Mijn moestuin (45 & 46)

Na een week stilte, omdat het domweg zo veel regende dat ik bijna niet op de tuin kwam, is er weer nieuws uit mijn tuintje!

In mijn kas had ik rucola gezaaid, zo'n drie weken geleden..... èn   h e t   k o m t   o p!!   

Het lijkt wel voorjaar met dat frisse groen.

Maar aan de basilicumplant in de hoek, zie je toch wat anders.

Die is kapot gevroren..........

Want kas of geen kas, de temperatuur binnen is eigenlijk hetzelfde als buiten.

Alleen warmt het sneller op, onder invloed van zonlicht èn de plantjes staan beschut tegen wind en regen.

Wat dat laatste betreft, mocht ik ondanks die vreselijk natte dagen, toch met een gieter in de weer. De jonge, kleine plantjes moeten tòch water hebben om te groeien......          

En dan hier weer een herfstig plaatje: ik kon bijna de kas niet binnen lopen.

Daar was een prachtig web geweven, over de hele breedte van de deur.

Ja, natuurlijk: Sebastiaan had ook een beschut plekje in gedachten.

Mooi hè?!

Voorzichtig er onderdoor, met de gieter......

en zó kon ik toch water geven.

Ben benieuwd wanneer ik deze rucola (raketsla) zou kunnen oogsten.

In mijn moestuin groeit het nog steeds, maar dat is net een paar extra stappen lopen.

En in de stromende regen, laat ik dat soms maar even zitten.

Ik ontdek in ieder geval dat rucola tegen lichte vorst kan èn dat slakken er niet dol op zijn.

Wat die vorst betreft: het is weer tijd voor boerenkool!

En omdat 'de vorst erover gegaan is', is ze beter (lees: zoeter) van smaak.

Hoef ik ze niet eerst te oogsten en voor gebruik in de vriezer te stoppen.

Jammer alleen dat de boerenkool veel last van witte vlieg heeft.

De witte vlieg is een schadelijk beestje wat uiteindelijk de plant beschadigt. Eigenlijk is de witte vlieg een soort mot die eitjes legt, waar larven uit komen. Na verloop van tijd gaan de larven van de witte vlieg honingdauw afscheiden.

Hierop groeien schimmels, die er zwart uitzien, roetdauw genaamd.

Op deze foto zie je dat goed, boven mijn duim. Het is hier nog een klein plekje, wat je gemakkelijk weg kunt snijden.

Een beetje witte vlieg is niet erg. Het probleem is dat grote aantallen witte vlieg de planten bevuilen door honingdauw, waarop dan de roetdauwschimmel gaat groeien.

Hier zie je een blad, voor meer dan de helft aangetast door deze schimmel. Vaak zijn dit de onderste bladeren van de boerenkoolplant. De bovenste bladeren groeien en vernieuwen nog.

Dit blad is niet meer te eten en gooi ik weg.

Omdat ik biologisch tuinier, spuit ik niet tegen witte vlieg of schimmel.  Het beste is om de boerenkool niet te lang te laten staan. Vroeg oogsten houdt de plaag binnen de perken. Als er een tijdje geen koolgewas in de tuin staat, gaat de witte vlieg vanzelf weer weg.

Maar ja, ook in de broccoli, de bloemkool, de palmkool en de spruitkool komen die vliegjes.....

Ik oogst de boerenkoolbladeren, schud of klop ze ´uit´, zodat er al zoveel mogelijk vliegjes opvliegen en vervolgens laat ik de bladeren zo´n half uur tot een uur in een emmer water met zout staan.

Daarna was ik de bladeren grondig en wrijf ze schoon.

Een deel gebruik ik meteen, een deel vries ik in. Boerenkool uit de vriezer wordt niet alleen zoeter van smaak, ook de bladeren vriezen kapot, zodat je ze niet meer hoeft te snijden voor gebruik. Gemak dient de mens.

Hoewel je boerenkool ook rauw kan eten in een salade, verhit ik haar, waardoor ik zeker weet dat niemand  schimmel of beestjes binnenkrijgt. Klinkt een beetje onsmakelijk, maar dat is het leven van een moestuinier. Geen schoongemaakte, netjes voorgesneden en voorverpakte groentes, maar alles zelf doen. Met als grote voordeel dat je weet waar het vandaan komt, hoe het gegroeid is en vooral: dat je het supervers op je bord kan hebben! 

Nog een voordeel van die paar nachten vorst: het onkruid is bevroren!!

Is dat niet leuk?!

Hier stond heel veel zogenaamd knoopkruid, wat boven mijn groenbemester uitgroeide.

Maar terwijl de klaver nu nog mooi groen erbij ligt, is het onkruid wat er niet hoorde, vanzelf aan het weggaan.

En dit was precies de reden, waarom ik in de herfst niet ijverig aan het schoffelen ging en mijn tuin zo keurig netjes bijhield. Als je even wacht, wòrdt het voor je gedaan! ;)

En als laatste een blik op mijn spruitjes.

Ze groeien gelukkig beter als vorig jaar en ik heb ook wat meer planten staan.

Terwijl veel mensen misschien griezelen bij de gedachte aan spruitjes op je bord, heb ik het altijd een lekkere groente gevonden. En ook mijn kinderen vinden het geen straf om spruitjes te eten. Het ligt er maar aan hóe je het klaarmaakt (en welk verhaal je erbij vertelt).

Nu eet ik het niet vaak, maar met zo'n tien planten, hoop ik er deze winter wel verschillende maaltjes af te halen.

Spruitjes groeien in de bladoksels, tegen de stevige plantstengel aan.

Kleine kabouterkooltjes die beschutting zoeken...... :)

De bovenste top heb ik er bij sommige grotere planten al uit gehaald.

Als de groeikracht niet meer naar de top gaat, gaat die naar de spruitkooltjes toe.

En als die groter worden, hebben we meer om te eten!

Maar eerst is het zaak dat de plant de hoogte in groeit.  Immers, hoe hoger de stengel, hoe meer spruitjes hier tegenaan kunnen groeien.

Vervolgens kan de top eruit!

De bladeren hiervan, lusten de cavia's weer, zodat ik niks hoef weg te gooien.

Nu nog een tijdlang rustig afwachten, want de spruitjes zijn nu nog veel te klein.

Hoewel mijn tuin al een stuk leger raakt, heb ik als wintergroenten nog  staan:

spruitkool, palmkool (een oude soort smalbladige boerenkool), boerenkool, 1 prei, aardperen, snijbiet (tot het te koud wordt), bloemkool (ik weet niet of die winterhard is...... spannend), eeuwig moes en schorseneren. Schorseneren zijn een echte wintergroente, waarvan ik geen idee heb hoe het ondergronds groeit, hoe het eruit ziet, laat staan hoe het smaakt.

Dit zijn de leuke verrassingen van een moestuinier.

Ik vind het heerlijk om nu lekker binnen te zitten, maar wat ben ik ook blij met mijn tuin!!

Vanaf nu ga ik mijn moestuinserie per twee weken plaatsen.

Er is in de winter toch net wat minder te doen in de tuin, dan in de andere seizoenen........

Leuk dat je weer mee las!