvolk uit werksters (vrouwen) bestaat, komen er  ook altijd darren in de kast voor. Dit geeft in het begin van het seizoen aan dat een volk klaar is om zich  te gaan voortplanten.
Mannetjes zijn daarvan het symbool, eigenlijk is dat hun enige levensdoel.
En neem dat enige gerust letterlijk. Als ze op het hoogtepunt van hun leven zijn en dit doel bereiken, volgt daarop onmiddellijk de dood. Als een nieuwe, jonge koningin op bruidsvlucht gaat - ik heb er al eerder over geschreven - wil ze met zo'n 20 tot 30 darren paren. Maar elke keer opnieuw moet de jonge koningin na één paring terug naar de kast, waar haar hofstaat (de naaste werksters om haar heen) de koningin moeten bevrijden van het bevruchtingsapparaat van de vorige dar. Dit stulpt bij het paren namelijk naar buiten en blijft meestal vast zitten. De dar is dan zo'n groot deel van zijn lichaam kwijt dat hij het niet overleeft.

Darren kunnen zo'n 6 maanden oud worden, in tegenstelling tot werksters die maar 6 weken oud worden.
En waar elk bijenvolk zichzelf uitstekend bewaakt en beschermt met behulp van waakbijen zodat er geen vreemde bijen of indringers binnen zullen komen, mag een dar gerust bij een ander volk naar binnen. Hij wordt niet aangevallen of gedood, maar gezellig binnen genodigd.
Darren eten veel, hoewel ze zelf niks verzamelen of binnen brengen, maar ook dat vindt een bijenvolk niet erg.
Darren hebben de langste tijd nodig om uit te komen. Het ei-stadium duurt 3 dagen, het larvestadium duurt ook even lang als bij andere bijen en bedraagt 6 dagen. Het grote verschil zit 'm in het popstadium wat bij darren het langst duurt. Darren zijn dan ook stevig gebouwd ;)
Maar het grote probleem kwam vanaf de jaren 80.... de honingbijen hebben te maken met een lelijke ziekteverwekker in de vorm van een mijt. Deze mijt plant zich razendsnel voort in het bijenvolk en kan een heel volk flink verzwakken tot uiteindelijk zelfs de dood hierop volgt.
Meer over de bestrijding hiervan schrijf ik volgende maand.
                                                                     
Maar deze varroamijt, want zo heet hij, heeft  tijd en voedsel nodig om zich te ontwikkelen. En dat 
gebeurt nu juist precies wanneer een toekomstige dar in het popstadium zit. Net daarvoor heeft de varroamijt moeder een eitje laten vallen in de cel bij de larve en tijdens het popstadium komen deze eitjes uit, ze voeden zich met een deel van het voedsel voor de dar en met de dar zelf.
Ze komen tot volwassenheid en planten zich weer razendsnel voort.

Je begrijpt dat een imker hierbij moet ingrijpen.
Eén van de meeste simpele en preventieve maatregelen hiervoor is 
het wegsnijden van het darrenbroed voordat het, samen met die afgrijselijke ziekmakende varraomijt uitkomt.
Dit wegsnijden is niet leuk, er is al hard gewerkt door de werksters en de koningin voor dit broed, maar ik geef mijn kipjes het stuk raat wat over is: extra eiwitten voor mijn andere meisjes. Het bijenvolk doet het met minder darren en hoewel ze het zelf niet doorhebben, ook met minder varroamijten!

Tot slot -  het leven is niet alleen maar fijn en mooi -  vind er in augustus de darrenslacht plaats.
De werksters hebben niets meer aan de darren en willen voordat de winter begint genoeg ruimte hebben en voldoende voedsel overhouden. De darren worden massaal gedood (niet door de imker, maar door de werksters).

 
Had ik trouwens al eens verteld over het koolmeesje? Dat vriendelijke, kleine vogeltje met zijn gele buikje?

Fotocredits: Corné Kieboom

Zó vriendelijk is 't ie voor bijen niet.... vaak pikt ze zomaar een vermoeid bijtje uit de lucht. Ze is dan ook vaak te vinden vlak voor, onder of naast de bijenkast.....  kleine dief. Het is duidelijk in het dierenrijk: the survival of the fittest!

Maar....... wat zijn ze nog ijverig mijn bijtjes. Vooral met bouwen. Dit zorgde ervoor dat ik ook ijverig nog wat extra raampjes ging 'bouwen' om ze te geven voor het verzamelen van nectar/honing. Maar die kon ik weer snel weghalen. De zomerhoning moet ik vroeg oogsten... want de rest van de honing is voor henzelf om de winter door te komen. Deze moeten ze dus niet meer opslaan in honingkamers, maar in hun eigen broedkamer, waar ze straks in de winter hun wintertros vormen.


Dat ze nog super ijverig bouwen is duidelijk te zien aan de ramen waar ik het darrenbroed in wegsneed.



Zie je dit? 
De lichte kleur raat is in een week(!) tijd gebouwd!
Daar waar ik het darrenbroed wegsneed is een heel nieuw stuk raat gebouwd!!
Super snel, super strak en super knap!!


En kijk eens naar het volgende staaltje bouwkunst bij volk vijf!
Niet alleen de koningin is hier de dramaqueen, ook haar dochters kunnen er wat van... (volk 5)

Ik had hier alvast wat raampjes weggehaald met de hoop dat op de andere raampjes meer honing zou worden opgeslagen, zodat ik die misschien nog zou kunnen slingeren als zomerhoning.
Maar nee, hoor! Ze hebben gewoon al hun energie en tijd gestoken in het bouwen van nieuwe raat.
En deels al gevuld met nieuwe nectar/honing.

En het zij-aanzicht:
Knapperds!

Zo zie je maar weer, een imker kan sturen en plannen maken, 
maar een bijenvolk trekt toch haar eigen plan. ;)


Steken en bijengif

Kunnen hommels steken?
Terwijl ik over die vraag hardop nadacht na ons nachtelijke bezoekje bij een buurman in de straat die meerdere malen gestoken was door... ja, door wat eigenlijk?
Daar moest de imker uit de buurt - ik dus - maar even naar kijken.
Deze stekelige zoemende diertjes zaten in de grond, het zijn dus sowieso géén bijen. Het zouden hommels kunnen zijn, solitair levende zandbijen óf wespen. Te zien aan de agressie van deze wild opvliegende  diertjes moeten het wespen zijn. 
Hoewel ik het in het donker niet goed genoeg kon zien... 
Peter liep twee steken op, de buurman had al 7 steken, ik bleef gelukkig buiten schot.
Wespen kunnen meerdere malen achter elkaar steken,  het gif is iets anders qua samenstelling dan bij bijen, hoewel je er hetzelfde op kan reageren...
Maar goed, ik was niet gestoken en deze maand ook niet door mijn eigen bijen. Het blijft zowaar rustig....;)
Maarrre, terug naar de vraag of hommels kunnen steken........ zit ik de eerste vakantiedag lekker op mijn klapstoeltje in het gras, waarbij ik mijn voeten wat wiebel en verschuif, voel ik opeens een rare steek in mijn kleine teen.... op hetzelfde moment zie ik een kleine hommel opvliegen....
Ben ik gestoken door een hommel!!!

