dinsdag 28 februari 2023

Gatenkaars maken

Vast een foutje... gatenkáás moet het zijn op dit foodblog!
Nee, je leest het goed: ik maakte gatenkaarrrrs, drie stuks!!
De naam is een beetje vreemd en klinkt in het Engels leuker: Lace Candle,
letterlijk kantkaars. Het dekt niet helemaal de lading, vandaar mijn naam: gatenkaars!
Na twee jaar sparen puilt mijn voorraad kaarsstompjes - die ik van alle kanten krijg - behoorlijk uit. 
Het tuinseizoen barst volgende maand pas echt los, nu is het tijd om kaarsen te maken.
Het is nog steeds winter en 's morgens als ik opsta  is het donker buiten.
Elke ochtend steek ik eerst een paar kaarsjes aan, totdat de zon opkomt. 
 De theepot gaat gezellig op het lichtje op de ontbijttafel. 
Gezellig, verwarmend en ik word er blij van.

Ik heb een paar fijne dagen kaarsen-maken achter de rug en ben nu zo'n 40 kaarsen rijker.
Het is ontzettend leuk om te doen en het kost je - behalve tijd - bijna niets. 
Zeker omdat ik deze keer ook verschillende lonten zelf maakte. 
Ik houd  trouwens niet alle kaarsen zelf, hoor. Ze zijn veel te leuk om níet uit te delen. 
En er staan er een paar in mijn winkeltje.... 
Deze gatenkaarsen maakte ik al eens eerder,
maar hoe maak je nu zo'n feeërieke, sfeervolle gatenkaars?
Het is eigenlijk een trucje en als je het eenmaal weet is het heel simpel...
Kijk maar mee!


Gatenkaars

     voor 1 gatenkaarsje

Benodigdheden:
  • kaarsstompjes en restjes kaars in één kleur
  • diner- of tafelkaars in dezelfde kleur
  • leeg pak melk ofzoiets of lege pringlesbus
  • 30-40 ijsklontjes
      verder nodig
  • coldpack
  • oude pan
  • groot blik
  • maatbeker
  • hamer, deegroller of blender
  • zeef met kaasdoek
  • aluminiumfolie of oude kranten

Hoe maak ik het:
Reserveer voor het maken van kaarsen spullen die je verder niet meer nodig hebt... je krijgt ze namelijk nooit meer goed schoon.
Om dezelfde reden dek je je werkblad af met oude kranten of aluminium folie...  dek ook het fornuis maar af.
Verwarm de kaarsstompjes in een groot, ruim blik au bain marie in een pan met kokendheet water. De smelttemperatuur van was is ongeveer 52 tot 55°C, afhankelijk van de toegevoegde stoffen in het kaarsvet.
Houd de dinerkaars apart.
Spoel de lege verpakking goed schoon en maak droog, dit is je mal.
Zet op een coldpack, zodat de onderkant van de kaars snel(ler) stolt.
Zet de dinerkaars in het midden van de vorm en giet een dun laagje van het gesmolten kaarsvet op de bodem. Fixeer hiermee de dinerkaars.

Als deze stevig rechtop staat, pak je de ijsblokjes. Mijn voorbereiding is eigenlijk de dag ervoor al begonnen met het aanleggen van een voorraad ijsblokjes. 
Normaal gesproken heb ik er geen 40(!) op voorraad ;)
Doe de ijsblokjes in een zak en verpak in een handdoek of theedoek. 
Sla ze met een hamer kleiner. Je kunt ook een deegroller gebruiken of in een blender crushen.
Maak ze niet té klein!
Doe de ijsblokjes en het ijsblokjesgruis in de kaarsmal, rondom de rechtopstaande dinerkaars, 
op het laagje inmiddels gestolde kaarsvet.
Vul tot boven aan toe.
Zeef het kaarsvet met behulp van een zeef waarin je de kaasdoek of een dunne theedoek legt.
Zo blijven oude lonten, plakkers en stof achter en krijg je schoon kaarsvet.
Schenk het kaarsvet voorzichtig op en tussen de ijsklontjes.
Het kaarsvet zal door de kou extra snel stollen.

Na een klein uurtje is je kaars klaar.
Houd hem eerst ondersteboven bij de wastafel, zodat het
smeltwater kan weglopen en je geen waterballet in  huis krijgt.
Scheur dan de verpakking open en kijk hóe mooi en bijzonder
het kaarsvet is gestold rondom de ijsblokjes.

