donderdag 18 mei 2023

Mijn moestuin in mei (1)

Mei is echt mijn favoriete tuinmaand! Ik kan eigenlijk nooit kiezen 
wat mijn favoriete seizoen is: elk heeft wát, maar de mei-maand is mijn favoriete maand! 
Heerlijk om in de tuin te zijn. De dagen worden steeds langer, 's morgens word ik gewekt 
doordat de zon in mijn kamer schijnt en ze geeft me energie en zin 
om uit bed naar buiten te komen.

Ik ben dol op mei en daarom deze maand weer twee moestuinblogs....
Want er valt meer dan genoeg te schrijven!
Niet alleen kan de tuin nu helemaal vol gezet worden - ijsheiligen is geweest -
 maar ook begint alles lekker te groeien.
En met alles, bedoel ik ook alles.... Daarom mijn tip: kén je onkruid!
En weet waar de slakken in je tuin graag schuilen....
 Kijk je mee wát ik allemaal in de tuin zette?
Naast deze kipjes die ik voor moederdag cadeau kreeg?!
Zijn ze niet leuk?! 
Het grote voordeel is dat deze mijn plantjes laten staan en de wormpjes ongemoeid laten.


IJsheiligen.....

Ik kan er lang of kort over schrijven: dé ijsheiligen. Voor moestuinders belangrijke dagen. 
We zouden ze kunnen verheffen tot nationale feestdagen, maar kort gezegd komt het erop neer
 dat de vijf ijsheiligen op 11, 12, 13, 14 en 15 mei aangeven 
dat na hun komst de kans op nachtvorst nihil is.
 Met andere woorden: alle groentes kunnen de volle grond in! 
Ook die groentes die van warme(re) temperaturen houden.
Iets voor ijsheiligen zette ik in de koude kas, waar het altijd wat sneller opwarmt alvast:
 meloen (ik ben vergeten welk soort), komkommer, paprika, luffa en zoete aardappel....
En hier het plaatje van een nog vrij lege kas!

Dit kan zomaar veranderen in een donkergroen, dichtgegroeid oerwoud,
maar nu kan ik me dat helemaal nog niet voorstellen.
Ik kom hier op terug ;)

De paprika's heb ik opgekweekt uit vers zaad van een biologische puntpaprika.
Wát groeit dat fantastisch!
En op de volgende manier zet ik alle plantjes in de tuin of kas:
Plantgat maken, wat biologische koemestkorrels erin, vol met water....
en dan het plantje erin. Voordeel is dat de wortels zich gelijk vol kunnen zuigen.
Zo krijgen ze een goede start in combinatie met wat extra voedingsstoffen.

En in de hoek mag mijn lang gekoesterde, overwinterende peperplant staan.
Van de drie peperplanten die ik binnen in de keuken een winter lang vertroetelde
is er nog maar één over. Maar die is groot en sterk geworden.
Die zal het vast goed doen!

Maar wat een teleurstelling en verdriet een kleine twee weken later...
Hij verdort waar ik bij sta....
Hebben slakken aan de wortels geknaagd of is het 's nachts nog iets te koud?
Ik weet het niet... heb jij een idee?!
En als het nu een plant was die ik gewoon bij het tuincentrum voor 5 euro had gekocht,
was het ook jammer, maar met deze plant... ach, vóel je 'm?  :(


Ik kocht twee geënte komkommers en ben benieuwd of dit verschil te merken is
 met gewone zelf gezaaide komkommers. Vorig jaar had ik alleen maar planten gezaaid
en de opbrengst was fenomenaal! Heerlijk veel komkommer hebben we gegeten.
Ik denk eigenlijk dat het niet veel uit zal maken.
Maar kijk eens door het wazige van de foto heen.....
achter de eerste bloem, zit al een ienie mienie komkommertje.
En er komen er meer!
Mooi, hè?! Nog even geduld....

De zoete aardappel zet ik in de kas. Een paar jaar geleden
heb ik ze ook in de tuin gehad en toen stonden ze gewoon buiten. 'Het kán', 
werd gezegd, maar de oogst was teleurstellend. Het blijft een tropische plant,
die van warmte houdt.
Ze begint goed te groeien en de blaadjes zijn donkerrood.
Maar kan een zoete aardappel nu kruipen of moet 'ie klimmen?
Als ik goed naar de blaadjes kijk kom ik tot een verrassende ontdekking.
De zoete aardappel lijkt wel wat op mijn onuitroeibare onkruid: haagwinde.
En dát klopt! Ze is familie van de winde. Ze kunnen ranken krijgen 
van zo'n twee meter lang en dit kan voor een goede bodembedekking zorgen.
Opbinden ga ik niet doen!
Dit jaar zet ik vier zoete aardappelplanten lekker warm binnen. Ik ben benieuwd 
hoe groot mijn oogst zal zijn.

Ken je onkruid!

Ik was het bijna vergeten,  maar als alles in de tuin staat, dan komt het grote Wieden, 
met een hoofdletter! Want ik schreef het al.... álles  groeit goed in mei! En zeker het onkruid.