Niet te geloven, geen insectenpompje bij me, m'n eigen teen past net niet meer in m'n mond.... gelukkig is mijn redder in nood vlakbij.... Tja, getrouwd in voor-  en tegenspoed, delend lief en leed, mag hij nu mijn leed verzachten door mijn arme kleine teen uit te zuigen. Mijn leed wordt zijn leed door het scherpe eeltrandje op m'n teen en het restant zalf wat ik eerder die middag op m'n voeten had gesmeerd....
Maar het hielp, of misschien hielp het nog meer dat mijn teen daarna in een emmer koud water rustte.....
Vanmorgen werd ik wakker van de jeuk op mijn voet. Agh, ook dat nóg ... muggen! Maar een paar uur later bedenk ik dat het zomaar ook nog de reactie op de hommelsteek kan zijn. Mijn voet is gelukkig niet opgezwollen of rood. Hoop maar dat de hommel het ook heeft overleefd, dat gun ik 'm toch wel.


Imkerperikelen

Hoewel ik niet  gestoken ben is er  weer van alles gebeurd in de maand juli. Mijn fijne en vertrouwde hulpimker Janneke was weer van de partij. Zó fijn om niet alleen samen te tillen en te kijken maar ook even te overleggen wat het beste is.
Zó adviseerde ze me om toch wat stukken darrenraat weg te snijden. Hiermee verwijder ik darrenbroed voordat het uitkomt, uit de kast. Larven en poppen worden hierbij gedood, maar tegelijk en vooral wordt ook de varroamijt verwijderd uit de kast.
En dat maakt dat deze stap toch noodzakelijk is.

Er was de keer dat ik in de haast uit de schuur een extra raam nodig had........
het deksel/dekplaat van de kast schoof ik niet goed terug.
Toen ik terugkwam van de controle van mijn volk op een andere locatie, bleek dat de bijen massaal de schuur hadden gevonden als plek waar nog wat honing te vinden is.
Dit is verklaarbaar als je bedenkt dat verkenners de hele dag door vluchten doen om te kijken waar er voldoende geschikte nectar te vinden is.

Hoewel ze in de zomer gerust tot wel 3 kilometer ver kunnen vliegen, is alles wat je van dichtbij haalt, makkelijker.
Als het niet alleen om nectar gaat, maar zelfs om kant en klare honing, is het helemaal makkelijk.
De verkenners hadden dus nog een randje honing gevonden in een door mij weggehaald raam.
Die had ik in een lege kast in de schuur - met een kapot raampje - opgeslagen, maar nu konden ze erbij. 
Ik kon de schuur niet eens binnengaan zonder bescherming.... het was daar een gezoem en een drukte van belang.
Beter kon ik wachten tot de avond wanneer de bijen zelf weer de kast en aanwezigheid van de koningin zouden opzoeken. Dan zou ik mijn imkerspullen binnen kunnen zetten en de dekplaat goed schuiven zodat de bijen er de volgende dag niet meer bij kunnen.
Maar die avond was gevuld met andere bezigheden en ik vergat het.
Door een fikse regenbui kwam ik er helemaal niet meer aan toe.
Maar mijn imkerpak, handschoenen, lucifers en aanmaakmateriaal voor de brander was allemaal natgeregend.....
Slordig!!

Gelukkig kon alles wel weer drogen, maar ik bedacht dat ik toch echt wel nieuwe handschoenen nodig heb.
Bij de imkershop in het Westland in Naaldwijk kan ik gelukkig terecht voor alle soorten imkerbenodigdheden.

Goed passende handschoenen zijn super belangrijk. Met te grote handschoenen kun je makkelijk tussen raampjes blijven vastzitten, of in de onhandigheid kun je bijen niet goed zien.
Ik kwam er achter dat ik eigenlijk een kindermaatje (XXS) nodig heb.
Tja.... de meeste imkers zijn (nog steeds) mannen.
Maar ze zijn weer mooi wit, mooi nieuw!
Als 'groot' kind kreeg ik in de winkel, net als de kinderen die bij me waren,
 een honinglolly en terwijl ik genoot van de honingsmaak op een stokje
kwam er onmiskenbaar een nieuw idee in me op:
Hoe ga ik van mijn eigen honing zelf lolly's maken?
Dit komt op mijn to-do-list, wordt vervolgd......


Ik werd gebeld.... een journaliste van het AD vroeg of ik imker was.
Mijn telefoonnummer is niet geheim, maar ook niet openbaar te vinden.
Ze legde het me gelijk uit: ze had mijn nummer gekregen van Susanne, mijn imkerlerares en
wilde meer informatie over bijenzwermen in Zoetermeer.
Dit jaar heb ik zelf geen volk gehad dat is gaan zwermen en ik heb ook niet veel berichten erover gehoord.
Maar goed, mijn mening werd gevraagd en die heb ik gegeven.



Weliswaar zonder foto, maar ik sta weer in de krant. ;)
En, zoals dat vaker gaat met dingen wanneer je eraan denkt:
nog geen dag later werd ik door iemand gebeld die een zwerm had en al 
hakkelend vroeg ze me wat ze ermee aan moest.
En dezelfde week kreeg ik een prachtige foto onder ogen van een andere zwerm

die bij het clubhuis van de ZRB was neergestreken.
Gelukkig hadden ze al een andere imker gevraagd de zwerm te 'scheppen'.
Want laat ik eerlijk zijn: ik heb mijn handen vol aan mijn eigen bijen!

En hoewel ze hun eigen gang gaan, ben ik trots op mezelf dat ik het zwermen dit jaar (tot nog toe)
 heb kunnen voorkomen.


Honing

Trots ben ik ook op het prachtige product wat mijn bijen maken, wat ik met respect voor mijn ijverige meisjes mag oogsten en verkopen.
De voorjaarshoning staat nog in mijn winkeltje, de zomerhoning heb ik al wel geoogst, maar in verband met de vakantie nog niet geslingerd.
Dat kom -, zie hieronder - met de winactie!!

Wat ik super vindt is dat steeds meer mensen me weten te vinden. 
Mensen uit de buurt, mensen die bewust kiezen voor lokale honing en de gezondheidsvoordelen hiervan.
En natuurlijk is mond op mond reclame de beste die er is!
Ik verkoop mijn honing met een praatje erbij, beantwoord alle vragen die mensen hebben over mijn product en mijn bijen.
Dat maakt het persoonlijk en aantrekkelijk.
En dit brengt me uiteindelijk bij mijn winactie....

Winactie

Om de betrokkenheid bij het product te vergroten en om jou, mijn lezer een unieke ervaring te bieden, heb ik de volgende winactie voor je. 
Win een workshop honingslingeren van (minimaal) anderhalf uur en ga met je zelfgevulde potje honing naar huis!
Hóe leuk is dat!
Je mag voor jezelf meedoen, je mag ook iemand anders deze workshop cadeau doen.
Wat houdt deze workshop precies in?
We gaan eerst een aantal raampjes zomerhoning ontzegelen en vervolgens handmatig slingeren. 
Uit de slingeraar zeven we de honing en kun je je eigen potje vullen.
In overleg kiezen we een dagdeel in september. Dat kan zowel doordeweeks als in het weekend. 
Omdat het afgelopen jaar voor veel mensen zwaar is geweest, ga ik met deze toffe winactie niet één, niet twee, maar wel drie(!) mensen blij maken. Dus drie winnaars mogen deze workshop volgen.
Normaal kost deze workshop 40 euro.

De workshop is voor één persoon tegelijk, we proberen de geldende maatregelen van 1,5 meter afstand aan te houden, dit in goed overleg en met respect voor je persoonlijke wensen.

Hoe doe je mee?
1. Geef een reactie op dit blog of via mijn social media kanalen en geef aan wie er volgens jou moet winnen èn waarom.
2. Deel dit bericht zichtbaar met anderen onder vermelding van  #tijdvoortamar.
3. Heb je je nog niet aangemeld als volger van dit blog? Doe dat dan ook meteen, vind ik leuk!

Na de zomervakantie, in de eerste week van september maak ik de winnaar(s) hier bekend.
Zit jij er bij?!!