Oh, had mei maar zes weken!!
Wat is mei een geweldige lentemaand en wat is het druk in de moestuin.
Na ijsheiligen mogen natuurlijk alle plantjes buiten gezet worden, want het is groeizaam weer.
Maar ook het onkruid tiert welig.
En wat vreemd...... dáár hebben slakken nooit zin in!
Vandaag weer allerlei nieuws uit de moestuin en de schooltuin.
Er valt al van alles te oogsten èn ook de eerste aardbeien kunnen geplukt worden.
Opeens zijn ze rood!!
Jippie!
Zoals beloofd eerst iets over het combineren van de juiste planten in de moestuin.
Combinatieteelt betekent zoveel als iedere groente de juiste buren geven.
Dit heeft te maken met stoffen in de grond die de wortels afgeven aan de aarde. Voor de ene plant zijn die gunstig, voor de andere plant belemmert die de groei of de vruchtdracht juist.
Soms heeft het te maken met het aantrekken van beestjes bij het ene gewas, die schadelijk zijn voor het andere gewas.
| Goede combinaties | |
| Aardappel | met afrikaantjes, erwten, bonen en knoflook |
| Aardbei | met afrikaantjes, stambonen, sla, spinazie, knoflook, borage |
| Andijvie | met venkel |
| Asperge | met tomaat, peterselie en afrikaantjes |
| Aubergine | met marjolein |
| Bloemkool | met oregano |
| Bonen | met selderij, salie, worteltjes, bloemkool, sla en aardappel |
| Bieten of kroten | met ui, stambonen, dille, selderij, koolrabi en knoflook |
| Dille | met worteltjes, prei, rapen, salie, venkel, en selderij |
| Erwten | met bonen, worteltjes, prei, rapen, salie, venkel en selderij |
| Koolrabi | met selderij |
| Komkommer | met dille, knoflook, selderij en venkel |
| Meloen | met knoflook en Oost-Indische kers |
| Prei | met bonen, worteltjes, erwten en rapen |
| Radijs | met peterselie |
| Rapen | met bonen, worteltjes, prei en peterselie |
| Selderij | met prei, kool, en basilicum |
| Sla | met kervel, dille, venkel, worteltjes, rapen en knoflook |
| Spinazie | met selderij |
| Spaanse Peper | met basilicum, knoflook en bieslook |
| Tomaten | met peterselie, basilicum, bieslook knoflook en afrikaantjes |
| Tuinboon | met dille en bonenkruid |
| Ui | met worteltjes, rode bieten, tomaten, kamille, bonenkruid en peterselie |
| Worteltjes | met sla, erwten, dille, bieslook en knoflook |
| Slechte combinaties | |
| Aardappelen | met tomaten, rozemarijn, munt, tijm en kamille |
| Aardbeien | met kool |
| Bloemkool | na spinazie |
| Bonen | met venkel, ui, sjalotten, knoflook, en gladiolen |
| Erwten | met ui, knoflook en wijnruit’ |
| Sla | met peterselie |
| Tomaat | met venkel en koolrabi |
| Ui en knoflook | met bonen en kool |
Dit schema heb ik van internet gehaald.
Het geeft je een goed overzicht van de meest voorkomende groentes en hun juiste en verkeerde combi's.
Eerlijk gezegd zat ik wel wat keren met m'n handen in het haar.
Want ik werk zonder tuinplan, hoewel ik natuurlijk wel grofweg in mijn hoofd heb, wat er in de tuin gaat komen. En ook wáár in ieder geval de aardappels en aardbeien moeten staan.
Maar verder is het echt zoeken en puzzelen naar de juiste plek voor de planten.
Dat komt ook doordat ik bijna alles zelf heb voorgezaaid. Je weet echt van te voren niet wat er wel of niet opkomt.
Dit jaar is een goed jaar, bijna alles kwam op en groeit geweldig!
Maar wat moet ik opeens met 28 tomatenplanten? En met 12 peperplanten?
Zóveel ruimte heb ik nu ook weer niet...
Ach uiteindelijk komt alles op z'n pootjes terecht en is er voor elk plantje wel weer een plekje.
Hoewel sommige plekjes even vrijgemaakt moeten worden.
De radijs is eigenlijk niet zo heel lang te oogsten.
Als je het langer dan 3 weken laat groeien, krijg je dat veel radijzen gaan doorschieten.
Dat betekent dat in de plant een lange stengel groeit, waar bloemknopjes in aangemaakt worden.
Dit is gericht op de voortplanting van de soort.
Helaas gaat dit ten koste van de radijsknol; die wordt hard en dradig.
Absoluut niet meer lekker om te eten.
Dus haalde ik alle radijsjes uit de grond, goed of niet goed: het is gewoon einde verhaal.
De radijsjes gaan deels naar de huisdieren en deels in het compostvat. In het compostvat doe ik absoluut geen onkruid.
Onkruidzaad gaat namelijk niet dood, sommige zaden kunnen zelfs vele jaren in leven blijven.
En als je dan denkt vruchtbare compost over je tuintje te kunnen spreiden, blijkt het zeer vruchtbaar op de verkeerde manier.
Compost moet bijgehouden worden. Op de foto prik ik met een lange stok gaten. Door luchtcirculatie verloopt het proces van composteren beter. Af en toe een klein beetje vocht toevoegen is trouwens ook goed.
En kies voor afwisseling van groen en bruin afval. Met groen wordt groente en bladeren-afval bedoeld. Met bruin afval worden takjes en ander snoeiafval bedoeld. Van het bruine heb je veel meer nodig voor een gezonde composthoop.
En tot slot heb je veel geduld nodig.......
Een plaatje van mijn zelfgemaakte compost, komt dus nog wel een keer........ ooit;)
In ieder geval heb ik niet alleen de radijs, maar ook de spinazie rigoureus geoogst.
En heb ik weer plek voor mijn nieuwe groenteplantjes.
Zo kreeg ik ruimte voor mijn spruitjesplanten, die ik op de heetste dag van mei, met zeer vooruitziende blik, op dit stukje grond plantte ;)
Ook in de kas wordt het nu al flink warm. Als het zonnetje brandt, worden het woestijntemperaturen.
Toch valt er genoeg te oogsten uit de kas.
Heerlijke sla, in alle vormen en kleuren.
Wist je trouwens dat je sla ook kunt verwarmen?
Zo at ik bijvoorbeeld vanavond ijsbergslastamppot.
De lekkerste stamppot volgens mijn zoon, die eigenlijk een stamppot-hater is :)
Ik oogst de eerste peulen, zachtgroen en heerlijk zacht van smaak.
Ik haalde het vogelnet die ik over de peulen gespannen had, weg. Als de planten zo groot zijn dat ze vruchten dragen, zijn ze minder mals en aantrekkelijk voor vogels.
Bovendien is het zonder net, veel makkelijker onkruid wieden tussen de planten.
Verder oogst ik nog steeds raapstelen......
En hier komt de belofte van een nieuwe groente: mijn veelzijdige zomerfavoriet!!
Misschien vinden de bijtjes dit ook wel een aantrekkelijk gezicht :)
Ik kan me er al op verheugen: heerlijke courgettes!
En alle plantjes zijn goed opgekomen, dus ik zal deze zomer vast niets te klagen hebben.
Volgens mij heb ik toch zo'n tien planten staan. Oeps!
En ja, opeens zijn daar dan ook de eerste rode aardbeitjes. Oh, wat ruiken die heerlijk zoet.
Zo zachtjes gerijpt en gekust door de warme zonnestralen!
Deze komen uit de schooltuin, waar een aardbeientoren is aangeplant.
De aardbeiplanten zijn al wat ouder, dus dit jaar moeten de uitlopers goed benut worden.
Van aardbeien die niet zo mooi of groot zijn, of waar aan gegeten is, kun je trouwens makkelijk jam of smoothie maken.
En ook van een heel kleine hoeveelheid vruchten, kun je jam maken.
Zo had ik maar 200 gram aardbeien, niet zulke grote en niet zulke mooie.
Aardbeien bevatten niet zoveel pectine. Pectine, dat in de celwand van vruchten zit, zorgt voor het samenklitten van de cellen. Bij verhitting in een zuur milieu, samen met suiker, resulteert dit in een gelei. Pectine is dus een soort verdikkingsmiddel. In geleisuiker zit ook pectine, daardoor hoeft jam niet lang te koken om in te dikken. En is het heel eenvoudig om even snel een potje jam te maken.
Voor 200 gram aardbeien, heb je 225 g geleisuiker nodig (inclusief die pectine) en wat citroenzuur. Ik kneep een kwart limoen over de vruchtenmoes uit.
Was de aardbeien, pureer ze en vermeng met de suiker.
Zet het op het vuur, laat aan de kook komen en kook dit 4 minuten door. Let op, de jam kan gaan schuimen en overkoken dus blijf erbij. Roer goed door. Zorg voor een uitgekookt, superschoon potje en schenk de jam hier voorzichtig in.
Voilà! Zo snel en simpel kun je jam maken.
Natuurlijk kun je dit met elke soort en combinatie vrucht doen.
En je kunt ook suikerarme of suikervrije jam maken, maar daarover in een ander bericht meer.
Aan het begin van elke schooltuinles kijken we naar het weer.
In twee weken tijd 5 mm regen, is weinig.
Zó weinig dat er ook water mag worden gegeven.
Met modderige handen als gevolg.
Kinderen hebben in de schooltuin nu aardappels staan, een rijtje uien, inclusief sjalot en knoflook..
Een rijtje van 4 kroppen sla.
Een rijtje zelfgezaaide radijs
Een rij andijvieplantjes, nog wat ruimte over
en tot slot twee bloemkoolplanten.
Niet alle tuintjes zien er hetzelfde uit. Dit ligt niet alleen aan slakken en vogels, maar is ook een stukje inzet.
Dus nam ik twee lessen de tijd om de andijvie in de tuin te zetten. Sommige plantjes waren na de eerste les verdwenen......
En ik beloof om een mooiste tuintje uit te kiezen, waar weinig onkruid groeit en waar de plantjes er goed bij staan. Zo probeer ik de kinderen te motiveren om hun tuintje serieus te nemen en er goed in te werken.
De laatste les waren de kinderen niet meer weg te slaan bij de aardbeientoren.
Zij zagen natuurlijk de eerste rode aardbeitjes.
Ik zei ze deze te verzamelen om er iets leuks van te kunnen maken.
Ze kozen voor smoothie èn dat gingen we maken. Ik realiseerde me dat ik thuis geen bevroren bananen meer had liggen voor mijn favoriete aardbeiensmoothie.
Voor dát recept, klik hier.
Dus moest ik nog naar de winkel......
Hoewel ik er niet van houd, besloot ik een smoothie te maken met zuivel.
Vooruit, ik kocht de soja-variant.
Het recept beloofde ik hier op te schrijven.
Neem 4 bananen, 300 g aardbeien, 900 ml sojamelk en 3 tl gemalen kaneel.
Maak het fruit schoon, doe alles in een maatbeker en mix door elkaar.
Het resultaat is een zachtroze drank.
De bananen moeten een volgende keer echt ingevroren zijn, dat maakt de smoothie romiger en door de kou, verfrissend.
In de schoolkeuken vond ik allerlei mooie glazen, perfect om de smoothie in te serveren.
Wat vonden de kinderen van groep 5 dit mooi!
Natuurlijk hielpen ze me goed. Als het niet in de keuken was,
..... dan was het wel met proeven.
Proost, meisjes!
En daarna met afwassen.
Wat een geweldige combi: tuinieren, oogsten en er heerlijke dingen mee maken in de keuken.
En dan mag ik hier ook de kinderen nog wegwijs in maken.
Ik geniet!!
Tot volgende week!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten