zaterdag 22 oktober 2016

Salie hoestsiroop

Het stond al een tijd op mijn to-do-lijstje: hoestsiroop maken van salie. Nu de laatste lepels tijmsiroop in zere en kuchende keeltjes verdween, werd het hoog tijd!  De herfst gaat, of we het nu willen of niet, vaak gepaard met verkoudheid:  een loopneus, zere keel, niezen en hoesten. Ja, het kan een heel geproest zijn in een gezin, waar iedereen elkaar aansteekt.

In mijn kruidentuin staat een grote, uitdijende salieplant. Het is een vaste plant die zelfs in de winter (tenminste onze winters) groen blijft. Salie heeft houtachtige stengels en grijsgroene, zachtviltige bladeren.  De bladeren bevatten vluchtige olie die tot ontwikkeling komt op warme, droge dagen. Je kunt salie het beste 's middags plukken.
Het is een keukenkruid dat bekend staat om de spijsvertering te bevorderen. Eet je salie bij een maaltijd met veel vet, dan verloopt met name de vetvertering veel gemakkelijker.
Maar naast het gebruik  in de keuken, past salie ook goed in het medicijnkastje!
Salie (Salvia Officinalis) is een sterk antibiotisch kruid en heeft desinfecterende kracht. Het woord salvia komt van het Latijnse 'salvare'  wat 'gezondheid/genezing' betekent.
Naast vluchtige olie bevat het blad ook eiwit, looizuur, zeepstof, bitterstof, nitraten, slijm, gom en hars en nog meer.....
Niet alles klinkt even gezond en bovendien bevat salie ook thujon,  net als absintalsem.
Begin 20ste eeuw dacht men dat deze stof de ziekte absinteïsme veroorzaakte. Salie en tal van andere planten maken thujon aan. Thujon is giftig als je het in grotere hoeveelheden binnen krijgt, maar het is moeilijk om een algemene drempel aan te geven waarboven bijvoorbeeld salie giftig wordt. Want de hoeveelheid thujon wisselt gedurende het jaar. In salie meten wetenschappers de hoogste concentraties in de herfst en de winter. Er zit meer thujon in oudere bladeren en minder in jongere bladeren.
Van een hoge hoeveelheid thujon kun je zelfs stuiptrekkingen krijgen.
Hoe gezond salie (en kruiden in het algemeen) ook zijn, wees er matig mee.
Zeker mensen met epilepsie kunnen salie beter laten staan.


Verse salieblaadjes werken bloedstelpend en wondhelend. Salie wordt vaak gedronken als thee of het wordt als gorgeldrank gebruikt. Het gaat overdadig, nachtelijk zweten tegen, versterkt het hart en de zenuwen. Het verwarmt de maag, verdrijft koorts en gaat braken tegen. Salie is bloedreinigend, werkt goed bij een zieke lever en door haar opwekkende kracht geeft ze energie.
Verslijmde luchtwegen worden door salie vrijgemaakt! Ontstoken keel en mondholte, keelziektes, amandelontsteking en etterende tanden, hebben baat bij salie en het helpt ook bij bloedend, zwerend of terugtrekkend tandvlees.
Saliethee werkt het best, maar omdat de smaak van saliethee behoorlijk uitgesproken is, leek het mij een uitdaging om er een hoestsiroop, beter gezegd een keelsiroop, van te maken.
Deze keelsiroop werkt niet zozeer bij een droge kriebelhoest, maar juist wel bij veel slijm, want het is slijmoplossend. En het werkt genezend bij keelontsteking.

Dus ik maakte Salie-keelsiroop!
En hoe maakte ik het?
Vrij eenvoudig eigenlijk, lees maar mee.

Salie hoestsiroop

Ingrediënten:
  • 100 g salieblaadjes
  • 200 g suiker
  • 6 dl water
Hoe maak ik het klaar:
Pluk de salieblaadjes, verwijder de dikke, verhoute stengels. Was de blaadjes en doe ze in een pan. Breng water aan de kook en schenk het  over de salie heen. Breng het aan de kook en laat 10 minuten zachtjes doorkoken. Je kunt het evt. ook een nacht laten trekken.....
Zeef daarna de salieblaadjes eruit.
Ik doe dat voor de zorgvuldigheid door een neteldoek (of stukje kaasdoek).
Voeg daarna de suiker toe en laat het geheel, zonder deksel, 20 tot 25 minuten zachtjes doorkoken.
De bedoeling is dat het drankje inkookt en indikt, zodat je een hoestSiroop krijgt en geen hoestDrank. Het moet een beetje stroperig worden.
Bij mij kwamen er op een gegeven moment allemaal belletjes omhoog. Ik was ondertussen iets anders aan het doen en moest nog gauw de flesjes steriliseren. Ik heb de drank, die flink indikte, zelfs iets verdund met wat water.
Houd er rekening mee dat bij het afkoelen het drankje ook nog wat dikker wordt.
En blijft het te dun?
Maakt niet uit, de krachtige eigenschappen zitten er toch wel in.
Ik goot de keelsiroop in een mooi flesje....... en toen proeven.
Wow! Wat een krachtige smaak!

Heel anders dan de verzachtende smaak van tijmsiroop.
Het proeft zoet, maar tegen het bittere aan. Het is een heilzaam drankje geworden!!

Naast de saliesiroop maakte ik ook nog een gemengde hoestsiroop met de enige takjes tijm die ik had (vanaf mijn moestuindak), wat rozemarijn en aangevuld met salieblaadjes. Ik gebruikte hier de helft van het recept voor.
Tijm is verzachtend voor je keel en hoestremmend, rozemarijn maakt slijm los en verzacht.
Wow!! Wat een combinatie!
Ik ging  op dezelfde manier te werk, als hierboven beschreven.
Het resultaat is een zeer krachtig, heilzaam hoestdrankje.
De smaak is erg kruidig, bijna tegen het bitter aan, maar door de suiker is het net te doen.
Verder zit er geen toegevoegde rommel bij. Gezond en puur!


Bewaar de hoestsiroop in de koelkast.
Neem voor volwassenen twee maal daags een eetlepel.
Gebruik voor kinderen vanaf 4 jaar twee maal daags een dessertlepel.
Indien nodig.
We kunnen hier in huis weer even vooruit.
En nu maar hopen dat we het binnenkort niet meer nodig hebben.....  ;)
 

Geen opmerkingen: