dinsdag 10 december 2019

Onze scharrel-kerstboom

Dit is zó ont-zet-tend leuk! En zo'n briljante vondst: haal een 
scharrelkerstboom in  huis!

So…. we did!!

Lees je mee met mijn avonturen?


Kerst(boom)

Sinterklaas is nog maar net het land uit, of alles en iedereen slaat om in kerststemming. Kerstmuziek klinkt overal, kerstversiering ligt in de schappen en ook kerstbomen lijken op elke straathoek te koop.
Het liedje "oh dennenboom, oh dennenboom" klinkt nu wel mooi uit de speakers, maar staat er eigenlijk  wel een echte dennenboom bij jou in huis?!
Nee, hoogstwaarschijnlijk niet! Het zijn met name blauwsparren en Nordmannen die voor kerst massaal worden gekweekt en in huis worden gehaald.
Tegenwoordig hoef je niet eens meer naar een tuincentrum voor een 'echte' kerstboom, die haal je gewoon bij de supermarkt.
Maar hoe duurzaam is zo'n kerstboom nu eigenlijk?
En hoe kies je voor een zo duurzaam mogelijke kerstboom?

Al zo'n 14 jaar hebben we een kunstkerstboom - het klinkt erger dan het is ;) -  die we het weekend ná Sinterklaas tevoorschijn halen en optuigen.  Het is een kwalitatief goede en mooie boom en hij kan nog heel wat jaartjes mee. Best duurzaam dus...
Hoewel hij twee jaar terug wat gekrompen leek, maar dat was schijn: we hadden ons plafond verhoogd..... ;)

Maar dit jaar laten we de kunstboom voor waar 'ie is....
We gaan voor een echte dennenboom. Nee, geen Nordman of blauwspar en niet bij de supermarkt, de Ikea of het tuincentrum.....
We gaan ervoor op pad. Met laarzen aan en een zaag in de hand!!


De Hoge Veluwe

Op de hoge Veluwe, ons nationale park van zo'n 55 km2 groot, wordt aan actief landschapsbeheer gedaan. Dit betekent dat er voortdurend wordt ingegrepen en bijgestuurd, zodat het Park zijn karakteristieke Veluwse landschappen van bossoorten, zandverstuivingen en heidevelden blijft behouden.


 En als er verschillende vegetatie (flora) groeit, trekt dit ook verschillende diersoorten (fauna) aan. Er leven dan ook zeldzame dieren op de Veluwe. Zoals de das, de vos, de boommarter, de rugstreeppad, de zandhagedis, maar ook de adder en de ringslang.  En wel meer dan 100 broedende vogelsoorten. 

En elk diersoort heeft z'n voorkeuren als het gaat om voedsel, vochtigheid en beschutting.
Een deel van het landschapsbeheer wordt door onze 'big four':


de herten, reeën, wilde zwijnen en moeflons gedaan. Geweldige dieren!! 
Wij zagen ze niet zelf, maar met de pootafdrukken en uitwerpselen van herten, was ik al blij!
Het werk van de grote grazers is echter niet voldoende. Ook vrijwilligers helpen met het weghalen van jonge dennen. Dit zijn de zogenaamde 'dennenscheerders'.  Doen zij hun werk niet, dan groeien binnen de kortste keren de heidevelden en zandverstuivingen dicht en ontstaat er relatief eenzijdig dennenbos.
En in dit eenzijdige bos, komen niet veel diersoorten voor. 
Dat zou dus een verarming zijn.

Vijf jaar geleden bedacht een boswachter het briljante idee om deze dennenbomen niet alleen door begrazers en dennenscheerders te laten weghalen, maar ook door bezoekers. Kom zelf je gratis scharrelkerstboom halen, was de leus!
En dat krijgt -terecht - steeds meer aandacht.
De bomen zijn biologisch gegroeid uit dennenappels...

het zijn  jonge boompjes die, net als alle bomen, stikstofdioxide uit de lucht opnemen. Doordat stikstofdioxide tegenwoordig in hogere concentraties in de lucht voorkomt, groeien deze boompjes harder dan vroeger.
Maar het weghalen van deze boompjes is niet schadelijk voor het milieu, het is juist belangrijk voor de diversiteit van het landschap in het Park.
De dennenboompjes mag je gratis komen omzagen. Zagen doe je met je eigen zaag of je leent een zaag van de boswachter. Je betaalt alleen de toegang tot het park en dan mag elke persoon een eigen kerstboompje meenemen.
Hóe leuk is dat!
Ik wilde vorig jaar al een scharrelkerstboom ophalen, maar omdat dit evenement deze feestmaand  plaatsvindt, is het altijd maar afwachten wat het weer doet.
Een pak sneeuw hadden we niet erg gevonden, want dát was pas echt romantisch en sfeerverhogend geweest..... maar buien en een gure oostenwind. :(


Onze scharrel-kerstboom

Het omzagen en ophalen van een scharrelden is niet alleen even hoppa.... uitzoeken, omzagen en wegwezen.... nee, het is een bezoek aan park de Hoge Veluwe waar je een mooi dagje-uit van kunt maken. Wij, met z'n vijven, maakten deze dag een prachtige herinnering: we hadden veel plezier, zagen mooie dingen. Deze dag neemt niemand ons meer af!!

De eerste mogelijkheid om te gaan - zaterdag 7 december - grepen we aan. We gingen met z'n vijven naar de Hoge Veluwe. Mijn altijd kritische wederhelft merkte fijntjes op dat het aantal kilometers dat we met de auto rijden, niet bepaald duurzaam is....  Ja, daar heeft hij een punt! Daar staat tegenover dat onze auto soms wekenlang stil voor de deur staat. In de stad doen we álles op de fiets.  (.....)

Je hebt drie ingangen om het Park binnen te komen:  Otterloo,  Hoenderloo of Schaarsbergen. Wij kwamen via Schaarsbergen binnen en ik vond het vreemd dat de navigatie nog steeds 14 km bleef aangeven. Tja... zo vreemd was dat niet. Het was nog een heel stuk rijden door het park voordat we langs het Kröller Möller Museum reden. We moesten naar het Marchantplein om een bon op te halen voor de gratis kerstboom (per auto).
 Daar is ook het bezoekerscentrum met horeca en toilet en het eerste weekend was er ook een kleine, gezellige kerstmarkt. Er waren kerst gerelateerde producten, maar ook andere ambachtelijke of biologische producten. Zó stond ik weer veel te lang bij een imker te kletsen en wat van haar honing te proeven. Ach ja.... collega's onderling hè?!
Een super leuk product wat ik daar kocht, is voer voor twee nieuwe blogs voor volgend jaar. :)
Manlief stond enthousiast te kijken naar een speciale constructie om hout te kloven zónder bijl.  Via een omgekeerd principe sla je met een rubber hamer een houtblok langs een zeer scherp snijblad...…  Een leuke uitvinding en een leuk project om zelf eens te maken, want de prijs was nog aardig hoog.

Maar de kerstmarkt was niet onze eindbestemming. We moesten weer de auto in om nog een paar kilometer verderop - alles stond keurig aangegeven met bordjes -  bij het gebied te komen waar de dennenbomen omgezaagd mochten worden. We reden van de verharde weg af een zandpad op.  Er stond een witte tent waar er 'leenzagen' lagen en wat warms te drinken was. Er liepen wat vrijwilligers met gele hesjes rond en er was een soort parkeerterrein….

In dit gebied mochten we op zoek naar een mooie en geschikte boom. En de kinderen gingen op jacht naar het ideale boompje voor op hun kamer.
We bevonden ons midden in het leefgebied van herten, moefflons en wilde zwijnen.....


Volgens mij was de grond op veel plekken omgewoeld door de zwijnen....
Voor het ideale plaatje had er nu best een pak sneeuw mogen liggen. Romantisch en idyllisch....
 maar misschien is het zonder sneeuw wel wat makkelijker om een boom te vinden.
We liepen en liepen.....

Als er meerdere bomen dicht bij elkaar groeien, lijken ze vanuit de verte wel mooi vol en rond,
 maar hebben ze altijd één kale zijde. De mannen keuren de boom.... zaag in de aanslag.
Is dit 'm?!

 Mag deze boom zijn grootse finale bij ons in huis beleven?

