Man, man...... wat is er inmiddels veel gebeurd sinds mijn laatste post over de bijen. Ik ben razendsnel gegroeid in mijn 'kunsten' en ervaringen als imker. Ik heb:
- bijen gekregen
- bijen zien gaan zwermen
- bijenzwermen geschept
- bijensteken opgelopen
- lessen gevolgd, praktijk en theorie
- koninginnen gemerkt
- raampjes getimmerd
- honing geoogst en geslingerd
- de boswachter op bezoek gehad
- suikerwater gemaakt en bijgevoerd
- drachtplanten bestudeerd
- gestudeerd
- nog meer bijensteken opgelopen etc. etc.
Geweldig vind ik het dat ik nu hulp van mijn eigen lief krijg, die het niet voor gezien houdt, na het timmeren van twee prachtige bijenkasten, maar ook wil helpen imkeren. Hij heeft al handschoenen en gezichtsbescherming.
Samen zie je meer en het gaat net allemaal wat makkelijker als je het met z'n tweeën doet.
Maar lieve help, waar moet ik beginnen als ik over mijn bijen en alle imkeravonturen die ik heb beleefd, wil schrijven?
Alles beschrijven gaat niet, ik pik er wat hoogte- en dieptepunten uit. Maar hou je vast, het is toch nog best veel geworden!
Deze maand ga ik imker examen doen. Dit bestaat uit een theorie- en een praktijkexamen. Spannend!
Oefenen doe ik genoeg, ook in m'n eigen bijen. Want inmiddels heb ik al vier bijenvolken, in vier kasten en omgerekend kunnen dat zomaar zo'n 100.000 (!!) bijen zijn.
Maar alles al weten?? Zelfs gevorderde imkers, die al jaren bijen houden, staan nog wel eens voor verrassingen......
Bij deze imker, een excentrieke man die al zo'n dertig jaar imker is, haalde ik twee Buckfast bijenvolken op. Hij wil minderen en ik kreeg ze van hem. Hij werkt gewoon zonder gezichtsbescherming en met blote handen in de bijen. Prachtig om te zien.
Hij praat tegen zijn 'meisjes' (het overgrote deel bijen is vrouw) en liet mij weer nieuwe dingen zien.
Zijn kasten staan in een stukje verwilderde tuin bij een groot landhuis. Prachtig stekkie.
En deze bijenkast (een zesramer) was voor mij.
Bijenhouden is een ambacht waar je niet raakt uitgeleerd en wat ook best veel tijd kost, zeker als je vier volken hebt. Ik denk wel eens: "Waar ben ik aan begonnen?"
Steken en bijengif
En dat dacht ik zeker toen ik werd gestoken. Sterker nog, ik ben al zo'n 10 keer gestoken!
Weet waar je aan begint, als je imker wordt......
Ik ben inmiddels mijn fantasiebeeld kwijt, dat ik het allemaal wel even anders, lees 'natuurlijker' ga doen dan andere imkers. Zonder rook of zonder bescherming bijvoorbeeld. Omdat de bijen me zo'n geweldige imker vinden, steken ze me niet.
Nou, wel dus. Ik ben inmiddels al genoeg gestoken en laat ik het zó noemen....... het genoegen is aan niemands kant.
In eerste instantie voelt het als een prik van een speld of een brandnetel. Als je gelijk de angel verwijderd (heel belangrijk, anders komt de inhoud van het hele gifblaasje bij je binnen) voel je daarna een paar uur niets.
Maar vervolgens begint de jeuk. Wist je dat jeuk ook een vorm van pijn is? Het jeukt vre - se - lijk! Eén keer was ik in mijn hand gestoken en 's nachts werd mijn lief wakker van een hard, schurend geluid. Lag ik in mijn slaap met mijn hand over de rand van het bed te schuren........ En laat er nu juist één ding zijn wat je niet moet doen, als je jeuk hebt..........
De bijensteek plek wordt rood, gaat wat zwellen
Ik zal het even laten zien en liet me in mijn voet steken.
Dit was het begin. Net boven mijn wreef (bij het enkelbandje) werd ik gestoken, dwars door mijn sok heen. Mijn enkel wordt al rood en zwelt op.
Maarrrrr
.......... een halve dag later, zag het er al zó uit.
Het rondje op mijn voet, is de plaats van de steek.
De medicus Müller heeft de reacties op bijensteken in vijf klassen ingedeeld: de schaal van Müller.
- Er ontstaat een plaatselijke rode plek, die gepaard gaat met jeuk. Is na een dag of drie over
- Er ontstaat een plaatselijke zwelling, die gepaard gaat met roodheid en jeuk, is na een dag of vier over
- Er ontstaat een rode plek en een zwelling die zich uitstrekt voorbij meerdere gewrichten. Het gaat gepaard met erge jeuk en duurt een dag of vijf
- Er ontstaan meerdere reacties zoals bij punt drie, maar dan op afstand van de steekplek
- Er ontstaat een allergische reactie: de bloeddruk daalt, de hartslag versnelt, de ademhaling gaat piepend, soms verliest het slachtoffer de controle over de blaas. Deze toestand kan tot bewusteloosheid leiden en is levensbedreigend. Dit wordt ook wel een anafylactische reactie genoemd.
