woensdag 4 december 2019

Minder plastic in huis (deel 3)


Zoals vele huishoudens met mij, heb ik het goede voornemen mijn plastic (wegwerp)artikelen drastisch te verminderen dit jaar!

Ik maak al heel veel producten zelf en dat scheelt behoorlijk. Net als het verbouwen van mijn eigen groente en fruit....
Maar ik vind het niet voldoende.

We kunnen niet meer met z'n allen zo doorgaan en onze ogen sluiten voor het enorme probleem van de plastic soep, die als we op dezelfde manier doorgaan, onze hele planeet zal overspoelen.

Plastic, een geweldige uitvinding?
Plastic is immers:
  • goedkoop
  • niet zwaar
  • vershoudend 
  • warm
  • in allerlei vormen te maken. 
Maar wat een zegen leek, wordt een vloek! Want plastic doet er 400 tot 1000 jaar over voordat het is opgelost. En slechts een kleine 5%(!)  wordt bruikbaar gerecycled...….

En naast het plastic wat je direct herkent als plastic, is er dus ook verborgen plastic: microplastics.
Wist je dat plastic verborgen zit in:
  • Fleece (dekens en truien)
  • Theezakjes
  • Wasmiddel
  • Tandpasta
  • Kartonnen koffiebekertjes
  • Wattenstaafjes
  • etc. etc.
We moeten iets doen!!
Met z'n allen...
Dit is de reden dat ik begon te kijken naar verbeterpunten in mijn huishouden.
Wat kan er vervangen worden zonder noemenswaardige problemen en zonder zelfs iets van luxe of gemak in te moeten leveren?!
Want ja, het moet ons niet te veel kosten en het moet niet te moeilijk voelen.

Met wat kleine wijzigingen kwam ik erachter, dat het zelfs meerdere voordelen heeft om plastic te vervangen door betere, lees duurzamere, alternatieven.
Om het makkelijk te houden volgt hier mijn derde fotoverslag, bedoelt om te inspireren...
Want je kunt al snel goéd bezig zijn!
En ook een goed gevoel is best fijn, niet?!



1. Wasmiddel uit de winkel versus natuurlijk wasmiddel


Op de foto links zie je een zakje met wasnootjes uit Nepal, de zogenaamde 'Seepje' die je in de beter gesorteerde supermarkt, wereldwinkel of Natuurwinkel kunt kopen. Omdat het van ver wordt ingevlogen, heb ik op basis van dezelfde zeepstof - zij het in een andere concentratie - zelf wasmiddel gemaakt....  Welja, van paardenkastanjes. Ik was hier zo'n drie à vier maanden per jaar mee en de rest van het jaar maak ik zelf wasmiddel van zeep. Het is niet alleen vele malen goedkoper dan de dure merken wasmiddel uit de winkel, het spaart ook heel veel plastic uit. Vooral van de verpakking. Verder is het sowieso beter voor het milieu omdat er geen schadelijke stoffen meer in het afvoerwater terecht komen. En de was? Die wordt op het juiste programma prima schoon, hoor! Wil je meer lezen of ook zelf maken? Klik dan op mijn pagina over wassen & schoonmaken.

2. Kunststof tandenborstels versus tandenborstels van bamboe


Het ziet er gezellig en kleurrijk uit, die tandenborstels in roze, oranje, geel, blauw etc.
Jarenlang dacht ik slim te zijn, door iedereen in huis een vaste kleur te geven. Kon ik elke keer dezelfde kleur bijkopen wanneer de oude borstel versleten was.  Maar waar verdwijnt die oude tandenborstel (ook als je 'm nog even als poetsborstel hebt gebruikt)?? Juist ja....
 Het alternatief is niet alleen milieuvriendelijker, maar eigenlijk veel mooier, net zo praktisch en ongeveer even duur: een tandenborstel van bamboe! 
Bamboe is een snelgroeiend gewas, waarvan de duurzame mogelijkheden steeds verder worden verkend.  Zo zijn er broodtrommels van bamboe, kleding van bamboe en ook deze must-have-tandenborstels dus. Deze bamboe tandenborstels bestelde ik online en kreeg ik netjes in een papieren zakje thuisgestuurd. Geen plastic komt er aan te pas!  Ze zijn ook te koop bij de Etos en Holland & Barrett.
Zoals je ziet heb ik voor het gebrek aan kleur een perfecte oplossing gevonden..... gewoon je naam op de steel schrijven als je een meerpersoonshuishouden hebt.