Prachtig en verrassend, al die gaten.
Valt niet tegen, hè?! Zo makkelijk is deze kaars te maken!
Oh ja!
Deze kaars brandt redelijk snel op. 
Maak er een paar extra, zodat je ze komende Kerst als blikvanger kunt branden.
Voor nu: geniet van warmte en gezelligheid in huis!

zondag 26 februari 2023

Kaarslonten zelf maken

Het is alweer zo'n drie jaar geleden dat ik voor het laatst kaarsen maakte en mijn voorraad
 kaarsstompen neemt een geweldige omvang aan. Op één of andere manier lukt het me nooit
 om voor de Kerst kaarsen te maken, maar in februari - nog net winter - heb ik de tijd ervoor.

Ik spreid deze keer het kaarsen-maken uit over meerdere dagen en niet zonder reden.
Want naast mooie stompkaarsen (klik) wil ik deze keer wat nieuwe ideeën met jullie delen.

Eigenlijk wil ik terug naar het begin. Bij het maken van kaarsen heb je maar
 twee dingen nodig: kaarsvet en lont.
Ik maak dankbaar gebruik van kaarsstompjes die veel mensen voor me sparen. 
Maar ook van mijn eigen geoogste bijenwas maak ik kaarsen.
Maar welk soort kaarsvet  je ook kiest en welke discussie je wilt aangaan over de gezondheid ervan...
 je hebt altijd een kaarslont nodig en dit is een belangrijk en bepalend onderdeel 
voor de brandduur en kwaliteit van een kaars.
Vandaag  meer over kaarslonten. Ik schreef al eerder dat je die zelf kunt maken 
en daar heb ik nu drie super inspirerende ideeën voor, zodat je fijn zelf aan de slag kunt! 


Lont, pit of wiek
Voordat er een kaars gemaakt wordt, heb je kaarslont nodig.
Eigenlijk is 'lont' een verkeerd woord. Een lont is namelijk een draad of touw van brandbaar materiaal dat wordt gebruikt om vuurwerk, dynamiet of olie te laten ontbranden. Vroeger werd het ook gebruikt bij het afschieten van kanonnen.
Wat in een kaars zit, heeft een heel ander doel en is ook anders gemaakt. Het is geen lont, maar een pit.
Een pit is een katoenen touwtje dat een vloeibare brandstof opzuigt om te branden. 
Steek je een kaars aan, dan smelt het kaarsvet door de warmte van de lucifer. 
Het vloeibaar geworden kaarsvet wordt opgezogen door de pit waarna de kaars gaat branden.
In het Vlaams wordt de pit 'de wiek van een kaars' genoemd.
Ik gebruik de woorden kaarslont en 'pit' de rest van dit blog door elkaar, maar je weet nu hoe het zit. ;)


Pitdikte  of lontdikte
Meet altijd de diameter van je kaars om te bepalen hoe dik je lont moet zijn.
Heb je een afwijkende kaarsvorm, zoals op de foto hierboven, dan neem je de gemiddelde dikte.
Lontmaten zijn altijd een indicatie. Het is belangrijk altijd eerst zelf de lont testen.
Als een kaars gaat druipen is de lont te dun.
Als een kaars gaat walmen is de lont te dik.
Een lont mag ook niet te lang zijn, knip een lont dan af. 
Houd 6 mm uitstekende lont aan. Is de lont te lang, dan gaat de kaars flakkeren 
in plaats van gelijkmatig branden.
Vroeger was het belangrijk een kaars regelmatig te 'snuiten'. Dit is niet anders 
dan het afknippen van de pit wanneer hij te lang werd en teveel uit ging steken. 
Dit 'snuiten' gebeurde met een schaartje waar een bakje aan bevestigd was. 
Het afgeknipte deel van de pit viel in het bakje. 
Bij moderne kaarsen is de pit zo gemaakt dat hij in de hitte kromtrekt. 
Hierdoor komt de punt van de pit in de rand van de kaarsvlam en verbrandt vanzelf.
Ga je zelf lonten maken, dan moet je hier weer op letten.