Het omzagen is met een scherpe zaag in nat hout met een paar flinke halen gebeurd!
Overigens... ik stond erbij en keek ernaar.
Zelfs voor de foto's was ik bijna te laat..... ;)


Hij is om! En hij is van ons!
We zagen zelfs mensen die probeerden een boompje met kluit en al uit de grond te krijgen. 
Dat lukte maar ten dele, want de wortels zijn flink vertakt. 
Wie weet lukt het ze om de boom over te planten ;)
Het maakt de boswachters niet uit. Als de dennen maar weg zijn.....
En heide en zandverstuivingen open blijven.


Ja! Deze mag mee! 

Nu de kinderen nog! Op jacht naar hét perfecte boompje voor op hun eigen kamer.
Wat een feest is dat! Dat hebben ze nog nooit eerder gehad.

Jisca had haar boompje als eerste gevonden. En sterk als ze is, sleepte ze 'm overal mee naar toe.


Faye wilde er graag een fotoshoot van maken.
En daar hebben we deze dag best tijd voor!
Ze zaagde zelf haar klein-maar-fijne boompje om.
Die zal mooi op haar kamer staan.


Toen eindelijk alle boompjes in de auto lagen en de grootste op het dak  mee mocht....
rolden we in een volgend avontuur.
Ik schreef al dat er steeds meer bekendheid wordt gegeven aan dit goede idee van een gratis dennenboom,
dus er liepen van diverse kranten al mensen met camera's rond.
Tot Raf zei:  "Mam, dat is de mevrouw van het Jeugdjournaal!"
Ik herkende haar niet, maar zei: "Dan vragen we gewoon wat ze hier doet."
Het bleek dat Raf het goed  had. Zij en de cameraman kwamen net aan.
Ze waren blij om kinderen te zien en we kregen gelijk de vraag waar onze bomen waren.
Hup! Weer uit de auto gehaald om net te doen alsof we ze precies nu hadden omgezaagd.
Twee mooie shots werden gemaakt van onze drie kinderen die met hun eigen boompje op de schouders aan kwamen lopen. En nog een shot met de bomen in de auto leggen.
Super leuk!


Vervolgens kreeg Raf de vraag of hij geïnterviewd mocht worden voor het jeugdjournaal.
Super leuk natuurlijk!
Natuurlijk  wordt er altijd veel geknipt en geplakt, maar 
 bij het jeugdjournaal van zaterdag 7 december zijn de kinderen nog terug te zien.

Na dit avontuur gingen de mensen van het jeugdjournaal met andere kinderen op stap 
en wij gingen picknicken bij de zandverstuiving die we in de verte zagen liggen.
Het was deze dag zo druk met mensen, dat de dieren zich niet lieten zien. 
En het was best koud, maar wat was het leuk!!
We zwierven over de hei en door de bossen... terug naar de auto 
Hoewel de boom - in een deken gerold - stevig was vastgesnoerd, beleefden we op de snelweg 
nóg een avontuur!
De boom rolde half van het dak af en hing opeens voor de ramen.
Verder ging  hij niet, maar we maakten wel een noodstop!
Met een extra touw, zat de boom nu steviger op het dak en kwamen we  zonder ongelukken thuis.

Thuisgekomen werden de bomen uitgeladen en verdeeld.
De bomen worden niet op een kruisje gezet -dat wiebelt altijd- maar Peter maakte 
een handige constructie van vier plankjes.



Even doorschroeven zodat de boom erin vast staat.
En dan staat hij!!

En ook bij de kinderen op de kamer!
Een echte dennenboom, die ook geurt naar den!
Met wat extra takken maakte ik een krans, versierde ik de doorgang naar de keuken en een grote dennentak hangt in het toilet.
De kinderen gaan niet meer naar de wc, maar naar het bos, zeggen ze gekscherend.
Maar zo gek is mijn idee niet, denk maar aan spuitbussen vol dennengeur.





En hier is 't ie versierd! Less is more.... 
Of komt dit doordat de helft van de kerstversiering in de boompjes boven 
in de slaapkamers hangt?! ;)

Een vriendin vertelt me net dat ze de boom zó mooi open en lichtdoorlatend vind.
Hij past uitstekend in ons lichte interieur.
En nu ze het zegt...… ja!
Hij is niet heel hoog, wat breder dan we gewend zijn, maar wat is het een mooie, lichte échte en duurzame boom!
Deze past bij ons!!



Dit weekend kun je nog naar de Hoge Veluwe gaan voor een onvergetelijk uitstapje!
En anders ga je volgend jaar!

Alvast hele fijne kerstdagen!