3. Viltstiften versus kleurpotloden 

 
Over kleur gesproken.... je hebt potloden en vilstiften in vele varianten. Het resultaat wat je krijgt met stiften of potloden is verschillend. Maar als we kijken naar duurzaamheid en het gebruik van plastic, zijn potloden een betere keus! Je kunt ze lang slijpen en het hout is een natuurlijke grondstof.
Wist je dat je zelfs ecologische potloden hebt met natuurlijke kleurstoffen?! Nog meer duurzaam en milieuvriendelijk.
Viltstiften verdwijnen snel bij het plastic- of restafval als:
  •  de punt is ingedrukt
  •  is gespleten door te hard duwen
  •  de stift is uitgedroogd. 

En dat is jammer....

4. Plastic broodsnackzakjes versus broodsnackzakjes van tule

Het is misschien niet helemaal duidelijk te zien, maar het linker zakje is genaaid van oude vitrage en een heel mooi en goed alternatief voor het '5-seconden-plastic-zakje'.
Dat lekkere croissantje of pistoletje van de bakkerijafdeling, moet nog even in je winkelmand of -wagen voordat het op de lopende band gelegd wordt. En  het is om hygiënische redenen  niet fijn als het onverpakt vervoerd wordt. Maar dat plastic heeft vanaf nu een alternatief! Tule is een gaasstof en als het in één laag wordt gebruikt is het doorzichtig. Handig voor de caissière!
Naast een gewone broodzak, is dit ook een heel simpele stap om te zetten.
Ook zelf maken? Klik hier en scroll naar beneden voor de werkwijze.
Ik ga nooit meer de deur uit, zonder zo'n zakje in mijn handtas!

5. Wegwerpscheermesjes versus metalen scheermes

 Ja, ook manlief moest eraan geloven! En de roze mesjes van dochterlief en mezelf. Weg met die plastic scheermesjes. Er is een duurzaam alternatief. Na wat online zoeken kwamen we uit op een metalen scheermes, de zogenaamde 'Safety Razor'. Niet alleen de houder en steel, maar ook het inzetgedeelte waar de nieuwe mesjes in geklemd moeten worden, zijn van metaal. Op de foto zie je een papieren zakje met de nieuwe mesjes. Dat is alles. En op de juiste manier gebruikt, doe je daar heel lang mee. Metaal is heel goed te recyclen, dus dit is een duurzaam en verantwoord alternatief!


6. Kunststof afwasborstel of afwasborstel van natuurlijk materiaal


Nu moet ik bekennen dat ik nog steeds een vaatwasser heb (oh, oh..... en ik vind het maar wat makkelijk in ons zespersoons huishouden) maar af en toe een handafwasje, daar ontkomt niemand aan. En daarvoor ben ik overgestapt op de ouderwetse afwasborstel van hout, metaal en plantaardige vezels. Mijn moeder gebruikte hem vroeger ook al....
 Het blijkt een duurzame keuze als je minder plastic wilt gebruiken en het leuke is:  het kost niets extra's. Bij de supermarkt (AH of Hoogvliet) koop je deze borstel al voor 69 cent. On-ge-loof-lijk! En hij wast even goed af. De borstelkop is zelfs los (als navulling) te koop bij bijvoorbeeld Dille & Kamille. 

7. Plastic tandenstokers versus houten tandenstokers

Ik ben echt dol op tandenpoetsen. Héérlijk! Toen ik er een tijdje aan toe gaf, poetste ik soms wel 7 keer per dag mijn tanden. Maar het gekke was.... mijn gebit werd er niet sterker van. Na de poetsles bij de mondhygiëniste ging ik minder èn anders poetsen. En ik ging tandenstokers gebruiken. De eerste die ik meekreeg was helemaal van plastic...  maar houten tandenstokers zijn niet alleen meer verantwoord, ik vind ze ook fijner in gebruik. En geloof het of niet.... na het tanden stoken spoel ik het stokertje af met warm water en gebruik ik  'm nog eens (en nog eens en nog eens....) Houten tandenstokers zijn gewoon te koop bij de Kruidvat (helaas nog in een plastic doosje) en je doet er heel erg lang mee ;)