Natuurlijk moet je ook je plantjes kennen en dat komt na verloop van 
jarenlange ervaring heus wel, maar als je elk jaar met wat nieuwe groentes
 experimenteert, is het ook belangrijk het onkruid te herkennen.
Hierboven  zie je een lichtgroen rijtje met fijn blad... de worteltjes.
Alle andere plantjes eromheen, heb ik niet gezaaid en roven voeding en 
ruimte van de worteltjes in wording.
Eigenlijk spreek ik niet graag van onkruid, want als enthousiast wildplukker
neem ik menig blaadje - die anderen als onkruid beschouwen - mee naar huis om te eten,
Dus voordat we verdergaan ff een definitie:
"Onkruid zijn alle plantjes die groeien op een plek waar jij ze in de tuin 
niet hebt gezaaid of geplant èn waar ze niet welkom zijn!"
Met deze definitie kun je aardbeien als onkruid bestempelen - écht waar! - en 
krijgen brandnetels een mooi, beschermd plekje! Tenminste bij mij ;)

In de moestuin heb ik dus allemaal groente gezaaid en dat moet gaan groeien.
Harder dan dit zaad, groeit het onkruid. Hiervan zitten al lang wortels en zaad in de grond...
Het is een kwestie van wachten op de juiste hoeveelheid regen en warmte
en het schiet de grond uit.
Hier heb ik even wat favoriet kruid bij mij in de tuin op een klein stukje
gedetermineerd. Als je deze foto wat vergroot, zie je het nog beter.

Rood is:  klaverzuring, specifieker: de gehoornde klaverzuring. Ze maakt veel wortels, is 
ook eetbaar (hoewel niet heel lekker) maar in de tuin mag ze ophoepelen.
Geel is:   de goudsbloem. Dit is een half-half onkruid, want ergens wil ik wél dat ze
in mijn tuin groeit. Dus in de rijen haal ik de plantjes weg... het zijn er duizenden, maar
aan de rand van de tuin, mag ze lekker groeien.
Groen is:  vogelmuur. Een heerlijk fris smakend plantje, maar waarom wil ze nu niet netjes
in een rijtje groeien in mijn moestuin? Ik verwijder haar  toch maar...
Paars is:  de kleine paarse dovennetel. Ze kan een prachtig paars tapijt in het gras of
bos toveren, maar tussen mijn groenten ben ik er minder van gediend.
Aqua groen: knopkruid. Ze heeft geen diep zittende wortels, krijgt kleine witte bloempjes,
is ook eetbaar, maar ik haal het weg.
Wit is: winde...  zij vindt mijn tuin favoriet en met haar lange wortelstokken
wil ze het liefst de hele tuin overnemen. Mijn tactiek? Elke keer de groene
blaadjes verwijderen en niet verwachten dat ik alle wortels volledig kan verwijderen.

Wat je ook vaak tegenkomt als onkruid op de moestuin is:
heermoes, strekgras, zevenblad, paardenbloemen, walstro, smeerwortel....
En het grappige is, dat elke tuin zijn eigen favoriete onkruid heeft.
Wat groeit er bij jou wat bijna onuitroeibaar lijkt?

Deze maand was ik lekker aan het schoffelen en opeens kwam ik een stokje
 tegen. Oeps! Daar had ik dus wat gezaaid, maar wát ook alweer?
Nu had ik het samen met het onkruid ondergeschoffeld....

Tja..... door schade en schande leer je het meest. 
Tussen mijn schoffel zag ik allemaal rode steeltjes 
dat waren dus de - toekomstige - krootjes.

Wat zie je op deze foto?
Links, midden en rechts? Wie het weet mag het zeggen...

Note to self: als ik heb gewied, het onkruid gelijk van de grond afharken is handig,
 want met een regenbui regenen de worteltjes gewoon weer vast en 
heb ik alles voor niks gedaan.  Wieden kun je sowieso elke keer opnieuw doen, 
maar op extra werk zit ik niet te wachten



Goede buren

Ik heb het over de plantjes in de moestuin en niet over de fijne mensen die naast ons wonen.
Het is  verfrissend om op deze manier te tuinieren.

Zo heb ik op verschillende plekken krootjes, koolrabi, wortels, aardappels en uien staan. 
Oké...  die laatste twee ook omdat er niet genoeg ruimte was op de plek waar ik begon.
Omdat ik dit jaar niet alleen zonder tuinplan, maar ook nog eens zonder administratie werk, 
is het soms echt een verrassing waar wat komt groeien.
Op sommige plekken groeit vooralsnog alleen onkruid, maar vooruit.
Ik zag vier rijtjes uien staan, maar wat raar... het tweede rijtje kwam niet op. 
Tot ik wat kleine rode steeltjes zag verschijnen en bedacht 
dat ik daar een rijtje kroten tussen had gezaaid.

Afrikaantjes is ook zo'n bloempje wat je als goede buur in de tuin zet.
Onder deze naam kennen we 'm nog, maar de Latijnse naam Tagetes 
wordt in deze tijd meer gewaardeerd. Sommigen denken dat de geur van de Afrikaantjes 
de slakken weghoudt. Niets is minder waar... slakken zijn hier juist dol op; 
Slakken grazen er alsof het een buffet is, een soort van overheen.
Afrikaantjes of Tagetes plant je juist in de moestuin omdat ze Nematoden 
ook wel aaltjes oftewel plantenparasitaire rondwormen genoemd, 
èn witte vlieg en mieren op een afstand houden.
En slakken eten ze op in plaats dat ze aan de groente gaan knagen.
Handig, zo'n goede buur!


Oogst

Rabarber en eieren heb ik nog steeds in overvloed...  maar deze maand heb ik al iets meer....
de eerste blaadjes snijbiet heb ik geplukt voor in een lichte salade,
maar wát een langzame groeier is dat, zeg!
Deze snijbiet had ik al in maart gezaaid.

Deze  lichtgroene blaadjes zijn eigenlijk een moestuincadeautje die je soms
 ook in het wild tegenkomt. Ik ben blij dat het in mijn tuin groeit....
Wilde postelein... met een licht zuurtje: ik ben er dol op!
De bloempjes zorgen voor de voortplanting, maar zijn ook prima te eten.

Ik wist niet meer wat er in mijn tuin stond.... zó kan ik toch  nog oogsten 
van de weeuwenteelt: een winterbloemkooltje. 
Ik maakte er een heerlijke pasta met kaassaus mee.
"Mam, eten we dat vaker?" Tja, helaas....ik heb nu geen bloemkool meer staan.
Gauw maar zaaien nog!

De bloemkool moet trouwens wit zijn en daarom groeit het bloemkooltje ook binnenin 
de plant, totdat ze te groot wordt.
Truc om ze goed te beschermen tegen zonlicht:
vouw een groot blad dubbel en dek de bloem ermee af. Zo blijft ze hagelwit.


Schooltuintjes

Na de vakantie zagen de tuintjes er wonderlijk goed onderhouden uit en op mijn vraag welke kinderen er in de tuin waren geweest, zag ik warempel vijf vingers omhoog gaan! Wat een geweldig gemotiveerde kinderen. Deze keer zetten we prei in de grond. 
Leuk om te leren omgaan met een preipoter, 
het geven van mestkorrels (koeienpoep.... ieeeeuuuw!) 
en het planten van deze plantjes.
Volgende keer gaan we zaaien ;)
Hopen dat alles goed gaat groeien en dat er géén andere kinderen
of jongeren in de tuin komen om dingen eruit te trekken.
Er mag helaas geen hoog hek of een slot op het hek komen omdat het openbaar
terrein is. Bij deze schooltuintjes is het wat moeilijker
binnen te komen. Hoewel....  uitnodigend staat het ook niet.



Ditjes en datjes

Nog een paar verhaaltjes en plaatjes die nergens bij horen...

Hier zie je mijn zelf geënte appelboompje. Meer lezen over enten? Klik hier
De onderstam lijkt wel op de toren van Pisa 
 er is ook een ent afgebroken. Vorig jaar groeiden de takken helemaal naar 
de grond. Maar jonge takken zijn flexibel.... opbinden is een manier
 om de groeirichting te helpen bepalen. Hopelijk blijven ze nu met 
de takken omhoog staan. Het is geen treur-appelboompje ;)

Altijd zó leuk om te zien wat een moestuin je bespaart.
In april oogstte ik al drie kilo rabarber... tel uit je winst!
Al maak ik nooit hele berekeningen over mijn moestuin, hoor.
Het wordt snel appels met peren vergelijken, want de combinatie biologisch
opgekweekt èn super kraakvers op je bord, krijg je nooit uit de winkel.
Moestuinieren scheelt geld, maar het is vooral belangrijk voor je gezondheid.
Niet alleen door de verse voedingsstoffen, maar ook omdat in de tuin werken  
heel ontspannend voor je is en tegelijk door de lichaamsbeweging 
vergelijkbaar met een sport is.  Wát wil je nog meer?!

Ik werd helemaal blij deze maand en besloot deze vrolijke
fel oranje gekleurde kikkertjes op te hangen, bij moe's tuin!

Leuk dat je meelas en tot de volgende keer!


2 opmerkingen:

Anoniem zei

Herkenbaar, de slakken hebben hier ook alle afrikaantjes opgevroten. Jammer van de peperplant, ik zou het nog ff aankijken misschien komen er nog blaadjes aan. Is slakkenkorrels er om heen een idee?

Tamar zei

De peperplant staat er nog... 'k kan nog geen afscheid nemen, maar het wordt niks meer 😢 Slakkenkorrels gebruik ik nooit... maar ik heb wel een nieuw experimenteel idee... wordt vervolgd!
En slakken? Geen genade meer als ik er eentje zie....