Bij buitenkaarsen gebruik je een dikkere pit omdat hij bestand moet zijn tegen windvlagen. 
Ook wordt de pit voorbehandeld met paraffine waardoor hij minder snel uitwaait. 

Tegenwoordig worden er kaarsen verkocht met een houten pit. Dit is een trend 
op het gebied van kaarsen omdat het - naast dat deze houten lont goed en schoon brandt - ook
 een knisperend geluid geeft, wat doet denken aan het geluid van een open haard. 
En houten lonten zijn duurzamer omdat er duizenden lonten kunnen worden gewonnen 
van één enkele boom. Heb jij al eens kaarsen met een houten lont gebrand?

Op deze site zie je de verschillende lontmaten afgestemd op de dikte van de gemaakte kaars. 

Katoenen lont

De meest gebruikte kaarslont is die van katoen. Katoen zuigt kaarsvet (de brandstof) goed op. Meestal heb je een lont die uit verschillende dunne vezels bestaat en in elkaar gedraaid is.
Maak je zelf een katoenen lont, let dan op dat je 100% katoen neemt en niet een mengsel.
Katoen heeft namelijk een goede capillaire werking, andere vezels minder.
Een lont moet je aanpassen aan de dikte van je kaars. Dit kun je prima doen door met een dunne, katoenen draad te haken. 
Ik nam een dunne katoenen draad en haakte met haaknaald nummer 2.0 een ketting
van lossen. Je kunt dit bij gebrek aan een haaknaald ook vingerhaken.
Doe het niet te los. Meet bij de kaarsmal hoe lang je lont moet zijn en klaar is je lont.
Ik haak 'm iets langer dan de kaarsmal waar hij in moet.
Het moet niet perse maar het kan wel....
het waxen van een lont! 
Dit is niet anders dan de lont van tevoren door de paraffine halen.
Voordelen van een gewaxte lont zijn dat een lont steviger is, zodat je 'm
 makkelijker kunt rijgen door het lontgat van de mal en je kunt
de lont makkelijk opspannen tijdens het kaarsen maken.
Bij het branden is het een voordeel dat bij het aansteken van de kaars,
de lont gelijk voeding krijgt.
Een nieuwe kaars is meestal wat moeilijker aan te steken omdat er nog geen
voeding, oftewel kaarsvet in de pit zit.
Hier zie je bij de sparappelkaars duidelijk dat de lont al brandt,
terwijl de vlam nog niet bij de kaars is. En je ziet goed
dat het een gewaxte (rechtopstaande) gehaakte lont is.
Die brandt prima!!


Natuurlijke lont van pitrus

Pitrus [Juncus Effusus]  is géén pitriet, maar een wild overblijvend kruid uit de russenfamilie.
Pitrus is een opvallende, grasachtige plant, het lijkt wat op bieslook maar de stengels zijn harder.
Pitrus groeit het liefst op een natte bodem.
Denk aan natte graslanden, waterkanten, moerassige plekken in het bos 
of weilanden die regelmatig overstromen. Ook in tuinen naast vijvers
wordt pitrus regelmatig aangeplant.
Wat dit te maken heeft met kaarsen maken en kaarslont?

De stengel en het schutblad zijn gevuld met wit sponsig merg.
Wanneer je heel voorzichtig het groen van de stengel afpelt, blijft dit witte merg over.
Het breekt snel, maar je kunt er soms langere stukken uithalen.
Vroeger werd dit gebruikt als lont voor een olielamp.
Deze kennis bezat ik al lang, maar ik heb het nog nooit uitgetest.
Tot nu! 
Ik nam een stukje pitrusmerg als lont voor een mini-kaarsje in een kroonkurk(klik)
Nadat het kaarsje gestold is - dat gaat lekker snel bij zo'n klein kaarsje -
komt de test....

En ja hoor! Het sponsachtige merg uit de pitrus fungeert prima als kaarslont.
Het zuigt het kaarsvet goed op en levert de brandstof aan de vlam.

Niet alleen is het een geschikte lont voor een olielampje, het brandt ook 
goed in een kaars. Ik liet 'm helemaal opbranden!
Ga jij dit een keer proberen?!
Je lont uit de natuur halen?!

Natuurlijke lont van hout


Houten lonten worden van verschillende boomsoorten gemaakt, bijvoorbeeld esdoornhout.
De vorm van een houten lont lijkt op die van een ijslollystokje, het is plat, breed en dun. 
Alleen is een ijslollystokje veel te dik.
De dikte van de houten lont heeft meer weg van een plaat fineer. Normaal lijm je  fineer - wat altijd van echt hout gemaakt is - op plaatmateriaal zoals mdf voor een luxere uitstraling en mooie houtlook bij je meubels.
De dikte van fineer is standaard 0,6 mm(!), maar er zijn verschillende diktes.
De breedte van dit lontje kan van 6 tot 13 mm zijn. Dit hangt  af van de diameter van je kaars. 
De lengte is af te knippen op de lengte van je kaars. Deze houten lonten kun je 
met een mesje afsnijden of knippen. Je kunt houten lonten makkelijk online bestellen.

Je kunt ook zelf een stukje fineer kopen bij een houthandel en de juiste maat voor je kaars bepalen. 
Of je kunt een stukje hout schaven van een massief plankje. 
Ik had wat eikenhouten plankjes liggen en
daar heeft Peter met een handschaaf een rand afgeschaafd.
Stel de juiste dikte in en schaaf in één keer door!
Een houten lont moet je voor gebruik waxen: even door het hete kaarsvet halen.
Hierdoor brandt de lont sneller.
Om de lont te fixeren in de kaarsmal, kun je een metalen clip gebruiken 
(en ook meebestellen als je ze koopt). Dit kun je natuurlijk ook zelf
maken van een paperclip of ijzerdraadje of je fixeert met het hete kaarsvet zelf. 

Waar katoenen lonten ongeveer 6 mm mogen uitsteken, moeten houten kaarslonten 
wat korter worden gebrand. Zo'n 4 à 5 mm is genoeg, anders gaat de kaars walmen. 
Per houtsoort kan het branden en de mate van knisperen van de lont verschillend zijn.
Natuurlijk heb ik mijn 'zelfgemaakte' eikenhouten lont gelijk uitgeprobeerd. 

Ik ontdekte dat de lont best wat langer mag uitsteken. Het eikenhout brandt goed en
 gaat niet uit, maar het is geen mooie grote vlam.
 Natuurlijk brandt de kaars langer, als de vlam zo rustig en klein blijft.
Het knisperen en de illusie van een knapperend haardvuur blijft bij deze
 eikenhouten lont achterwege. Ben benieuwd hoe jouw ervaring met houten lonten is.
Maar leuk is het zeker!  Welke lont heeft jouw voorkeur?!

Geniet nog even van donkere avonden en gezellig kaarslicht.
Blijf meelezen... ik maakte een paar heel bijzondere en sfeervolle kaarsen
èn dat kun jij ook! Blog volgt....  ;)


Meer lezen over kaarsen en kaarsen maken? Klik!


P.S. de sparappelkaarsjes met zelfgehaakte lont, zoals op de foto komen in mijn winkeltje, 
net als kaarsen in een halve kokosnoot op eikenhouten plankje....


dinsdag 21 februari 2023

Mac and Cheese met groene twist

Verwarmend comfortfood is deze Amerikaanse romige Mac and Cheese. 
Lekker op zo'n grauwe dag als vandaag....
Ik gaf er een groene twist aan, waardoor je - zij het verstopt - voldoende groene groentes binnenkrijgt.
Zo wordt deze Mac & Cheese ineens een stuk beter behapbaar.
Laat je verrassen, want zó heb je Mac & Cheese nog niet eerder gegeten.
En deze variatie is ook nog eens supersnel klaar: wel zo fijn op een drukke dag!


Mac and Cheese met groene twist

    voor 6 personen

Ingrediënten:
  • 600 g volkoren macaroni
  • 1 struik bleekselderij
  • 1 bosje lenteui  of potje stengelui
  • 2 dl sojaroom
  • 75 g roomkaas
  • 300 g belegen kaas
  • versgemalen nootmuskaat
  • versgemalen peper en zout