8. Deodorant uit spuitbus of roller versus naakte of zelfgemaakte deo



Je zou denken dat deo in een spuitbus het meest milieuvervuilend is, omdat ze onder andere CO2 bevatten waardoor er meer broeikasgassen in de lucht komen. 
Maar zowel de deorollers als de sprayspuitbussen zijn beiden slecht voor het milieu. De plastic roller is heel moeilijk te recyclen omdat hij uit een binnen- en een buitenkant bestaat. Het is goedkoper om een nieuwe te maken, wat dan ook gebeurt. Hierdoor wordt de plastic afvalberg steeds groter. De spray die meestal in een metalen spuitfles zit moet helemaal leeg en droog zijn om gerecycled te kunnen worden. Dit is in de praktijk bijna niet te doen.  Een zogenaamde naakte deo (verpakkingsvrij) is een beter alternatief. Ik maak al zo'n drie jaar mijn eigen deo met ingrediënten gewoon uit mijn keukenkastje. Hoewel mijn lichaam er een week of wat aan moest wennen, ben ik nu super tevreden over deze zelfgemaakte deo, die mijn gezondheid niet schaadt en ook nog eens super goedkoop is. Lees hier  alles (en nog meer) over zelf deo maken.

9. Onesie van fleecestof versus pyama van biologisch katoen


Je hebt ze vast al regelmatig gezien of zelf ook in huis: die leuke warme onesies. Geschikt om in te chillen of zelfs in te slapen.... lekker knus in de winter. Ze bestaan in alle maten, vormen en kleuren èn ze zijn goedkoop. Mijn kinderen hebben ze ook, tot ik me opeens realiseerde dat fleece (polyester) van hetzelfde materiaal is gemaakt als de microvezeldoekjes die ik al eerder mijn keuken uitbande. Ze bestaan uit alleen maar synthetische vezels en per wasbeurt (van 5 kg) passeren er zo'n 17,7 miljoen synthetische kledingvezels de wasmachine en de rioolzuiveringsinstallaties die ze beiden niet kunnen tegenhouden. Deze microplastics, want dat zijn het, komen overal in het milieu terecht en zijn zelfs teruggevonden in mosselen en honing. Deze gegevens las ik bij PlasticSoupFoundation en ik beken..... hier schrok ik van! 
Biologisch katoen is in dit opzicht een veel betere keuze en het is ook nog eens gezonder voor je huid: ademend en vochtdoorlatend. En daar heb je toch wel wat meer geld voor over?!

10. Plastic kinderspeelgoed versus houten speelgoed

Ik heb de foto bewust minimalistisch gehouden omdat we allemaal wel snappen waar het om gaat. Mijn kinderen vinden het appels met peren vergelijken en ook valt er wat te zeggen over speelgoed wat op wapens lijkt.... maar daar gaat het me nu even niet om.
Ik schrok me wild van de cadeautjes die dochterlief voor haar zevende verjaardag kreeg van haar vriendinnetjes van school. Ze kreeg op haar kinderfeestje: viltstiften in plastic mapjes, een plastic jo-jo (was binnen een week twee keer kapot gegaan, de tweede keer niet meer te maken), een kleefhandje, putty, glow-in-the-dark armbandjes (met gif erin)  etc. etc. We zijn inmiddels wat maanden verder: ik heb niets van dit speelgoed recent nog gezien. Alles is kapot gegaan, werd vies en is op de afvalberg beland. Zó zonde dit!!
Terwijl er goede alternatieven zijn: een springtouw met houten handvaten, een jo-jo van hout en ander houten speelgoed.
En wat te denken van zelfgemaakte cadeaus? Gemaakt met aandacht en liefde  zijn zelf-maak- cadeaus onbetaalbaar. Denk aan het naaien van een etui, een sleutelhanger of een tas, het geven van een zelfgemaakt spel, zelfgemaakte lipgloss of een hand- of bodyscrub.....  Of geef een ervaringscadeau: gezellig met je vriendinnetje naar het zwembad of naar de film.
Volgend  jaar ga ik weer een wensenlijstje doorgeven en ja: ook een (betuttelend) lijstje wat ze niet wil. En hoewel het voor een 8-jarige misschien saai is: we vragen ook geld om te kunnen sparen voor een groter cadeau. 
Op deze manier geef ik spelenderwijs het stokje door aan de volgende generatie. Niet om alles perfect te doen of kinderen te kweken met ecorexia, maar wel om bewust te zijn van wat je doet en koopt. 
En voor mij als moeder geldt de uitdaging: verantwoorde (soms zelfgemaakte) cadeaus teruggeven om daarmee andere ouders te kunnen inspireren!


Wil je meer tips?
Lees dan ook:

met oa alternatieven bij feestjes 

met oa alternatieven voor schoonmaken èn de dagelijkse boodschappen

Volgend jaar deel vier..... 
Heb jij goede tips hoe je minder plastic gebruikt in je huishouden?