Drie keer raden in welke schaal mijn reactie 'olifantenpoot' zich bevindt......
De verschijnselen van schaal 1 t/m 3 zijn normaal en hebben niet te maken met allergie of overgevoeligheid. Vanaf schaal vier moet er een arts komen en is behandeling noodzakelijk.
Elke bijensteek helpt echter mee bij het opbouwen van immuniteit. Als je een imker bent die geen zwellingen etc. meer krijgt, wordt je 'steekvast' genoemd. Ik denk dat ík hier nog even op moet wachten........ ;)
Nu schijnt bijengif ook vol goede, zelfs geneeskrachtige, stoffen te zitten.
Eén van de interessante stoffen is het zogenaamde peptide 401. Uit onderzoek van het Kennedy Institute of Rheumatology blijkt dat deze stof honderd keer effectiever is als ontstekingsremmer dan hydrocortison. Mensen met reuma of MS, waarbij ontstekingen een grote rol spelen, kunnen hierbij geholpen zijn. Een ander interessant bestanddeel van bijengif is apamine. Deze stof kan de zenuwgeleiding beïnvloeden.
Er wordt veel wetenschappelijk onderzoek naar gedaan, maar tot nog toe is er niets bewezen.
Ik troost me met de gedachte dat de kans dat je reuma krijgt, na het regelmatig gestoken zijn door bijen, vele malen kleiner wordt, door de preventieve werking van bovengenoemde stoffen.
Heerlijk omdenken: de pijn, de zwelling en het ongemak........ het is ergens goed voor!
De nieuwe trend en een alternatief voor botox in een potje, is bijengif. Het wordt gebruikt in lotions, serums en crèmes als huidverzorgingsproduct. Bee Venom is ontwikkeld door een Koreaanse wetenschapper in opdracht van een huidverzorgingsinstituut.
Smeer je het op je huid, dan krijg je een 'zachte tinteling' (ja, ja!) en je lichaam krijgt het signaal alsof het gestoken is door een bij. Vervolgens zorgt het voor extra doorbloeding - een gezonde blos - en een liftende werking (lees, zwelling).
De celebs gebruiken het al regelmatig. Wil je het overwegen? Lees nog even door.....
De prijs voor een klein potje ligt tussen de 20 en 95 euro. Natuurlijk afhankelijk van de hoeveelheid toegevoegd gif.
Maar vraag niet hoe ze aan het bijengif gekomen zijn.......
Als imker wil je immers het beste voor je bijenvolken. En het gif uit de bijen halen bijvoorbeeld door ze onder stroom te zetten, is dat bepaald niet!!
Hier zie je een bij die gestoken heeft. Niet alleen de angel en het gifblaasje komen naar buiten, maar ook een deel van de ingewanden.
Een bij sterft dan ook altijd, als ze gestoken heeft.
Mannetjesbijen - darren - steken niet, die hebben geen angel.
Ben ik door al die steken teleurgesteld in het vak?
Nee, hoor! Alleen wel wat voorzichtiger. En dankbaar dat er goede bescherming bestaat!
Zelfs bij het bonen zaaien in m'n tuin, vlak voor de bijenkast, leek het me verstandiger gezichtsbescherming te dragen voor de waaksterbijen die boos rond mijn hoofd kwamen zoemen.
Plaatjes
Ik laat nog wat foto's zien van mijn imkercursus en bijen.........
Hier zijn alle imkers-in-opleiding aan het werk. Onherkenbaar goed beschermd.
We doen hier zelfstandig de kastcontroles van onze imkerlerares.
Met die - toen nog - spierwitte jas aan, it's me.
Soms kom je heel bijzondere bouwsels tegen.
Hier hebben de bijen niet netjes in een raampje gebouwd.
Nee, hun oorspronkelijke, specialistische stijl is rondbouw.
Vaak kan ik na een kastcontrole wat bijenwas meenemen.
Als de bijen naast de raat of aan het deksel hebben gebouwd, schraap ik dat weg.
Bijen zijn zo ijverig dat het lijkt of ze blijven bouwen.
Deze was gebruik ik in kleine hoeveelheden om verzorgingsproducten van te maken.
Heerlijk puur en heerlijk zacht!
Bij de imkercursus leerden we ook hoe je een koningin moet merken.
Dit is belangrijk voor jezelf om haar te herkennen,
om te weten hoe oud ze is en evt. wisselingen in de kast te kunnen volgen.
Hier zijn we aan het oefenen op darren. Je weet: darren zijn mannetjes en kunnen niet steken.
Het was behoorlijk hilarisch om te doen en één dar kreeg alvast kerstkleuren :)
Hier ben ik met Hassan, die ook de imkercursus volgt. Hij kreeg een melding van een
bijenzwerm in een achtertuin. En laat het nu net bij Liesbeth, die ik ken, zijn.
Natuurlijk ging ik hem helpen!
Zie je de zwerm als een bolletje bovenaan de pergola zitten?
Hier lijkt het niet zoveel voor te stellen, toch moeten het zo'n vijftien- tot dertigduizend bijen zijn.
Op zijn beurt heeft Hassan mij weer geholpen met een zwerm te vangen.
Oefening baart kunst, zeg maar!
In een prachtige nieuwe kamer, met vers-getimmerde ramen, mogen de bijen zich thuis gaan voelen.
Bij een zwerm is dit altijd even afwachten en je moet aan verschillende dingen denken.
Ik neem wat takjes citroenmelisse en smeer dit in de kast.
Dit is een geur waar bijen van houden en die lijkt op een bepaald feromoon wat ze zelf gebruiken.
Ik weet inmiddels de weg al goed te vinden naar "de Werkbij" in Naaldwijk: een winkel voor imkers.
Werkelijk alles kun je hier aan imkerbenodigheden vinden.
Je kunt dingen proeven en krijgt altijd koffie of thee.
Gezellig om er gewoon eens rond te kijken, maar vooral handig als beginnende imker!
Mijn aardige tuinbuurman heeft, zodra hij hoorde dat er bijen zouden komen, bloemen gezaaid in zijn moestuin. Natuurlijk een speciaal bijenbloemenmengsel.
Maar ook mijn eigen passiebloem in de tuin, is een goede drachtplant.
Een drachtplant betekent dat bijen hierop afkomen, de bloem 'bevliegen'.
Ze komen zowel voor stuifmeel als voor nectar.
En laat de passiebloem nu alle twee ruimschoots kunnen leveren aan honingbijen.
Soms word je moe van vliegen......
Dit is een haalbij en zij heeft al zo'n 800 (!!) km gevlogen èn dat in zo'n 6 weken tijd.
Je kunt de rafels aan haar vleugels zien: helemaal versleten!
Ze is gewoon op......
Na het zure komt het zoet
Na al het harde werken, vooral van de bijen, maar toch ook wel een beetje van mij als imker, is er honing.
Honing is in eerste instantie voor de bijen zelf, bedoeld als wintervoorraad, maar soms maken ze teveel! Zeker als er genoeg drachtplanten in de buurt zijn en als het gewoon een goed jaar is.
En als ze teveel hebben, dan mag de imker er ook wat van.
Nu ja, mogen...... toen ik een eerste raampje oogstte, werd me dat niet direct in dank afgenomen.
Dit raam vol honing lag zo een tijdlang bij ons op tafel.
Af en toe een lepeltje honing voor in de thee, af en toe kregen de kinderen een stukje honing met raat, wat ze 'kauwgom' noemden. De zelfgemaakte bijenwas is eetbaar, maar je kunt er ook erg lang op kauwen.
Daar waar je witte rondjes ziet, is de honing verzegeld. Dat betekent dat het honingkamertje vol is en wordt afgesloten met een wasdekseltje. Dit is goede honing om te oogsten.
Op een dag stond er een groot pakket voor de deur: van mijn lief kreeg ik mijn eigen honingslinger!
Ik heb wat moed en meer honing verzameld en toen op een avond, met publiek,
slingerde ik mijn eerste, eigen honing!
Spannend zeg!
En hoewel ik niet veel honing verwachtte, kreeg ik toch bijna tweeënhalve kilo.
Wow!
Mijn imker-lerares kwam langs om de honing met een refractometer te meten.
Omdat de honing niet verzegeld was, eigenlijk te jong dus, bevat het nog relatief veel vocht.
En als honing boven een percentage van 20 zit, mag het niet als honing verkocht worden.
En dat was bij deze honing het geval.
Nou ja...... deze eerste potjes wil ik eigenlijk ook niet kwijt.
Honing die te veel vocht bevat, wordt ook wel bakkershoning genoemd, omdat je er prima mee kunt bakken.
En het is beperkt houdbaar, eigenlijk maar zo'n maand of drie.
Als de honing geslingerd, gezeefd en geschoond is, kan het in potjes worden gedaan.
Je hebt hier een speciale pan met schenkopening voor, maar ik deed dit gewoon met een maatbeker.
Elk potje evenveel honing: ongeveer 250 gram.
Met dit als resultaat.
Als je kleine potjes gebruikt, lijkt het nog heel veel.
Mark, ook van de imkercursus, vond mijn honingpotjes 'te gewoontjes'
en maakte een prachtig etiket voor mij. Dank je wel, Mark!
Je kunt dit jaar nog verschillende recepten met honing van me verwachten.
Blijf je me volgen?