Hoe maak ik het klaar:
Was de bleekselderij en snij de stengels in boogjes. Groene tips over bleekselderij lees je onder het recept.  Breng een ruime pan met water aan de kook en doe de volkoren macaroni met de bleekselderij in de pan. 
Laat negen minuten zachtjes doorkoken. Was de lente uitjes en snijd in stukjes. 
Ik heb altijd een voorraad fijngesneden stengelui (klik) in de vriezer en met stengelui bedoel
 ik de stengels van de uien die 's zomers in mijn tuin groeien. Ik heb ze altijd op voorraad!
Voeg de reepjes ui toe aan de macaroni en bleekselderij en kook nog 2 minuten mee.
Verhit -  terwijl de macaroni kookt  - de sojaroom met de verkruimelde roomkaas al roerend 
tot de kaas gesmolten is. Rasp de belegen kaas, voeg toe en laat deze ook al roerend smelten. 
Breng de saus op smaak met peper en versgemalen nootmuskaat.
Laat de macaroni met de groente uitlekken in een vergiet. Vang een half kopje kookvocht op.
Roer dit door de kaassaus zodat ze wat dunner wordt.
Roer de kaassaus door het macaroni groente mengsel.
Geniet ervan!  Eet smakelijk!




Variatie uit de oven:
De  originele Mac and Cheese wordt gegratineerd in de oven. Dat kan natuurlijk hier ook. 
Verwarm de oven voor op 225°C.
Voeg 200 gram kaas aan de saus toe. Laat het kopje kookvocht achterwege. Roer de kaassaus door de macaroni en schep in een ovenschaal. Strooi de overgebleven 100 gram kaas er overheen eventueel vermengd met wat paneermeel. Schuif de schaal in de voorverwarmde oven en gratineren in 5 tot 7 minuten.


Bleekselderij en groene tips:

  • Wist je dat bleekselderij zo weinig calorieën bevat, dat het meer energie kost om ze fijn te kauwen en te verteren, dan dat ze energie oplevert? Deze groente maakt je dus slank!
  • In deze Mac and Cheese is het een geweldig lichte tegenhanger bij dit gerecht vol koolhydraten en kaas.
  • Snijd het kontje van de bleekselderij eerst af en zet in een schaaltje of schoteltje water. Na verloop van tijd zal er uit dit onderkantje van de bleekselderij weer nieuwe selderij groeien. Nog even geduld....
  • Snij het selderijgroen wat aan de bovenkant groeit los en hak fijn. Vries de selderij in 
en leg je eigen voorraadje diepvries bladselderij aan.





maandag 20 februari 2023

Tijd in mijn keuken 23-6

 
Deze week was het wisselvallig.... zowel buiten als in mijn keuken. 
Zo heb ik veel gemaakt om (gezond) te snacken en ik maakte überzoete baksels. 
Maar hé... ik weet precies wat erin gaat. Altijd volkoren meel, geen E-nummers en al helemaal 
geen meelwormen, krekels of andere insecten. En dat te weten is wel zo belangrijk!!
Ik bakte ook suikervrije koekjes die heerlijk zoet smaken...
Op een bijzonder mooie dag lunchte ik al lekker buiten in het zonnetje.
En zelfs de was heeft al een keer buiten aan de lijn gewapperd...  
Ja, ja... het is nog winter, maar.....

Zomerse lunch

Het voorjaar komt eraan! Zo haalde Peter de hogedrukreiniger tevoorschijn en 
maakten we onze mooie buitentafel met mozaïeksteen alvast schoon.
Zó.... dat ging een stuk sneller dan met een sopje!
 Tjonge.... wat een verschil!
En terwijl rond lunchtijd de zon uitbundig schijnt, zit ik buiten aan de mooie, als nieuw ogende tafel. Weliswaar met warme snowboots en een dikke winterjas aan, maar wel met zomers uitziende lunch.
Een tomaatje, wat waterkers, wat vega wokstukjes en wat roomkaas op een wrap.

Om van te watertanden, toch?!
Oeps!  Waar is m'n lunch ineens gebleven?!
Poes Lilly lust alles wat wij ook eten....
Gelukkig heb ik deze lunch zelf op en Lilly zit alleen te zonnebaden op de mooie tafel.
Heb jij al lekker in het zonnetje gezeten?

Nieuwe droogoven

Bij mijn favoriete kringloopwinkel aan de overkant van de straat, zag ik een droogoven  staan.
Natuurlijk had ik er al één, maar ik kon de verleiding niet weerstaan om deze uit te proberen. 
Ik kocht deze Stockli  voor 17,50 en na snel even googlen kwam ik erachter dat ik de 'mercedes' 
onder de droogovens te pakken had. De normale prijs ligt rond de 200 euro. 
Ik moest even bedenken wat ik kon 'test'drogen en kwam uit bij een paar gerimpelde appels.
Het waren de laatste appels van de 10 kilo die ik kocht. 
Ik maakte een tray met appel-kaneelchips. Klik! Wat zijn ze goed knapperig gedroogd!
En het ging snel! Ik ben heel tevreden!

Van lekkere, biologische broodjes die een paar dagen oud en niet meer knapperig waren, 
sneed ik ultradunne sneetjes en maakte ik toastjes. Klik!
Ik gaf ze een lekker smaakje mee met kruidenolie. Vaak gebruik ik tomatenolie, 
deze keer nam ik mijn flesje zelfgemaakte lavasolie klik . Wie wat bewaart die heeft wat... 
in dit geval een lekker kruidige olie zonder zout.

De broodkapjes droogde ik zonder olie. Daarna vermaalde ik ze 
met de staafmixer tot poeder,  en had ik paneermeel. Zó leuk om lekker bezig te zijn.
Deze droogoven is zijn geld dubbel en dwars waard.
Yes! Blij met mijn kringloopvondst! 


Snacktime


Voor op de toastjes maakte ik een lekkere eiersalade, omdat de kippetjes - blij met hun schone hok - al elke dag een eitje leggen (ik bedoel: van de vijf kippen heb ik elke dag één of twee eitjes). Dat was  lang geleden! Heerlijk op zo'n knapperig toastje!

Deze tijd heb ik wat moeite met het samenstellen van mijn weekmenu. Gewoonlijk bepalen de groentes
 uit mijn tuin wat er op tafel komt. Maar de tuin is leeg - op de aardperen na - en ook de vriezer. 
Veel wildplukken lukt ook nog  niet. Dus koop ik af en toe wat biologische groenten en 
verzin er ter plekke - in de winkel dus -  recepten mee.
Oh wat verlang ik naar verse groente uit de tuin!

Deze week maakte ik een lekkere chili met diepvriesboerenkool en de droogbonen daarvoor, 
week en kook ik zelf. Ik nam extra veel kikkererwten en maakte van wat er over was 
een lekker pittige snack in de vorm van geroosterde kikkererwten. Een prima alternatief voor 
chips of borrelnootjes en stukken goedkoper. Klik!
Hier in huis gaan er  met vier tieners heel wat snacks doorheen en net als alle andere producten
  is dat tegenwoordig echt duur geworden. Gelukkig kan zelf maken prima!

Een lekkere snack is ook deze gemarineerde bonensalade. Klik!
Het is een veelzijdig hapje, want je kunt het eten als lunch-, bij- of voorgerecht. 
Neem verschillende soorten bonen, week ze voor, kook ze kort en laat ze verder garen
 in een hooimadam of in bed onder het dekbed. Voedzaam en vol eiwitten. 
Ideaal in de winter voor wat extra energie en ideaal
voor de sporters hier in huis!

Jongste dochter koos deze week een keertje voor patat.... ze was zó druk met haar werkstuk bezig, 
ze moest zó hard doorwerken dat dit haar beloning was. Ik had nog patat in de vriezer liggen, 
maar geen snacks. Dus maakte ik zelf kaassoufflés. Heel simpel met een plakje bladerdeeg, 
een paar plakjes kaas, een ei en paneermeel. Snel gemaakt en een stuk goedkoper dan
 uit de supermarkt. Ook zelf doen? Klik


Bakken

Van bakken word ik blij: een heerlijk geurige keuken, een warme oven en lekker zoet gebak.   
Deze week wilde ik meer met jam doen en ook mochten de - nog net niet gerimpelde appels - in een speciaal gebakje.
Voor Valentijn bakte ik een hartenplaattaart met druivengelei met vanille als vulling. Ik sneed 'm in wel twintig stukjes en kon lekker uitdelen!
Zoet was 't ie wel!
Dus bakte ik de dag erna koekjes zonder suiker!

Amandelhaverkoekjes met jam. Klik!
Ik vorm ze zoals je een duimpotje kneedt en vervolgens vul ik de gaten met jam,
heel veel verschillende soorten jam!
en afhankelijk van de soort jam, vinden de kinderen in huis ze wel of niet lekker.
Ik vond allerlei potjes in de koelkast: mispelmousse, vijgenjam met chocola, 
druivenjam, een potje waarvan ik het zelf niet meer weet, 
maar wat wel ruikt als jam en natuurlijk bramenjam!
En ze zijn zó makkelijk te maken... in een half uurtje heb je zo 40 koekjes gebakken!

En met oude appels bakte ik een appeltaartje in een potje!
Easy peasy stop je alle ingrediënten rauw in een (jam)potje.
Een  uurtje in de oven en klaar is je eenpersoonstaartje! Klik
Echte verwennerij!


Toetje

Ik eet bijna nooit toetjes, maar deze week maakte ik Haagse bluf. Ken jij het misschien van vroeger?
Het is opgeklopt eiwit met bessensap en wat diepvriesfruit. Klik
Het is luchtig en zoet en voor een keertje echt lekker!
Al heb ik dan geen groente uit de tuin, ik heb nog wel heel veel fruit
en de vers gelegde eitjes van mijn kippen!

En tot slot kwam ik deze spreuk tegen...
Té leuk om niet te delen.

Maar mij moet je niet vertrouwen..... ;)

zaterdag 18 februari 2023

Alcoholvrije wijn maken

Inmiddels is dry january lang en breed voorbij en maak ik me op voor de volgende 
alcoholvrije periode: de veertigdagentijd. 
Onder de grote rivieren vieren ze uitbundig carnaval, 
het vasten is daarentegen niet zo populair. Wonend boven de grote rivieren 
vier ik géén carnaval, maar ga ik wel vasten.
Ach.... zo is de boel weer een beetje in evenwicht.
Voor de duidelijkheid: het vasten in de veertigdagentijd - die overigens woensdag 22 februari 
officieel begint -  draait niet om volledig vasten en al je eten laten staan. Het gaat vooral om soberheid.
Vasten door 'luxe' dingen weg te laten. Vroeger werd dit door Katholieken  gedaan door 
vlees en alcohol weg te laten en ook roken en televisiekijken na te laten tijdens die veertig dagen.
Anno 2023 zou het ook vertaald kunnen worden met minderen met je smartphone en
 bijvoorbeeld geen social media  te gebruiken. Denk aan de apps die jou veel tijd kosten
 waardoor je je minder kunt richten op God, de mensen om je heen en jezelf. 

Ik heb me voorgenomen om vegetarisch te eten - degenen die langer meelezen weten
 dat dit me zwaar gaat vallen, ha ha  ;) - en geen alcohol te drinken.

Eerder schreef ik over de fijne kanten èn nadelige effecten van alcohol in dry january. Klik!

Wijn is niet alleen een woord of een drankje, wijn drinken is een beleving,
 het wordt geassocieerd met sociaal zijn en gezelligheid.
Kun je dan geen (leuk) feestje vieren zonder alcohol?
Tuurlijk wel! Maar....  die momenten van gezelligheid hoef je niet uit de weg te gaan.
Kies voor een goed alternatief!!
Dus schenk dat sapje of frisje gewoon in een mooi wijnglas.
Neem alcoholvrij bier gewoon zoals je dat gewend bent in een flesje of blikje en
 zeg vooral ook proost. Is dat niet dom en jezelf voor de gek houden?
Misschien wel, maar je lichaam hou je niet voor de gek. Je lever hoeft geen alcohol 
af te breken en de negatieve gevolgen van alcohol hoef je niet te ervaren of ermee te dealen.

Nu is alcoholvrij bier een goed alternatief voor 'gewoon' bier, maar wij zijn geen bierdrinkers.
Alcoholvrije wijn is echter een ander verhaal. Een mousserende witte of rosé wijn 
zonder alcohol is nog wel te drinken, maar een rode wijn zonder alcohol is echt niet lekker. 
In de winkel worden allerlei alternatieven aangeboden, in echte flessen met prachtige etiketten.
Wat ons betreft zonde van je geld! 
Ondanks alle moeite en goede ideeën blijft het een slap aftreksel van wijn....

Deze alcoholvrije wijn wordt gemaakt van 'echte' wijn door:
  1.  Distillatie onder vacuüm. Dit betekent dat de wijn wordt verhit, maar in plaats van tot 78° C verhitten - waarbij alcohol normaal verdampt - wordt dit onder vacuüm gedaan waardoor de alcohol tussen de 28° en 38°C verdampt. Hierdoor blijven de oorspronkelijke smaken bewaard....
  2. Spinning cone, hierbij wordt de wijn ook verhit en met hogere temperaturen, maar in een andere vorm. Smaken gaan eerder verloren en er blijft vaak wat restalcohol achter
  3. Omgekeerde osmose of micro filtratie. De wijn wordt minstens drie keer door een extreem fijn zeef gehaald waar de alcohol in achter blijft. De smaken blijven optimaal behouden, maar een percentage restalcohol ook. 

Als je dit zó leest, begrijp je dat dit thuis zonder dure apparaten niet te evenaren is.
Je kunt de methode van verhitting thuis nabootsen door wijn een half uur lang 
op 78°C te koken, net zolang tot de alcohol eruit verdampt is. 
Dit gaat ten koste van andere aroma's en de wijn krijgt een bittere, verbrande smaak.  
 Oftewel zonde van je dure of smaakvolle wijn....

Alcoholvrije wijn blijkt vaak een slap aftreksel omdat alcohol de wijn niet alleen smaak maar 
ook body geeft. Het laat de wijn vettiger lijken en verbindt  aroma's en smaken met elkaar. 
Ook geeft het balans. Haal je de alcohol eruit dan proef je ineens meer zuren en tannine. 
En dit heeft veel invloed op de smaakbeleving. Dit is de reden dat alcoholvrij bier 
beter nagebootst kan worden, omdat dit van nature al minder alcohol bevat. 
Wijn bevat immers tweeënhalf tot drie keer zoveel alcohol.

Dus wat dan?
Wij experimenteerden met sapjes. Zelf heb ik liters en liters druivensap gemaakt afgelopen najaar 

en natuurlijk staat druivensap het dichtst bij wijn. Hoewel mijn zelfgemaakte druivensap geen toegevoegde suikers heeft en minder zoet smaakt dan in de winkel, blijft het echt een sapje.  
En mijn sap ziet er ook nog eens troebel en rozerood uit. 
Er moest wat gebeuren aan de kleur en aan de smaak.
Ik maakte heel veel ongezoet bessensap en voegde dat toe voor een licht zuurtje 
in de 'alcoholvrije' wijn.  Ik experimenteerde met verschillende specerijen, 
zoals die ook bij Nix en Nix, de alcoholvrije slijter worden gebruikt.  
Maar ondanks goed roeren vermengde het niet tot een fijne smaak. 
Tot Peet iets anders bedacht.... 
Nou ja, lees ons gezamenlijke idee maar.
En probeer het vooral eens uit, want ik ben erg benieuwd wat jij ervan vindt.



Alcoholvrije wijn

     per glas

Ingrediënten:

  • 150 ml druivensap, ongezoet
  • 40 ml ongezoet bessensap
  • 2 druppels tabasco


Hoe maak ik het:
Vermeng het druivensap met het ongezoete bessensap.  Voeg de druppels tabasco toe en roer goed door.
Schenk in een mooi wijnglas en laat je verrassen.


                                                     De kleur laat wat te wensen over, 
dus experimenteer eens door ander bessensap
toe te voegen. Bijvoorbeeld het donkere sap van zwarte bessen 

of vlierbessen. Ik maakte zelf vlierbessensap, maar die is ook te koop
bij een Ekoplaza of natuurwinkel.
Dit geeft een veel betere kleur en lift ook de smaak wat op.

De grootste verrassing vind ik dat het voor mij op de tabasco na, gratis is. 
Druiven krijg ik in het najaar bij kilo's en kilo's tegelijk en ik maak er sap van. 
Rode en zwarte bessen komen uit eigen tuin, vlierbessen zijn overal te vinden
wanneer je er op let... pluk ze wild ;)
Hóe leuk is dat!

Gebruik geen gezoet bessensap, dan blijft het gewoon een sapje!
Juist dat zure van de bes en het pittige van de tabasco geven een beetje 'body' 
aan deze alcoholvrije variant.
Peter blijft het erg naar sap vinden ruiken.
Ik vind het meevallen, maar het is en blijft een - weliswaar heel aardig - alternatief voor wijn.
Wat ons betreft zeker een goede tegenhanger voor een dure fles alcoholvrije wijn.
Op je gezondheid!
                                                              l'Chaim לחיים